Tahran'da on binlerce kişi Reisi'nin cenaze töreni için toplandı

İranlılar, Tahran'daki Humeyni türbesinde Reisi'nin cenaze törenine katıldı (AFP)
İranlılar, Tahran'daki Humeyni türbesinde Reisi'nin cenaze törenine katıldı (AFP)
TT

Tahran'da on binlerce kişi Reisi'nin cenaze töreni için toplandı

İranlılar, Tahran'daki Humeyni türbesinde Reisi'nin cenaze törenine katıldı (AFP)
İranlılar, Tahran'daki Humeyni türbesinde Reisi'nin cenaze törenine katıldı (AFP)

Devlet televizyonunun haberine göre on binlerce İranlı, pazar günü İran'ın kuzeybatısında meydana gelen helikopter kazasında hayatını kaybeden İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin cenaze töreni için bugün erken saatlerde Tahran'ın merkezinde toplandı.

 İranlı yetkililer, Tahran'daki Humeyni türbesinde düzenlenen cenaze töreni sırasında tabutları düzenliyor (DPA)İranlı yetkililer, Tahran'daki Humeyni türbesinde düzenlenen cenaze töreni sırasında tabutları düzenliyor (DPA)

İran lideri Ali Hamaney, Reisi ve kazada onunla birlikte hayatını kaybeden arkadaşlarının cenaze namazını kıldıracak.

Humeyni Türbesi'ndeki cenaze töreni sırasında Reisi'nin fotoğraflarını taşıyan yas tutanlar, (APA)Humeyni Türbesi'ndeki cenaze töreni sırasında Reisi'nin fotoğraflarını taşıyan yas tutanlar, (APA)

Helikopter, Azerbaycan sınırındaki bir baraj projesinin açılışının ardından Tebriz şehrine giderken pazar günü yoğun sis nedeniyle İran'ın kuzeyindeki bir dağın yamacına düştü.

Başkentte merhum cumhurbaşkanı ve heyet üyelerini onurlandıran dev pankartlar açıldı. Tahran sakinleri telefon mesajlarıyla Reisi'nin cenaze törenine katılmaya çağırıldı. Devlet medyasına göre yabancı devlet adamlarının da katılacağı cenaze töreninin Tahran Üniversitesi'nden başlayıp şehir merkezindeki geniş Azadi Meydanı'na kadar sürmesi planlanıyor.

Meşhed'de cenaze töreni

Merhum cumhurbaşkanı ve beraberindeki heyet üyelerinin cenaze törenleri, Tebriz kenti ve Kum'da siyah giyen on binlerce kişinin katılımıyla salı günü başladı.

 İran'ın Tebriz kentindeki büyük cenaze töreninden (Reuters) İran'ın Tebriz kentindeki büyük cenaze töreninden (Reuters)

Cenazeler Tahran'dan Güney Horasan Eyaletine nakledilecek, ardından ülkenin kuzeydoğusundaki Reisi'nin memleketi Meşhed şehrine götürülecek; perşembe günü ise İmam Rıza Türbesi'nde yapılacak cenaze töreninin ardından toprağa verilecek.

Kalabalık Tebriz'deki ana meydana akın etti (AFP) Kalabalık Tebriz'deki ana meydana akın etti (AFP)

Hamaney beş günlük ulusal yas ilan etti ve 28 Haziran'da Reisi'nin halefinin seçileceği seçimler yapılana kadar Cumhurbaşkanlığı görevi, 68 yaşındaki Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhammed Muhbir'e verdi.

İran nükleer dosyasındaki baş müzakereci ve Emir Abdullahiyan'ın yardımcısı Ali Bagheri, Dışişleri Bakanı vekili olarak atandı.

Tebriz'de düzenlenen cenaze töreninde tabutun üzerinde İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin resmi (Reuters)

Tebriz'de düzenlenen cenaze töreninde tabutun üzerinde İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin resmi (Reuters)

Genelkurmay Başkanı Muhammed Bagheri, helikopter kazasının nasıl meydana geldiğini ortaya çıkarmak için soruşturma emri verdi.



İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

İsrail'le 12 günlük çatışmanın ardından İran ülke içindeki baskıyı artırıyor.

Guardian'ın haberinde, 13 Haziran'da İsrail'in saldırısıyla başlayan ve İran'ın misillemesinin ardından 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan edilen çatışmaların, İran'da "geniş çaplı bir iç baskı dalgasını" tetiklediği belirtiliyor.

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıda 71 kişinin hayatını kaybettiği anımsatılıyor. Hayatta kalan bazı mahkumların da daha kötü koşullardaki cezaevlerine nakledildiği yazılıyor.

Mahsa Emini protestolarına katıldığı gerekçesiyle hapse atılan aktivist Rıza Handan'ın, bombalamadan sonra daha kötü şartlardaki bir hapishaneye gönderildiği belirtiliyor. 60 yaşındaki aktivistin kızı şunları söylüyor:

Ne babamın ne de diğer mahkumların yatağı var, yerde uyumak zorunda kalıyorlar. Bir keresinde uyandığında battaniyesinin içinde 6 ya da 7 tahtakurusu bulmuştu.

Kadın mahkumların da yanlarına kişisel eşyalarını bile alamadan Karçak Hapishanesi'ne gönderildiği belirtiliyor. İdam cezasına çarptırılan Kürt yardım çalışanı Pakşan Azizi'den en az iki gündür haber alınamadığı aktarılıyor. Af Örgütü'ne göre Azizi, "barışçıl insani yardım ve insan hakları faaliyetleri" nedeniyle cezalandırıldı. Tahran yönetimiyse kendisini "devlete karşı silahlı isyanla" suçluyor.

Savaş sonrası İran genelinde bir güvenlik baskısı dalgası başlatıldığı da ifade ediliyor. Kolluk kuvvetlerinin kontrol noktaları oluşturduğu ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle birçok kişinin tutuklandığı aktarılıyor.

İsrail-İran çatışmalarında Mossad'ın Tahran'da gizli bir drone üssü kurduğu ortaya çıkmıştı. Ayrıca istihbarat teşkilatına bağlı komandoların saldırıdan aylar önce başkente sızarak operasyon sırasında İran'ın hava savunma sistemlerini imha ettiği belirlenmişti. Mossad da casusların saldırılarda yer aldığını doğrulamıştı.

İran devlet medyasında geçen ay çıkan haberlerde, İsrail istihbaratı adına çalıştığı iddia edilen 700 kişinin yakalandığını duyurulmuştu. ABD merkezli İran İnsan Hakları Merkezi'nin (CHRI) verilerine göre 6 kişi casusluk iddiasıyla idam edildi. CHRI'dan Hadi Gayemi şu iddiaları paylaşıyor:

İranlı yetkililer, insanları hiçbir gerekçe göstermeden ve avukatlarına erişim hakkı vermeden gözaltına alıyor, ardından ‘ulusal güvenlik' suçlamalarıyla idam ederek halkı sindirmeye ve kontrolü yeniden kurmaya çalışıyor.

New York Times'ın analizinde de Evin Hapishanesi'nin "insan hakları ihlalleriyle" gündem olduğu hatırlatılıyor. Haberde, 12 günlük çatışmaların ardından Tahran yönetiminin tarihsel bir kavşakta olduğu yazılıyor. İran'ın ileride içerideki baskıyı artırmakla ülkenin dönüşümüne yönelik politikaları uygulamak arasında bocalayabileceği ifade ediliyor.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times