İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.



Rapor: Amerika, Rusya'nın Kırım Yarımadası üzerindeki kontrolünü tanımaya açık

Silahlı askerler, 1 Mart 2014'te Kırım yarımadasının Balıklava kentindeki Ukrayna sınır karakolunun dışında Rus ordusuna ait araçların yakınında bekliyor (Arşiv-Reuters)
Silahlı askerler, 1 Mart 2014'te Kırım yarımadasının Balıklava kentindeki Ukrayna sınır karakolunun dışında Rus ordusuna ait araçların yakınında bekliyor (Arşiv-Reuters)
TT

Rapor: Amerika, Rusya'nın Kırım Yarımadası üzerindeki kontrolünü tanımaya açık

Silahlı askerler, 1 Mart 2014'te Kırım yarımadasının Balıklava kentindeki Ukrayna sınır karakolunun dışında Rus ordusuna ait araçların yakınında bekliyor (Arşiv-Reuters)
Silahlı askerler, 1 Mart 2014'te Kırım yarımadasının Balıklava kentindeki Ukrayna sınır karakolunun dışında Rus ordusuna ait araçların yakınında bekliyor (Arşiv-Reuters)

Bloomberg'in dün Reuters'e dayandırdığı haberine göre ABD, Moskova ve Kiev arasında yapılacak geniş kapsamlı bir barış anlaşmasının parçası olarak, Rusya'nın Ukrayna'nın Kırım yarımadası üzerindeki kontrolünü tanımaya hazır.

ABD Başkanı Donald Trump dün yaptığı açıklamada, Moskova ya da Kiev'in çatışmayı sona erdirmeyi zorlaştırması halinde, Ukrayna'daki savaşı sona erdirme girişimini “görmezden geleceğini” söyledi.

Trump, Ukrayna'daki savaşı sona erdirecek bir anlaşmaya “yakında” varılmaması halinde, ABD'nin diğer önceliklere odaklanacağını belirtti. “Çatışmayı çözecek bir anlaşmaya varmak için bir son tarih” olduğunu ifade etti ve “Belirli bir gün sayısı yok, ancak bunu hızlı bir şekilde yapmak istiyoruz” ifadelerini kullandı.

Ancak gazetecilere görüşmelerden çekildiğini söylemek istemediğini belirtti. Şarku’l Avsat’ın Reuters'ten aktardığına göre, çatışmayı sona erdirmek için hala iyi bir şans olduğuna inandığını ifade etti.

ABD Başkanı, Ukrayna ile Rusya arasındaki görüşmelerin "zirveye ulaştığını" ve savaşı sona erdirme çabalarında "kimsenin kendisiyle oyun oynamadığını" vurguladı.