Raporlar: Uluslararası Adalet Divanı İsrail'e Gazze Şeridi'ndeki savaşı durdurma emri verecek

Gazze Şeridi'ndeki kara operasyonu sırasında İsrail askerleri (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki kara operasyonu sırasında İsrail askerleri (Reuters)
TT

Raporlar: Uluslararası Adalet Divanı İsrail'e Gazze Şeridi'ndeki savaşı durdurma emri verecek

Gazze Şeridi'ndeki kara operasyonu sırasında İsrail askerleri (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki kara operasyonu sırasında İsrail askerleri (Reuters)

İbrani basınında yer alan haberlere göre İsrail, Uluslararası Adalet Divanı'nın (UAD) bugün Güney Afrika'nın İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin en güneyindeki Refah kentine yönelik saldırısının durdurulması talebine vereceği yanıtı açıklarken, aleyhinde karar vermesini bekliyor.

Güney Afrika geçtiğimiz hafta UAD'dan, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ndeki tüm operasyonlarının ve özellikle de Refah'taki operasyonunun durdurulmasını istemişti. Askeri harekatın Gazze Şeridi'nde yaşamı imkânsız hale getireceğini, dolayısıyla 1948 Soykırım Sözleşmesi'ni ihlal edeceğini belirtmişti.

Bu, Hamas’ın 7 Ekim'deki saldırısının ardından İsrail'in Hamas'a savaş ilan etmesinden bu yana Güney Afrika'nın mahkemeye sunduğu dördüncü talep oldu.

İsrail Kanal 12 televizyonuna göre ismini vermek istemeyen yetkililer, İsrail’in UAD'ın bugünkü oturumda Gazze Şeridi'nde Hamas'a karşı yürütülen savaşın durdurulmasına karar vereceğine inanmakla birlikte, Tel Aviv'in bu kararı destekleme niyetinde olmadığını bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel'den aktardığına göre UAD, Güney Afrika'nın talebi lehine karar verirse konu Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'ne taşınacak ve İsrail burada ABD'nin veto etmesini bekliyor.

İsrail haber sitesi Ynet'in haberinde ise UAD’ın Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilere insani yardımın arttırılması yönünde ilave kararlar verme ihtimalinin yüksek olduğu belirtildi.

Web sitesi, UAD'ın, Güney Afrika'nın çatışmaların durdurulması talebini reddetme ihtimalinin düşük olduğunu ve mahkemenin Güney Afrika'nın Gazze Şeridi'nde savaşın durdurulması yönündeki ilk talebini kabul etmesinin orta ila yüksek ihtimal arasında olduğunu belirtti.

İsrail hükümet sözcüsü, mahkemenin kararından önce yaptığı açıklamada, “İsrail'in vatandaşlarını korumasını ve Gazze Şeridi'nde Hamas'ın peşine düşmesini engelleyecek hiçbir güç yoktur” ifadesini kullandı.

UAD dün (Perşembe) yaptığı açıklamada Güney Afrika'nın İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki Refah kentine yönelik saldırısının durdurulması talebine ilişkin kararını Cuma günü (bugün) açıklayacağını duyurdu.

Güney Afrika, geçen hafta yapılan duruşmalarda, Filistin halkının hayatta kalmasını sağlamak amacıyla UAD'dan İsrail'in Gazze Şeridi'ne ve özellikle de Refah'a yönelik saldırısının durdurulmasını talep etti.

Bu acil önlem talebi, Güney Afrika tarafından Lahey'deki mahkemeye sunulan ve İsrail'i soykırım yapmakla suçlayan daha büyük bir davanın parçası.



Nuseyrat Kampı kurbanları ve dünyamız

İsrail askeri operasyonunun ardından Nuseyrat Mülteci Kampı’nda meydana gelen yıkımdan (Reuters)
İsrail askeri operasyonunun ardından Nuseyrat Mülteci Kampı’nda meydana gelen yıkımdan (Reuters)
TT

Nuseyrat Kampı kurbanları ve dünyamız

İsrail askeri operasyonunun ardından Nuseyrat Mülteci Kampı’nda meydana gelen yıkımdan (Reuters)
İsrail askeri operasyonunun ardından Nuseyrat Mülteci Kampı’nda meydana gelen yıkımdan (Reuters)

Husam İytani

İsrail askerlerinin kurşunlarıyla 274 sivilin öldüğünün, yüzlerce kişinin de yaralandığının açıklanmasından sonra, BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ofisi'ne göre, Nuseyrat Kampı’nda 4 İsrailli rehineyi kurtarma operasyonu, İsrail ve "silahlı Filistinli örgütler" tarafından işlenen savaş suçlarının tümünü kapsamış olabilir.

Nuseyrat kurbanları, İsraillilerin 1.200 İsraillinin öldürüldüğü, 230 kadarının da rehin alındığı Aksa Tufanı eylemine karşı operasyonlarının başlamasından bu yana hayatını kaybeden yaklaşık 40 bin Filistinliye eklendi.

Geçen yılın Ekim ayının 7'sinden bu yana Gazze ve Batı Şeria'da olup bitenlere ilişkin uluslararası kararları ve raporları yeniden hatırlatmaya gerek yok.  Filistinlilerin yaşadığı trajedinin dayanılmaz olduğu ve 8 aydaki can kayıplarının daha önceki uzun savaşlardaki kayıplardan daha fazla olduğu konusunda hepsinin hemfikir olduğunu söylemeye de gerek yok.. Tüm raporlar aynı ihmal kaderini paylaşıyorlar.

Ancak dünyanın hâlâ soykırım olarak adlandırmayı reddettiği Filistin halkının başına gelen insani felakete yeni bir gözle bakılmalı çünkü Filistinli sivillerin maruz kaldıklarını yansıttığı ölçüde İsrail hükümetinin, ordusunun ve toplumunun bir resmini çiziyor ve bu resim dünya tarafından da onaylanıyor.

Geçmişteki bu tür davaların belki de en ünlüsü, Alman-Amerikalı filozof Hannah Arendt'in hakkında ünlü "Eichmann Kudüs'te" kitabını yazdığı Nazi subayı Adolf Eichmann'ın davası, Balkan savaşlarında, özellikle de 1990'larda Bosna-Hersek'te yaşanan savaştaki katliamlar ile Ruanda katliamının sorumlularının davalarıdır. Davaların sunulan ifadelere ve belgelere dayanarak Nazi Almanyası, eski Yugoslavya ve Ruanda'daki sosyal yapılar hakkında ortaya çıkardıklarının önemi, hukuki icraatları ve mahkemelerin sanıklara verdiği cezaları gölgede bırakmıştı. Nitekim 3 aydan kısa bir süre içinde 1 milyon insanın ölümünden sorumlu olanların yargılanması sırasında ortaya çıkan bilgilere göz atmadan, yüz binlerce Hutu'nun 1994 yılında nasıl Tutsi yurttaşlarını öldürmeye giriştiklerini anlamak mümkün değil.

Aynı şey Nuseyrat'ta, Batı Şeria'da ve Gazze Şeridi'ndeki onlarca okul ve hastanede yaşananlar için de geçerli. İsrail'in sivillerin varlığını göz ardı etme ve savaşçıların bulunduğu bahanesi ile yıkıcı bombardımana başvurma konusundaki ısrarı, İsrailli yetkililerin Filistinli sivillere verdiği değeri, yani onları bir hiç olarak gördüklerini gösteriyor.

Dünyanın hâlâ soykırım olarak adlandırmayı reddettiği, Filistin halkının başına gelen insani felakete yeni bir gözle bakılmalı çünkü Filistinli sivillerin maruz kaldıklarını yansıttığı ölçüde İsrail hükümetinin, ordusunun ve toplumunun bir resmini çiziyor.

Dört İsrailli rehinenin dönüşüne sevinmek ve İsrail propagandasına göre “dünyanın en ahlaklı ordusunun” askerlerinin kurşunlarıyla can veren 274 Filistinliyi tamamen görmezden gelmek, Gazze ve Batı Şeria'nın ötesinde düşünmeyi gerektiriyor. Bir İsrailliye, 4 vatandaşı için sınırsız sayıda kişiyi öldürmesi yönünde bu açık çeki vermek, bir halk olarak Filistinlilere ve ganimet olarak topraklarına karşı davranışlarda da aynı düşünce modelinin hakim olduğunu söylememize olanak tanıyor. Bu durumda İsrail, kendisini korumak adına başkalarına zarar vermek için aynı yöntemleri, hem de aynı oranlarda kullanabilir. Çoğu çocuk ve kadın olmak üzere 40 bin ölü Filistinli ile Aksa Tufanı’nda öldürülenler karşılaştırıldığında görülen büyük resim, hükümeti, ordusu ve kurumlarıyla birlikte İsrail'in bu katliamın küresel çapta kabul görmesinden, Filistin toplumunu yok etme ve ona ilkinden çok daha büyük etki yaratabilecek ikinci bir felaket yaşatma çabasına verilen uluslararası desteğin devam etmesinden, kendini güvende hissettiğini söylüyor.

İsrail, dünyanın yüksek sesle söylemek istemediği bir gerçeğe dayanıyor ve bu gerçek özetle; insanların eşit olmadıkları, bazılarının hayattan keyif almaya diğerlerinden daha fazla hakkı olduklarıdır. Egemen güçler tarafından temsil edilen uluslararası toplumun, 40 bin sivilin ölümü pahasına bile olsa İsrail’in kendisini koruması için ona silah ve para sağlamaya çalışmaya devam etmeleri gerektiğidir. Nuseyrat katliamı da bu arka planda gerçekleşti. Gelecekte de aynı arka planda daha birçok katliam yaşanacak.

Ne yazık ki bu gerçeğe karşı çıkanların, boğulmadan önce insanın tutunduğu son dal olan umut dışında bu gerçeği değiştirebilecekleri bir araçları yok.