Çin'in Tayvan tatbikatı: "İktidarı ele geçirme senaryoları üzerinde çalışılıyor"

"Çin, savaş jetlerine gerçek bomba taktı"

Çin Halk Kurtuluş Ordusu, tatbikat görüntülerini başkent Pekin'deki ekranlarda yayımladı (Reuters)
Çin Halk Kurtuluş Ordusu, tatbikat görüntülerini başkent Pekin'deki ekranlarda yayımladı (Reuters)
TT

Çin'in Tayvan tatbikatı: "İktidarı ele geçirme senaryoları üzerinde çalışılıyor"

Çin Halk Kurtuluş Ordusu, tatbikat görüntülerini başkent Pekin'deki ekranlarda yayımladı (Reuters)
Çin Halk Kurtuluş Ordusu, tatbikat görüntülerini başkent Pekin'deki ekranlarda yayımladı (Reuters)

Çin'in Tayvan etrafında başlattığı kapsamlı askeri tatbikat ikinci gününde de devam ediyor. 

Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun Doğu Cephesi Komutanlığı Sözcüsü Li Şi, bugünkü açıklamasında tatbikatlarda "iktidarı koordineli şekilde ele geçirme, ortak saldırı düzenleme ve kilit bölgelerin kontrolünü sağlama kabiliyetlerinin" test edildiğini belirtti. 

Tayvan Savunma Bakanlığı'ndan bugün yapılan açıklamada, son 24 saatte 49 askeri hava aracının ada çevresinde uçtuğu bildirildi.

Bunlardan 35'inin, Tayvan ve Çin arasındaki fiili sınıra işaret eden "orta çizgiyi" geçtiği aktarıldı.  

Ayrıca ada çevresinde 19'u Çin donanmasına, 7'si de Çin sahil güvenliğine ait 26 geminin tespit edildiği belirtildi. 

Pekin yönetimine bağlı Çin Merkez Televizyonu'nun (CCTV) aktardığına göre bölgeye gönderilen bazı savaş uçaklarında gerçek bombalar yer aldı. 

Çin, dün başlattığı "Müşterek Kılıç-2024A" adlı tatbikat kapsamında birliklerini, Tayvan'a yakın konumdaki Kinmen, Matsu, Vuçiü ve Dongyin adalarının çevresini saracak şekilde konuşlandırmıştı. 

Tayvan Savunma Bakanlığı, dün yayımladığı açıklamada Pekin'in hamlesini kınayarak, "Çatışma aramıyoruz ama kaçacak da değiliz. Ulusal güvenliğimizi koruyacağımıza güvenimiz tam" ifadelerini kullanmıştı. 
Görsel kaldırıldı.

Tayvan Hava Kuvvetleri'ne ait F-16'ların görüntüleri paylaşıldı (Reuters)


Açıklamada bölgeye birliklerin gönderildiği de belirtmişti. Bakanlık, bugün Tayvan Hava Kuvvetleri'ne ait F-16'ların fotoğraflarını paylaşırken, görüntülerin ne zaman ve nerede çekildiğine dair bilgi vermedi.

Bugün sonlanması öngörülen askeri tatbikat, Tayvan'ın yeni lideri Lai Ching-te'nin 20 Mayıs'taki yemin töreninin ardından geldi. 

13 Ocak'taki başkanlık seçimini kazanan iktidardaki Demokrat İlerici Parti'nin (DPP) adayı Lai, törendeki konuşmasında Çin'den Tayvan'a yönelik tehditlerini sonlandırmasını istemişti. Lai, Tayvan ve Çin'in "birbirinin boyunduruğu altında olmadığını" söylemişti.

Lai'yi "ayrılıkçı" olarak gören Pekin yönetimiyse açıklamalara tepki göstermişti. Çin'in Tayvan İlişkiler Ofisi Sözcüsü Çın Binhua, Lai'nin "bağımsızlık için dış güçlere bel bağladığını ve kutuplaşma yarattığını" öne sürmüştü. 

Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi de "Çin'in yeniden birleşmesine yönelik kaçınılmaz tarihsel eğilimini hiçbir şey değiştiremez" ifadelerini kullanmıştı. 

II. Dünya Savaşı sonrasında Çin'de KMT ve Komünist Parti arasındaki iç savaş Komünist Parti'nin zaferiyle sonuçlanmıştı. Mağlubiyetin ardından KMT liderleri Tayvan'a sığınmıştı.

Soğuk Savaş nedeniyle Batı'yla ilişkilerini koparan Çin'i 1970'lerin başına kadar Birleşmiş Milletler'de (BM) Tayvan ya da resmi adıyla Çin Cumhuriyeti temsil ediyordu.

BM'nin 1971'de aldığı Çin Halk Cumhuriyeti'ni tanıma kararı gerginliği yeni bir boyuta taşımıştı. Kararın ardından Tayvan, BM'den çıkarılmıştı.

Pekin yönetimi, "tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Buna göre Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın ülkelerle diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.

Tayvan ise o günden bu yana bağımsızlık arayışını farklı biçimlerde sürdürüyor.


Independent Türkçe, AFP, Guardian, Reuters, CNN



Etiyopya ile Somali arasındaki teknik görüşmelerin ilk turu Ankara'da

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Reuters)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Reuters)
TT

Etiyopya ile Somali arasındaki teknik görüşmelerin ilk turu Ankara'da

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Reuters)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Reuters)

Etiyopya ile Somali arasında Türkiye'nin arabuluculuğunda yapılan teknik görüşmelerin ilk turu dün Ankara'da gerçekleşti.

Görüşmeler, iki Afrika Boynuzu komşusu arasında son aylarda, özellikle de Etiyopya'nın denize erişim arzusu nedeniyle alevlenen güçlü gerginliklere son vermeyi amaçlıyor.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre iki ülke arasında 11 Aralık'ta Ankara'da açıklanan anlaşmaya atıfta bulunulan açıklamada, “İki heyet Ankara Deklarasyonu'nun lafzına ve ruhuna bağlılıklarını gösterdiler. Bu vizyonu gerçeğe dönüştürmek ve sürdürülebilir ve karşılıklı yarar sağlayan kalkınmanın temellerini atmak için somut olarak çalışmaya başladılar” denildi.

Türk diplomatik kaynaklar, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın Somali ve Etiyopya dışişleri bakanları ile ayrı ayrı görüşmeler yaptığını belirtti.

Kaynaklar, görüşmelerin “olumlu bir atmosferde” gerçekleştiğini ve “Ankara Deklarasyonu vizyonunun uygulanması ve iki ülke arasındaki ekonomik iş birliğinin geliştirilmesi” konularının ele alındığını söyledi.

Aynı kaynaklar, teknik görüşmelerin bir sonraki turunun Türkiye'nin arabuluculuğunda mart ayında yapılacağını ifade etti.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 11 Aralık'ta Somali ve Etiyopya'nın arasındaki gerilimi sona erdirmek üzere, Ankara'da Türkiye'nin arabuluculuğunda iki ülkenin anlaşmaya vardıklarını açıkladı.

Türkiye tarafından yayınlanan anlaşma metnine göre iki taraf “görüş ayrılıklarını ve ihtilaflı konuları bir kenara bırakarak, ortak refah hedefiyle iş birliği içinde kararlılıkla ilerleme” konusunda mutabık kaldı.

Anlaşmazlık, Ocak 2024'te Etiyopya'nın Somali'deki ayrılıkçı bölge olan Somaliland ile bir liman ve askeri üs kurmak üzere bir kıyı bölgesini kiralamak için anlaşma imzalamasıyla başladı, ancak Addis Ababa tarafından onay verilmedi.

Somali bu hareketi egemenliğinin ihlali olarak değerlendirerek iki ülke arasında diplomatik ve askeri bir anlaşmazlığa yol açtı. Bu anlaşmazlık, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ve Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud'un 12 Aralık'ta Ankara'da bir araya gelerek, Etiyopya'ya Somali'de alternatif bir deniz çıkışı sağlaması beklenen anlaşma imzalamasıyla çözülmüş gibi görünüyor.