İsrail’de askeri düzeyde duyurulan “taktik ateşkes” anlaşmazlıklara neden oldu

Taktik ateşkes BM tarafından memnuniyetle karşılanırken, Netanyahu ve Ben-Gvir karşı çıktı, Gallant karardan daha önce haberdar olduğu iddialarını reddetti

İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi (ortada) 23 Aralık'ta Han Yunus'ta subaylarla yaptığı toplantı sırasında. (İsrail ordusu - AFP)
İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi (ortada) 23 Aralık'ta Han Yunus'ta subaylarla yaptığı toplantı sırasında. (İsrail ordusu - AFP)
TT

İsrail’de askeri düzeyde duyurulan “taktik ateşkes” anlaşmazlıklara neden oldu

İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi (ortada) 23 Aralık'ta Han Yunus'ta subaylarla yaptığı toplantı sırasında. (İsrail ordusu - AFP)
İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi (ortada) 23 Aralık'ta Han Yunus'ta subaylarla yaptığı toplantı sırasında. (İsrail ordusu - AFP)

İsrail'in Yedioth Ahronoth gazetesi, İsrail ordusunun dün sabah Gazze Şeridi'nin güneyinde duyurduğu, ancak Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın karardan daha önce haberdar olmadığını iddia ettiği askeri düzeyde açıklanan ‘taktik ateşkesin’ anlaşmazlıklara yol açtığını bildirdi.

İsrail ordusu, insani yardımların girişine izin vermek için Gazze Şeridi'nin güneyindeki bir bölgede günün belirli saatlerinde askeri faaliyetlerde taktiksel bir ateşkesten söz etti.

İsrail ordusu tarafından yapılan açıklamada, insani yardımların Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan girip Selahaddin Caddesi’ne ve oradan da kuzeye doğru gitmek üzere Gazze Şeridi’ne ulaştırılması için askeri operasyonlarda yerel bir taktik ateşkesin bir sonraki duyuruya kadar her gün 08.00-19.00 saatleri arasında uygulanacağı belirtildi.

Netanyahu ve Ben-Gvir öfkeli

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, kabine toplantısında yaptığı açıklamada “İsrail, ordusu olan bir ülkedir, tersi değil” diyerek ordu tarafından yapılan açıklamayı sert bir eleştiriyle karşıladı. Netanyahu, ‘bu tür kararların kabul edilemez olduğunu ve askeri düzeyde alındığını’ da sözlerine ekledi.

İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, X platformundaki hesabından yaptığı açıklamada, taktiksel ateşkes kararına öfke kustu. Ben-Gvir, “İnsani yardımların ulaştırılması için taktiksel ateşkes kararı veren her kimse, görevde kalmaması gereken kötü ve aptal bir ‘kişi’” ifadelerini kullandı.

Şarku’l Avsat’ın Fransız Haber Ajansı AFP’den  aktardığına göre Ben-Gvir, “Bize sadece daha fazla ölüm getiren bu çılgınca ve hayalci yaklaşımı durdurmanın zamanı geldi” diye ekledi.

gumu7m
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (AFP)

Ancak İsrail ordusu, tepkiler üzerine bir açıklama daha yaptı. Açıklamada, Gazze Şeridi'nin güneyinde çatışmaların durdurulmadığı, Refah'taki askeri operasyonların devam ettiği belirtildi.

Gazze Şeridi'ne ticari malların girişinde herhangi bir değişiklik olmadığı ifade edilen açıklamada, Gazze Şeridi'ne ticari malların girişinin yapıldığı koridorun, uluslararası örgütlerle koordinasyon halinde, sadece insani yardımların taşınması için gün boyunca açık olacağı vurgulandı.

İsrail ordusunun bu açıklamasından önce Gazze Şeridi'nde sekizi bir bombanın infilak etmesi sonucu olmak üzere 11 İsrail askeri öldü.

Refah bombalandı

Öte yandan AFP, dün, Gazze Şeridi'nin orta kesimleri ve diğer bölgelerinde herhangi bir hava saldırısı, bombardıman ya da çatışma yaşanmadığını, ancak Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah şehrinin bombalandığını ve çatışma sesleri duyulduğunu bildirdi.

Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Gazze şehrinde yaşayan Hayti el-Guta (30) dün “Sabah saatlerinden beri ortalık birden sessizleşti, ateş edilmiyor, bombardıman yok. Bu çok garip.” diyerek bunun kalıcı bir ateşkesin ayak sesleri olmasını umduğunu ifade etti.

BM memnuniyetle karşıladı

Cenevre'de bir BM sözcü tarafından yapılan açıklamaya göre BM, İsrail'in Gazze'nin güneyindeki askeri operasyonlara bir gün ara verildiğini açıklamasını memnuniyetle karşılayarak bunun insani yardımların ulaştırılmasını kolaylaştıracak ‘başka somut bir adımın önünü açmasını’ istedi.

BM, Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giren yardım tırlarının, bombardıman ve çatışmalar nedeniyle su, gıda ve ilaçtan yoksun olan Gazzelilere ulaştırılmasının ve dağıtılmasının zor olduğuna dikkati çekti.

Diğer taraftan İsrail ordusu tarafından cumartesi günü yapılan açıklamada Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah şehrinde sekiz askerin öldürüldüğünü bildirdi. Açıklamaya göre İsrail askerlerinin içinde bulunduğu zırhlı araç ‘bir bombanın infilak etmesi sonucu’ havaya uçtu. Daha sonra Gazze Şeridi’nin kuzeyinde iki askerinin öldüğünü duyuran İsrail ordusu, bir askerinin de aldığı yaralar nedeniyle öldüğünü ekledi.

İsrail Başbakanı Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamaya göre Netanyahu, “Tüm İsrail ulusunun bu zor anda (ölen askerlerin) sevgili ailelerini kucaklıyor” dedi.

Netanyahu, özellikle Hamas'ın askeri ve hükümet kabiliyetlerinin yok edilmesine ve rehinelerin geri verilmesine atıfla savaşın hedeflerinin ‘büyük bir bedeli olmasına rağmen’ korunması gerektiğinin altını çizdi.

dthryjuk
Gazze Şeridi'nin tüm mahalleleri harabeye döndü (AFP)

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın, ABD'li mevkidaşı Lloyd Austin'in daveti üzerine Gazze'deki savaşı görüşmek üzere yakında Washington'a gideceğini açıkladı.

Yiyecek eksikliği

Dünyanın dört bir yanındaki Müslümanlar Kurban Bayramı’nı kutlarken, Gazze’deki Filistinliler temel ihtiyaç maddelerine ulaşmakta ciddi bir sıkıntı yaşıyor.

Onlarca kişi Gazze'de İsrail’in bombardımanları sonucu hasar gören Ömeri Camii’nin yıkıntıları önünde bayram namazı kılarken, diğer Filistinliler de savaşta ölen yakınlarının mezarları başına giderek dua ettiler.

Cibaliye Mülteci Kampı sakinlerinden Ümmü Muhammed el-Katari, “Bu bayram çok farklı. Çok fazla insan kaybettik ve çok fazla yıkım var. Bayram namazına üzgün geldim. Çünkü en büyük oğlumu kaybettim” diye konuştu.

BM’nin verilerine göre savaş Gazze'nin 2,4 milyonluk nüfusunun yüzde 75'ini yerinden ederken bu nüfus açlık tehlikesiyle karşı karşıya.

Bu arada, İsrail ve Hamas'ın birbiriyle çelişen talepleri nedeniyle ateşkes umutları azalıyor. Bu da ABD Başkanı Joe Biden'ın iki hafta önce açıkladığı teklif temelinde Gazze’de bir ateşkese ulaşma şansının çok az olduğu anlamına geliyor.

Biden, Gazze için ateşkes teklifinin İsrail tarafından önerildiğini açıklamıştı. Ancak Netanyahu, teklifi eksik bulduğunu belirterek, hükümetinin Hamas yenilgiye uğratılana kadar savaşı sürdürmeye kararlı olduğunu yineledi.

sdcfvgb
Gazzeliler gıda ve ilaç konusunda giderek kötüleşen bir krizle karşı karşıya (AFP)

ABD Başkanı Biden, bu bağlamda Hamas’ı, İsrail'in Gazze'deki yerleşim alanlarından çekilmesi, İsrailli rehinelerden bazılarının serbest bırakılması ve İsrail tarafından hapiste tutulan Filistinlilerin salıverilmesiyle birlikte altı haftalık bir ateşkes öngören teklifini engellemekle suçladı.

Taraflar arasındaki dolaylı müzakereleri yakından takip eden bir kaynak, Hamas’ın arabulucular Katar, Mısır ve ABD'ye, ateşkes teklifinde bazı değişikliklerin’ olduğu bir ön yanıt gönderdi. İsrail, Hamas’ın ‘kalıcı bir ateşkes ve İsrail güçlerinin Gazze'den tamamen çekilmesi için bir takvim belirlenmesi’ taleplerini sürekli olarak reddediyor.

Savaşta ölenler

Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre İsrail ile Hamas Hareketi arasında sekiz ayı aşkın süredir devam eden savaşta ölenlerin sayısının en az 37 bin 337'ye yükseldi.

Açıklamada, son 24 saat içinde 41 kişinin daha öldüğü ve 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana yaralı sayısının 85 bin 299'a ulaştığı belirtildi.

Savaş, Hamas'ın İsrail'e düzenlediği, daha önce eşi ve benzeri görülmemiş bir saldırının ardından patlak verdi. AFP'nin İsrail'in resmi verilerine dayandırdığı haberine göre saldırı, çoğu sivil bin 194 kişinin ölümüne neden oldu.

İsrail ordusu, saldırı sırasında 251 kişinin kaçırıldığını, bunlardan 116'sının halen Gazze'de rehin tutulduğunu ve 41'inin öldüğünü açıkladı.



Suikast girişimine uğrayan Trump'ın 5 kurşun yediği sanılmış

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Suikast girişimine uğrayan Trump'ın 5 kurşun yediği sanılmış

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Yeni bir kitaba göre ABD Başkanı Donald Trump, geçen yıl temmuzda kendisine yönelik suikast girişiminden sonra, hastane yatağında üst düzey yardımcılarının "4 ya da 5" kez vurulduğunu düşündürecek kadar çok kanaması olduğunu söyledi.

2024: How Trump Retook the White House and the Democrats Lost America (2024: Trump Beyaz Saray'ı Nasıl Geri Aldı ve Demokratlar Amerika'yı Nasıl Kaybetti) adlı kitabın The Washington Post'ta yayımlanan kısmı, neredeyse bir yıl sonra Pensilvanya'nın Butler kentindeki saldırıya ilişkin yeni ayrıntıları ortaya çıkardı.

Trump, 13 Temmuz'daki kampanya mitinginde sahnede konuşurken, 20 yaşındaki Thomas Matthew Crooks'un yaklaşık 100 metre ötedeki bir binanın çatısından kendisine ateş etmesinin ardından Gizli Servis ajanları tarafından yere yatırılmış ve hastaneye kaldırılmıştı.

Kitapta, "Trump yatakta oturuyordu, üzerinde hâlâ takım elbisesi vardı. Kulağı bandajlıydı. Her yer kan içindeydi" yazıyor.

Trump daha sonra kitabın yazarlarına verdiği bir röportajda "Deli gibi kanıyordu" diye konuştu. Başkan, gelecekteki Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü Susie Wiles, gelecekteki İletişim Sorumlusu Steven Cheung ve gelecekteki Özel Kalem Müdür Yardımcısı Dan Scavino'yu kastederek "Çok fazla kan olduğu için 4 ya da 5 kurşun yediğimi düşündüler" dedi.

sadfrgt
Alıntıya göre Trump'ın kampanya ekibi, hastanede şakalar yapmaya başladıktan sonra başkan adayının iyi olduğunu anladı (AFP)

Kitaba göre üçü, Trump hastane yatağında "şakalar yapmaya başlayınca" kısa süre sonra başkan adayının iyi olduğunu anladı.

Bu, kampanya için bir dönüm noktasıydı. Olayın ardından, geçmişte Trump'ı açıkça eleştiren dünyanın en zenginlerinden Amazon'un patronu Jeff Bezos ve Meta'nın CEO'su Mark Zuckerberg'den Trump'a büyük destek geldi.

dfgthy
13 Temmuz, Trump kampanyası için bir dönüm noktasıydı. Trump, dünyanın en zenginlerinin (Amazon devi Jeff Bezos, Meta CEO'su Mark Zuckerberg ve Tesla'nın patronu Elon Musk) iyi dileklerini ve desteğini aldı (AFP)

Kitaba göre "Bezos, Trump'ın içgüdülerinin onun kim olduğunu gösterdiğini ve aralarında bir dostluk olmasını istediğini söyledi".

Wiles daha önce bu insanlardan bazılarının ona yüz vermemesine hayret etti. Trump buna bayıldı. Harika vakit geçiriyordu.

Zuckerberg daha sonra Trump'ın vurulmasının ardından "yumruğunu havaya kaldırmasının" hayatında gördüğü "en havalı şeylerden biri" olduğunu söyledi.

13 Temmuz aynı zamanda geleceğin "first buddy"si (first lady sözcüğüne atıfla oluşturulan en yakın arkadaş anlamında bir kelime oyunu -ed.n.) ve Hükümet Verimlilik Bakanlığı'nın mimarı Elon Musk'ın Trump'ı resmen desteklediği gündü. Tesla'nın patronu o gün X'te yaptığı paylaşımda "Başkan Trump'ı tamamen destekliyorum ve hızla iyileşmesini umuyorum" diye yazdı.

dfgthy
Kitabın yazarları, "Trump buna bayıldı. Harika vakit geçiriyordu" diye yazıyor. Trump, eşi Melania'nın kendisini beklediği New Jersey'nin Bedminster kentine uçurulmuştu (AFP)

Trump, Cumhuriyetçi adaya karşı sergilediği felaket münazara performansının etkilerini hâlâ üzerinden atamamış olan dönemin başkanı Joe Biden'la kısa bir telefon görüşmesi yapmıştı.

Kitapta şöyle deniyor:

İki hafta önceki gergin münazaranın ardından bu telefon görüşmesi tuhaftı. Görüşme kısa sürdü. Ama Trump bunu 'aslında çok güzel' diye tanımladı.

Trump hastaneden ayrılmış ve eşi Melania'nın kendisini beklediği New Jersey'nin Bedminster kentine uçmuştu.

Kitabın 8 Temmuz'da yayımlanması bekleniyor.

Independent Türkçe