Filistin devletini tanıma kararı alan İspanya Ramallah'ta Büyükelçilik açmayacak

İspanya, İrlanda ve Norveç Filistin devletini tanıdı.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez bugün parlamentoda Filistin devletini tanıdıklarını açıkladı. (AFP)
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez bugün parlamentoda Filistin devletini tanıdıklarını açıkladı. (AFP)
TT

Filistin devletini tanıma kararı alan İspanya Ramallah'ta Büyükelçilik açmayacak

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez bugün parlamentoda Filistin devletini tanıdıklarını açıkladı. (AFP)
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez bugün parlamentoda Filistin devletini tanıdıklarını açıkladı. (AFP)

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, haftalar süren yoğun diplomatik temaslar, Avrupa Birliği'ndeki (AB) birçok mevkidaşıyla koordinasyon ve bu ayın ortasında Washington'a kararını bildirmesinin ardından bugün (Çarşamba) parlamentoya yaptığı açıklamada, hükümetinin önümüzdeki salı günü Norveç ve İrlanda hükümetleriyle birlikte Filistin devletini resmen tanıyacağını duyurdu.

Filistin devletini tanıyan ülkelerin çoğunun Ramallah'ta diplomatik temsilcilikleri bulunmasına rağmen İspanya, Filistin Yönetimi'nin merkezi Ramallah'ta büyükelçilik açmayacak, ancak Kudüs'teki başkonsolosunu Filistin hükümeti nezdinde temsilci olarak atayacak. Bilgi sahibi kaynaklar, Madrid'in İsveç gibi diplomatik misyonunu Doğu Kudüs'te bulundurmayı tercih ettiğini, zira buranın işgal altında bulunan Filistin toprağı olduğunu ve uluslararası toplumun çoğu tarafından Filistin devletinin başkenti olarak tanındığını belirtiyor.

İspanyol hükümeti, Avrupa’da daha fazla müttefik kazanmak ve İrlanda ile Norveç'in kararlarıyla aynı zamana denk getirmek amacıyla, tanıma kararını açıklamayı bir hafta ertelemişti. Şarku’l Avsat’a konuşan bilgi sahibi İspanyol kaynaklar, diğer Avrupa ülkelerinin de önümüzdeki ay yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerinden sonra benzer açıklamalar yapabileceğini bildirdi.

Görsel kaldırıldı.

El Halil kentinde bir mağazaya asılan İspanya bayrağı (AFP)

İspanya, Norveç'in bu girişime katılmasına özel bir önem atfediyor. Zira Oslo, 1991 yılında Araplar ve İsrailliler arasındaki ilk doğrudan görüşmeye tanıklık eden tarihi Madrid Konferansı ile başlayan barış sürecindeki son büyük uluslararası çabalara ev sahipliği yaptı.

Sanchez parlamentoda yaptığı konuşmada, İsrail'den bu açıklamaya sert bir tepki beklediğini söyledi ki, bunun ilk işaretleri, parlamento oturumundan dakikalar sonra İsrail Dışişleri Bakanlığı'nın Madrid Büyükelçisi’ni istişareler için çağırmasıyla ortaya çıktı. Ancak İspanya Başbakanı, Gazze Şeridi'nde devam eden savaş ve kritik bir uluslararası dönemde ‘tarihin doğru tarafında’ durmak için böyle bir kararın alınmasının birçok nedeni olduğunu vurguladı.

Bu kararın arkasındaki siyasi nedenlerin barış, adalet ve uyum olmak üzere üç yönlü olduğunu ifade eden Sanchez, “Sadece güvenlik garantileriyle birlikte var olan iki devletin çözümü barışı sağlayabilir, bu da iki tarafın eşit şartlarda diyalog kurmasını gerektirir. Bu aynı zamanda Filistin Yönetimi'nin müzakere zamanı geldiğinde rolünü oynaması için güçlendirilmesini gerektiriyor” ifadelerini kullandı.

 

Görsel kaldırıldı.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez bugün parlamentoda yaptığı konuşma sırasında (DPA)

Sanchez konuşmasında, Hamas'ın Filistin'in geleceğinde hiçbir rolü olmayan terörist bir grup olduğunu, çünkü ‘barış sürecinde İspanya’nın ortağı olan’ Filistin Yönetimi’ni ortadan kaldırmayı amaçladığını vurguladı. “Dünyanın Birleşmiş Milletler (BM) kararlarını elli yıl boyunca görmezden gelmesinin ardından Filistin halkına karşı tarihi bir borcumuz var ve bu sona ermeli” diyen Sanchez, durumun Ukrayna ve Filistin için de aynı olması gerektiğini hatırlattı.

Sanchez'in açıklamaları, Binyamin Netanyahu'ya yönelik sert sözler içeriyordu. Netanyahu'yu sakinleşmeye yönelik uluslararası çabaları görmezden gelmekle suçlayan Sanchez, kararın ‘İsrail'e karşı değil, barış için olduğunu’ vurguladı. İspanya Başbakanı, “Filistin devletini tanıma kararımız, değer verdiğimiz ve saygı duyduğumuz, İspanya tarihiyle derin bağları olan Yahudi halkına karşı değildir. Söz konusu karar, bu konuyu siyasi olarak istismar etmeye çalışan sağcı muhalefetin iddia ettiği gibi Hamas'ı desteklemek için de değil” ifadelerini kullandı.



Yeni fikir oluşturucular

İsrail'in Gazze şehrine yönelik baskınları sonucu oluşan yıkım (AFP)
İsrail'in Gazze şehrine yönelik baskınları sonucu oluşan yıkım (AFP)
TT

Yeni fikir oluşturucular

İsrail'in Gazze şehrine yönelik baskınları sonucu oluşan yıkım (AFP)
İsrail'in Gazze şehrine yönelik baskınları sonucu oluşan yıkım (AFP)

Samer Ebu Havvaş

İngiliz-Arnavut pop şarkıcısı Dua Lipa, Filistinli-Amerikalı model Bella Hadid ve Fransız futbol efsanesi Eric Cantona’yı bir araya getiren şey nedir? Üç isim, Gazze savaşı ile ilgili net ve ahlaki açıdan kararlı olarak nitelendirilebilecek pozisyonlar ortaya koydular. Ateşkes çağrısı ile yetinmeyip, Gazze ve Batı Şeria'daki Filistinlilere yönelik katliamları, yaklaşık 9 aydır devam eden İsrail işgalini kınadılar. Elbette bunlar, dünya çapında benzer pozisyonlar alan ve bazıları bu pozisyonlar nedeniyle ağır bedeller ödeyen yüzlerce aydın, yazar, sanatçı, sporcu, şarkıcı ve sosyal medya fenomeni örneğinden sadece üçü. Ancak belirli bir siyasi, dini, ideolojik veya etnik eğilimi temsil etmedikleri gerçeğinden yola çıkarak bu üçünden özellikle söz ediyorum. Bu kişilerin siyasi bir söylemi yok, herhangi bir düşünce ekolüne mensup değiller, sağ-sol, kuzey-güney, doğu-batı, sömürgecilik ve direniş tartışmalarıyla hiçbir ilişkileri yok. Onlar Batılı şöhret ve yıldız dünyasının çocukları; bu da onların, bir pozisyon benimsemek yerine hiç kimse onlardan hesap sormadan hayatlarını sürdürebilecekleri, kendilerini işlerine ve özel meselelerine adayabilecekleri anlamına geliyor. Filistin asıllı Bella Hadid bile örneğin, kız kardeşi Gigi gibi sessiz kalsaydı kimse onu suçlamazdı. Ateşkesten bahsetmek veya ateşkes çağrı yapmak ile yetinebilirdi, birkaç gün önce gördüğümüz gibi Gazze ile dayanışma amaçlı bir videoda yer almak zorunda değildi.

Dua Lipa da onu benimsediği pozisyonları benimsemeye davet etmeyen veya bu yönde herhangi bir baskı uygulamayan bir şöhret ve etki dairesi dünyasında yaşıyor. Cantona'ya gelince, büyük geçmişi ve futbol taraftarları arasında temsil ettiği sembolizmle, İsrail'in Gazze'de yaptıklarına karşı çok sert açıklamalarda bulunmak yerine sessizliği tercih etseydi, kimse buna aldırış etmezdi diyenler olabilir.

Gazze'den her an gelen görüntüler, aklı başında ve asgari düzeyde duyarlılığa sahip hiçbir insanın katlanamayacağı görüntülerdir.

O halde bu insanlar ve onlar gibiler neden konuşuyorlar?

İlk olarak, İsrail'i soykırım suçlaması ile Uluslararası Adalet Divanı'na götüren bu savaşın dehşetinin şiddeti nedeni ile konuşuyorlar. Gazze'den her an gelen görüntüler, aklı başında ve asgari düzeyde duyarlılığa sahip bir insanın katlanma ve aynı zamanda görmezden gelme gücünün ötesindedir. Bu savaşta şu ana kadar 15 binden fazla çocuk öldürüldü, ölen, yaralanan, enkaz altında veya hapishanelerde kaybolan kurban sayısının ise 150 bin civarında olduğu tahmin ediliyor. Bu, Gazze gibi küçük bir bölge için astronomik bir rakam.

İkincisi, ülkelerinin hükümetlerinin bu savaşa gösterdiği tepki nedeniyle konuşuyorlar, zira bu, ortak ve suç ortağı demesek de en hafif tabiri ile sessiz ve ihmalkâr bir tepki.

Üçüncüsü, barışa gerçekten inananlardan oldukları için konuşuyorlar. Gezegenimizdeki milyonlarca insan gibi onlar da birbirine açık, birbirine bağlı bu dünyanın, en eski işgal ve en gaddar sömürgecilik varlığını sürdürdükçe, hatta genişledikçe, hakkını almaya, bağımsızlığını, özgürlüğünü ve onurunu savunmaya kararlı bir halk var oldukça asla barışa kavuşamayacağının farkındalar.

Konuşmalarının dördüncü ve belki de en önemli sebebi ise hepsinin günümüz dünyasına, teknoloji ve sosyal medya dünyasına ait olmalarıdır. Önemli meselelere ilgi göstermenin artık politikacılar, entelektüeller ve filozoflarla sınırlı olmadığı bir dünyada, pop şarkıcısı, model ve futbolcu da artık yalnızca eğlence araçları değiller. Bu, yalnızca siyasi kurumlar ve karar alma merkezleri tarafından yönetilmeyen, teknoloji devleri ve büyük şirketlerin imparatorları tarafından da yönetilen bir dünya. Futbol yıldızı Kylian Mbappe'nin yaklaşan seçimlerde Fransız gençlerini aşırı sağa karşı oy kullanmaya nasıl davet ettiğini gördük. Büyük Hollywood yıldızlarının, Joe Biden'ın Donald Trump'a karşı yürüttüğü seçim kampanyasına milyonlarca dolar bağışta bulunduğunu gördük. Trump’ın kampanyasını en çok endişelendiren şeyin büyük yıldız Taylor Swift'in şu anda Demokrat rakibinin safında yer alması ve bunun sandıkta ne anlama gelebileceği olduğunu gördük.

Önemli meselelere ilgi göstermenin artık sadece politikacılar, entelektüeller ve filozoflarla sınırlı olmadığı bir dünyada, bu insanlar artık yalnızca eğlence araçları değiller.

Bu kesinlikle ideal bir dünya değil. Özellikle sosyal medya platformları aracılığıyla influencerların ve gerçekle iç içe olanların çemberinin genişlemesi, Filistin, Me Too ya da Siyahilerin Hayatı Önemlidir hareketlerinde gördüğümüz gibi haklı davaların savunulmasına, onlara ışık tutulmasına ve gidişatlarına etki edilmesine katkı sağladığı ölçüde, bu platformların kendisi gerçek anlamda yanlış bilgi, siyasi propaganda ve nefretin, ayrımcılığın, şiddet içeren ve gerici fikirlerin yayıldığı yuvalardır. Ancak önemli olan, etki sahibi veya bu dünyayı etkilemek isteyen herhangi bir kişinin çevresinde olup bitenleri görmezden gelmesinin çok zor hale gelmesidir. İsraillilerin Gazze'de yaptıkları ve yapmakta oldukları şeylerin gerçeğine ilişkin basmakalıp gerekçelerini ve yanıltıcı propagandalarını tekrarlarken, henüz farkına varamadığı şey de tam olarak budur. Mesele artık dünyanın her şeyi yaşandığı anda, herhangi bir süsleyici propaganda faaliyeti ya da halkla ilişkiler kampanyası yürütülmeden önce görmesi gerçeğinde bitmiyor. Zira bu dünya, artık gördüklerine gerçek zamanlı tepki de veriyor, politikacıların söylemlerinden, jargonlarından ve yalanlarından ziyade kurbanların sesini, çığlıklarını, inlemelerini duyabiliyor.

* Bu analiz Şarku'l Avsat tarafından Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.