İsrail'in Pegasus davasına nasıl müdahale ettiği ifşa oldu

Pegasus programı, kişinin cihazındaki yazışmalara, konum bilgilerine, kameraya ve mikrofona gizlice erişebiliyor (Reuters)
Pegasus programı, kişinin cihazındaki yazışmalara, konum bilgilerine, kameraya ve mikrofona gizlice erişebiliyor (Reuters)
TT

İsrail'in Pegasus davasına nasıl müdahale ettiği ifşa oldu

Pegasus programı, kişinin cihazındaki yazışmalara, konum bilgilerine, kameraya ve mikrofona gizlice erişebiliyor (Reuters)
Pegasus programı, kişinin cihazındaki yazışmalara, konum bilgilerine, kameraya ve mikrofona gizlice erişebiliyor (Reuters)

İsrail hükümetinin, Pegasus casus yazılımıyla ilgili 2019'da WhatsApp tarafından açılan davada, firmadaki iç yazışmaların ve belgelerin paylaşılmasını engellemeye çalıştığı ortaya çıktı.

Fransa merkezli kâr amacı gütmeyen gazetecilik kuruluşu Forbidden Stories ve Britanya'nın tanınmış gazetelerinden Guardian'ın ortak çalışmasında, casus yazılımı üreten İsrailli NSO Group firmasına yönelik gizli bir mahkeme kararı ele geçirildi. 

2020'de çıkarılan kararda, şirketteki önemli yazışmalarla bilgilerin yer aldığı dosyalara ve bazı bilgisayarlara el konması isteniyor. 

Haberde, mahkeme kararı doğrultusunda Haziran 2020'de bunun gerçekleştirildiği savunuldu. 

Distributed Denial of Secrets adlı bir hacker grubu tarafından ele geçirilen İsrail Adalet Bakanlığı'na ait e-postalara göre bu hamle, NSO Group'la bakanlıktan bazı yetkililerin yaptığı görüşmeler sonucu yapıldı. 

Araştırmada, Tel Aviv yönetiminin yazılımla ilgili bilgilerin paylaşılmasının "ciddi diplomatik sorunlara yol açabileceğinden" endişelenerek böyle bir yola başvurduğu ileri sürüldü.

Haberde, İsrailli yetkililerin ülke medyasında bu e-postalarla ilgili haber yapılmasını engellemek için bu yıl nisanda geniş kapsamlı bir yayın yasağı kararı aldığı da iddia edildi. 

WhatsApp, platform üzerinden yaklaşık 1400 kullanıcının cihazlarına Pegasus casus yazılımı yüklendiğini savunarak NSO Group'a 2019'da dava açmıştı. ABD'nin Kaliforniya eyaletinde görülen dava halen devam ediyor. 

Dava kapsamında bu ayın başında yapılan duruşmada WhatsApp avukatları, NSO Group'un inceleme için gerekli belgeleri paylaşmayı defalarca reddettiğini bildirdi. 

Şubatta görülen duruşmada ABD'deki mahkeme, İsrailli firmadan yazılımın kodlarını WhatsApp'la paylaşmasını istemişti.

NSO Group'un Guardian'a gönderdiği açıklamada, firmanın "yasalara uygun davrandığı" savunulurken, mahkemenin el koyma kararına ilişkin yorum yapılmadı. 

İsrail Adalet Bakanlığı'ysa "ABD'deki yasal sürece zarar verecek ya da bunu engelleyecek herhangi bir işlem yapılmadığını" ileri sürüldü.

ABD'nin 2021'de kara listeye aldığı NSO Group, başından beri Pegasus'un casus yazılım olduğunu reddediyor. Firma, programın hükümetler tarafından ciddi suçlarla ve terörle mücadelede kullanıldığını savunuyor.

Independent Türkçe, Guardian, Forbidden Stories



Rusya tepkili: "Hindistan'da üretilen mühimmat Ukrayna'ya gidiyor"

Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
TT

Rusya tepkili: "Hindistan'da üretilen mühimmat Ukrayna'ya gidiyor"

Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)

Avrupalı firmaların, Hindistan'daki silah üreticileri aracılığıyla son bir yıldır Ukrayna'ya top mermisi tedarik ettiği bildiriliyor.

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters, Rusya'nın transferlere tepki gösterdiğini fakat Hindistan'ın bunları durdurmak için herhangi bir adım atmadığını yazıyor. 

Kimliğinin açıklanmasını istemeyen Avrupalı ve Hindistanlı yetkililere göre, Hindistan'da üretilen top mermilerini Ukrayna'ya gönderen ülkeler arasında İtalya ve Çekya yer alıyor. Ürettiği top mermileri cephede kullanılan firmalardan biri de Hindistan devletine ait Yantra India.

İsveç merkezli düşünce kuruluşu Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün verilerine göre Hindistan 2018-2023'te en az 3 milyar dolarlık silah ihracatı yaptı. 

Hindistan Savunma Bakanı Rajnath Singh, 30 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, savunma sanayisindeki ihracatın geçen mali yılda 2,5 milyar doları aştığını ve 2029'a kadar bu rakamı 6 milyar dolara çıkarmak istediklerini söylemişti. 

Reuters'ın incelediği gümrük kayıtlarına göre, 2020'den savaşın başladığı Şubat 2022'ye kadar Hindistanlı üç büyük mühimmat üreticisi Yantra India, Munitions India ve Kalyani Strategic Systems; İtalya, Çekya, İspanya ve Slovenya'ya 2,8 milyon dolarlık mühimmat ihraç etmişti.

Ancak Şubat 2022-Temmuz 2024'te bu rakamın 135,25 milyon dolara yükseldiği bildiriliyor. 

Analizde, dünyanın en büyük silah ithalatçısı konumundaki Hindistan'ın, Avrupa'da uzayan savaşı bir fırsat olarak gördüğü yorumu paylaşılıyor. 

ABD'nin prestijli üniversitelerinden Stanford'da görev yapan savunma uzmanı Arzan Tarapore, Yeni Delhi yönetiminin silah ihracatını genişletmek istediğini ve söz konusu artışın bu politikayla ilgili olduğunu belirtiyor. 

Diğer yandan Yeni Delhi'nin silah ithalatının yüzde 60'ından fazlasını karşılayan Rusya, Hindistan için değerli bir ortak. Hindistan Başbakanı Narendra Modi, üçüncü dönem için seçilmesinin ardından temmuzda yaptığı ilk uluslararası gezide Moskova'ya gitmişti. 

Modi, görüşmenin ardından barış için diplomatik çözüm çağrısı yaparken, Rusya lideri Vladimir Putin de Modi'ye ülkenin en önemli devlet nişanı olarak bilinen Aziz Andreas Nişanı'nı takdim etmişti.

Reuters, aynı ay Kazakistan'daki bir toplantıda Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar'la Rus mevkidaşı Sergey Lavrov'un mühimmat meselesini görüştüğünü de aktarıyor. 

Kaynaklar, Lavrov'un bazıları Hindistan devletine ait firmalar tarafından üretilen mühimmatların Ukrayna cephesinde kullanılmasından rahatsızlık duyduklarını dile getirdiğini söylüyor. Diğer yandan Jaishankar'ın Lavrov'a ne yanıt verdiğine dair bilgi paylaşılmıyor.

Reuters, Rusya ve Hindistan yönetimlerinin yorum taleplerini reddettiğini aktarıyor. Aynı şekilde Ukrayna, İspanya, İtalya ve Çekya da yorum yapmayı reddediyor.

Soğuk Savaş boyunca Hindistan'la Sovyetler Birliği arasında güçlü bir stratejik, askeri, ekonomik ve diplomatik ilişki sürdürülmüştü. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra da iki ülke arasındaki yakın bağlar korundu. 

BRICS'in ortak kurucu üyelerinden Rusya ve Hindistan, "özel ve ayrıcalıklı bir stratejik ortaklığa" sahip. Ayrıca Hindistan; Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996'da kurduğu Şanghay İşbirliği Örgütü'ne de 2017'de katılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Hindustan Times