İsrail, Kudüs'teki İspanya Konsolosluğu ile Filistinliler arasındaki ‘ilişkiyi kesme’ kararı aldı

İsrail Dışişleri Bakanı Yisrael Katz (AFP)
İsrail Dışişleri Bakanı Yisrael Katz (AFP)
TT

İsrail, Kudüs'teki İspanya Konsolosluğu ile Filistinliler arasındaki ‘ilişkiyi kesme’ kararı aldı

İsrail Dışişleri Bakanı Yisrael Katz (AFP)
İsrail Dışişleri Bakanı Yisrael Katz (AFP)

İsrail Dışişleri Bakanı Yisrael Katz bugün (Cuma) yaptığı açıklamada, İspanya Başbakanı’nın Filistin devletini tanıdığını açıklamasına cevaben, Kudüs'teki İspanya Konsolosluğu ile Filistinliler arasındaki ‘ilişkiyi kesme’ kararı aldığını duyurdu.

Katz X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, “İsrail'deki İspanyol temsilciliği ile Filistinliler arasındaki ilişkiyi kesmeye ve Kudüs'teki İspanya Konsolosluğu’nun Batı Şeria'daki Filistinlilere hizmet vermesini engellemeye karar verdim” ifadesini kullandı.

Katz açıklamasının devamında, bu kararın İspanya'nın Filistin devletini tanıması ve İspanya Başbakan Yardımcısı’nın ‘sadece Filistin devletini tanımakla kalmayıp Filistin'i nehirden denize kadar özgürleştirme’ çağrısına yanıt olarak alındığını belirtti.

Norveç, İrlanda ve İspanya'nın geçtiğimiz çarşamba günü, 28 Mayıs itibariyle Filistin devletini resmi olarak tanıma kararlarını açıklamaları, Filistin Yönetimi ve Hamas tarafından memnuniyetle karşılanırken, İsrail ise kararı kınayarak üç Avrupa ülkesindeki büyükelçilerini geri çağırma kararı aldı.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez İspanyol milletvekillerine hitaben yaptığı konuşmada, “İspanya 28 Mayıs salı günü, Bakanlar Kurulu’nda Filistin devletinin tanınmasını onaylayacak” dedi.

Sanchez’in duyurusu, Hamas'ın 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail'in güneyine başlattığı eşi benzeri görülmemiş saldırının tetiklediği Gazze Şeridi'ndeki savaş devam ederken geldi.

İspanya Başbakan Yardımcısı ve Çalışma Bakanı Yolanda Diaz, çarşamba günü X platformunda yayınlanan bir videoda, “Bugün İspanya'nın Filistin devletini tanımasını memnuniyetle karşılıyoruz, ancak burada duramayız. Filistin, nehirden denize kadar özgür olacak” ifadelerini kullandı. Diaz ayrıca, ‘Filistin halkının soykırıma uğramasını’ kınadı.

‘Nehirden denize’ sloganı, 1948'de İsrail devletinin kurulmasından önce Ürdün Nehri'nden Akdeniz'e kadar uzanan İngiliz mandası dönemindeki Filistin sınırlarına atıfta bulunuyor ve başta İsrail hükümeti olmak üzere İsrail'in ortadan kaldırılmasına yönelik bir çağrı olarak görülüyor.

Diğer yandan İsrail Dışişleri Bakanlığı bugün öğleden sonra itibariyle, AFP'nin Bakan Katz tarafından açıklanan kararın uygulanmasının pratik araçları ve somut sonuçları hakkındaki sorusuna yanıt vermedi.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.