İran: UAEK ile iş birliğimiz Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması çerçevesindedir

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Direktörü Rafael Grossi ve İran Atom Enerjisi Ajansı başkanı Muhammed İslami İsfahan'da (AFP)
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Direktörü Rafael Grossi ve İran Atom Enerjisi Ajansı başkanı Muhammed İslami İsfahan'da (AFP)
TT

İran: UAEK ile iş birliğimiz Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması çerçevesindedir

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Direktörü Rafael Grossi ve İran Atom Enerjisi Ajansı başkanı Muhammed İslami İsfahan'da (AFP)
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Direktörü Rafael Grossi ve İran Atom Enerjisi Ajansı başkanı Muhammed İslami İsfahan'da (AFP)

İran Atom Enerjisi Örgütü Başkanı Muhammed İslami, ülkesinin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile iş birliğinin, Birleşmiş Milletler ajansının Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması ve Kapsamlı Güvenlik Anlaşması kapsamındaki görevleri çerçevesinde olduğunu söyledi.

İslami dün (Pazar), BM nükleer ajans direktörü Rafael Grossi'nin İran ile yeni bir nükleer anlaşmaya varılması gerektiği yönündeki sözlerini değerlendirdi.

İslami, İran ile UAEK arasındaki ilişkilerin “yasal bir temeli; Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması ve Kapsamlı Güvenlik Önlemleri Anlaşmasıdır. Ajansın iddialarının bu çerçevede olmasını, "Kurumun denetim, takip, destek ve teşvikten sorumlu olduğunu" aksi takdirde UAEA'nın soruşturacağı ya da takip edeceği bir şey olmadığını belirtti.

Grossi geçen hafta İran'ın nükleer programıyla ilgili krizin çözümü için diplomasiye geri dönülmesi gerektiğini söyledi. Grossi, pazartesi günü Rus Izvestia gazetesinde yayınlanan röportajında, "Kapsamlı Ortak Eylem Planı'nın (nükleer anlaşma)" şu anda hiçbir şey ifade etmediğini belirtti. Grossi, "Bu sadece kâğıt üzerindeki bir mürekkep, kimse bunu uygulamıyor ya da uymuyor" ifadelerini kullandı.

Grossi, nükleer anlaşmanın ikinci versiyonuna ya da başka herhangi bir anlaşmaya geri dönülmesine yardımcı olmak için UAEA'ya asgari erişim sağlanmasının önemini vurguladı. "On yıllardır tüm çabaların ve müzakerelerin başarısız olduğu Kuzey Kore senaryosunu tekrarlamamalıyız" dedi.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller ise perşembe günü yaptığı açıklamada, "İran nükleer programını, inandırıcı barışçıl amacı olmayan yollarla genişletmeye devam ediyor" dedi.

Miller, İran'ın "daha fazla gecikmeden UAEK ile iş birliği yapması gerektiğini" vurgularken, "Washington'un İran'ın test edilebilir bir nükleer cihaz üretmek için gerekli olan temel faaliyetleri yürüttüğüne dair şu anda hiçbir belirti görmediğini" kaydetti. "Bu bizim izlemeye devam ettiğimiz bir konu: "Bu konuyu yakından izlemeye devam ediyoruz" dedi.

Bu ayın başlarında G7 ülkeleri, İran'ı uranyum zenginleştirme programına ilerlememesi konusunda uyarmış ve Tahran'ın Rusya'ya balistik füze transfer etmesi halinde, yeni tedbirler uygulamaya hazır olduğunu belirtmişti.

Buna karşılık; Fransa, Almanya ve İngiltere Dışişleri Bakanlıkları yaptıkları ortak açıklamada İran'ın "nükleer anlaşmayı anlamsız kılacak yeni adımlar atmasını" kınadı.



Küba'dan ABD'ye yaptırım tepkisi: "Soykırım savunucusu"

Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)
Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)
TT

Küba'dan ABD'ye yaptırım tepkisi: "Soykırım savunucusu"

Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)
Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)

Temmuz 2021'de Havana yönetimine karşı düzenlenen büyük protesto eylemlerinin yankıları sürüyor.

ABD, Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel'in de aralarında bulunduğu Kübalı yetkilileri insan haklarını ihlal ettikleri gerekçesiyle yaptırım listesine aldı. 

Karayipler'deki ada ülkesinin üst düzey yöneticilerine vize kısıtlamaları uygulanacağı da duyuruldu.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, X hesabından yaptığı açıklamada "Temmuz 2021'deki protestolara katılanların haksız bir şekilde gözaltına alınıp işkenceye tabi tutulmasından sorumlu olan ya da bu olaylarda suç ortaklığı yapan" yargı ve cezaevi çalışanlarının da vize kısıtlamalarıyla karşı karşıya kalacağını söyledi. 

54 yaşındaki siyasetçi şu ifadeleri kullandı:

ABD, Küba halkının insan hakları ve temel özgürlüklerini desteklemeyi ve gayri meşru, dikta rejimlerinin yarıküremizde hoş karşılanmadığını net bir şekilde ortaya koymayı sürdürecek.

Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel'le birlikte Küba Savunma Bakanı Álvaro López Miera ve İçişleri Bakanı Lázaro Álvarez Casas'ın da yaptırım listesine alınmasına Havana'dan tepki geldi. 

Dışişleri Bakanı Bruno Rodriguez de X'te açıklama yaparak ABD'nin Küba halkının ya da liderlerinin iradesini ipotek altına alamayacağını vurguladı. 

Küba Dışişleri Bakanlığı'nın ABD'den sorumlu yetkililerinden Johana Tablada ise Rubio'yu "soykırım ve toplu sınırdışı savunucusu" diye niteledi. 

Elektrik kesintileri yüzünden Havana'nın defalarca karanlığa gömülmesinin ardından 11-12 Temmuz 2021'de patlak veren protestolar, tüm dünyanın dikkatini çekmişti. 

Bir kişinin öldüğü eylemlerin bazılarında protestocular devlet binalarına ve kamu malına zarar vermiş, güvenlik görevlilerine ve mağazalara taş atarak saldırmıştı.

Batı medyası, eylemlerin herhangi bir muhalif örgüt tarafından organize edilmediğini bildirirken Küba yönetimi, onlarca yıldır süren ABD yaptırımları ve propagandasını sorumlu tutmuştu.

Yönetim destekçileri, yetkililerle birlikte tepki göstererek muhalif eylemleri bastırmaya çalışmıştı. 

Ekonomik kriz, gıda ve ilaç kıtlığına karşı başlayan gösterilerin ardından ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün aktardığına göre en az 1400 kişi gözaltına alınırken, yaklaşık 700 kişi hapse atılmıştı. 

2022'de Kübalı savcılar, 790 civarında kişinin bu eylemlerle ilgili olarak soruşturulduğunu açıklamıştı.

Davaları takip eden 11J adlı hak örgütü, 554 kişinin protesto gösterileriyle ilgili olarak aldıkları cezayı çektiği bilgisini 2024 sonunda vermişti. Bunlardan bazıları Papa Francis'in talebiyle şartlı tahliyeden faydalandı. Halihazırda hapiste kalan eylemci sayısının 360'la 420 arasında olduğu tahmin ediliyor.  

Independent Türkçe, France 24, AFP, AP