Yapay zekâ, erkek ve kadın beyinleri arasında 'çarpıcı' farklılıklar buldu

Beyin parmak izi kişiden kişiye değişir (Carnegie Mellon Üniversitesi)
Beyin parmak izi kişiden kişiye değişir (Carnegie Mellon Üniversitesi)
TT

Yapay zekâ, erkek ve kadın beyinleri arasında 'çarpıcı' farklılıklar buldu

Beyin parmak izi kişiden kişiye değişir (Carnegie Mellon Üniversitesi)
Beyin parmak izi kişiden kişiye değişir (Carnegie Mellon Üniversitesi)

Stanford Üniversitesi'ndeki araştırmacılar tarafından yürütülen yeni bir çalışma, erkek ve kadın beyinleri arasında hayal kurma, hafıza ve karar verme süreçlerinden sorumlu alanlarda farklılıklar olduğunu ortaya koydu.

Psychology Today'e göre uzun zaman önce araştırmacılar, aslında erkekler ve kadınlar arasında ortalama zekâ açısından hiçbir fark olmadığını, ancak kadınların anksiyete ve depresyon geliştirme olasılığının erkeklerden daha yüksek olduğunu ve erkeklerin ise otizm ve şizofreni geliştirme olasılığının kadınlardan daha yüksek olduğunu bulmuşlardı.

Araştırmacılar, Erkekler ve kadınlar arasındaki bu farklılıklar sosyal farklılıkların bir sonucu mudur, yoksa nöroanatomideki bazı temel farklılıkları mı yansıtmaktadır? sorularını ortaya atmışlardı.

Stanford Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, 20 ila 35 yaşları arasındaki yaklaşık 1.500 genç yetişkinin beyin faaliyetlerini incelemek için yapay zekâ yöntemlerini kullandılar.

Sinirbilimciler (Nörobilimciler), uzun yıllardır her insan beyninin dinlenme halindeki beyin aktivitesinin bir 'parmak izi' ile karakterize edildiğini biliyorlar.

Stanford Üniversitesi'ndeki nörobilimciler, bu 1.500 gencin her birinin parmak izini belirlemek için büyük veri yapay zekâ tekniklerini kullandılar ve ardından kadınları erkeklerle karşılaştırdılar. Şarku’l Avsat’ın Psychology Today web sitesinden aktardığına göre kadınların erkeklerden farklı olup olmadığını veya örtüşme olup olmadığını görmek için elde edilen sonuçlar "şaşırtıcı" idi.

İngiliz "Daily Mail" gazetesinin haberine göre araştırma sonuçlarında, kadınların beyin aktivite parmak izleri dinlenme halindeki erkek parmak izlerinden tamamen farklıydı; bu da bir kadının beyninde olanların bir erkeğin beyninde olanlardan önemli ölçüde farklı olduğunu, hayal kurma, hafıza ve karar verme süreçlerinden sorumlu alanlarda farklılıklar olduğunu gösteriyordu.

Stanford Üniversitesi'nde psikiyatri ve davranış bilimleri profesörü olan kıdemli yazar Vinod Menon şunları söyledi: "Bu çalışmanın temel motivasyonu, cinsiyetin insan beyninin gelişiminde, yaşlanmada ve zihinsel ve nörolojik bozuklukların başlangıcında kritik bir rol oynamasıdır." Örneğin, otizm erkeklerde daha yaygın iken, depresyon kadınlarda daha yaygındır.

Araştırmacılar, önceki çalışmaların bu kadar büyük etkileri kanıtlamadaki başarısızlığının, önceki araştırmalarda kullanılan "daha zayıf algoritmalardan" kaynaklandığı sonucuna vardı. Bulgularının bugüne kadarki en ikna edici olduğu ve genelleştirilebilir kanıtlar sağladığı, insan beyninin işlevsel organizasyonundaki cinsiyet farklılıklarını güçlü bir şekilde ortaya koyduğu sonucuna vardılar.

Ana akım medyanın çoğu, kadınlar ve erkekler arasındaki beyin temelli farklılıklarla ilgili her şeye temkinli yaklaşıyor, çünkü çoğumuz herhangi bir farklılık iddiasının yetenek iddialarına yol açacağından endişe ediyoruz. Şayet erkeklerin beyinleri kadınlarınkinden farklıysa, bu erkeklerin bazı şeylerde, kadınların ise diğerlerinde daha iyi olacağı anlamına mı geliyor?

Psychology Today web sitesi, "farklı"nın mutlaka "daha iyi" anlamına gelmediğini, elma ve portakalın farklı olmasının elmanın portakaldan daha iyi olduğu anlamına gelmediğini belirtiyor. Erkekler ve kadınlar farklılaşmıştır ve bu kadınların erkeklerden daha iyi olduğu ya da erkeklerin kadınlardan daha iyi olduğu anlamına gelmez, ancak farklılıkları görmezden gelirsek hem kadınlara hem de erkeklere kötülük yapmış oluruz.



Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
TT

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’, Libyalı analistlerin ABD Özel Temsilcisi Richard Norland'ın Libya'nın güneyine yaptığı benzeri görülmemiş ziyaretin sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerini gölgede bıraktı.

Norland'ın bu hafta başında güneydeki Sebha kentinde Mareşal Halife Hafter'in oğlu Saddam Hafter ile yaptığı görüşmelerin ayrıntıları yeterince açıklanmadı. Ancak gözlemciler Norland'ın Sebha'ya yaptığı ziyaretin ‘sembolik’ olduğunu bildirdi. Derne Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Yusuf el-Farisi, söz konusu ziyaretin ‘önceki güvensizlik dalgalarının ardından istikrarlı güvenlik koşulları ışığında bir ABD yetkilisinin güney kentine yaptığı ilk ziyaret’ olduğunu belirtti.

cdvfg
ABD'nin Libya Özel Temsilcisi Richard Norland, Sebha ziyareti sırasında gerçekleşen görüşmede konuşurken (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Johns Hopkins Üniversitesi Dış Politika Enstitüsü üyesi Hafız el-Guveyl'e göre, Libya'ya yönelik on yıllık stratejik planın ve Rus nüfuzunu sınırlama girişimlerinin gölgeleri, ABD Özel Temsilcisi’nin Güney Libya ziyaretinde de kendisini gösterdi. El-Guveyl'e göre Rusya'nın Libya'nın güneyindeki nüfuzunu arttırması, ABD'nin kırılgan bölgelere yönelik stratejisinden ve Norland'ın ziyaretinden daha uzak değil. Bu noktada, geçtiğimiz mart ayından bu yana Rus askeri kargo uçaklarının ülkenin güneyinde yer alan Brak eş-Şati Üssü’ne yönelik birden fazla hava ikmalinden söz eden sızıntıların ortaya çıktığını da belirtmek gerekir.

Xujık8
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ile CIA Direktörü William Burns arasında Trablus'ta daha önce yapılan bir görüşmeden (UBH)

İki yıldan kısa bir süre önce Biden yönetimi, ‘Çatışmayı Önlemek ve İstikrarı Teşvik Etmek için ABD Stratejisi - Libya için On Yıllık Stratejik Plan’ olarak bilinen planı başlattı. Bu plan, diğer hususların yanı sıra, Libya'nın tarihsel olarak marjinalleştirilmiş güneyini ulusal yapılara entegre etmeyi, daha geniş bir birleşmeye yol açmayı ve güney sınırını güvence altına almayı amaçlıyor.

Norland, Hafter'le görüştükten sonra Libya'nın güneyinin istikrara kavuşturulması, Libya'nın egemenliğinin korunması ve bölünmelerin aşılmasında oynadığı hayati rol hakkında genel bir konuşma yapmakla yetindi. Trablus Üniversitesi’nde siyaset bilimi profesörü olan Dr. Ahmed el-Atraş'a göre söz konusu ziyaret Moskova'nın nüfuz mücadelesi ve Rusya'nın bölgedeki genişlemesini keşfetme bağlamının ötesine geçemeyebilir.

Diğer yandan Norland’ın Libya'nın güvenlik kurumlarını birleştirme çabalarını ülkenin dört bir yanından Libyalı askeri liderlerle ilişki kurarak desteklemekten bahsetmesi de dikkat çekiyor. El-Atraş Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, bu ziyaretin gerçekleri gizlemek için yapıldığını belirtti. El-Atraş’a göre bu ziyaret öncelikle Moskova'yı hedef alıyor ve ülkenin batısından sorumlu İçişleri Bakanı İmad et-Trablusi ile Saddam arasında daha önce yapılan ve tek taraflı bir eylem olan görüşmeye dayanan vizyonları önemsizleştiriyor.

 sc
Rusya Savunma Bakanı Yardımcısı ve Rus hükümetinden üst düzey bir heyetin daha önce Bingazi'ye yaptığı ziyaretten (Şarku’l Avsat)

Öte yandan bir grup analist, Çin'in Libya'daki faaliyetlerinin genişlemesine ilişkin ABD'nin güçlü endişelerinden bahsetti. Siyasi analist İzzeddin Akil'e göre güney Libya, Çin İpek Yolu'nun kesilmesinde önemli bir istasyon olabilir ve aynı zamanda Afrika'da Çinlileri rahatsız etmek ve onlara karşı koymak için bir üs olarak kullanılabilir.

Akil, Washington yönetiminin Trablus Büyükelçisi olarak atanması planlanan Amerikalı diplomat Jennifer Gavito'nun brifinginde Çin hakkında söylenenleri esas aldı.

Gavito geçtiğimiz haziran ayında Senato Dış İlişkiler Komitesi önünde yaptığı açıklamada, Çin'le bağlantılı şirketlerin Libya'da bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründe gösterdikleri derin başarılar konusunda uyarıda bulundu.

Infra Global Partners Vakfı danışmanı Jonathan Bass, Pekin'in Mareşal Halife Hafter'e verdiği desteğe işaret ederek, Çin'in daha önce eski Libya Başbakanı Fethi Başağa döneminde çok cazip koşullarla ülkenin güneyinde Libya altını çıkarma hakkını elde ettiğini söyledi.

Sahel bölgesinin son iki yılda Fransa'ya sadık bazı yerleşik rejimlerin devrilmesine tanık olması ve Rusya'nın yeni rejimlerin müttefiki olarak bölgeye müdahil olması da dikkat çekiyor.

Norland'ın Sebha'yı ziyaretinden bir gün sonra Rusya'nın Libya Büyükelçisi Aydar Aganin'in Rus askeri kamyonu Ural'ın direksiyonuna geçmesi ve Ural’ın Libya pazarına girişini kutlaması da önemli bir noktaydı.