Başkanlık tartışmasındaki performansı eleştirilen Biden'ın yerine başka bir aday geçebilir mi?

ABD Başkanı Joe Biden ilk başkanlık tartışması sırasında (AFP)
ABD Başkanı Joe Biden ilk başkanlık tartışması sırasında (AFP)
TT

Başkanlık tartışmasındaki performansı eleştirilen Biden'ın yerine başka bir aday geçebilir mi?

ABD Başkanı Joe Biden ilk başkanlık tartışması sırasında (AFP)
ABD Başkanı Joe Biden ilk başkanlık tartışması sırasında (AFP)

İngiliz Sky News kanalı, ABD Başkanı Joe Biden'ın Kasım ayındaki seçimler öncesinde Amerikan CNN kanalı tarafından düzenlenen başkanlık tartışmasındaki performansının zayıf bularak, zaman zaman tökezlediğini bildirdi.

Biden'ın bocalayan performansının Demokratlar arasında endişe yarattığını ve Biden'ın kendi isteği dışında değiştirilip değiştirilemeyeceği sorusunu gündeme getirdiğini belirten kanal, hiçbir Amerikan partisinin bir adayı istifa etmeye zorlamadığını ve kurallarının bunu neredeyse imkânsız hale getirdiğini kaydetti.

Konu, 2016 yılında hem Demokrat hem de Cumhuriyetçi partiler nezdinde gündeme gelmiş, ancak iki parti de harekete geçmemişti. Şu anda da Biden'ı istifaya zorlamak için bilinen bir hamle yok.

Bu da Demokrat yetkililerin bu yılın başlarında yapılan ön seçim sonuçlarını iptal edeceği anlamına geliyor. Zira 80 yaşındaki Biden, söz konusu ön seçimlerde delegelerin neredeyse tamamını kazandı. Biden şimdi, 19 Ağustos'ta yapılacak Demokrat Parti Ulusal Kongresi'nde adaylığının onaylanması için olağan süreçten geçecek.

dfgthyjukı
Biden-Trump tartışmasından (AFP)

Ancak kanal, bir adayın ölmesi, istifa etmesi ya da iş göremez hale gelmesi durumunda yerine geçmenin yolları olduğunu belirtti. Biden'ı istifa etmeye zorlamak, delegelerin başka bir aday seçmesi anlamına gelecektir ki bu da pek olası görünmüyor. Zira delegeler ön seçimde başkana olan bağlılıkları ve ona oy vereceklerine olan güvenleri nedeniyle seçildiler. Bununla birlikte, Demokratların kurallarında ‘kendilerini seçenlerin duygularını vicdani olarak yansıtmalarına’ izin veren potansiyel bir boşluk var. Bu nedenle Biden’ın performansı ve zihinsel kapasitesi ile ilgili endişeler kritik bir seviyeye ulaşırsa, bu bir yol olabilir.

Ya Biden adaylıktan çekilirse?

Demokratların Donald Trump'a karşı yeni bir aday seçmesi için tek makul senaryo bu. Biden diğer çalkantılı dönemlerde bu seçeneği defalarca reddetti, ancak fikrini değiştirirse, başkanlığının kalan aylarını rahat bir biçimde tamamlayabilir.

Böyle bir hamle Demokratlar arasında kafa karışıklığı yaratacak. Zira kendisinin ya da partinin Ağustos kurultayından önce yeni bir aday seçmesi için herhangi bir protokol bulunmuyor.

Başkan adaylığını kazanmak için partinin 4 bin kadar delegesinin çoğunluğu gerekiyor ki Biden ön seçimlerde bunun yaklaşık 3 bin 900'ünü almıştı.

Başkanın taahhütte bulunduğu delegeler üzerinde bir miktar etkisi olacak, ancak sonuçta istedikleri gibi oy kullanabilecekler. Bu nedenle adayların, delegelerin desteğini kazanmak için agresif bir kampanya yürütmeleri gerekirken, oylama ‘herkes için serbest’ hale gelebilir.

Biden, kongreden sonra istifa etmeye karar verirse, parti genel başkanı yaklaşık 500 üyeyi özel bir toplantıya çağırabilir ve bu üyeler basit çoğunluk oylamasıyla yeni bir aday seçebilir.

Ancak böyle bir sürecin, perde arkası manevralar ve kamuoyu önünde yürütülen kampanyalarla çalkantılı geçmesi muhtemel.

Diğer yandan Biden'ın 5 Kasım'da yapılması planlanan seçimden önce çekilmesi anayasal, yasal ve pratik kaygılara yol açabilir. Örneğin, oy pusulalarının önceden basılması gerekir ve zamanında değiştirilmesi mümkün olmayabilir.

Biden'ın yerine yardımcısı Kamala Harris gelecek mi?

Biden başkanlıktan istifa ederse, Kamala Harris otomatik olarak onun yerine geçecek, ancak Demokrat Parti'nin adayı olmayacak.

Biden'ın yeniden seçilmekten vazgeçmesi halinde Kamala Harris siyasi bir favori olabilir. Ancak Biden'ın delegeleri otomatik olarak ona geçmeyecek ve diğer aday adaylarıyla eşit bir oyun alanında olacak. Peki Biden adaylıktan çekilirse favori kim olabilir?

Kaliforniya Valisi 56 yaşındaki Gavin Newsom ya da Michigan Valisi 52 yaşındaki Gretchen Whitmer, bu yılki ön seçimlere Biden'a karşı yarışmak için girmediler, ancak gelecekteki potansiyel adaylar olarak konuşuldular.

Newsom en azından şimdilik Biden'a sıkı sıkıya bağlı görünüyor. Zira tartışmadan sonra gazetecilere verdiği demeçte, ‘Biden’ın istifa etmemesi gerektiğini’ söyledi.



Netanyahu, Gazze'nin Filistin Yönetimi'ne devrinde ikili oynuyor

İsrail, sivillere bölgeyi terk etmelerini söyledikten sonra dün Han Yunus'a saldırı düzenledi (Reuters)
İsrail, sivillere bölgeyi terk etmelerini söyledikten sonra dün Han Yunus'a saldırı düzenledi (Reuters)
TT

Netanyahu, Gazze'nin Filistin Yönetimi'ne devrinde ikili oynuyor

İsrail, sivillere bölgeyi terk etmelerini söyledikten sonra dün Han Yunus'a saldırı düzenledi (Reuters)
İsrail, sivillere bölgeyi terk etmelerini söyledikten sonra dün Han Yunus'a saldırı düzenledi (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun kapalı kapılar ardında Filistin Ulusal Yönetimi'nin savaş sonrası Gazze'nin yönetimine katılmasına sıcak baktığı savunuldu. 

Kimliklerinin açıklanmamasını isteyen yetkililer, İsrail'in önde gelen haber sitelerinden Times of Israel'e, Netanyahu'nun Gazze'de savaş sonrası planlarına Filistin Ulusal Yönetimi'nin dahil olmasına karşı tutumunu değiştirdiğini belirtti.

Kaynaklar, Netanyahu ve ekibinin Gazze'nin yeniden inşası planlarında "yerel Filistinlilerle" çalışmayı istediğini, bu ifadenin Filistin Ulusal Yönetimi'yle bağlantılı kişiler için kullanıldığını söyledi.

Yetkililer, Hamas'ın Gazze'nin kontrolünü 2007'de ele geçirmeden önce bölgedeki sivil işlerin yönetiminden sorumlu olan iki ismi değerlendirmeye aldığını aktardı. 

Batı Şeria'daki Filistin Ulusal Yönetimi'yle bağlantılı bu kişilerin kimlikleri paylaşılmadı.

Ayrıca Netanyahu'nun Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'la eskiden Gazze'deki birimlerde görev yapmış Filistin Ulusal Yönetimi'nden yetkililer arasında bir ayrıma gittiği belirtildi.

Diğer yandan kaynaklar, İsrail'in iki devletli çözümü mümkün kılacak bir senaryo hazırlamaması halinde, Abbas'ın bu yetkilileri savaş sonrası Gazze'nin yeniden inşasında görevlendirmesinin çok düşük ihtimal olduğuna dikkat çekildi. 

Aynı durumun Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Mısır ve Ürdün gibi ülkelerin Gazze'nin yeniden inşasına destek vermesinin önünde engel oluşturduğuna da işaret edildi.

Kaynaklar, Abbas yönetiminin "terörle mücadeleye" ilişkin reformlar gerçekleştirmesi halinde savaş sonrası Gazze planlarına dahil edilebileceğini de paylaştı.

Diğer yandan Netanyahu'nun radikal sağcı koalisyon ortakları Filistin Ulusal Yönetimi'yle herhangi bir uzlaşmaya yakın durmuyor. 

Netanyahu da basın açıklamalarında Abbas yönetimiyle birlikte çalışmayacaklarını sık sık dile getirmişti. 

İsrail lideri, ülkenin medya kuruluşlarından Kanal 14'e geçen hafta yaptığı açıklamada, bağımsız Filistin devletine izin vermeyeceğini ve Gazze'nin idaresini Abbas yönetimine devretmeyeceğini söylemişti.

ABD ise uzun süredir iki devletli çözümü kabul etmesi ve Gazze'nin idaresini reformlarla yenilenmiş Filistin Ulusal Yönetimi'ne devretmesi için Netanyahu'ya baskı yapıyor. Ancak Tel Aviv yönetimi henüz bu seçeneği kabul etmedi.

Gazze Şeridi, 1996-2006'da Filistin Ulusal Yönetimi'ne bağlıydı. Ancak Hamas, 2006'da yapılan seçimlerde, Abbas'ın partisi Fetih'i geçerek 132 sandalyeli mecliste 74 koltuk kazanmış, Fetih ise 45 sandalyede kalmıştı. Daha sonra taraflar arasında yaşanan anlaşmazlık nedeniyle 2007'de Gazze'de patlak veren çatışmalarda, Hamas bölgenin kontrolünü ele geçirmişti.

Öte yandan İsrail'in Ukrayna'ya ABD yapımı Patriot füze sistemlerini gönderme planı Rusya'dan tepki topladı. 

Birleşik Krallık'ın önde gelen gazetelerinden Financial Times, geçen haftaki haberinde Washington, Tel Aviv ve Kiev'in 8 adet Patriot sisteminin tedariki için görüştüğünü aktarmıştı. 

Rusya'nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, dünkü açıklamasında böyle bir hamlenin İsrail-Rusya ilişkilerini olumsuz etkileyeceğini söyledi. Diplomat, açıklamasında şu ifadeleri kullandı: 

Bunun elbette bazı siyasi sonuçları olacak. Ukrayna'ya kim tarafından gönderilirse gönderilsin, bu silahlar da tıpkı diğer Batı ve ABD silahları gibi eninde sonunda imha edilecektir. Bu çok açık.

Rusya'nın istilasıyla Şubat 2022'de başlayan savaşta İsrail, şu ana dek Ukrayna'ya sadece insani yardım gönderdi. Patriot füzelerinin gönderilmesi durumunda İsrail, Ukrayna'ya ilk kez silah tedarik etmiş olacak.

Independent Türkçe, Times of Israel, RT, Financial Times