Myanmar'da cunta, eğitim kurumlarına saldırıyor: "174 okul bombalandı"

"Gençler akıl ve umut yerine hizipçilik ve savaşla büyüyecek"

Sagaing bölgesindeki Chaung Ma kasabasında bulunan bir okulun çatısı saldırılarda ağır hasar aldı (Mandalay Free Press)
Sagaing bölgesindeki Chaung Ma kasabasında bulunan bir okulun çatısı saldırılarda ağır hasar aldı (Mandalay Free Press)
TT

Myanmar'da cunta, eğitim kurumlarına saldırıyor: "174 okul bombalandı"

Sagaing bölgesindeki Chaung Ma kasabasında bulunan bir okulun çatısı saldırılarda ağır hasar aldı (Mandalay Free Press)
Sagaing bölgesindeki Chaung Ma kasabasında bulunan bir okulun çatısı saldırılarda ağır hasar aldı (Mandalay Free Press)

Myanmar'da cuntanın 2021'den beri aralarında üniversitelerin de bulunduğu en az 174 okula saldırı düzenlediği bildirildi.

Birleşik Krallık (BK) merkezli kâr amacı gütmeyen araştırma grubu Centre for Information Resilience (CIR), saldırı düzenlenen bölgedeki görüntüleri analiz ettiği çalışmasını bugün yayımladı. 

2021'deki darbeden bu yana cuntanın eğitim kurumlarına yaptığı saldırılarda en az 64 kişinin öldüğü, 106 kişinin de yaralandığı bildirildi. Diğer yandan kuruluş, bölgeye erişemediğinden kayıpların tam boyutunu doğrulamanın zor olduğunu aktardı. 

CIR'nin Myanmar sorumlusu Matt Lawrence, saldırıların yarısından fazlasında eğitim merkezlerinin önemli ölçüde hasar gördüğünü, bunun da gençler üzerinde kalıcı travmatik etkiler yaratabileceğini belirtti.

Lawrence, BK'nin önde gelen gazetelerinden Guardian'a şunları söyledi: 

Beni endişelendiren şey, bu çatışma devam ettikçe, muhtemelen de uzun süre devam edecek, şiddetin bu nesil tarafından miras alınacak olması. Eğitim sisteminin onlara vereceği akıl ve umutla hareket etmek yerine, hizipçilik ve savaşla büyüyecekler.

Kuruluş, araştırmasında sosyal medyada paylaşılan görüntülerin yanı sıra cunta karşıtı direniş örgütlerinin ilettiği drone görüntülerini ve bilgileri de analiz etti.

Lawrence, en büyük yıkımlardan bazılarının şiddetli çatışmaların yaşandığı Hindistan sınırındaki Sagaing bölgesinde gerçekleştiğini söyledi.
Myanmar ordusu, Kaçin eyaletindeki Mung Lai Hkyet göçmen kampına da geçen yıl hava saldırısı düzenlemişti (AP)​​​​Myanmar ordusu, Kaçin eyaletindeki Mung Lai Hkyet göçmen kampına da geçen yıl hava saldırısı düzenlemişti (AP)​​​​
Hasarı yaratan tarafın her zaman net şekilde tespit edilemediğine dikkat çeken Lawrence, hava saldırılarında kullanılan uçaklara yalnızca Myanmar ordusunun erişimi olduğunu vurguladı. 

Cuntanın yoğun hava saldırıları düzenlediğini belirten CIR yetkilisi, Myanmar'daki iç savaşta asıl kaybeden tarafın çocuklar ve gençler olduğunu söyleyerek şöyle devam etti: 

Her iki taraf da saldırdıkları okulların, o sırada askeri bir amaç için kullanıldığını söyleyecektir. Korunması gereken bu alanlara saldırılırken genellikle bu bahane öne sürülüyor fakat çoğu zaman bir topluluğun çocukları eğitmek için elindeki tek altyapı bunlar. Buraların yıkılması, onların eğitim fırsatını da ortadan kaldırıyor.

Raporu değerlendiren BK Dışişleri Bakanlığı da yayımladığı açıklamada "Başta Myanmar ordusu olmak üzere tüm taraflara hava saldırılarından kaçınma ve sivil altyapıyı koruma çağrımızı yineliyoruz" ifadelerine yer verdi.

2021'deki darbenin ardından silahlı direnişle karşılaşan ve ülke topraklarının neredeyse yarısının kontrolünü direniş gruplarına kaptıran cuntadan raporla ilgili açıklama gelmedi.

ABD merkezli sivil toplum kuruluşu Armed Conflict Location & Event Data Project'in (ACLED) haziranda paylaştığı bilgilere göre darbe sonrasında yaşanan çatışmalarda en az 50 bin kişi öldürüldü.
Independent Türkçe, Guardian, Centre for Information Resilience



Eksik sinyaller: Türkiye-Suriye normalleşmesinin karşı karşıya olduğu zorluklar

Eksik sinyaller: Türkiye-Suriye normalleşmesinin karşı karşıya olduğu zorluklar
TT

Eksik sinyaller: Türkiye-Suriye normalleşmesinin karşı karşıya olduğu zorluklar

Eksik sinyaller: Türkiye-Suriye normalleşmesinin karşı karşıya olduğu zorluklar

Hayed Hayed

Suriye ve Türkiye'deki üst düzey yetkililerin normalleşme olasılıkları hakkında tekrarlanan açıklamaları, fiili bir ilerleme olmamasına rağmen konunun gündemde tutulmasına ve diplomatik sahnedeki konumunun sağlamlaştırılmasına katkıda bulundu. Öte yandan, muhaliflerin kontrolündeki el-Bab şehrini rejimin kontrolü altındaki bölgelere bağlayan Ebu Zendin Sınır Kapısının açılmasında tekrar tekrar yaşanan başarısızlık gibi sahadaki önemli gelişmelerse görmezden gelindi. Her ne kadar bu zorluklar hafife alınsa ve küçük ayrıntılar olarak değerlendirilse de, bunlar Ankara ile Şam arasında gelecekte yapılacak herhangi bir anlaşmanın temellerini sarsabilecek küçük taşlar gibidir. Bu gerçeklerin göz ardı edilmesi, müzakerecileri ve analistleri, anlaşmaların uygulanması sırasında kaçınılmaz olarak ortaya çıkacak engeller karşısında şaşırma riskine maruz bırakabilir.

Türkiye, 18 Ağustos'ta, rejim kontrolündeki bölgeler ile muhaliflerin kontrolündeki bölgeler arasındaki iletişimi yeniden kurmak amacıyla, ön hatlarda yer alan ve 2020'den bu yana kapalı olan hayati bir koridor olan Ebu Zendin Sınır Kapısının yeniden açılmasını kolaylaştırdı. Ancak bu adım, yaygın bir hoşnutsuzluğa yol açtı ve bölge sakinleri ile muhalif silahlı gruplar arasında kitlesel protestolar patlak verdi. Sınır kapısının art arda iki gün boyunca kaynağı bilinmeyen topçu bombardımanına maruz kalmasıyla durum daha da karmaşık bir hal aldı. Sadece 36 saat içinde sınır kapısı yeniden kapatıldı ve açık olduğu kısa süre boyunca yalnızca birkaç tır geçebildi.

Ankara'nın muhaliflerin kontrolündeki bu bölgede askeri varlığından ve yönetim yapıları ile muhalif gruplara sağladığı önemli mali destekten kaynaklanan büyük nüfuzuna rağmen Türkiye, sınır kapısını başarılı bir şekilde yeniden açamadı. Haberler, Türkiye'nin bu adıma destek sağlamak amacıyla geçici hükümet ve Suriye Ulusal Ordusu da dahil olmak üzere muhalefet üzerindeki nüfuzunu kullanmaya çalıştığına işaret etti. Ayrıca Türkiye, sınır kapısının yeniden açılmasını yerel yaşam koşullarını iyileştirmeyi amaçlayan taktik bir adım olarak sunup, bunun arkasında herhangi bir siyasi saik bulunmadığını vurgulayarak kamuoyunu yanına çekmeye de çalıştı. Ancak Türkiye'nin Esed rejimiyle ilişkileri yeniden kurma niyetinde olduğunu açıkça belirtmesi, gerçek hedefleri konusunda hiçbir şüpheye yer bırakmıyor.

Sınır kapısının yeniden açılmasına gösterilen şiddetli tepki, daha derin bir gerçeği ortaya koyuyor; tarihsel olarak Türkiye ile ittifak kurmuş olanlar da dahil olmak üzere muhalefetin kontrolündeki bölgelerde pek çok kişi, bu adımın kabul edilebilir sınırları aştığını düşünüyor. Sınır kapısının yeniden açılmasını yalnızca her iki tarafın da yararına olacak bir ekonomik anlaşma olarak değil, Ankara ile Şam arasındaki normalleşme görüşmelerinin hızını artırabilecek tehlikeli bir güven artırıcı adım olarak görüyorlar. Dahası bunun, Türkiye ile rejimin kontrolü altındaki bölgeler arasında doğrudan ticaret için hayati bir arter olan M-4 otoyolunun yeniden açılması için bir başlangıç ​​olmasından korkuyorlar. Zira bu, Türk hükümeti ile Esed rejimi arasındaki ilişkilerin tamamen normalleşmesine giden yolu açacak.

Şu anda Türkiye'nin bu zorluklarla yüzleşme stratejisi, siyasi, sivil veya silahlı resmi Suriye muhalefetine, Esed ile yapılacak herhangi bir anlaşmanın onların zararına olmayacağına dair güvence vermekle sınırlı görünüyor. Ancak resmi Suriye muhalefetinin sahada gerçek bir değişim yaratacak yetki ve meşruiyetten yoksun olması nedeniyle bu güvenceler içi boş görünüyor. Bu durum bataklığın üzerine ev inşa etmeye çalışmaya benziyor, temel, Türkiye'nin arzuladığı yapıyı taşıyamayacak kadar zayıf.

Şu anda Türkiye'nin bu zorluklarla yüzleşme stratejisi resmi Suriye muhalefetine güvence vermekle sınırlı görünüyor

Bu sorun, kontrol ettiği bölgelerin sakinlerine nüfuzunu gerçekten dayatmak şöyle dursun, kendi saflarında disiplini sürdürmek için çabalayan Suriye Ulusal Ordusu'nu da kapsayacak şekilde daha da kötüleşiyor. Konuyu daha da tehlikeli hale getiren ise, muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde yaşayanlara bu tür anlaşmaların -zorla ya da şiddet yoluyla- dayatılmasının, Türkiye'nin özellikle mülteciler ve sınır güvenliğine ilişkin temel hedeflerini olumsuz etkileyecek aksi sonuçlara yol açma ihtimalidir. Esas itibarıyla bu tür eylemler, Türkiye'nin istikrara kavuşturmak istediği toprakları ateşe verebilir.

Bu çıkmazdan kurtulmak için Türkiye'nin Esed ile normalleşme görüşmelerinde tam şeffaflık benimsemesi ve milyonlarca insanın hayatını etkileyen müzakerelerin ayrıntılarını tam olarak açıklaması gerekiyor. Ayrıca, imzalanacak herhangi bir anlaşmanın muhalefet kontrolündeki bölgelerde yaşayanların korku ve endişelerini ciddi şekilde dikkate almasını da sağlamalı. Ankara'nın stratejisi geçici çözümlere ya da kısmi tedbirlere de dayanmamalı; bunun yerine geri dönüşü olmayan adımlar, sıkı izleme mekanizmaları ve gerileme ya da kötüleşme olmamasını sağlayacak net hesap verebilirlik önlemleri içermeli.

Kapalı kapılar ardında müzakere edilen gizli anlaşmaları dayatmaya çalışmak, Türkiye'nin Esed ile normalleşme yoluyla çözmeye çalıştığı sorunları daha da derinleştirecektir. Bu yaklaşım Türkiye'yi gerçek bir değerli kazanımdan yoksun, içi boş bir zafere ulaşma riskiyle karşı karşıya bırakacaktır.

Sonuç olarak Türkiye, Esed ile normalleşmeyi yukarıdan dayatamayacağının farkına varmalı. Tüm karmaşık müzakerelerde olduğu gibi, bu süreç de ilgili tüm tarafların katılımını ve sahadaki gerçekliğin dikkatli bir şekilde anlaşılmasını gerektiriyor. Daha azı, gerçek bir diplomatik atılım olabilecek bir şeyi bir seraba dönüştürme riskini taşıyor.

*Bu makale Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.