ABD'den  İran'a İsrail uyarısı: Yeni hükümete yıkıcı bir darbe olur

F-22 savaş uçakları dün ABD Merkez Komutanlığı'nın Orta Doğu'daki sorumluluk alanına ulaştı (Centcom)
F-22 savaş uçakları dün ABD Merkez Komutanlığı'nın Orta Doğu'daki sorumluluk alanına ulaştı (Centcom)
TT

ABD'den  İran'a İsrail uyarısı: Yeni hükümete yıkıcı bir darbe olur

F-22 savaş uçakları dün ABD Merkez Komutanlığı'nın Orta Doğu'daki sorumluluk alanına ulaştı (Centcom)
F-22 savaş uçakları dün ABD Merkez Komutanlığı'nın Orta Doğu'daki sorumluluk alanına ulaştı (Centcom)

Wall Street Journal'ın  ABD'li bir yetkiliye dayandırdığı habere göre ABD İran'ı, İsrail'e karşı büyük bir saldırı başlatması halinde yeni seçilmiş hükümeti ve ekonomisinin yıkıcı bir darbe alabileceği konusunda uyardı.

Uyarının hem doğrudan hem de aracılar vasıtasıyla Tahran'a iletildiğini belirten ABD'li yetkili şu ifadeleri kullandı, "Washington, Tahran'a İsrail'e karşı büyük bir misilleme saldırısı başlatması halinde ciddi bir tırmanma riskinin çok yüksek olduğuna dair açık mesajlar gönderdi. Bu yola girmesi halinde İran'ın ekonomisi ve yeni seçilen hükümetinin istikrarının riske girecek."

Yetkililer ABD'nin Tahran'a gönderdiği mektubun amacının İran'daki hedeflere karşı askeri harekât tehdidinde bulunmak değil, İsrail'in güçlü bir askeri karşılık vermesine yol açabilecek riskler konusunda uyarıda bulunmak olduğunu kaydetti.

Yetkililer ayrıca Hizbullah'ın saldırıyı İran'la eş zamanlı olarak mı yoksa ayrı ayrı mı planladığına dair net bilgiye sahip değiller. Hizbullah'ın İsrail'e ulaşabilecek geniş bir füze cephaneliği var ve örgütün İran'la aynı anda saldırarak İsrail'in füze savunma sistemlerini alt etmesinden korkuluyor.

Bir başka ABD'li yetkili de Wall Street Journal'a şunları söyledi: "Geçen sefer ki saldırıda daha önceden haberimiz vardı ama bu sefer tahminlere göre hareket ediliyor."

Geçen hafta yemin ederek göreve başlayan İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan Batı ile yeni bir diyaloğa açık olduğuna inanılıyor, ancak üst düzey politikalar uzun süredir İran lideri Ali Hamaney tarafından belirleniyor.



İsrail Genelkurmay Başkanı: İran artık “nükleer eşikte” bir ülke değil

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)
İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)
TT

İsrail Genelkurmay Başkanı: İran artık “nükleer eşikte” bir ülke değil

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)
İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)

İsrail Genelkurmay Başkanı General Eyal Zamir, meslektaşlarına, İran'ın nükleer programına yönelik İsrail ve ABD'nin saldırıları sonrasında artık “nükleer eşikte” bir ülke olmadığını söyledi. Bu bilgi, dün “Times of Israel” gazetesine verdiği demeçte, konuyla ilgili bilgisi olan bir kaynak tarafından doğrulandı.

Zamir, İran'ın nükleer programının bir kısmını hala elinde tutuyor olabileceğini, ancak kaynağa göre, ülkenin uğradığı zararlar, aralarında iki önemli bilim insanının öldürülmesi, önemli nükleer tesislerin saldırıya uğraması ve diğer üretim ve silahlanma unsurlarının tahrip edilmesi nedeniyle, programın yıllarca gerilediğini belirtti.

Bu açıklamalar, İran'ın Birleşmiş Milletler Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın İsrail ve ABD'nin bombardımanlarından zarar gören nükleer tesis ve malzemeleri denetleme talebini reddetmesinin ardından geldi.

 İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (Reuters)İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (Arşiv-Reuters)

Bu arada İsrail Savunma Bakanı İsrael Katz, orduya İran'ın nükleer silah elde etme çabalarını engelleme talimatı verdiğini açıkladı. Katz, 7 Ekim 2023'te Hamas'ın Gazze'de savaşı başlatan saldırısının ardından İsrail'in düşmanlarının “dokunulmazlığının” sona erdiğini belirtti.

Katz, “X” sitesinde yaptığı paylaşımda, “İsrail ordusuna, İran'a karşı İsrail'in hava üstünlüğünü korumayı, nükleer ilerlemeyi ve füze üretimini engellemeyi ve İran'ın İsrail'e karşı terörist faaliyetlerini desteklemesine yanıt vermeyi içeren bir eylem planı hazırlaması talimatını verdim” ifadelerini kullandı.

İsrail ordusunun İran'a karşı 12 gün süren harekatında alınan önlemleri özetleyen Katz, “Bu tür tehditleri bertaraf etmek için düzenli olarak çalışacağız” dedi.

Katz, “Tahran'da kesik başlı yılanın başına şunu söylemek istiyorum: Esed'in yükselişi, İsrail'in yeni politikasının sadece bir başlangıcıydı ve 7 Ekim'den sonra dokunulmazlık sona erdi” dedi.

İsrail Dışişleri Bakanı Gidon Sa'ar ise İran'a saldırarak “İsrail, kendisine, bölgeye ve uluslararası topluma yönelik acil bir tehdide karşı son anda harekete geçti” ifadesini kullandı.

İran Dini Lideri Ali Hamaney, Tahran'da kalabalıkları selamlarken (Arşiv-EPA)İran Dini Lideri Ali Hamaney, Tahran'da kalabalıkları selamlarken (Arşiv-EPA)

İsrail ve İran, 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğuyla ateşkesle sona eren savaşta zafer ilan etti.

İsrail, 13 Haziran'da İran'a karşı ilk saldırıyı başlattı. İsrail'e göre İran'ın üst düzey askeri komutanlarına, nükleer bilim adamlarına, uranyum zenginleştirme tesislerine ve balistik füze programına yönelik kapsamlı saldırı, Tahran'ın Yahudi devletini yok etme planını gerçekleştirmekten alıkoymak için gerekliydi.

İran, İsrail'in saldırılarına 500'den fazla balistik füze ve yaklaşık bin 100 insansız hava aracı fırlatarak yanıt verdi. Şarku’l Avsat’ın Sağlık yetkilileri ve hastanelerden aktardığına göre İran'ın füze saldırıları İsrail'de 28 kişinin ölümüne ve binlerce kişinin yaralanmasına neden oldu. Bazı füzeler konut binalarını, iki üniversiteyi ve bir hastaneyi vurarak ağır hasara yol açtı.

İran, nükleer silah sahibi olma çabalarını yalanlasa da uranyumu barışçıl olmayan seviyelere kadar zenginleştirmiş, uluslararası müfettişlerin nükleer tesislerini denetlemesini engellemiş ve balistik füze kapasitesini artırmıştı.