İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.



Ukrayna, ABD’nin silah teslimatındaki ‘herhangi bir gecikmenin’ Rusya'yı saldırıya ‘teşvik edeceği’ uyarısında bulundu

 Ukraynalı askerler 28 Haziran'da Donetsk'te bir askeri tatbikat sırasında (Reuters)
Ukraynalı askerler 28 Haziran'da Donetsk'te bir askeri tatbikat sırasında (Reuters)
TT

Ukrayna, ABD’nin silah teslimatındaki ‘herhangi bir gecikmenin’ Rusya'yı saldırıya ‘teşvik edeceği’ uyarısında bulundu

 Ukraynalı askerler 28 Haziran'da Donetsk'te bir askeri tatbikat sırasında (Reuters)
Ukraynalı askerler 28 Haziran'da Donetsk'te bir askeri tatbikat sırasında (Reuters)

Ukrayna Dışişleri Bakanlığı bugün Washington'un Kiev'e silah sevkiyatını askıya alma kararının ardından ABD maslahatgüzarını çağırarak, Washington'un silah sevkiyatındaki ‘herhangi bir gecikme ya da ertelemenin’ Rusya'yı kendisine saldırmaya devam etme konusunda ‘cesaretlendireceği’ uyarısında bulundu.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, “Ukrayna tarafı, Ukrayna'nın savunma kabiliyetlerinin desteklenmesinde herhangi bir gecikme ya da ertelemenin, saldırganı barış aramak yerine savaş ve gözdağı vermeye teşvik edeceğini vurguladı” denildi.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Ukrayna'ya yapılan askeri yardımın azaltılmasının çatışmanın sonunu yaklaştırdığını ifade etti.

Beyaz Saray dün yaptığı açıklamada, ABD'nin, önceki ABD yönetiminin Rus işgaline karşı koymak için Kiev'e söz verdiği bazı silah sevkiyatlarını askıya alacağını duyurdu.

Hava savunma sistemleri de dahil olmak üzere mühimmat ve diğer askeri yardımların askıya alınması, üç yıl önce savaşın patlak vermesinden bu yana en büyük Rus füze ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarıyla karşı karşıya olduğu bir dönemde Ukrayna'ya darbe vuracak gibi görünüyor.

Ukraynalı bir askeri kaynak ABD silahları olmadan Rusya'ya karşı koymanın daha zor olacağını vurguladı. Kaynak, “Şu anda büyük ölçüde ABD silahlarına bağımlıyız. Her ne kadar Avrupa elinden geleni yapsa da ABD mühimmatı olmadan Rusya’ya karşı koymak bizim için zor olacak” dedi.