Reisi sonrası döneme ilişkin mesajlar

Kenani, Tahran'ın ‘bölgesel ve uluslararası etkileşim sürecini durdurmayacağını’ söyledi.

Reisi'nin Meşhed'deki cenaze töreninden (AFP)
Reisi'nin Meşhed'deki cenaze töreninden (AFP)
TT

Reisi sonrası döneme ilişkin mesajlar

Reisi'nin Meşhed'deki cenaze töreninden (AFP)
Reisi'nin Meşhed'deki cenaze töreninden (AFP)

İran, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın vefatından sonra ‘bölgesel ve uluslararası etkileşimini durdurmayacağı’ konusunda bölgeye ve dünyaya güvence vermeye çalıştı. Ancak bir Rus diplomat, İran'daki değişikliklerin ‘bölgedeki durumu daha da alevlendirebileceğini’ söyledi.

İranlı yetkililer, Reisi'nin defnedilmesinden bir gün sonra dün(Cuma), dış politikada beklenen değişikliklerle ilgili eşzamanlı mesajlar yayınladı.

Reisi, Abdullahiyan ve diğer yetkilileri taşıyan helikopterin ülkenin kuzeybatısındaki dağlık bir bölgeye düşmesi sonucu içindekilerin hayatını kaybetmesinden beş gün sonra, İran'ın kuzeydoğusundaki Meşhed kentinde binlerce kişi Reisi'nin cenaze törenine katıldı.

Şarku’l Avsat’ın Mehr haber ajansından aktardığına göre İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani dün yaptığı açıklamada, “İran bölgesel ve uluslararası etkileşiminde herhangi bir duraklama yapmayacaktır” dedi.

Kenani X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, “İran yetkin bir cumhurbaşkanı ve aktif bir dışişleri bakanı kaybetti. Ancak süreçte herhangi bir duraklama olmayacak” ifadelerini kullandı.

Kenani'nin açıklamaları, İran Genelkurmay Başkanlığı tarafından yayınlanan ve Reisi'nin helikopterinin düşmesinin sadece hava koşullarından kaynaklandığını ve bir dağ yamacına çarptıktan sonra alev aldığını iddia eden bir raporla birlikte geldi.

Diğer yandan İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) eski Komutanı Muhsin Rızai, Reisi ve Abdullahiyan'ın ‘İran'ın bölge ve dünya ülkeleriyle açıklığını teşvik etmek’ olarak tanımladığı rolünden bahsetti. Racha Today sitesinin aktardığına göre Rızai, “Reisi'nin diplomasi kapılarını herkese açmayı içeren yaklaşımı devam edecek” dedi.

Rızai, “Önemli şahsiyetleri kaybettik. İran için büyük bir kayıp ama bu krizin üstesinden geleceğiz” şeklinde konuştu.

Ancak şu anda iktidarda olan muhafazakâr kampı temsil eden hiç kimse henüz öne çıkmadığı için İran'da siyasi belirsizlik hâkim. Seçimler için adayların 30 Mayıs'ta resmen açıklanması bekleniyor. Görsel kaldırıldı.

Sana'da miting düzenleyen Husiler, helikopter kazasında ölen İran Cumhurbaşkanı'nın fotoğraflarını taşıdı. (AFP)

Rus endişesi

Rusya'nın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi Birinci Yardımcısı Dmitry Polyanski dün yaptığı açıklamada, Reisi, Abdullahiyan ve beraberindekilerin ölümlerinin Ortadoğu'da zaten gergin olan durumu daha da alevlendirebileceğini söyledi.

Alman haber ajansı DPA'nın haberine göre Polyanski, “Ortadoğu'daki durum şu anda o kadar gergin ki, durumun nasıl istismar edildiğine ve ne gibi sonuçlar doğuracağına bağlı olarak her şey onu etkileyebilir. İranlı dostlarımız soruşturmalarını tamamlayana kadar,

 sonuçlara varmak ya da spekülasyon yapmak için acele etmeyelim. Bence şu ana kadar tüm taraflar yeterince itidalli davranmaya çalışıyor” ifadelerini kullandı.

İran, akıl hocası Hamaney'in din adamlarının gücünü pekiştirmeye yönelik sert politikalarını uygulayan, muhalefeti bastıran ve 2015 İran nükleer anlaşmasını canlandırmak için Washington ile nükleer görüşmeler gibi dış politika konularında sert bir tutum benimseyen Reisi için beş günlük yas ilan etti.

Yas günlerinin sona ermesinin ardından yetkililer, özellikle de cumhurbaşkanlığına vekaleten atanan cumhurbaşkanı yardımcısı 68 yaşındaki Muhammed Muhbir, 28 Haziran'da yapılması planlanan ve Reisi'nin halefini seçecek olan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin düzenlenmesine odaklanacak.



Şin Bet şefi Hamas saldırısı konusunda önceden uyarıda bulunmadığını reddetti

Şin Bet şefi Ronen Bar (AFP)
Şin Bet şefi Ronen Bar (AFP)
TT

Şin Bet şefi Hamas saldırısı konusunda önceden uyarıda bulunmadığını reddetti

Şin Bet şefi Ronen Bar (AFP)
Şin Bet şefi Ronen Bar (AFP)

İsrail Genel Güvenlik Servisi ( Şin Bet) Başkanı Ronen Bar, Başbakan Binyamin Netanyahu ve diğerlerinin 7 Ekim 2023'te Hamas'ın gerçekleştireceği saldırıyı önceden haber aldıkları halde Başbakan ve diğer güvenlik birimlerini bilgilendirmedikleri yönündeki iddialarını şiddetle reddederken, 6 Ekim akşamı ve 7 Ekim sabahı erken saatlerde attıkları adımlara ilişkin ayrıntılı bilgi verdi.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel’den aktardığı habere göre Bar, hükümet tarafından görevden alınmasıyla ilgili olarak İsrail Yüksek Mahkemesi'ne sunduğu resmi yeminli ifadesinde Şin Bet'in başarısızlığını kabul etti ancak başbakanı bilgilendirmediği yönündeki iddiaların kendisine ve Şin Bet'e yönelik kurumsallaşmış tahriklerin bir parçası olduğunu söyledi.

 Bar, iktidardaki koalisyon tarafından 2023'te kabul edilen yargı sistemi reformu gündeminin bir sonucu olarak ortaya çıkan toplumsal bölünmelerin İsrail'in düşmanları tarafından bir saldırı başlatmak için uygun bir an olarak görüldüğü konusunda hükümeti “güçlü bir şekilde uyardığını” ve teşkilatın “caydırıcılık dengesinin çökmesini önlemek” için bir takım “ hedeflenmiş saldırıların” uygulanmasını tavsiye ettiğini açıkladı.

Bar ayrıca Temmuz 2023'te Netanyahu'yu güvenlik durumunun ciddiyeti ve bir savaş alarmının varlığı konusunda uyardığını ve bunun bir Şin Bet şefinden gelen alışılmadık ve benzeri görülmemiş bir uyarı olduğunu da sözlerine ekledi.