Netanyahu hükümeti Batı Şeria'daki Filistin bölgelerini ilhak etmek için önlemler alıyor

İnsan hakları uzmanı: Dünya, Kırım'ı ilhak eden Rusya'ya büyük yaptırımlar uyguladı... Peki burada neden sessizlik hâkim?

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail'in Ramat Gan kentindeki Sheba Tel-HaShomer Tıp Merkezi'nde düzenlenen basın toplantısında, 8 Haziran 2024. (DPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail'in Ramat Gan kentindeki Sheba Tel-HaShomer Tıp Merkezi'nde düzenlenen basın toplantısında, 8 Haziran 2024. (DPA)
TT

Netanyahu hükümeti Batı Şeria'daki Filistin bölgelerini ilhak etmek için önlemler alıyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail'in Ramat Gan kentindeki Sheba Tel-HaShomer Tıp Merkezi'nde düzenlenen basın toplantısında, 8 Haziran 2024. (DPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail'in Ramat Gan kentindeki Sheba Tel-HaShomer Tıp Merkezi'nde düzenlenen basın toplantısında, 8 Haziran 2024. (DPA)

Dünya Gazze Şeridi'ndeki savaşı durdurma ve bölgesel bir savaşa dönüşmesini önleme çabalarıyla meşgulken ve İsrail ordusu Batı Şeria'da geniş ve derin askeri operasyonlar yürütürken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümeti Batı Şeria'yı ‘yasalarla ve yeni arazi ve gayrimenkulleri kontrol ederek’ ilhak etmeyi amaçlayan birçok tedbiri uygulamaya koyuyor.

İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich tarafından denetlenen bu önlemler, Batı Şeria yönetim sisteminde bir darbe içeriyor; güvenlikle ilgili yetkiler hariç Batı Şeria'daki neredeyse tüm yetki ordudan Smotrich başkanlığındaki bir yapıya devrediliyor.

Bu darbe Mayıs ayı sonunda sessiz sedasız, törensiz ve açıklamasız bir şekilde doğrudan uygulanmaya başlandı. Dönemin İsrail Ordusu Orta Bölge Komutanı Yehuda Fox, Sivil İdare'de yeni bir pozisyon yaratan (Nüfus İşlerinden Sorumlu Sivil İdare Vekili) bir karar imzaladı. Sivil İdare Başkanı da yetkilerini vekiline devreden yazıyı imzaladı. Ancak vekil, Smotrich tarafından atanan bir sivildir ve aslında vekil değildir; Sivil İdare başkanına hesap vermez, faaliyetleri için onay almaz, ona danışmaz ve ona rapor vermez. Smotrich'e bağlıdır. Sivil İdare Başkanı’nın neredeyse tüm yetkileri (Batı Şeria topraklarının idaresi, planlama ve inşaat, yasadışı inşaatların kontrolü ve yaptırımı, yerel yönetimlerin kontrolü ve idaresi, meslekler, ticaret ve ekonomi için lisansların verilmesi ve doğa rezervleri ile arkeolojik alanların yönetimi) bu yardımcısına devredilmiştir. Smotrich'e Sivil İdare Başkanı’nın tüm yetkilerini elinden alan talimatlar verildi. Uygulamada, Batı Şeria'daki yetki ordudan Smotrich'in çalışanına geçti.

İnsan hakları derneklerini temsil eden bir avukat olan Michael Sfard şunları söyledi: “Yetkinin Batı Şeria'da orduya rapor veren subaydan Savunma Bakanlığı'nda Smotrich'in karakoluna rapor veren vatandaşa devredilmesi, sadece vardiya ve çalışma düzenlemelerinin değiştirilmesinden çok daha fazla etkiye sahiptir. Bu, işgal altındaki topraklardaki rejimin yapısında, uluslararası hukuk tarafından işgal altındaki nüfusun ihtiyaçlarını karşılamakla görevlendirilen askeri yönetim tarafından yönetilen bölgelerden, doğrudan idari personel ve İsrail halkı tarafından seçilen bir kişi tarafından yönetilen bölgelere dramatik bir dönüş anlamına gelmektedir. Dolayısıyla bu, tanımı gereği tek sadakati ve bağlılığı genel olarak İsrail vatandaşlarına ve somut olarak da işgal altındaki topraklarda yaşayan İsrail vatandaşlarına olan bir yönetimdir. Bu değişimin ne kadar dramatik olduğunu anlamak için, uluslararası hukukun işgal altındaki toprakların askeri yönetimle idare edilmesine karar verirken neyi amaçladığını anlamak gerekir. Uluslararası hukuk, işgalin etkisini işgalcinin kontrolü altındaki bölgelerin geçici yönetimi olarak düzenler ve tek taraflı ilhakı kesinlikle yasaklar. Bu sadece basit bir yasak değildir; meşru müdafaa dışında başka amaçlarla güç kullanımının yasak olduğunu vurgulamak üzere tasarlanmış kilit bir kuraldır. Egemenliğin silah zoruyla elde edilemeyeceği açıksa, savaş açmak için daha az teşvik olacaktır. Başka bir deyişle, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan uluslararası düzenin özünde yer alan ve merkezinde savaşı ortadan kaldırma arzusu bulunan bir ilkedir. İşgal edilen bölgelerin doğrudan işgalci hükümet tarafından değil de askeri yönetim tarafından yönetileceğinin belirtilmesinin amacı, egemen olan işgal edilen devletin vatandaşları ile işgal edilen bölgelerdeki otorite arasında bir duvar oluşturmaktır.”

Sfard sözlerini şöyle sürdürdü: “Yönetim yetkilerinin işgalci hükümetin çalışanlarına ve seçilmiş yetkililerine devredilmesi, işgalci devletin vatandaşlarının işgal altındaki topraklar üzerinde doğrudan kontrol sahibi olmasını sağlar. Bu aslında egemenlik sınırlarının işgal altındaki topraklara genişletilmesi, yani ilhaktır. Smotrich'in yapmayı başardığı şey de budur. Güvenliği doğrudan etkileyen her konuda orduyu (ve askeri yargı tavsiyelerini) karar alma sürecinden tamamen çıkarmış ve pratikte İsrail'in egemenliğini buna uygulamıştır. Bunun sonucunda Filistinlilerin hakları açısından feci sonuçlar ortaya çıkmıştır ve çıkacaktır. Ordunun Filistinlilerin mülksüzleştirilmesi, sürülmesi ve zarar görmesi konusunda getirdiği kısıtlamaların çok azı artık kaldırılacak. Smotrich tarafından Batı Şeria'daki yeni sivil yönetimde ilgili pozisyonlara atanan aşırı sağcı aktivistler, az sayıdaki kısıtlamayı kaldıracak ve zavallı Filistinli koyunların üzerine saldıracak, onları kesecek, derilerini yüzecek, etlerini dağıtacak ve kemiklerini emecek. Şu anda olan da budur: Yeni yerleşim yerleri inşa etmek... Benzeri görülmemiş bir hızla yeni mahalleler inşa ediliyor; şiddet yanlısı İsrailliler çiftlikler için on binlerce dönüm arazi alacak; yasadışı yerleşimci inşaatları yasallaştırılırken yasadışı Filistin yapıları yıkılacak. Bu, korkusuz ve utanmaz bir apartheiddır. Apartheid bir iş planı gibidir.”

Sfard şu sonuca varıyor: “En büyük utanç, ne İsrail’de ne de dünyada hiç kimsenin ayağa kalkmamasıdır. Dünya, Kırım'ı ilhak eden ve ardından Ukrayna'yı işgal etmeye başlayan Rusya'ya büyük yaptırımlar uyguladı… Şimdi bu dünya İsrail söz konusu olduğunda sessiz kalıyor ve tek kelime etmiyor. Dünya İsrail'e farklı bir standart uyguluyor. Ancak İsrail'in propaganda saçmalıklarının aksine, bu bir ayrıcalık ve hukuktan muafiyettir. İlhak suçlularının şimdi kendilerine söylemeleri gereken tek şey var: Neden 57 yıl bekledik? Bu çok kolaydı.”



Tayvan Başbakanı: Çin'e geri dönmek Tayvan halkı için bir seçenek değil

Çin ve Tayvan bayrakları (Reuters)
Çin ve Tayvan bayrakları (Reuters)
TT

Tayvan Başbakanı: Çin'e geri dönmek Tayvan halkı için bir seçenek değil

Çin ve Tayvan bayrakları (Reuters)
Çin ve Tayvan bayrakları (Reuters)

Tayvan Başbakanı Chu Jung-tae, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in ABD Başkanı Donald Trump ile yaptığı telefon görüşmesinde Pekin'in Tayvan üzerindeki egemenlik iddialarını güçlendirmesinin ardından bugün yaptığı açıklamada, adanın 23 milyonluk nüfusu için Çin'e geri dönmenin bir seçenek olmadığını söyledi.

Şi dün Trump'a, II. Dünya Savaşı'nın sonunda "Tayvan'ın Çin'e dönmesinin" Pekin'in dünya düzeni vizyonunun önemli bir parçası olduğunu söyledi. Tayvan'ın demokratik olarak seçilmiş hükümeti, Çin'in bu tutumunu şiddetle reddediyor.

Chu, parlamento dışında gazetecilere yaptığı açıklamada, Tayvan'ın "tamamen bağımsız ve egemen bir ülke" olduğunun tekrar vurgulanması gerektiğini söyledi. "Ülkemizin 23 milyonluk nüfusu için (geri dönmek) bir seçenek değil, bu çok açık" ifadelerini kullandı.


İsrail ordusu, Gazze'de sarı hatı geçen 5 Filistinlinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze Şeridi sınırında bir İsrail tankı (Arşiv- Reuters)
Gazze Şeridi sınırında bir İsrail tankı (Arşiv- Reuters)
TT

İsrail ordusu, Gazze'de sarı hatı geçen 5 Filistinlinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze Şeridi sınırında bir İsrail tankı (Arşiv- Reuters)
Gazze Şeridi sınırında bir İsrail tankı (Arşiv- Reuters)

İsrail ordusu, dün yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'nin kuzeyinde ordunun geri çekilmesini belirten sarı hatı geçen iki kişinin daha öldürüldüğünü ve ölü sayısının beşe yükseldiğini duyurdu.

Ordu, iki ayrı olayda, sınırı geçen ve 188. Zırhlı Tugay birliklerine yaklaşan birkaç kişinin görüldüğünü açıkladı. Ordu, bu kişilerin birlikleri için acil bir tehdit oluşturduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat’ın The Times of Israel'den aktardığına göre ordu yaptığı açıklamada, "Güvenlik güçleri teröristlere ateş açarak ikisini öldürdü" ifadesini kullandı.

Ordu, dün "savaş uçaklarının sarı hatı aşarak Gazze'nin güneyindeki güçlere yaklaşan üç terörist unsurunu vurduğunu" belirtti.

Filistinli sağlık görevlileri, Reuters'a dün yaşanan olaylar arasında, İsrailli bir insansız hava aracının (İHA) Han Yunus'un doğusunda bir grup insana füze fırlatmasının iki kişinin ölümüne, üçüncüsünün de yaralanmasına yol açtığını belirttii. Gazze Şehri'nin doğu yakasına atılan tank mermisi sonucu bir kişi daha hayatını kaybetti.

Hamas ve İsrail, iki yıldır devam eden yıkıcı savaşı sona erdirmek için 9 Ekim'de ateşkes anlaşması imzaladılar, ancak anlaşma en zorlu konuları daha sonraki görüşmelere bıraktılar ve anlaşma savaşın tamamen sona ermesi yerine çatışmaların durdurulmasıyla sonuçlandı.

O tarihten bu yana iki taraf, ölümlere yol açan anlaşma ihlallerini gerçekleştirdikleri yönünde suçlamalarda bulunuyor ve ayrıca ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'deki savaşı sona erdirmek için açıkladığı 20 maddelik planda yer alan sonraki adımları reddettikleri yönünde suçlamalarda bulunuyor.

Gazze Sağlık Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesinden bu yana en az 342 Filistinlinin İsrail ateşiyle öldürüldüğünü bildirdi. İsrail, aynı dönemde üç askerinin Filistinli militanlar tarafından öldürüldüğünü belirtiyor.

BM Güvenlik Konseyi geçtiğimiz hafta, Trump'ın Gazze'de uluslararası bir "barış konseyi" tarafından denetlenecek ve uluslararası güvenlik gücü tarafından desteklenecek geçici bir Filistin teknokrat hükümetinin kurulmasını öngören planını resmen onayladı.


Trump, Çinli mevkidaşıyla yaptığı görüşmenin ardından Pekin ile 'çok güçlü' ilişkileri övdü

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve ABD'li mevkidaşı Donald Trump, Güney Kore'de bir araya geldi (Reuters)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve ABD'li mevkidaşı Donald Trump, Güney Kore'de bir araya geldi (Reuters)
TT

Trump, Çinli mevkidaşıyla yaptığı görüşmenin ardından Pekin ile 'çok güçlü' ilişkileri övdü

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve ABD'li mevkidaşı Donald Trump, Güney Kore'de bir araya geldi (Reuters)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve ABD'li mevkidaşı Donald Trump, Güney Kore'de bir araya geldi (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, dün mevkidaşı Şi Cinping ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından, tartışmalı Tayvan meselesine değinmeden, ABD ile Çin arasındaki "çok güçlü" ilişkiyi övdü.

AFP’ye göre Trump, yaptığı açıklamada, nisan ayında Çin'i ziyaret edeceğini ve Şi'nin de 2026'nın ilerleyen dönemlerinde Washington'u ziyaret edeceğini doğruladı.

Çin'in resmi açıklamasında görüşmede ağırlıklı olarak Tayvan konusunun ele alındığı belirtilirken, Trump'ın açıklamasında çatışmaya dair herhangi bir ifade yer almadı.

Çin, Tayvan'ı kendi topraklarının bir parçası olarak görüyor ve geri almak için güç kullanma olasılığını dışlamıyor; ancak adanın hükümeti, yalnızca halkının kendi geleceğine karar verme hakkına sahip olduğunu belirterek Pekin'in iddiasını reddediyor.

ABD ve Çin devlet başkanları, Trump'ın gümrük vergileri politikaları nedeniyle aylardır süren ticaret gerginliğinin ardından 30 Ekim'de Güney Kore'de bir araya geldi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Çin o tarihten bu yana Amerikan soya fasulyesi alımına yeniden başladı ve nadir toprak elementlerinin ihracatına yönelik geniş kapsamlı kısıtlamaları durdurdu. ABD ise Çin'e uyguladığı gümrük vergilerini yüzde 10 oranında azalttı.