İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.



Arjantin lideri Milei hakkında yakalama kararı çıkarıldı

Milei, nüfusun yüzde 40'ının yoksulluk sınırı altında yaşadığı Arjantin'de enflasyonu bitirme vaadiyle seçilmişti (Reuters)
Milei, nüfusun yüzde 40'ının yoksulluk sınırı altında yaşadığı Arjantin'de enflasyonu bitirme vaadiyle seçilmişti (Reuters)
TT

Arjantin lideri Milei hakkında yakalama kararı çıkarıldı

Milei, nüfusun yüzde 40'ının yoksulluk sınırı altında yaşadığı Arjantin'de enflasyonu bitirme vaadiyle seçilmişti (Reuters)
Milei, nüfusun yüzde 40'ının yoksulluk sınırı altında yaşadığı Arjantin'de enflasyonu bitirme vaadiyle seçilmişti (Reuters)

Venezuela, ülkeye ait bir kargo uçağına el koyduğu gerekçesiyle Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei hakkında yakalama kararı çıkardı.

Venezuela Başsavcısı Tarek Saab, dün yaptığı açıklamada Milei hakkında yakalama kararı çıkarılması için iki özel savcıyı görevlendirdiğini duyurdu. 

Milei'nin kız kardeşi ve başdanışmanı Karina Milei ve Arjantin Güvenlik Bakanı Patricia Bullrich hakkında da yakalama kararı çıkarıldığı bildirildi. 

Karar, Arjantin'in Ağustos 2022'de Venezuela'ya ait Emtrasur firmasının kargo uçağına el koymasıyla ilgili. 

7 Haziran 2022'de Venezuela'nın başkenti Karakas'a dönmesi planlanan uçak, yakıt yetersizliği nedeniyle bu uçuşu gerçekleştirememiş, 8 Haziran'da yakıt almak üzere Arjantin'den Uruguay'a hareket etmişti. Fakat Uruguay'ın hava sahasını kapatması üzerine yakıt alamadan Arjantin'e geri dönmüştü.

ABD, Venezuelalı kargo şirketi Emtrasur'un, İran'ın Mahan Hava Yolları firmasından satın aldığı uçağa, "İran'la ilgili ihracat kısıtlamaları" kapsamında el konduğunu duyurmuştu. ABD Hazine Bakanlığı, İranlı havayolu firmasını Devrim Muhafızları Ordusu'yla bağlantılı olduğu gerekçesiyle 2019'da yaptırım listesine almıştı.

Washington yönetiminin talebiyle bu yıl şubatta ABD'ye gönderilen uçak, daha sonra sökülmüştü. 

Olay, Buenos Aires ve Karakas arasında krize yol açmıştı. Venezuela lideri Nicolas Maduro, kargo uçağının Arjantin ve ABD işbirliğiyle "çalındığını" öne sürmüştü. 

Venezuela Başsavcısı Saab, Milei yönetiminin yaptıklarının suç teşkil ettiğini ileri sürerken, Arjantin Dışişleri Bakanlığı ise ABD'yle ikili anlaşma gereğince hareket edildiğini ve uçağa el konmasının yasadışı olmadığını savunuyor.

Venezuela'da 28 Temmuz'da yapılan tartışmalı seçimlerde Milei, "diktatör" diye nitelediği Maduro'nun galibiyetini tanımadığını söyleyerek ülkede darbe çağrısı yapmıştı. Maduro ise Milei için "neo-Nazi ve faşist" demişti. 

Independent Türkçe, RT, Colombia One