‘Ateş çemberi’ saldırısına yönelik ABD-İsrail koordinasyonu
İsrail'in Demir Kubbe'si önceki gece Güney Lübnan'dan atılan roketleri Yukarı Celile üzerinde önledi. (AFP)
İran ve müttefiklerinin İsrail'e saldıracağı beklentisiyle Ortadoğu'da gerilim artarken, Washington Yakın Doğu Araştırmaları Enstitüsü'nün ‘ateş çemberi’ olarak tanımladığı bu saldırıya çeşitli cephelerden karşı koymak üzere ABD ve İsrail arasındaki koordinasyon yoğunlaştı.
Beyaz Saray'dan dün (pazar) yapılan açıklamada, ABD'nin bölgede savunma önlemi olarak Ortadoğu'da ilave askeri kabiliyetler konuşlandıracağı belirtildi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) bir savaş filosu göndermeye hazırlanırken, Bakan Lloyd Austin, USS Abraham Lincoln'ün şu anda Umman Körfezi'nde görev yapan USS Theodore Roosevelt'in yerini alacağını açıkladı.
İsrail, Hamas lideri İsmail Heniyye ve Hizbullah komutanı Fuad Şükür'ün öldürülmesinin ardından geçtiğimiz çarşamba gününden bu yana benzeri görülmemiş bir beklenti ve alarm halindeyken, Başbakan Binyamin Netanyahu dün İran'ı uyararak şunları söyledi: “Kırmızı çizgilerimiz biliniyor… Bir darbeye iki darbe ile karşılık vereceğiz.”
Diğer taraftan İran İslamî Şûra Meclisi (parlamento) İsrail'e ‘caydırıcı bir yanıt’ verilmesini talep ederek, ‘ne zaman ve nasıl yanıt verileceğine ilişkin her türlü kararı’ desteklediğini açıkladı.
Bu arada Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safadi Tahran'a bir ziyaret gerçekleştirdi ve İsrail'e ya da İsrail'den bir mesaj taşımadığını vurguladı. Ürdünlü bir kaynak Şarku’l Avsat'a ziyaretin ‘Ürdün hava sahasının tarafsızlığını vurgulamak için’ yapıldığını söyledi.
Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulunduhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5166241-komutan%C4%B1-taraf%C4%B1ndan-gazzeye-girmeye-zorlanan-i%CC%87srail-askeri-intihar
Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.
Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)
İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’
Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.
Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.
4 asker intihar etti
Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.
İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.
Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.
Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.
Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.
Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)
Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.
Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.
Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.