Modi koltuğunu korurken çoğunluğu kaybetti: Hindistan'ı neler bekliyor?

Modi'nin partisi parlamentoda istediği başarıyı alamadı, muhalefet beklenenin üstünde performans sergiledi.

Modi'nin liderliğindeki BJP'nin kan kaybetmesi dünya medyasında geniş yankı buldu (AFP)

Hindistan Başbakanı Narendra Modi, genel seçimleri kazandı fakat parlamentoda çoğunluğu elde edemedi. 

Modi'nin başında olduğu radikal sağcı Hindistan Halk Partisi (BJP) liderliğinde kurulan Ulusal Demokratik İttifakı (NDA), federal parlamentonun alt kanadı Halk Meclisi'ndeki (Lok Sabha) 543 sandalyenin 293'ünü kazandı.

NDA, 2019 seçimlerinde 353 sandalye, 2014 seçimlerinde ise 336 sandalye kazanmıştı. Modi, bu yılki seçim kampanya dönemi boyunca NDA'nın 400 sandalyeyi geçeceğini öngörmüştü.

BJP, 2019'daki genel seçimlerde 303 sandalyenin sahibi olurken bu seçimlerde sandalye sayısı 240'a düştü. 

19 Nisan'da başlayıp 1 Haziran'da sona eren genel seçimlerde muhalefet beklenenin üstünde oy aldı.

Hindistan Ulusal Kongre Partisi (INC) öncülüğünde kurulan ve 30'dan fazla muhalefet partisinin yer aldığı Hindistan Ulusal Kalkınma Kapsamlı İttifakı (INDIA), Halk Meclisi'nde 232 sandalye kazandı. 

Yaklaşık 6 hafta süren 7 aşamalı genel seçimlerde ittifak öncüsü INC, 2019'daki genel seçimlerde 52 sandalye alırken, bu kez sayıyı neredeyse iki katına çıkararak 99 sandalyenin sahibi oldu.

Bir partinin veya koalisyonun hükümet kurabilmesi için Halk Meclisi'ndeki 543 sandalyeden 272'sine sahip olması gerekiyor.

1,4 milyarı aşkın nüfuslu ülkede yaklaşık 970 milyon seçmen bulunuyor. Seçimlere katılım oranı 2014'te yüzde 66,4, 2019'da 67,4 olarak kaydedilirken bu seçimde yaklaşık 640 milyon kişi oy kullanarak oranın 64,2 olmasını sağladı.

73 yaşındaki Modi, seçimlerde kan kaybetmesine rağmen Twitter hesabından yaptığı açıklamada "İnsanlar art arda üçüncü kez NDA'ya güvendi. Bu, Hindistan'da tarihi bir başarıdır" ifadelerini kullandı.

2014'ten beri ilk kez çoğunluğu kaybetti

Birleşik Krallık'ın (BK) önde gelen gazetelerinden Guardian, Modi'nin seçildiği 2014'ten bu yana BJP'nin ilk kez tek başına çoğunluğu kazanamadığına dikkat çekti. 

Bununla birlikte Modi'nin NDA'daki müttefikleriyle kazandığı toplam sandalye sayısı, 5 yıl boyunca iktidarda kalmasını sağlayacak bir çoğunluk hükümeti kurması için yeterli. 

Modi, Delhi'deki BJP ana merkezinde yaptığı konuşmada şu ifadeleri kullandı:

10 yıl sonra üçüncü kez halkın desteğini almak moralimizi yükseltiyor, bize yeni bir güç veriyor. Rakiplerimiz birlik olmalarına rağmen BJP'nin kazandığı kadar sandalye bile kazanamadılar.

Diğer yandan BJP Sözcüsü Jaiveer Shergill, oy kayıplarıyla ilgili parti içinde "muhasebe yapılacağını" belirtti.

Oxford Üniversitesi'nden Maya Tudor, Guardian'la şu değerlendirmeyi paylaştı: 

Özellikle BJP'nin ana üssü olarak görülen Hindistan merkezindeki seçmenler Modi'ye beklenen desteği vermedi. Dolayısıyla bu açıdan değerlendirildiğinde sonuçlar BJP için bir kayıp olarak okunabilir.

Ulusal Kongre Partisi'nin lideri Mallikarjun Kharge de Modi'nin "ahlaki ve siyasi bir yenilgi aldığını" söyledi. 

Modi koalisyon kurabilecek mi?

BK'nin kamu yayıncısı BBC, Modi'nin şimdiye dek BJP'nin mutlak çoğunluğa sahip olmadığı hiçbir koalisyon hükümetini yönetmediğine dikkat çekti.

Analizde, Modi'nin ilk kez iktidarda kalabilmek için iki kilit müttefikle, Telugu Bölgesi Partisi (TDP) ve Janata Dal - Birleşik (JD-U) partileriyle çalışmak durumunda kalacağı belirtildi. 

İki partinin de önceden BJP liderliğindeki koalisyon kabinelerinde görev yaptığı fakat TDU Genel Başkanı Nara Chandrababu Naidu ile JDU Genel Başkanı Nitish Kumar'ın sık sık Modi'ye yönelik eleştirileriyle gündeme geldiği hatırlatıldı. Koalisyon kurulması sürecinde tüm gözlerin bu iki partide olduğu ifade edildi.

Diğer yandan BJP Sözcüsü Shergill ise Modi'nin NDA'daki ittifak partileriyle anlaşarak hükümeti kuracağını ve iktidarını üçüncü dönemde de sürdüreceğini söyledi. 

Muhalefet kanadındaki partilerin bugün toplanarak bir strateji belirlemesi de bekleniyor.

"Modi yenilmezlik aurasını kaybetti"

Amerikan gazetesi New York Times'ın analizinde, Modi'nin "Hindu ideolojisini paylaşmayan koalisyon partnerleriyle birlikte hareket etmek zorunda kalmasıyla yenilmezlik aurasını kaybettiği" yazıldı. 

Muhalefetin seçim sonuçlarını sevinçle karşıladığı fakat maratonun Modi'ye "siyasi gücünün sınırları olduğunu gösterdiği" ifade edildi. 

Modi yönetimi altında ülkenin ekonomik olarak kalkındığı ancak zenginleşmenin sadece halihazırda servet sahibi olanlara yaradığı yorumu yapıldı.

"Şok etkisi yarattı"

ABD'nin tanınmış medya kuruluşlarından CNN, Modi'nin radikal sağcı partisinin seçim sonuçları karşısında "şoke olduğunu" aktardı. 

Haberde, Modi'nin "tartışmasız bir çoğunluk kazanma hedefi darmadağın oldu" dendi. 

"Modi'ye ceza kesildi"

BK gazetesi Financial Times da Modi'nin "şoke edici seçim sonuçlarıyla karşılaştığını" yazdı.

Yeni Delhi merkezli düşünce kuruluşu Politika Araştırma Merkezi'ndan Pratap Bhanu Mehta, Modi'nin "aşırıya kaçtığı için cezalandırıldığını" belirterek şu değerlendirmeyi yaptı: 

Bunun tamamen bir reddediş olduğunu düşünmüyorum fakat kibirli tavrına karşı belli bir hoşnutsuzluk oluşmuş gibi görünüyor.

"Ayıltıcı etki"

İngilizce yayın yapan Times of India sitesinin haberinde, seçim sonuçlarının iktidarın "gerçekliği fark etmesini sağlayacak ayıltıcı bir etki yaptığı" yorumu paylaşıldı.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times, Financial Times, BBC, Times of India, CNN