İHA’lar ve sinyal bozucular: Ukrayna semalarında ‘devasa’ bir siber savaş yaşanıyor

Ukrayna, İHA’lar nedeniyle her iki ordunun da kayıplar verdiğini açıkladı (Reuters)
Ukrayna, İHA’lar nedeniyle her iki ordunun da kayıplar verdiğini açıkladı (Reuters)
TT

İHA’lar ve sinyal bozucular: Ukrayna semalarında ‘devasa’ bir siber savaş yaşanıyor

Ukrayna, İHA’lar nedeniyle her iki ordunun da kayıplar verdiğini açıkladı (Reuters)
Ukrayna, İHA’lar nedeniyle her iki ordunun da kayıplar verdiğini açıkladı (Reuters)

Ukrayna cephesinde sinyal bozucular son aylarda Rusya'ya karşı yürütülen siber savaşta önemli bir ekipman haline geldi. Ukrayna ordusu, çatışmaların yaşandığı bölgelerin semalarını dolduran insansız hava araçlarını (İHA) mümkün olan en fazla sayıda etkisiz hale getirmeye çalışıyor.

Fransız Haber Ajansı’nın (AFP) haberine göre Ukrayna ordusunda siber savaş konusunda uzman üst düzey bir yetkili, “Bu devasa bir savaş ve aynı zamanda teknolojilerin hızlı gelişimi nedeniyle zamana karşı bir yarış” ifadelerini kullandı. Ukrayna ordusunun şu an, ilk elden canlı görüntü sağlayan kameralı Rus FPV insansız hava araçlarının yüzde 60 ila 70'inin radar sinyallerini bozmayı başardığını söyleyen yetkili, “Her üç ayda bir yeni teknolojiler düşünmek zorundayız” diye ekledi.

Ukrayna'nın doğu cephesinde savaşan 92. Tugay'a bağlı bir İHA taburunda sinyal bozucular konusunda uzman olan Mykola (42) askerin sırt çantasına yerleştirilen dört kilogramlık beyaz silindir şeklinde bir cihaz olan sinyal bozucuyla ilgili olarak “Ukrayna askerleri için ilk taşınabilir elektronik koruma cihazlarından biri sinyal bozucudur. Bu cihaz askerlerimizi ve İHA’larımızı kullanabilecekleri yerlere giden birliklerimizi Rusya’nın FPV model İHA’larından koruyor” dedi.

Patlayıcılarla donatılmış FPV’ler, birkaç kilometrelik bir yarıçap içindeki düşmanları doğrudan vurabiliyor.

Rusya'nın Ukrayna’ya savaş açmasının üzerinden geçen iki yılı aşkın sürenin ardından, her iki tarafın da cepheye yüz binlercesini konuşlandırdığı bu nispeten ucuz cihazlar, obüslerin yanında savaşın vazgeçilmezi haline geldi.

Sinyal bozucular İHA’ların kontrolünün kaybedilmesini sağlıyor

Ukrayna Kara Kuvvetleri Komutanı General Oleksandr Pavlyuk, geçtiğimiz günlerde İngiltere merkezli The Times gazetesine verdiği bir röportajda, İHA’ların şu an her iki tarafta da zayiata yol açtığını söyledi.

Sinyal bozucular, İHA’ların sinyalleriyle aynı frekansta sinyaller yayarak İHA ile onu kontrol eden operatör arasındaki iletişimi kesiyor.

AFP’nin aktardığına göre Mykola, sinyal bozucunun 30 metre mesafede ‘etkili’ olduğunu ve düşmanın kullandığı FPV model İHA’ların kontrolünün tamamen kaybedilmesine neden olduğunu söyledi. Ukraynalı bir şirket tarafından üretilen sinyal bozucular özel bağışlarla finanse edildi.

Ukrayna ordusunun hassas bölgelerde seyreden 4x4 araçlarının gün geçtikçe daha büyük taşınabilir sinyal bozucularla donatılıyor. Mykola'ya göre cepheye ‘büyük siber harp istasyonları’ kuruluyor.

Sinyal bozucuları bir yere kadar koruma ve güven sağlayan kurşun geçirmez yeleklere benzeten Mykola, “Bu cihazlar sayesinde hayatta kalma şansı artıyor” dedi. İHA operatörü Coyote (22) ise Rus sinyal bozucularından korunmak için deneyimli olmak gerektiğine inanıyor. Coyote, kullandığı İHA’ların yaklaşık yüzde 40'ının Rusya’nın sinyal bozucuları nedeniyle kaybolduğunu itiraf etti.

Sinyal bozucularla nasıl baş edilir?

Ukrayna Ordusu 28’inci Tugayı’ndan olan Mykola, “Sinyal bozucuların hangi frekanslarda çalıştığını biliyorsanız ve genellikle aktif oldukları yerlerde daha önce uçtuysanız, İHA’nın frekanslarını değiştirebilirsiniz. Böylece sinyal bozucunun etrafından ya da üzerinden uçmayı deneyebilirsiniz” diyor.

Rusya'nın bu alanda bir adım önde olduğunu çünkü 30 yılı aşkın bir süredir siber savaş sistemleri üzerinde çalıştığını belirten Mykola, Ukrayna’nın ise ekipman geliştirmeye Rusya’nın Kırım'ı ilhak ettiği ve Ukrayna'nın doğusunda silahlı çatışmaların başladığı 2014 yılında başladığını açıkladı.

Kiev ve Moskova arasındaki savaşın başlamasının üzerinden iki yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen Ukrayna’nın düşmanı Rusya’yı ekipman geliştirme konusunda büyük ölçüde yakaladığını savunan Mykola, “Bugün herkes FPV’leri ve aynı frekanslarda çalışan diğer İHA’lar için boş frekanslar arıyor. Herkes aynı zamanda bu frekanslara nasıl karşı koyacağını da düşünüyor” şeklinde konuştu.



ABD'de petrol şirketleri Trump'a kulak asmıyor

Geçen yıl Kansas eyaletinin Hays kenti yakınlarında Buckeye Rüzgar Enerjisi rüzgar çiftliği uzakta yükselirken petrol pompaları ön planda çalışıyor (Charlie Riedel, File/AP)
Geçen yıl Kansas eyaletinin Hays kenti yakınlarında Buckeye Rüzgar Enerjisi rüzgar çiftliği uzakta yükselirken petrol pompaları ön planda çalışıyor (Charlie Riedel, File/AP)
TT

ABD'de petrol şirketleri Trump'a kulak asmıyor

Geçen yıl Kansas eyaletinin Hays kenti yakınlarında Buckeye Rüzgar Enerjisi rüzgar çiftliği uzakta yükselirken petrol pompaları ön planda çalışıyor (Charlie Riedel, File/AP)
Geçen yıl Kansas eyaletinin Hays kenti yakınlarında Buckeye Rüzgar Enerjisi rüzgar çiftliği uzakta yükselirken petrol pompaları ön planda çalışıyor (Charlie Riedel, File/AP)

Donald Trump'ın başkanlık kampanyası sırasında Amerikan halkına ve ABD'li petrol üreticilerine söylediği slogan, "Sondaj bebeğim, sondaj"dı. Esas sorun ne mi? Petrol üreticileri bunu istemiyor.

Petrol üreticilerinin yeraltından mümkün olduğunca fazla petrol çıkarmaktan çok kârlılıkla ilgilendiğini belirten endüstri uzmanlarının vardığı sonuç bu.

Çok fazla petrol, tüketicileri mutlu etse bile fiyatları düşürür ve kârlılığı yok eder. Amerikan kaya petrolü şirketleri halihazırda tarihi miktarlarda petrol pompalıyor. Ve küresel piyasada arz bolluğu var.

ExxonMobile CEO'su Darren Woods geçen hafta CNBC'ye, "Ham petrol fiyatları düştükçe, sektör gelirlerinin düşmesini ve karların azalmasını bekliyoruz" diye konuştu.

Trump'ı desteklemek için akın eden petrol kralları, onun tüm engelleri kaldırmasını ve alternatif enerjinin peşine düşmesini istiyor ancak aynı zamanda aşırı petrol arzından da endişe ediyorlar.

Trump'ın son kampanyasına 1 milyon dolardan fazla katkıda bulunan Teksaslı petrolcü Bryan Sheffield, The Wall Street Journal'a, "Eğer üretimimizi Trump'ın bahsettiği şekilde artırmaya başlarsak hisse senetlerimiz kesinlikle çakılır" diye konuştu.

Kansas City Merkez Bankası'na göre Amerikalı üreticiler şu anda arzı artırmak istemiyor ve muhtemelen fiyatlar varil başına ortalama 84 dolara ulaşana kadar "sondaj bebeğim, sondaj" yapmaya ikna olmayacaklar ki bu da mevcut fiyatların yaklaşık yüzde 15 üzerinde.

ABD'nin Çin'e uyguladığı gümrük vergilerinin yürürlüğe girmesi ve Çin'in Amerikan ham petrolüne yüzde 10 vergi koymasıyla ABD ham petrol fiyatları salı günü yüzde 2'ye yakın bir düşüş daha yaşadı.

Ancak Trump yine de fiyatları düşürmek istiyor.

Geçen ay Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'la yaptığı telefon görüşmesinin ardından Trump, kendisinden petrol fiyatlarını düşürmesini istemeyi planladığını söylemişti. Başkan, Davos'taki Dünya Ekonomik Forumu'nda yaptığı son konuşmada tüm OPEC ülkelerini de aynı şeyi yapmaya çağırdı. Trump bunun Rusya'ya Ukrayna'dan çekilmesi için baskı yapacağını çünkü düşen fiyatlar nedeniyle petrolden elde ettiği gelirin düşeceğini ve savaşı çok pahalı hale getireceğini savundu.

Ancak Business Insider'a göre bunun gerçekleşmesi pek olası değil ve düşük fiyatlarla rekabet etmek zorunda kalacak Amerikalı üreticileri de memnun etmeyecektir. OPEC üyeleri son iki yılda petrol fiyatlarındaki düşüş sürerken piyasa fiyatlarını artırmak için üretimi durdurdu ancak üretim kısıtlamalarını kademeli olarak geri çekmesi bekleniyor.

Insider'a göre OPEC ne yaparsa yapsın, analistler büyük bir arz bolluğunun 2025 boyunca fiyatları aşağı çekmesini bekliyor.

Independent Türkçe