ABD istihbaratı şaşkın: Rusya savaş makinesini ittifaklarla nasıl yeniden inşa etti?

ABD ve Japonya, Putin'le Kim'in gerçekleştirdiği görüşmeye tepki göstermişti (AFP)
ABD ve Japonya, Putin'le Kim'in gerçekleştirdiği görüşmeye tepki göstermişti (AFP)
TT

ABD istihbaratı şaşkın: Rusya savaş makinesini ittifaklarla nasıl yeniden inşa etti?

ABD ve Japonya, Putin'le Kim'in gerçekleştirdiği görüşmeye tepki göstermişti (AFP)
ABD ve Japonya, Putin'le Kim'in gerçekleştirdiği görüşmeye tepki göstermişti (AFP)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), Rusya'nın savaş makinesini İran, Kuzey Kore ve Çin'le ittifak oluşturarak nasıl yeniden inşa ettiğini yazdı.

Haberde, Rusya ve diğer ülkelerin, "ABD'nin egemenliğindeki bir küresel sistem olarak gördükleri şeye birlikte karşı koymak için tarihi sürtüşmeleri bir kenara bıraktığı" belirtildi.

Buna ek olarak Rusya'nın "ABD'nin düşmanlarıyla hızlı şekilde derin bağlar kurmasının Amerikalı istihbarat analistlerini şaşırttığı" da yazıldı. 

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in emriyle Şubat 2022'de başlayan Ukrayna savaşında, Kremlin'in Pekin, Tahran ve Pyongyang'la ittifak kurarak askeri kapasitesini ve gücünü pekiştirdiğine işaret edildi.

Kimliğinin paylaşılmasını istemeyen ABD'li yetkililer, İran'ın Rusya'ya bağlı Tataristan'da silahlı insansız hava aracı (SİHA) fabrikası kurulmasına destek sağladığını savundu. Kaynaklara göre bu tesis, yılda binlerce Şahid-136 model SİHA üretme kapasitesine sahip. 

Yetkililer, bu sayede İran'ın da ürettiği SİHA'ların savaş alanında nasıl performans sergilediğini gözlemleme şansı bulduğunu söyledi. ABD Savunma Bakanlığı'ndan bir kaynak, İran'ın burada öğrendiklerini "Ortadoğu'da uygulamaya koyabileceğini" savundu.

Kaynak, Tahran yönetiminin Moskova'nın başlıca silah tedarikçisi haline geldiğini iddia ederek,  savaşın başından beri Rusya'ya yüzlerce drone gönderdiğini öne sürdü. İran ise Rusya'ya silah sattığına yönelik iddiaları reddetti. 

Diğer yandan ABD Başkanı Joe Biden yönetiminden adını paylaşmayan bir yetkili, Çin ve Rusya'nın insansız hava aracı (İHA) üretimi için ortak çalıştıklarını öne sürdü. 

Yetkili, Çin'in Rusya'ya tank ve zırhlı araçlar için optik cihazlar, seyir füzeleri için turbo motorlar ve mikroelektronik ekipmanlar dahil pek çok parça tedarik ettiğini savundu. 

Pekin yönetimiyse Rusya'ya Ukrayna savaşında destek verecek herhangi bir teçhizat gönderilmediğini savundu.
 

Putin, 24 yıl sonra 19 Haziran'da Kuzey Kore'yi ziyaret ederek ülkenin lideri Kim Jong-un'la bir araya gelmişti.

Rusya ve Kuzey Kore arasında imzalanan "kapsamlı stratejik ortaklık anlaşması" kapsamında taraflardan birinin saldırıya uğraması halinde diğerinin askeri yardımda bulunmayı taahhüt ettiği bildirilmişti. 

Putin, açıklamasında "ittifak" tanımını kullanmazken, Kim ise anlaşmayı "pakt" diye niteleyerek ikili ilişkilerin "yüksek dayanışma" seviyesine çıkarıldığını söylemişti. 

Anlaşmaya dair daha fazla detay paylaşılmazken, WSJ'ye konuşan Amerikalı ve Güney Koreli yetkililer, Rusya'nın topçu mühimmatı ve kısa menzilli balistik füzeler karşılığında Kuzey Kore'ye uzay teknolojisi ve diğer gelişmiş sistemlerle ilgili destek sağlayabileceğini iddia etti.

Bazı ABD'li yetkililer, Kuzey Kore'nin silah üretim fabrikalarında çalışması için Rusya'ya işçi gönderdiğini de savundu.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nden Sue Mi Terry, üç ülke arasındaki yakınlaşmaya ilişkin şunları söyledi:

Rusya, Kuzey Kore ve Çin için bu, tutkulu bir aşk ilişkisinden ziyade çıkarların ve hedeflerin yakınlaşmasına ya da uyumlu hale getirilmesine dayanan bir mantık evliliği.

Independent Türkçe



Uydu görüntüleri, Pekin'in nükleer sırrını ifşa etti

15 Haziran'da uydudan çekilen görüntüler, Çin'in denizaltısının battığını ortaya koydu (Planet Labs PBC/AP)
15 Haziran'da uydudan çekilen görüntüler, Çin'in denizaltısının battığını ortaya koydu (Planet Labs PBC/AP)
TT

Uydu görüntüleri, Pekin'in nükleer sırrını ifşa etti

15 Haziran'da uydudan çekilen görüntüler, Çin'in denizaltısının battığını ortaya koydu (Planet Labs PBC/AP)
15 Haziran'da uydudan çekilen görüntüler, Çin'in denizaltısının battığını ortaya koydu (Planet Labs PBC/AP)

Denizde ABD ve müttefiklerine üstünlük sağlamak isteyen Çin'in en son teknolojiye sahip yeni nükleer denizaltısının battığı iddia edildi. 

Hem kendi ülkelerindeki yayın organlarına hem de Birleşik Krallık merkezli Reuters haber ajansına konuşan Amerikalı yetkililer, olayın Kovid-19 pandemisiyle tüm dünyanın tanıdığı Vuhan kenti yakınlarındaki Wuchang tersanesinde mayıs ya da haziranda gerçekleştiğini öne sürüyor. 

Pekin yönetiminin gizlemeye çalıştığı olayın, uyduların gönderdiği fotoğraflarla gün yüzüne çıktığı bildiriliyor. 

Ölen ya da yaralananlara dair net bir bilgi henüz yok.

Haberi ilk kez dünyaya duyuran Wall Street Journal'a konuşan uzmanlar, batan denizaltında nükleer yakıt bulunmasının muhtemel olduğunu söyledi. 

Amerikalı yetkililer, Çinlilerin deniz ve çevresinde radyasyon kontrolü yaptığına dair herhangi bir emare görülmediğini ifade ediyor.

Kurtarılan denizaltının onarılıp yeniden denize açılmasının aylar süreceği aktarılıyor.

Çin'in yeni nesil nükleer denizaltı programının ilk ürünü olarak dikkat çeken Zhou sınıfı denizaltı, daha iyi manevra kabiliyeti sağlayan X şeklinde tasarlanmış kıç kısmıyla benzerlerinden ayrılıyor.

Çin Halk Kurtuluş Ordusu'ndan henüz olaya dair bir açıklama gelmedi. 

fghnjy
Battığı bildirilen denizaltı 10 Mart'ta tersanede görülmüştü (Maxar)

Eskiden ABD ordusunun denizaltılarında, halihazırdaysa Center for a New American Security adlı düşünce kuruluşunda çalışan Thomas Shugart, yazın gelen uydu görüntülerinde yüzer vinçlerin düzensiz hareket ettiğini görünce bölgede sıradışı bir olayın meydana geldiğini düşünmüş. 

Olayı ilk fark eden Batılı olan Shugart, denizaltı kazası ihtimalinin aklına geldiğini ama bunun nükleer enerjiyle çalışan bir deniz aracı olduğunu düşünmediğini söylüyor:

ABD'nin nükleer denizaltısının San Diego'da battığını ve yönetimin bunu herkesten gizlediğini düşünebiliyor musunuz?

ABD ordusundan adı açıklanmayan yetkililer de Çin ordusunun yeterliliği ve hesap verebilirliğini tartışmayı açtı. 

Pentagon'un sunduğu verilere göre 2022 itibarıyla Çin'in 6 nükleer balistik füze denizaltısı, 6 nükleer saldırı denizaltısı ve 48 tane de dizel motorla çalışan saldırı denizaltısı vardı.  

Pekin'in toplam denizaltı sayısının 2025'te 65'e, 2035'teyse 80'e çıkması bekleniyor. 

ABD, Çin'in bu filoyu büyüterek tartışmalı Güney Çin Denizi'nde üstünlük sağlamaya çalıştığını vurguluyor. 

ABD Donanması ise 53 hızlı saldırı, 14 balistik füzeli, 4 tane de güdümlü füzeli denizaltına sahip ve bunların hepsi nükleer enerjiyle çalışıyor.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Heritage Foundation'dan Brent Sadler, "Yeni bir tersanede üretilen yeni bir nükleer denizaltının batışı, Çin'in nükleer denizaltı filosunu büyütme planlarını yavaşlatır. Bu önemli bir olay" diyor.
Independent Türkçe, Guardian, CNN, WSJ