Çin'in Tayvan tatbikatı: "İktidarı ele geçirme senaryoları üzerinde çalışılıyor"

"Çin, savaş jetlerine gerçek bomba taktı"

Çin Halk Kurtuluş Ordusu, tatbikat görüntülerini başkent Pekin'deki ekranlarda yayımladı (Reuters)
Çin Halk Kurtuluş Ordusu, tatbikat görüntülerini başkent Pekin'deki ekranlarda yayımladı (Reuters)
TT

Çin'in Tayvan tatbikatı: "İktidarı ele geçirme senaryoları üzerinde çalışılıyor"

Çin Halk Kurtuluş Ordusu, tatbikat görüntülerini başkent Pekin'deki ekranlarda yayımladı (Reuters)
Çin Halk Kurtuluş Ordusu, tatbikat görüntülerini başkent Pekin'deki ekranlarda yayımladı (Reuters)

Çin'in Tayvan etrafında başlattığı kapsamlı askeri tatbikat ikinci gününde de devam ediyor. 

Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun Doğu Cephesi Komutanlığı Sözcüsü Li Şi, bugünkü açıklamasında tatbikatlarda "iktidarı koordineli şekilde ele geçirme, ortak saldırı düzenleme ve kilit bölgelerin kontrolünü sağlama kabiliyetlerinin" test edildiğini belirtti. 

Tayvan Savunma Bakanlığı'ndan bugün yapılan açıklamada, son 24 saatte 49 askeri hava aracının ada çevresinde uçtuğu bildirildi.

Bunlardan 35'inin, Tayvan ve Çin arasındaki fiili sınıra işaret eden "orta çizgiyi" geçtiği aktarıldı.  

Ayrıca ada çevresinde 19'u Çin donanmasına, 7'si de Çin sahil güvenliğine ait 26 geminin tespit edildiği belirtildi. 

Pekin yönetimine bağlı Çin Merkez Televizyonu'nun (CCTV) aktardığına göre bölgeye gönderilen bazı savaş uçaklarında gerçek bombalar yer aldı. 

Çin, dün başlattığı "Müşterek Kılıç-2024A" adlı tatbikat kapsamında birliklerini, Tayvan'a yakın konumdaki Kinmen, Matsu, Vuçiü ve Dongyin adalarının çevresini saracak şekilde konuşlandırmıştı. 

Tayvan Savunma Bakanlığı, dün yayımladığı açıklamada Pekin'in hamlesini kınayarak, "Çatışma aramıyoruz ama kaçacak da değiliz. Ulusal güvenliğimizi koruyacağımıza güvenimiz tam" ifadelerini kullanmıştı. 
Görsel kaldırıldı.

Tayvan Hava Kuvvetleri'ne ait F-16'ların görüntüleri paylaşıldı (Reuters)


Açıklamada bölgeye birliklerin gönderildiği de belirtmişti. Bakanlık, bugün Tayvan Hava Kuvvetleri'ne ait F-16'ların fotoğraflarını paylaşırken, görüntülerin ne zaman ve nerede çekildiğine dair bilgi vermedi.

Bugün sonlanması öngörülen askeri tatbikat, Tayvan'ın yeni lideri Lai Ching-te'nin 20 Mayıs'taki yemin töreninin ardından geldi. 

13 Ocak'taki başkanlık seçimini kazanan iktidardaki Demokrat İlerici Parti'nin (DPP) adayı Lai, törendeki konuşmasında Çin'den Tayvan'a yönelik tehditlerini sonlandırmasını istemişti. Lai, Tayvan ve Çin'in "birbirinin boyunduruğu altında olmadığını" söylemişti.

Lai'yi "ayrılıkçı" olarak gören Pekin yönetimiyse açıklamalara tepki göstermişti. Çin'in Tayvan İlişkiler Ofisi Sözcüsü Çın Binhua, Lai'nin "bağımsızlık için dış güçlere bel bağladığını ve kutuplaşma yarattığını" öne sürmüştü. 

Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi de "Çin'in yeniden birleşmesine yönelik kaçınılmaz tarihsel eğilimini hiçbir şey değiştiremez" ifadelerini kullanmıştı. 

II. Dünya Savaşı sonrasında Çin'de KMT ve Komünist Parti arasındaki iç savaş Komünist Parti'nin zaferiyle sonuçlanmıştı. Mağlubiyetin ardından KMT liderleri Tayvan'a sığınmıştı.

Soğuk Savaş nedeniyle Batı'yla ilişkilerini koparan Çin'i 1970'lerin başına kadar Birleşmiş Milletler'de (BM) Tayvan ya da resmi adıyla Çin Cumhuriyeti temsil ediyordu.

BM'nin 1971'de aldığı Çin Halk Cumhuriyeti'ni tanıma kararı gerginliği yeni bir boyuta taşımıştı. Kararın ardından Tayvan, BM'den çıkarılmıştı.

Pekin yönetimi, "tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Buna göre Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın ülkelerle diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.

Tayvan ise o günden bu yana bağımsızlık arayışını farklı biçimlerde sürdürüyor.


Independent Türkçe, AFP, Guardian, Reuters, CNN



ABD, Elon Musk'ın Amerika Partisi'ne rağbet gösterdi

Dünyanın en zengin kişisi olan Tesla CEO'su, ABD Başkanı Donald Trump'ın "Büyük, Güzel Yasa Tasarısı"nı "çılgınlık" diye niteleyip ona tepki olarak "Amerika Partisi"ni kurabileceğini iddia etti (AP)
Dünyanın en zengin kişisi olan Tesla CEO'su, ABD Başkanı Donald Trump'ın "Büyük, Güzel Yasa Tasarısı"nı "çılgınlık" diye niteleyip ona tepki olarak "Amerika Partisi"ni kurabileceğini iddia etti (AP)
TT

ABD, Elon Musk'ın Amerika Partisi'ne rağbet gösterdi

Dünyanın en zengin kişisi olan Tesla CEO'su, ABD Başkanı Donald Trump'ın "Büyük, Güzel Yasa Tasarısı"nı "çılgınlık" diye niteleyip ona tepki olarak "Amerika Partisi"ni kurabileceğini iddia etti (AP)
Dünyanın en zengin kişisi olan Tesla CEO'su, ABD Başkanı Donald Trump'ın "Büyük, Güzel Yasa Tasarısı"nı "çılgınlık" diye niteleyip ona tepki olarak "Amerika Partisi"ni kurabileceğini iddia etti (AP)

Mike Bedigan 

Yeni bir ankete göre Amerikalıların yaklaşık yüzde 40'ı, Elon Musk'ın Cumhuriyetçiler ve Demokratlara rakip olacak üçüncü bir siyasi parti kurması halinde onu destekleyeceğini söylüyor.

Quantus Insights'ın yaptığı ankete göre seçmenlerin yüzde 14'ü, Tesla patronunun kuracağı bir siyasi oluşumu destekleme ya da ona oy verme ihtimalinin "çok yüksek" olduğunu belirtirken, yüzde 26'sı "biraz yüksek" olduğunu ifade etti.

Yüzde 38'i Musk'ı destekleme ihtimalinin olmadığını söylerken, yüzde 22'si "emin olmadığını" aktardı.

Dünyanın en zengin kişisinin, Donald Trump'ın "Büyük, Güzel Yasa Tasarısı"na tepki göstermek için "Amerika Partisi"ni kurabileceğini açıklamasının ardından bu anket sonuçları geldi. Musk tasarıyı "çılgınca" diye nitelendirmişti. İkilinin yasa tasarısıyla ilgili anlaşmazlığı, geçen ay internette şiddetli bir atışmaya yol açmıştı.

Parlamenterlerin perşembe günü oylayarak kabul ettiği yasa tasarısı cuma günü ABD Başkanı tarafından imzalandı.

Musk pazartesi günü bir dizi X gönderisinde "Ülkemizin Demokrat-Cumhuriyetçi tek partisi karşısında bir alternatife ihtiyacı var, böylece halkın gerçekten bir SESİ olur" diye yazmıştı. Cuma günüyse "Havai fişekler için harika bir gün" diyerek iki alev emojisi eklemişti.

Quantus Insights'ın 30 Haziran-2 Temmuz'da bin kayıtlı seçmenle yaptığı anketin hata payı yüzde 3.

Anketör, katılımcıların yüzde 40'ının Musk'ın farazi üçüncü partisini desteklemesine rağmen sonucun şaşırtıcı olmadığını vurguladı. Gallup'un 2023'te yaptığı bir ankete göre Amerikalıların yüzde 63'ü alternatif bir üçüncü siyasi partinin kurulmasını destekliyor.

Anket ayrıca parti çizgileri ve demografik özellikler arasında net ayrımlar olduğunu ortaya koyarken, Musk'ın kuracağı bir partiye en çok ilgi gösterenlerin erkek Cumhuriyetçiler olduğu görülüyor.

Cumhuriyetçi erkeklerin yaklaşık yüzde 23'ü Amerika Partisi'ni destekleme ihtimallerinin "çok yüksek", yüzde 34'ü de "biraz yüksek" olduğunu söylerken, yarısından fazlası (yüzde 57) Musk'ın kuracağı siyasi bir oluşum fikrine açık olduklarını ifade etti.

Bağımsız erkeklerin neredeyse yarısı (yüzde 47) Amerika Partisi'ni destekleyebileceklerini belirtti.

Quantus, "Yaşlı ve Demokrat seçmenlerde şüphecilik hâlâ yüksek ancak mesaj net: Seçmenlerin büyük bir kısmı yeni ve yıkıcı bir şeye açık" ifadelerini kullandı.

Anketör "Bu Musk'la ilgili değil. Bu, mevcut düzenin ülkeyi gerçekte olduğu ya da olmak istediği gibi temsil etmeyi başaramadığı hissinin artmasıyla ilgili" dedi.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news