عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Musk'tan Trump kampanyasına 45 milyon dolar

Teknoloji milyarderinin "orta yolcudan" kırmızı hap felsefesini benimsemiş muhafazakâr savaşçıya doğru yıllar süren serüveninde yeni bir dönüm noktası

Kasım 2023'te Elon Musk, İngiltere'de Bletchley Park'taki Yapay Zeka Güvenlik Zirvesi'nde. Musk'ın, Trump yanlısı bir PAC'e ayda 45 milyon dolar bağışlayacağı ortaya çıktı (Reuters)
Kasım 2023'te Elon Musk, İngiltere'de Bletchley Park'taki Yapay Zeka Güvenlik Zirvesi'nde. Musk'ın, Trump yanlısı bir PAC'e ayda 45 milyon dolar bağışlayacağı ortaya çıktı (Reuters)
TT
TT

Musk'tan Trump kampanyasına 45 milyon dolar

Kasım 2023'te Elon Musk, İngiltere'de Bletchley Park'taki Yapay Zeka Güvenlik Zirvesi'nde. Musk'ın, Trump yanlısı bir PAC'e ayda 45 milyon dolar bağışlayacağı ortaya çıktı (Reuters)
Kasım 2023'te Elon Musk, İngiltere'de Bletchley Park'taki Yapay Zeka Güvenlik Zirvesi'nde. Musk'ın, Trump yanlısı bir PAC'e ayda 45 milyon dolar bağışlayacağı ortaya çıktı (Reuters)

Dünyanın en zenginlerinden biri olan Elon Musk'ın, Donald Trump'ın seçim kampanyasını destekleyen bir PAC'e (siyasi eylem komitesi) her ay yaklaşık 45 milyon dolar bağışlamayı planladığı belirtildi.

Sosyal medya platformu X'in de sahibi olan Tesla ve SpaceX patronunun halihazırda Trump yanlısı bir bağış toplama ekibine "yüklü miktarda" bağışta bulunduğu ama miktarın bilinmediği aktarılmıştı.

Şimdiyse The Wall Street Journal, isimsiz kaynakları alıntılayarak, kömür milyarderi Joe Craft, Palantir kurucu ortağı Jo Lonsdale ve Winklevoss ikizleriyle beraber uzun süredir elektrikli araç savunuculuğu yapan Musk'ın, yeni bir Trump yanlısı süper PAC'e sarsıcı bir aylık meblağ bağışlayacağını bildirdi.

Cumartesi günkü suikast girişimi ardından Donald Trump'ı ilk kez kamuoyu önünde desteklemesi, Musk'ın kendi tanımıyla "orta yolcu" ve "ütopik anarşistten" kırmızı hap felsefesini benimsemiş muhafazakâr savaşçıya doğru yıllar süren serüveninde yeni bir dönüm noktasına işaret ediyor.

Saldırıdan kısa bir süre sonra Musk, X'teki (eski adıyla Twitter) paylaşımında "Başkan Trump'ı tamamen destekliyorum ve hızlıca iyileşmesini umuyorum" yazmıştı.

Birkaç saat sonra Musk, silahlı birinin Trump'a bu kadar yakınlaşmasını mümkün kılan belirgin güvenlik eksikliklerini tartışırken şöyle demişti:

Aşırı becerisizlikti veya kasıtlıydı. Her halükarda Gizli Servis yönetimi istifa etmeli.

Aylık 45 milyon dolar, Amerikan siyaseti bağlamında çok büyük bir siyasi bağış olsa da ezici bir miktar değil. 

Kampanya finansı alanındaki kâr amacı gütmeyen kuruluş OpenSecrets'a göre, 2020 seçimlerinde Trump'ı destekleyen kampanya grupları toplamda neredeyse 1,1 milyar dolar, Biden'ı destekleyen gruplarsa yaklaşık 1,62 milyar dolar toplamıştı.

2024'te, bugüne kadar Trump yanlısı gruplar yaklaşık 388 milyon dolar, Biden yanlısı gruplarsa 391 milyon dolar elde etti. 2020 döngüsünün en büyük bağışçılarının, tüm federal seçimler dahil olmak üzere, toplam 218 milyon dolarla Sheldon ve Miram Adelson ve toplamda neredeyse 153 milyon dolarla Michael Bloomberg olduğu belirtilmişti.

Dolayısıyla Musk gerçekten de temmuzdan ekime kadar her ay 45 milyon dolar (toplamda 180 milyon dolar) bağışlarsa bu, 2020'nin kazanan adayının seçim kampanyasındaki toplam kasasının yaklaşık yüzde 9'una tekabül edecek.

Biden kampanya ekibi Musk'ın Trump'ı destekleme kararına, onu Amerika'nın orta sınıfına zarar vermek pahasına vergi indirimi kovalayan "sadece kendisini düşünen kibirli bir milyarder" diye nitelendirerek tepki gösterdi.

Independent Türkçe

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

El Salvador lideri Bukele, ülkede güvenliği ne pahasına sağladı?

Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
TT
TT

El Salvador lideri Bukele, ülkede güvenliği ne pahasına sağladı?

Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)
Mega hapishanede gardiyanlara ek olarak 600 asker ve 250 polis görev yapıyor (Reuters)

El Salvador'da yönetimi eleştirenler, Devlet Başkanı Nayib Bukele'nin "diktatörlük" kurduğunu savunurken, güvenliğin sağlanmasından mutlu olanlar ülkenin özgürleştiğini öne sürüyor.

"Dünyanın cinayet başkenti" diye adlandırılan 6 milyon nüfuslu El Salvador'da 2016'da saatte ortalama bir cinayet işleniyordu. Çete savaşları da Salvadorluların çoğunlukla kuzeye, ABD'ye göç etmesine neden oluyordu.

Ancak Amerikan medya kuruluşu CNN'in haberinde, Bukele'nin sert önlemleriyle cinayet oranlarının ciddi şekilde azaldığına, hatta "ABD'de iyi hayatlar kuran kişilerin bile ülkeye geri döndüğüne" dikkat çekiliyor. 

Diğer yandan Bukele'nin çetelere yönelik savaşta, olağanüstü hal (OHAL) kapsamında yargı süreçlerini askıya aldığına, hapsedilme oranlarında büyük artış yaşandığına ve insan hakları örgütlerinden tepkiler geldiğine işaret ediliyor.

ABD'ye iltica başvuruları olumsuz yanıtlandıktan sonra 6 yıl önce başkent San Salvador'a döndüklerini belirten Victor Bolanos ve eşi Blanca, o dönem "hiçbir yerde güvenlik olmadığını" söylüyor. 

Bukele'nin yönetimiyle durumun değiştiğini savunan Blanca şunları şu ifadeleri kullanıyor: 

Artık güvende hissediyoruz. Ülkemize özgürlük geldi.

ABD Gümrük ve Sınır Koruması'nın verilerine göre 2022'de El Salvador'dan ABD'nin güney sınırına gelen kişi sayısı 97 bindi. Bu rakam, 2023'te 61 bine indi. 

Ancak göçün tek sebebi şiddet ve çete savaşları değil. CNN, pek çok Salvadorlunun ekonomik sıkıntılar ve istihdam sorunları nedeniyle ülkeyi terk ettiğini belirtiyor. Dünya Bankası'na göre Bukele'nin göreve gelmesinden bu yana El Salvador ekonomisi yavaş ve istikrarlı bir büyüme göstermiş olsa da ülke hâlâ vatandaşlarına yeterli fırsat sunmakta zorlanıyor.

48 yaşındaki emlak yatırımcısı Diego Morales, 27 yıldır ABD'de yaşadıktan sonra ülkesi El Salvador'a döndüğünü ve büyük bir değişimle karşılaştığını söylüyor: 

Küçükken uyanıp okula giderken sokakta ölü insanlar görürdüm. Artık burası güvenli ve pek çok kişi geri dönüyor.

Diğer yandan insan hakları grupları, Bukele'nin suç örgütlerine karşı açtığı savaşta çete üyesi olmayanların da tutuklandığına dikkat çekerek, San Salvador yönetimini eleştiriyor. 

Teresa Lilian Gutierrez, ülkedeki güvenliğin arttığını belirtirken, oğlunun çete üyesi olmamasına rağmen iki yıldır hapiste tutulduğunu savunuyor. Oğlunun OHAL kapsamında içeri alındığını belirten Gutierrez, şöyle devam ediyor: 

Hükümetten onu çıkarmasını istiyorum, lütfen... Geçen yıl avukatıyla konuştum çünkü onu serbest bırakacaklardı ama daha sonra onu bana geri vermeyeceklerini anladım.

Adalet ve Güvenlik Bakanı Gustavo Villatoro, ocak ayında yaptığı açıklamada  geçen yıl 154 cinayet işlendiğini söylemişti. Bu rakam 2022'de 495'ti. Resmi rakamlara göre, Orta Amerika ülkesinde 2020 ve 2021'de en az 1000 kişi öldürülürken, bu sayı 2019'da 2 binin üzerindeydi.

Cinayet oranlarındaki sert düşüş, Bukele'nin Mart 2022'de MS 13 ve 18. Cadde (Barrio 18) çeteleri arasında yaşanan çatışmalara karşı olağanüstü hal (OHAL) ilan etmesinin ardından geldi. Halen süren OHAL kapsamında bugüne dek neredeyse 100 bin kişi söz konusu çetelere üye olduğu gerekçesiyle yakalandı. Bunlardan yaklaşık 7 biniyse serbest bırakıldı.

Birleşik Krallık merkezli Af Örgütü ise 2022'deki raporunda, cezaevindeki kişilerin kötü muamele ve işkence gördüğünü iddia etmişti. 

Bukele, Amerika kıtasının en büyük hapishanesi Terör Muhafaza Merkezi'nin (CECOT) açılışını da geçen yıl şubatta yapmıştı. San Salvador'a 74 kilometre mesafedeki Tecoluca kasabasında yer alan hapishane, 166 hektarlık alana inşa edilmişti.

Independent Türkçe, CNN, El Pais