Fordo Nükleer Tesisi'nde 8 santrifüj setinden 4'ünü kurdu

 İran'ın Ulusal Nükleer Enerji Günü’nde Tahran'da bir dizi İran santrifüjü sergilendi (Reuters)
İran'ın Ulusal Nükleer Enerji Günü’nde Tahran'da bir dizi İran santrifüjü sergilendi (Reuters)
TT

Fordo Nükleer Tesisi'nde 8 santrifüj setinden 4'ünü kurdu

 İran'ın Ulusal Nükleer Enerji Günü’nde Tahran'da bir dizi İran santrifüjü sergilendi (Reuters)
İran'ın Ulusal Nükleer Enerji Günü’nde Tahran'da bir dizi İran santrifüjü sergilendi (Reuters)

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) dün yayınladığı bir raporda, İran'ın sekiz uranyum zenginleştirme kitinden dördünü kurduğunu, Tahran'ın bu ayın başlarında bunları Fordo tesisine acilen ekleyeceğini söylediğini, ancak henüz çalıştırmaya başlamadığını belirtti.

İran iki hafta önce BM ajansına Fordo tesisindeki zenginleştirme kapasitesini artıracağını ve üç ila dört hafta içinde tesise sekiz yeni IR-6 santrifüj seti kuracağını bildirdi.

Ajans, iki gün içinde bu kitlerden ikisinin kurulumunu doğruladı. Şarku’l Avsat’ın Reuters'ten aktardığına göre dün üye ülkelere gönderilen gizli bir raporda, grup sayısının şu ana kadar iki katına çıktığı belirtildi.

UAEK raporunda "UAEK, İran'ın Fordo uranyum zenginleştirme tesisindeki Ünite 1'e sekiz set IR-6 cihazından dördünü kurduğunu doğruladı" dedi ve doğrulamanın cumartesi günü gerçekleştiğini belirtti.

Rapor şöyle devam etti: "İran, uranyum hekzaflorür (UF6) gazını (Bu gaz santrifüjleri beslemek için kullanılır) ilk birim gruplarından herhangi birine ne zaman pompalamaya başlayacağını veya planlanan zenginleştirme seviyesine ne zaman başlayacağını kuruma bildirmedi."

Diplomatlar, IR-6 santrifüjlerinin yerleştirilmesinin, UAEA'nın 35 ülkeden oluşan yönetim kurulunun 5 Haziran'da İran'a karşı aldığı ve Tahran'ı ajansla iş birliğini arttırmaya ve son dönemde müfettişlere uyguladığı erişim yasağını kaldırmaya çağıran karara yanıt olarak gerçekleştiğini ifade etti.

ABD, perşembe günü İran'ın petrol ticaretini hedef alan yeni yaptırımlar açıkladı ve bunların, "(İran'ın) nükleer programını güvenilir, barışçıl amaçlara işaret etmeyen bir şekilde genişletme adımlarına" yanıt olduğunu belirtti.

İran şu anda iki tesiste uranyumu yüzde 60 saflığa, yani nükleer silah geliştirmek için gereken yüzde 90'a yakın bir saflığa kadar zenginleştiriyor: Fordo tesisi ve Natanz'daki bir başka yer üstü araştırma tesisi.

Tahran, uranyumu %20 yerine %60 saflıkta zenginleştirmek için Fordo tesisinde iki set IR-6 santrifüj kullanıyor.

Rapora göre İran, yeraltındaki Natanz nükleer tesisindeki üç set IR-2M ve üç set IR-4 santrifüjüne UF6 gazı pompaladı.



Rusya, "İran nükleer" çıkmazının çözümüne katkıda bulunmaya hazır olduğunu dile getirdi

 İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 17 Ocak 2025'te Moskova'daki görüşmelerinin ardından imza töreni için bir araya geldi, (AP)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 17 Ocak 2025'te Moskova'daki görüşmelerinin ardından imza töreni için bir araya geldi, (AP)
TT

Rusya, "İran nükleer" çıkmazının çözümüne katkıda bulunmaya hazır olduğunu dile getirdi

 İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 17 Ocak 2025'te Moskova'daki görüşmelerinin ardından imza töreni için bir araya geldi, (AP)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 17 Ocak 2025'te Moskova'daki görüşmelerinin ardından imza töreni için bir araya geldi, (AP)

Rusya, İran ve ABD'nin diplomatik ilişkilerinde çıkmaza girmesinin ardından, özellikle uranyum zenginleştirme konusunda tarafların kırmızı çizgilerini korumaya devam etmeleri üzerine, bu çıkmazdan çıkılması için belirleyici bir rol oynamaya hazır olduğunu açıkladı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Donald Trump arasında yapılan son telefon görüşmesi, Moskova ve Washington'un İran'ın nükleer silaha sahip olmasını engelleyecek bir formül bulmaya önem verdiğini gösterdi.

Gelecekteki herhangi bir nükleer anlaşma, Rusya'nın daha önce 2015 nükleer anlaşmasında üstlendiği ve tekrarlayabileceği bir görev olan İran'ın fazla uranyumunun elden çıkarılması gibi teknik çözümler gerektiriyor. Tahran ayrıca anlaşmayı güvence altına almak ve gelecekte ABD'nin çekilmesini önlemek için Moskova ve diğer ülkeleri de sürece dahil etmeye çalışıyor.

Putin'in yakında Tahran'ı ziyaret etmesi planlanıyor. Analistlere göre bu ziyaret, gelecekteki herhangi bir nükleer anlaşmada Rusya'nın tutumunu koordine etmek için fırsat oluşturacak.