Cibuti, Etiyopya-Somali krizinin çözümünde Türkiye'nin başarılı olma ihtimalini uzak görüyor

Cibuti Dışişleri Bakanı Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, ülkesinin bir arabuluculuk teklifi olduğunu söyledi.

Cibuti Dışişleri Bakanı Mahmud Ali Yusuf (Şarku’l Avsat)
Cibuti Dışişleri Bakanı Mahmud Ali Yusuf (Şarku’l Avsat)
TT

Cibuti, Etiyopya-Somali krizinin çözümünde Türkiye'nin başarılı olma ihtimalini uzak görüyor

Cibuti Dışişleri Bakanı Mahmud Ali Yusuf (Şarku’l Avsat)
Cibuti Dışişleri Bakanı Mahmud Ali Yusuf (Şarku’l Avsat)

Cibuti Dışişleri Bakanı Mahmud Ali Yusuf, Somali ile Etiyopya arasında, Mogadişu hükümetinin ‘egemenliğinin ihlali’ olarak reddettiği Kızıldeniz'de bir deniz üssü kiralanması konusunda yaşanan krizin çözümünde Türkiye'nin arabuluculuğunun başarılı olamayacağını söyledi.

Ankara geçtiğimiz pazartesi günü, Afrika Boynuzu'ndaki iki komşu ülke arasındaki anlaşmazlıkları sona erdirmek üzere Türkiye'nin arabuluculuğunda yürütülen müzakerelerin ikinci turunda Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Somali Dışişleri Bakanı Ahmed Moallem Faki ve Etiyopya Dışişleri Bakanı Taye Atske Selassie arasında bir toplantıya ev sahipliği yaptı.

Şarku’l Avsat'a özel açıklamalarda bulunan Bakan Ali Yusuf, “Dürüst olmak gerekirse, iki ülkenin egemenliğe saygı ve toprak bütünlüğü kavramları konusundaki tutumları birbirinden çok uzak. Çözüm, iki ülkeden birinin bu konulardaki tutumundan vazgeçmesinde yatıyor” ifadelerini kullandı.

Addis Ababa 1 Ocak'ta Somaliland ile bir mutabakat zaptı imzaladı. Uluslararası alanda tanınmayan Somaliland bölgesiyle imzalanan mutabakat zaptı, denize kıyısı olmayan bir ülke olan Etiyopya'nın bölgenin bağımsızlığını tanıması karşılığında Kızıldeniz'in girişinde 20 kilometre uzunluğunda bir ticari liman ve askeri üs kurma hakkını 50 yıllık bir kira sözleşmesiyle elde etmesini öngörüyor. Somali ise söz konusu mutabakatı reddetti ve Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud mutabakatı iptal eden bir karar imzaladı. Arap Birliği de Mogadişu'nun tutumunu destekleyerek mutabakat zaptını ‘hükümsüz ve kabul edilemez’ olarak nitelendirdi.

Somaliland, 1991 yılında bağımsızlığını ilan eden, ancak uluslararası toplum tarafından tanınmayan eski bir İngiliz himayesidir.

Ülkesinin ‘anlaşmazlığı çözmek için uzlaşmacı çözümler içeren gizli bir arabuluculuk önerdiğini’ açıklayan Yusuf, ayrıntıları söylemekten kaçınarak “Süreci başarısızlığa maruz bırakmamak için ayrıntıları açıklayamam” dedi.

Yusuf, Cibuti'nin komşu Somali ve Etiyopya arasındaki gerilimi azaltma çabalarından hiçbir zaman vazgeçmediğini belirterek, “Cibuti diplomatik gerilimi azaltmak için şubat ayında bir Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi (IGAD) zirvesi düzenledi ve Cibuti Cumhurbaşkanı iki komşu ülkenin liderleri arasında sürekli iletişim halinde” ifadelerini kullandı.

Yusuf sözlerini şöyle sürdürdü: “Türk arabuluculuğu, istenen sonuçları vermeyen Kenya arabuluculuğunun ardından Etiyopya'nın talebi üzerine geldi… Önemli olan tüm diplomatik çabaların bölgede istikrar ve güvenliği sağlamaya yönelik olmasıdır ve bu hedefler diğer tüm hususlardan önce Cibuti'nin öncelikli ilgi alanıdır.”

Somali Dışişleri Bakanı Ahmed Faki dün (salı) Etiyopya ile Türkiye'de yapılan müzakerelerin ikinci turunun tamamlandığını açıkladı, ancak herhangi bir anlaşmaya varılıp varılmadığıyla ilgili bilgi vermedi.

Faki X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, Türkiye'nin arabuluculuk çabalarını övdükten sonra üçüncü tur görüşmelerin burada yapılmasına karar verildiğini açıkladı.

Somali medya kaynaklarına göre, Etiyopya'nın Somaliland ile mutabakat zaptını uygulamakta ısrar etmesi, Somali'nin ise Etiyopya'nın önce mutabakat zaptından vazgeçmesi ve ardından Kızıldeniz'e erişim konusunda Mogadişu'daki Somali hükümetiyle müzakere etmesinde ısrar etmesi nedeniyle Ankara görüşmeleri çıkmaza girmiş durumda.

Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, Türk mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı son telefon görüşmesinde, Türkiye'nin Somali ve Etiyopya arasında diyaloğu teşvik etme çabalarını memnuniyetle karşıladı. Şeyh Mahmud ayrıca, ‘her türlü iş birliğinin uluslararası hukuk ve düzene uygun olarak Somali'nin egemenliğine ve ulusal birliğine saygı ile tutarlı olması gerektiğini’ vurguladı.

Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, cumartesi günü Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesinde, ‘karşılıklı mutabık kalınan bir yaklaşımla ülkesinin denize erişiminin sağlanmasının önemini’ vurguladı.

Şarku’l Avsat’ın Etiyopya Haber Ajansı’ndan aktardığına göre Abiy, ‘Etiyopya ve Somali arasındaki yanlış anlamaların çözümünü kolaylaştırmada Türkiye Cumhurbaşkanı'nın desteğini takdir etti.’



Putin'in danışmanı: Ukrayna ve Moldova bağımsızlıklarını kaybedebilir

Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Ukrayna'nın başkenti Kiev üzerinde bir insansız hava aracı patladı, 14 Ocak 2025 (Reuters)
Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Ukrayna'nın başkenti Kiev üzerinde bir insansız hava aracı patladı, 14 Ocak 2025 (Reuters)
TT

Putin'in danışmanı: Ukrayna ve Moldova bağımsızlıklarını kaybedebilir

Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Ukrayna'nın başkenti Kiev üzerinde bir insansız hava aracı patladı, 14 Ocak 2025 (Reuters)
Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Ukrayna'nın başkenti Kiev üzerinde bir insansız hava aracı patladı, 14 Ocak 2025 (Reuters)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in danışmanlarından biri, dün Rus Komsomolskaya Pravda gazetesine verdiği röportajda, Ukrayna ve Moldova'nın bağımsız devlet statüsünü kaybedebileceğini söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'ten aktardığına gör, Rusya Ulusal Güvenlik Konseyi eski Sekreteri Nikolai Patrushev, "Ukrayna'nın varlığının bu yıl sona ereceği göz ardı edilemez" ifadelerini kullandı.

Patrushev, Moldova'nın ise "başka bir ülkeye katılması veya tamamen ortadan kalkması" ihtimalinin yüksek olduğunu söyledi.

Patrushev, 2024'ten bu yana Kremlin'de sadece nakliye politikasından sorumlu olmasına rağmen, Putin'in yakın yardımcısı ve Rusya'nın süper güç iddialarının savunucusudur.

Ukrayna'nın Zaporijya kentine Rus füze saldırısı sonucu oluşan yıkım, 10 Aralık 2024 (AP)Ukrayna'nın Zaporijya kentine Rus füze saldırısı sonucu oluşan yıkım, 10 Aralık 2024 (AP)

Patrushev, Patrushev, Moskova'nın Ukrayna ile barışçıl bir çözümü ancak ilhak ettiği Kırım'ın yanı sıra, Luhansk, Donetsk, Zaporijya ve Kherson bölgelerini elinde tutması halinde kabul edeceğini açıkladı.

ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın savaşı sona erdirme planlarıyla ilgili olarak, Avrupa Birliği ya da Birleşik Krallık ile görüşülecek bir şey olmadığını belirten Patrushev şunları söyledi: “Rusya ve ABD arasında Ukrayna ile ilgili görüşmelerin diğer Batılı ülkelerin katılımı olmadan gerçekleşmesi gerektiğini düşünüyorum.”