İran’da Heniyye suikastının ardından aralarında üst düzey subayların da olduğu onlarca kişi gözaltına alındı

İranlı bir kadın, İslami Cihad Hareketi’nin merhum Genel Sekreteri Fethi Şikaki, İranlı bilim adamı Muhsin Fahrizade, Iraklı komutan Ebu Mehdi el-Mühendis, Hamas lideri İsmail Heniyye, Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Hizbullah lideri İmad Muğniye'yi gösteren bir poster tutuyor. (AFP)
İranlı bir kadın, İslami Cihad Hareketi’nin merhum Genel Sekreteri Fethi Şikaki, İranlı bilim adamı Muhsin Fahrizade, Iraklı komutan Ebu Mehdi el-Mühendis, Hamas lideri İsmail Heniyye, Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Hizbullah lideri İmad Muğniye'yi gösteren bir poster tutuyor. (AFP)
TT

İran’da Heniyye suikastının ardından aralarında üst düzey subayların da olduğu onlarca kişi gözaltına alındı

İranlı bir kadın, İslami Cihad Hareketi’nin merhum Genel Sekreteri Fethi Şikaki, İranlı bilim adamı Muhsin Fahrizade, Iraklı komutan Ebu Mehdi el-Mühendis, Hamas lideri İsmail Heniyye, Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Hizbullah lideri İmad Muğniye'yi gösteren bir poster tutuyor. (AFP)
İranlı bir kadın, İslami Cihad Hareketi’nin merhum Genel Sekreteri Fethi Şikaki, İranlı bilim adamı Muhsin Fahrizade, Iraklı komutan Ebu Mehdi el-Mühendis, Hamas lideri İsmail Heniyye, Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Hizbullah lideri İmad Muğniye'yi gösteren bir poster tutuyor. (AFP)

Soruşturma hakkında bilgi sahibi İranlıların The New York Times'a (NYT) verdiği bilgilere göre, Hamas lideri İsmail Heniyye'nin öldürülmesine yol açan küçük düşürücü güvenlik ihlaline karşılık olarak İran yönetimi, aralarında üst düzey istihbarat görevlileri, askeri yetkililer ve ordu tarafından Tahran'da kullanılan bir misafirhanenin çalışanlarının da bulunduğu onlarca kişiyi gözaltına aldı.

Uluslararası Kriz Grubu’nda İran Çalışmaları Müdürü olan Ali Fayiz NYT’ye yaptığı açıklamada, “Anavatanını ya da kilit müttefiklerini koruyamayacağı algısı, İran rejimi için ölümcül olabilir. Çünkü bu algı İran'ın düşmanlarına onu deviremezlerse kellesini uçurabileceklerini söyler” dedi.

Ortadoğu'daki ve İran'daki yetkililer, ölümcül patlamanın Heniyye'nin odasına iki ay önce yerleştirilen bir bombadan kaynaklandığını söyledi.

Soruşturmanın hassasiyeti nedeniyle isimlerinin açıklanmasını istemeyen iki İranlı yetkiliye göre Devrim Muhafızları Ordusu'nun (DMO) istihbarat birimi soruşturmayı devraldı. DMO, cinayeti planlayan, yardım eden ve gerçekleştiren suikast timinin üyelerine ulaşma umuduyla şüphelilerin peşine düştü.

DMO'nun yaptığı açıklamada, ‘bu olayın kapsamının ve ayrıntılarının soruşturma altında olduğu ve zamanı geldiğinde açıklanacağı’ bilgisi verildikten sonra, kapsamlı gözaltı haberleri geldi.

DMO henüz tutuklamalar ya da patlamanın nedeni de dahil olmak üzere soruşturmayla ilgili herhangi bir ayrıntı vermedi. Ancak NYT’ye konuşan üç İranlı yetkiliye göre İran Dini Lideri Ali Hamaney, İsrail'e karşılık olarak saldırı emri ve şiddetli bir intikam sözü verdi.

Siyasi analist Sasan Kerimi, NYT’ye verdiği demeçte, “Bu güvenlik ihlali, farklı politikalar ve stratejiler gerektiriyor. Casuslar sızma yoluyla bu işi yapmış olabilir. Operasyon, sınırların dışından yapıldıysa bir intikam suikastı düzenlemiş olabilirler. Ya da bu yaşananlar ikisinin bir kombinasyonudur” değerlendirmesinde bulundu.

Heniyye'nin İran Dini Lideri’ne olan yakınlığı da -suikasttan bir süre önce Hamaney'in konutunda bir araya gelmişlerdi- endişeleri arttırdı.

Heniyye'nin dün (Cuma) Tahran'da düzenlenen cenaze töreninde Hamaney'in etrafı her zamankinden daha sıkı bir koruma çemberi ile sarılmıştı. Hamaney, Heniyye'nin naaşı başında dua ettikten sonra Heniyye'nin oğlunu selamlamak için kısa bir süre duraklayarak hemen oradan ayrıldı.

İran ve İsrail yıllardır gizli bir savaşın içinde. İsrail, 2020 yılında uzaktan kumandalı yapay zekâ destekli bir katil robot kullanarak, İran'ın en üst düzey nükleer bilimcisi Muhsin Fahrizade de dâhil olmak üzere ondan fazla nükleer bilimci ve askeri komutana suikast düzenledi. İsrail ayrıca şubat ayında gaz boru hatlarını havaya uçurarak, askeri ve nükleer tesislere saldırılar düzenleyerek altyapıyı sabote etti.

İran her saldırıdan sonra sendeledi, suçluları bulma sözü verdi, üst düzey bir istihbarat şefini kovdu, bir askeri komutanı tutukladı ve defalarca İsrail casus ağını ortaya çıkardığını duyurdu.

Heniyye'nin öldürülmesinden sadece dört gün önce İran İstihbarat Bakanı İsmail Hatip yerel medyaya verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “İran, her gün bazı bilim adamlarımıza suikast düzenleyen ve kilit tesislerimizi sabote eden Mossad sızıntıları ağını dağıtma ve yok etme noktasında mesafe kat ediyor.” Bu sözlerin ardından, Heniyye suikastının şoku geldi.

Saldırının ardından İranlı güvenlik görevlileri Heniyye'nin Tahran ziyaretleri sırasında sık sık aynı odada kaldığı DMO misafirhanesine baskın düzenledi.

NYT’ye konuşan İranlılar, ajanların tüm misafirhane personelini gözaltına aldığını, bazılarını tutukladığını ve kişisel telefonlar da dahil olmak üzere tüm elektronik cihazlara el koyduğunu bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın NYT’den aktardığına göre İranlılar, ajanlardan oluşan ayrı bir ekibin başkent Tahran'ın korunmasından sorumlu üst düzey askeri ve istihbarat yetkililerini sorguladığını ve soruşturmanın tamamlanması beklenirken, birkaçının gözaltına alındığını söylediler.

İki İranlı yetkili, güvenlik görevlilerinin konukevini bastıklarında, her santimetrekaresini taradıklarını, aylar öncesine ait güvenlik kameralarını ve konuk listelerini incelediklerini söyledi. Ayrıca, işe alım öncesi sıkı bir taramadan geçirilerek gönüllü paramiliter bir görev gücü olan Besic'den seçilen personelin giriş ve çıkışlarını da kontrol ettiklerini belirttiler. (Besic, DMO'nun alt kademelerinden bir gruptur.)

İki İranlı yetkili soruşturmanın, Tahran'ın uluslararası ve yerel havaalanlarına da odaklandığını, geliş ve gidişlere ilişkin aylarca süren kamera görüntülerinin incelendiğini ve uçuş listelerinin kontrol edildiğini söyledi. Yetkililer, “İran yönetimi, Mossad suikast timi üyelerinin halen ülkede olduğuna inanıyor ve amacı onları yakalamak” dedi.

Konuşma yetkisi olmadığı için adının açıklanmasını istemeyen İranlı bir DMO mensubu, tutuklamalardan haberi olmadığını, ancak son iki gün içinde üst düzey yetkililer için güvenlik protokollerinin tamamen elden geçirildiğini söyledi.

DMO mensubu, üst düzey yetkililerin güvenlik bilgilerinin, cep telefonları gibi elektronik ekipmanlarının değiştirildiğini ve bazı üst düzey yetkililerin farklı bir yere taşındığını ifade etti.



Los Angeles'ta şiddetli rüzgarlar nedeniyle yangınlar büyüyor

Bir yangın söndürme uçağı, Palisades bölgesinde engebeli tepelerdeki yangını söndürmek için çalışıyor (Reuters)
Bir yangın söndürme uçağı, Palisades bölgesinde engebeli tepelerdeki yangını söndürmek için çalışıyor (Reuters)
TT

Los Angeles'ta şiddetli rüzgarlar nedeniyle yangınlar büyüyor

Bir yangın söndürme uçağı, Palisades bölgesinde engebeli tepelerdeki yangını söndürmek için çalışıyor (Reuters)
Bir yangın söndürme uçağı, Palisades bölgesinde engebeli tepelerdeki yangını söndürmek için çalışıyor (Reuters)

ABD'nin Kaliforniya eyaletine bağlı Los Angeles kentindeki itfaiyeciler, sekiz gün boyunca kentte korku yaratan iki büyük yangını körükleyen güçlü ve kuru rüzgârlarla karşı karşıya kaldı.

Yetkililer, rüzgarların bugün öğleden sonraya kadar devam etmesinin beklendiğini, sakinlerin dikkatli olması ve herhangi bir zamanda tahliyeye hazırlanması çağrısında bulundu. Resmi verilere göre, yangınlar yaklaşık olarak Washington D.C. büyüklüğünde bir alanı yok edip şu ana kadar en az 25 kişinin ölümüne neden oldu. Yaklaşık 6,5 milyon insan hala yangınların tehdidi altında.

Los Angeles Bölge Savcısı Lindsay Horvath dün düzenlediği basın toplantısında, “Bugünkü durumun özellikle tehlikeli olduğunu vurgulamak istiyoruz. Şimdi hazır olun ve ayrılmaya hazır olun” dedi. Yangınlar 12 binden fazla ev ve diğer yapılara zarar verdi ve tahrip etti ve 200 bin kadar insanı yerinden olmaya zorladı. İl Emniyet Müdürü Robert Luna, 82 bin 400 kişi için tahliye emri çıkarıldığını ve dün itibariyle 90 bin 400 kişinin daha tahliye uyarısı aldığını söyledi.

Yangın tüm mahalleleri yerle bir etti. Amerika Birleşik Devletleri'nin batısından, Kanada'dan ve Meksika'dan yaklaşık 8 bin 500 itfaiyeci, üç gün boyunca yangınların büyümesini kontrol altına almayı başardı. Şehrin batı ucundaki Palisades bölgesindeki yangınları kontrol altına alma oranı yüzde 19'a yükselirken, şehrin doğu eteklerindeki Eaton Yangın ise yüzde 45 oranında kontrol altına alındı.

Uçaklar engebeli tepelere su ve yangın söndürme malzemeleri bırakırken, yer ekipleri de yangınları kontrol altına almak için el aletleri ve hortumlarla çalıştı. Şarku’l Avsat’ın Kaliforniya İtfaiye Departmanı raporlarından edindiği bilgiye göre dün Los Angeles'ın doğusundaki San Bernardino İlçesinde 30 dönümlük alanı etkileyen yeni bir yangın çıktı. Güney Kaliforniya'daki diğer iki yangın büyük ölçüde kontrol altına alınmış durumda.