Washington İsrail sağı üzerindeki ilmiği sıklaştırıyor

Ben-Gvir ve Smotrich'in etrafındaki çember yavaş yavaş hedef alınıyor.

Itamar Ben-Gvir (solda) ve Bezalel Smotrich (AFP)
Itamar Ben-Gvir (solda) ve Bezalel Smotrich (AFP)
TT

Washington İsrail sağı üzerindeki ilmiği sıklaştırıyor

Itamar Ben-Gvir (solda) ve Bezalel Smotrich (AFP)
Itamar Ben-Gvir (solda) ve Bezalel Smotrich (AFP)

Başkan Joe Biden yönetiminin Gazze Şeridi'ne giden insani yardım konvoylarına yönelik saldırıların arkasındaki aşırı sağcı İsrailli gruba yaptırım uygulanacağını açıklamasının ardından Washington, İsrail aşırı sağı üzerindeki ilmiği daha da sıkılaştırdı.

İsrailli kaynaklar, Biden yönetiminin, Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich gibi aşırı sağcı bakanları çevreleyen tüm çevreleri kademeli olarak hedef aldığını belirtti.

Yeni yaptırımlar, Gazze Şeridi'ne yardım sevkiyatlarına saldıran ve zarar veren ‘Tzav 9’ isimli grubu hedef aldı.

Tzav 9 üyeleri, Gazze Şeridi'ne giden yardım tırlarına Batı Şeria'nın el-Halil kenti yakınlarında defalarca saldırarak ilerlemelerini engellemiş, tırların içindekilere zarar vermiş ve bir keresinde iki tırı ateşe vermişti.

Söz konusu grup saldırıların arkasında olduğunu doğruladı. Hamas'a yardımların ulaşmasını engellemek için harekete geçtiğini iddia eden grup, İsrail hükümetini Hamas'a ‘hediyeler’ vermekle suçladı.

Saldırılar büyük ölçüde Nisan ayında İsrail'in Gazze Şeridi'ne daha fazla yardım ulaşmasını sağlamak için Ürdün'den gelen yardım yolunu genişletmeyi kabul etmesiyle başladı.

Daha sonra yapılan soruşturmalar, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'ne doğru yola çıkan yardım tırlarının yerini aşırı sağcı aktivistlere bildirerek tırların durdurulmasını ve içindekilerin yağmalanmasını sağladığını gösterdi.

Görevden alınan İsrail Emniyet Genel Müdürü Kobi Shabtai, geçen ay hükümetin adli danışmanına yazdığı ve perşembe günü yayınlanan bir mektupta, Ben-Gvir'in polis devriyelerinin yardım konvoylarını korumasını engellemeye çalıştığını ve kendisini ‘sonuçlarına katlanmakla’ tehdit ettiğini açıkladı. Ben-Gvir saldırıları kınamış, ancak aktivistlerin Gazze'deki Filistinlilere yardım götürülmemesi talebine katıldığını da belirtmişti.

Bu, Washington'un son birkaç ay içinde Ben-Gvir ve Smotrich'in yörüngesindeki kişiler de dahil olmak üzere İsrail sağına karşı uyguladığı ilk yaptırım değil.

Washington Nisan ayında, Ben-Gvir'e çeşitli konularda danışmanlık yapan yakın müttefiki Bentzi Gopstein ve aşırılık yanlısı Lahava örgütü için çalışan eşi Ayala gibi Ben-Gvir'e yakın kişilerle bağlantılı olan ya da onlar için çalışan dernekler de dahil olmak üzere bir dizi yerleşimci ve Yahudi bağış toplama derneğine yaptırım uygulamıştı. Şubat ayında yaptırımlar, Smotrich ve Ben-Gvir'e yakın olan Lennon Levy ve David Hai Hasadi'nin de aralarında bulunduğu diğer kişileri de hedef aldı.

Konuyla ilgili olarak daha önce İsrail medyasına konuşan ABD'li bir yetkiliye göre Biden yönetimi, İsrail hükümetinin en aşırı üyelerinden bazılarının siyasi yörüngesindeki kişileri kademeli olarak hedef alırken, bakanların kendilerini (Ben-Gvir ve Smotrich) cezalandırmayı erteliyor.



Uydu görüntüleri, Pekin'in nükleer sırrını ifşa etti

15 Haziran'da uydudan çekilen görüntüler, Çin'in denizaltısının battığını ortaya koydu (Planet Labs PBC/AP)
15 Haziran'da uydudan çekilen görüntüler, Çin'in denizaltısının battığını ortaya koydu (Planet Labs PBC/AP)
TT

Uydu görüntüleri, Pekin'in nükleer sırrını ifşa etti

15 Haziran'da uydudan çekilen görüntüler, Çin'in denizaltısının battığını ortaya koydu (Planet Labs PBC/AP)
15 Haziran'da uydudan çekilen görüntüler, Çin'in denizaltısının battığını ortaya koydu (Planet Labs PBC/AP)

Denizde ABD ve müttefiklerine üstünlük sağlamak isteyen Çin'in en son teknolojiye sahip yeni nükleer denizaltısının battığı iddia edildi. 

Hem kendi ülkelerindeki yayın organlarına hem de Birleşik Krallık merkezli Reuters haber ajansına konuşan Amerikalı yetkililer, olayın Kovid-19 pandemisiyle tüm dünyanın tanıdığı Vuhan kenti yakınlarındaki Wuchang tersanesinde mayıs ya da haziranda gerçekleştiğini öne sürüyor. 

Pekin yönetiminin gizlemeye çalıştığı olayın, uyduların gönderdiği fotoğraflarla gün yüzüne çıktığı bildiriliyor. 

Ölen ya da yaralananlara dair net bir bilgi henüz yok.

Haberi ilk kez dünyaya duyuran Wall Street Journal'a konuşan uzmanlar, batan denizaltında nükleer yakıt bulunmasının muhtemel olduğunu söyledi. 

Amerikalı yetkililer, Çinlilerin deniz ve çevresinde radyasyon kontrolü yaptığına dair herhangi bir emare görülmediğini ifade ediyor.

Kurtarılan denizaltının onarılıp yeniden denize açılmasının aylar süreceği aktarılıyor.

Çin'in yeni nesil nükleer denizaltı programının ilk ürünü olarak dikkat çeken Zhou sınıfı denizaltı, daha iyi manevra kabiliyeti sağlayan X şeklinde tasarlanmış kıç kısmıyla benzerlerinden ayrılıyor.

Çin Halk Kurtuluş Ordusu'ndan henüz olaya dair bir açıklama gelmedi. 

fghnjy
Battığı bildirilen denizaltı 10 Mart'ta tersanede görülmüştü (Maxar)

Eskiden ABD ordusunun denizaltılarında, halihazırdaysa Center for a New American Security adlı düşünce kuruluşunda çalışan Thomas Shugart, yazın gelen uydu görüntülerinde yüzer vinçlerin düzensiz hareket ettiğini görünce bölgede sıradışı bir olayın meydana geldiğini düşünmüş. 

Olayı ilk fark eden Batılı olan Shugart, denizaltı kazası ihtimalinin aklına geldiğini ama bunun nükleer enerjiyle çalışan bir deniz aracı olduğunu düşünmediğini söylüyor:

ABD'nin nükleer denizaltısının San Diego'da battığını ve yönetimin bunu herkesten gizlediğini düşünebiliyor musunuz?

ABD ordusundan adı açıklanmayan yetkililer de Çin ordusunun yeterliliği ve hesap verebilirliğini tartışmayı açtı. 

Pentagon'un sunduğu verilere göre 2022 itibarıyla Çin'in 6 nükleer balistik füze denizaltısı, 6 nükleer saldırı denizaltısı ve 48 tane de dizel motorla çalışan saldırı denizaltısı vardı.  

Pekin'in toplam denizaltı sayısının 2025'te 65'e, 2035'teyse 80'e çıkması bekleniyor. 

ABD, Çin'in bu filoyu büyüterek tartışmalı Güney Çin Denizi'nde üstünlük sağlamaya çalıştığını vurguluyor. 

ABD Donanması ise 53 hızlı saldırı, 14 balistik füzeli, 4 tane de güdümlü füzeli denizaltına sahip ve bunların hepsi nükleer enerjiyle çalışıyor.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Heritage Foundation'dan Brent Sadler, "Yeni bir tersanede üretilen yeni bir nükleer denizaltının batışı, Çin'in nükleer denizaltı filosunu büyütme planlarını yavaşlatır. Bu önemli bir olay" diyor.
Independent Türkçe, Guardian, CNN, WSJ