İstihbarat kaynakları: İran yakında Rusya'ya yüzlerce balistik füze verecek

İran, Husilere gemilere saldırmaları için füze sağlamakla suçlanıyor (Arşiv-AP)
İran, Husilere gemilere saldırmaları için füze sağlamakla suçlanıyor (Arşiv-AP)
TT

İstihbarat kaynakları: İran yakında Rusya'ya yüzlerce balistik füze verecek

İran, Husilere gemilere saldırmaları için füze sağlamakla suçlanıyor (Arşiv-AP)
İran, Husilere gemilere saldırmaları için füze sağlamakla suçlanıyor (Arşiv-AP)

Reuters'a konuşan iki Avrupalı istihbarat kaynağı, onlarca Rus askeri personelinin İran'da Fetih-360 kısa menzilli balistik füze sistemlerinin kullanımı konusunda eğitim aldığını ve İran'ın yakında Rusya'ya Ukrayna'daki savaşı için yüzlerce uydu güdümlü silah vermesini beklediklerini belirtti.

Adlarının açıklanmasını istemeyen iki istihbarat yetkilisi, Rusya Savunma Bakanlığı temsilcilerinin 13 Aralık'ta Tahran'da İranlı yetkililerle Fetih-360 füzeleri ve İran'ın devlete ait Havacılık ve Uzay Sanayii Örgütü (Ebabil) tarafından üretilen bir başka balistik füze sistemini satın almak üzere sözleşme imzaladıklarına inanıldığını ifade etti.

Bazı gizli istihbarat kaynaklarına atıfta bulunan iki yetkili, Rusya'dan askeri personelin, maksimum 120 kilometre menzilli füzeler ateşleyen ve 150 kilogram savaş başlığı taşıyan Fetih-360 savunma sisteminin nasıl kullanılacağını öğrenmek üzere İran'ı ziyaret ettiğini söyledi.

Bir yetkili, eğitimden sonraki "olası tek adımın" füzelerin Rusya'ya fiilen gönderilmesi olacağı görüşünü dile getirdi.

Bir askeri uzman, Moskova'nın halihazırda balistik füzelere sahip olduğunu, ancak Fetih-360 füzelerinin tedarikinin, Rusya'nın cephaneliğinin daha büyük bir kısmını cephe gerisi hedefleri vurmak için kullanmasına ve İran savaş başlıklarını yakın menzilli hedefleri vurmak için kullanmasına olanak sağlayacağını söyledi.

ABD Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü ABD, NATO müttefikleri ve G7 ortaklarının "İran'ın bu transferlere devam etmesi halinde hızlı ve güçlü bir karşılık vermeye hazır olduklarını" ifade etti.

Sözcü, "Bu, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlık savaşına İran'ın verdiği desteğin tehlikeli bir şekilde tırmanması anlamına gelecektir. Beyaz Saray, Rusya'nın Ukrayna'yı geniş çaplı işgalinin başlangıcından bu yana Rusya ve İran arasında derinleşen askeri ortaklık konusunda uyarılarda bulunuyor" dedi.

Rusya Savunma Bakanlığı yorum talebine yanıt vermedi.

İran'ın New York'taki Birleşmiş Milletler Daimî Temsilciliği tarafından yapılan açıklamada, İran'ın Rusya ile askeri iş birliği de dâhil olmak üzere birçok alanda uzun vadeli stratejik bir ortaklık kurduğu belirtildi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'ten aktardığına göre açıklamada şu ifadelere yer verildi: "Ancak ahlaki açıdan bakıldığında İran, füzeler de dâhil olmak üzere, Ukrayna ile çatışmalar sona erene kadar bu çatışmalarda kullanılabilecek her türlü silahı transfer etmekten kaçınmaktadır."

Beyaz Saray, İran'ın Rus askeri personelini Fetih-360 füzeleri konusunda eğittiğini ya da Ukrayna'ya karşı kullanılmak üzere Rusya'ya silah göndereceğini doğrulamaktan kaçındı.

İki istihbarat kaynağı Fetih-360 füzelerinin Rusya'ya beklenen teslimatı için belirli bir zaman dilimi vermedi, ancak bunun yakında gerçekleşeceğini söyledi. Ebabil füze sözleşmesinin durumu hakkında ise herhangi bir bilgi vermediler.

Bir Avrupa istihbarat kurumundan üçüncü bir kaynak, Rusya'nın İran'a balistik füze sistemlerinin kullanımı konusunda eğitim için asker gönderdiğine dair bilgi aldıklarını söyledi, ancak daha fazla ayrıntı vermedi.

Birleşik Krallık hükümet sözcüsü, Rusya'nın İran'da askeri eğitim aldığı yönündeki haberlerden derin endişe duyduğunu ifade etti ve "İran balistik füze transferlerine devam etmemelidir" ifadesini kullandı.



Blinken Trump'a savaş sonrası Gazze için ‘kapsamlı bir plan’ sunacak

TT

Blinken Trump'a savaş sonrası Gazze için ‘kapsamlı bir plan’ sunacak

Blinken Trump'a savaş sonrası Gazze için ‘kapsamlı bir plan’ sunacak

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, önümüzdeki hafta başında Başkan Joe Biden'ın görev süresinin sona ermesinden önceki son konuşmasında uluslararası toplumu, Gazze Şeridi'nin yönetimi ve yeniden inşası için Filistinli ve uluslararası ortak bir güç kurulmasını öngören savaş sonrası Gazze planını desteklemeye çağırdı. Blinken bu planın yeni Başkan Donald Trump yönetimine teslim edileceğini açıkladı.

Blinken, Lübnan'da Joseph Avn'ın cumhurbaşkanı seçilmesini ve Nevvaf Selam'ın yeni hükümeti kurmakla görevlendirilmesini ‘egemen bir devlet olma yolunda önemli adımlar’ olarak nitelendirdi.

ABD'li üst düzey diplomat, beş gün sonra sona erecek olan Biden yönetiminde Dışişleri Bakanı olarak son konuşmasını yaptığı Atlantik Konseyi düşünce kuruluşunda ABD'nin Ortadoğu'daki dış politikasını ele aldı. İlk olarak, özellikle bölgedeki entegrasyon, Arap devletleri ile İsrail arasındaki ilişkileri normalleştirmek için İbrahim Anlaşması’nın genişletilmesi, terörle mücadele ve İran'ın nükleer dosyası ile ilgili olarak son dört yılda elde edilen başarıları özetledi. Başkan Biden'ın ‘İran'ın kendi gözetiminde nükleer silah elde etmeyeceği taahhüdünü yerine getirdiğini’ vurguladı.

Gazze hakkında konuşmaya başlar başlamaz katılımcılardan biri bağırarak Blinken'ı Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilere karşı ‘soykırımı’ desteklemekle suçladı.

ascdvfgrt
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın Washington'da yaptığı konuşma sırasında bir protestocu salondan çıkarıldı. (AFP)

ABD'nin ‘Suudi Arabistan ile stratejik ortaklığı güçlendirecek kapsamlı bir anlaşmaya doğru önemli bir ilerleme kaydettiğini’ ve bu anlaşmanın İsrail ile normalleşmeden önce ‘Filistin devletine giden inandırıcı bir yol’ bulmaya odaklandığını belirtti. Blinken, Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki saldırısının zamanlamasının ‘tesadüf olmadığını’ yineledi.

İran zayıfladı

Salonda bulunan bir başka kadın ayağa kalkarak Blinken'ı Filistinli çocukların öldürülmesine katkıda bulunmakla suçladı ve salondan çıkarıldı.

Ancak Blinken, ‘Hamas'ın askeri ve hükümet kapasitesini yok etmek, saldırının arkasındaki beyni öldürmek’ ve özellikle Lübnan'da Hizbullah'ın, liderliğinin ve altyapısının ortadan kaldırılmasının ardından ‘Tahran'ı savunmaya geçirmek’ hakkında konuşmaya devam etti.

Blinken sözlerini şöyle sürdürdü: “İran Hizbullah'a karadan ikmal yolunu kaybetti… İsrail, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed rejiminin yasadışı kimyasal silahlar da dahil olmak üzere birçok silahını, fabrikalarını ve üslerini imha etti.”

Ortadoğu'daki güç dengesinin Hamas ve destekçilerinin umduğu ya da planladığı şekilde değil, dramatik bir şekilde değişmekte olduğunu vurgulayan Blinken, “Yine de bölge, Suriye'nin kırılgan siyasi geçiş sürecinden İran'ın caydırıcılığını yeniden kazanma çabasına ve bunun nükleer emelleri için ne anlama gelebileceğine, Husilerin İsrail'e ve uluslararası deniz taşımacılığına yönelik devam eden saldırılarına kadar risklerle dolu olmaya devam ediyor” şeklinde konuştu.

xcdvfgrthy
Husi füzesi nedeniyle hasar gören bir binada çalışan İsrail askerleri (Reuters)

Blinken, “Ortadoğu'da tüm insanların kendilerini daha güvende hissedecekleri yeni bir gerçeklik yaratmak için çalışmalıyız. Herkes kendi ulusal arzularını gerçekleştirebilir. Herkes barış içinde yaşayabilir” ifadelerini kullandı. Bu noktada bir başka kadın ayağa kalkarak Blinken'e bağırdı ve onu ‘soykırım’ yapmakla suçladı.

Entegre bir plan

Blinken, Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirecek bir anlaşmanın yakın olup olmadığı sorusuna “Her zamankinden daha yakın. Ancak şu anda burada oturmuş Hamas'tan kabul ettiklerine dair son sözü bekliyoruz. Bu söz her an gelebilir. Önümüzdeki birkaç saat içinde gelebilir. Önümüzdeki günlerde de gelebilir. Biz de bunu bekliyoruz” yanıtını verdi. Blinken ayrıca, Başkan Biden'ın yönetiminin Başkan Trump'ın ekibine savaştan sonra Gazze Şeridi'nin yönetimi için uluslararası güçler ve Filistinlileri içeren geçici bir güvenlik gücünün ayrıntıları da dahil olmak üzere kapsamlı bir plan sunacağını açıkladı.

İran'la ilgili bir soruya ise şu yanıtı verdi: “İran şu anda nükleer silah için bölünebilir malzeme üretebilecek bir noktada. Bir ya da iki hafta içinde nükleer silaha sahip olabilirler. 2015 nükleer anlaşmasıyla onları bir kutuya koyduğumuz zamankinden çok daha tehlikeli bir yerdeler.” Başkan Trump'ın daha iyi bir anlaşma yapmaktan bahsettiğine dikkat çeken Blinken, “Bakalım. Belki bunu yapmak için bir fırsat vardır” ifadelerini kullandı.

Lübnan'daki durum

Blinken, İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmaya kalıcı bir çözüm bulmak, Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirmek ve Arap ülkeleri ile İsrail arasındaki ‘ilişkileri normalleştirmek’ gibi birbiriyle bağlantılı üç diplomatik hedeften söz etti. Lübnan'da hedefin ‘Hizbullah'ın İsrail'i tehdit edecek ya da Lübnan devletini ve Lübnan halkını rehin almaya devam edecek şekilde yeniden yapılanmasını önlemek’ olduğunu ifade eden Blinken, “Fransa ile vardığımız anlaşma bu kriterleri karşılıyor; Lübnan hükümetinin topraklarının kontrolünü yeniden ele geçirmesini sağlıyor, Lübnan ekonomisine ve güvenlik güçlerine çok ihtiyaç duyulan yardım ve desteği sağlıyor ve İsrail'in uluslararası hukuka uygun olarak kendini savunma hakkını koruyor” şeklinde konuştu.

sxdfr
Lübnan’da hükümeti kurmakla görevlendirilen Nevvaf Selam, Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn ile görüşmeye gelirken (EPA)

Blinken sözlerini şöyle noktaladı: “ABD ve Fransa anlaşmayı izlemek ve ihlalleri ele almak için gece gündüz çalışıyor ve şimdi, anlaşmadan sadece altı hafta sonra, Lübnan parlamentosu yeni bir cumhurbaşkanı ve yeni bir başbakan seçmek için ezici bir çoğunlukla oy kullandı; güvenli, başarılı ve Lübnanlıların ihtiyaçlarına cevap veren egemen bir devlet olma yolunda iki önemli adım attı.”