Taliban Afganistan'da iktidara dönüşünün üçüncü yıldönümünü kutluyor

Kutlamalar, ABD öncülüğündeki operasyonların merkezi olan bir üste gerçekleşti.

Kabil’de Taliban’ın Afganistan'da iktidara dönüşünün üçüncü yıldönümünü kutlayan çocuklar (AFP)
Kabil’de Taliban’ın Afganistan'da iktidara dönüşünün üçüncü yıldönümünü kutlayan çocuklar (AFP)
TT

Taliban Afganistan'da iktidara dönüşünün üçüncü yıldönümünü kutluyor

Kabil’de Taliban’ın Afganistan'da iktidara dönüşünün üçüncü yıldönümünü kutlayan çocuklar (AFP)
Kabil’de Taliban’ın Afganistan'da iktidara dönüşünün üçüncü yıldönümünü kutlayan çocuklar (AFP)

Taliban yetkilileri bugün (çarşamba) ABD'nin eski Bagram Hava Üssü’nde iktidara dönüşlerinin üçüncü yıldönümünü kutlamaya başlarken, Başbakan Muhammed Hasan Ahund da Afganistan’ın ‘İslam hukukunun üstünlüğünü koruması’ gerektiğini söyledi.

Aralarında Çinli ve İranlı diplomatların da bulunduğu yüzlerce kişi, Taliban'ın Afganistan'da iktidara dönüşünün üçüncü yıldönümünü kutlamak üzere Kabil'in 40 kilometre dışındaki üste bir araya geldi. Program çerçevesinde konuşmalar yapıldı ve askerî geçit töreni düzenlendi.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre törende hazır bulunmayan Ahund yaptığı açıklamada, Taliban yetkililerinin ‘İslam hukukunun üstünlüğünü sürdürme, malları ve insanların hayatlarını koruma ve Afganistan halkına saygı gösterme sorumluluğuna sahip olduğunu’ ifade etti.

cdfrgt
Kabil'de kutlama yapmak için konvoy halinde gezen Taliban güvenlik personeli (AFP)

Afganistan'da yirmi yıldır ABD öncülüğündeki operasyonların merkezini oluşturan hava üssünde düzenlenen etkinliğe Taliban yetkililerini helikopterler taşıdı.

Taliban savaşçıları, Washington destekli hükümetin çökmesi ve liderlerinin kaçmasının ardından 15 Ağustos 2021'de başkent Kabil'in kontrolünü ele geçirdi.

sdfrg
Taliban savaşçıları, Cumhurbaşkanı Eşref Gani'nin ülkeden kaçmasının ardından 15 Ağustos 2021'de Kabil'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın kontrolünü ele geçirdi. (AP)

Başbakan Ahund dün (salı) yaptığı açıklamada, “Bu tarihte Allah, mücahit Afgan ulusuna işgalci ve kibirli bir uluslararası güce karşı kesin bir zafer verdi” ifadesini kullandı.

Zafer Günü öncesinde başkentte ve Taliban'ın manevi kalesi Kandahar'da güvenlik önlemleri arttırılırken, ülkedeki DEAŞ saldırıları tehdidi de devam ediyor.

Taliban hükümeti, 20 yıllık bir isyanın ardından iktidara gelmesinden bu yana geçen üç yılda, İslam hukukunun katı yorumuna dayanan yasaları dayatarak ülke üzerindeki hakimiyetini pekiştirdi.

Taliban hükümeti hiçbir ülke tarafından tanınmadı. Diğer yandan ülkede Birleşmiş Milletler'in (BM) ‘cinsiyet ayrımcılığı’ olarak adlandırdığı politikalar kapsamında kadınlara yönelik kısıtlamalar önemli bir sorun olmaya devam ediyor.

Bayraklar ve afişler

Zafer Günü'nden önceki günlerde işçiler, Kabil'in dört bir yanına yıldönümü tarihiyle birlikte çeşitli kutlama ifadelerinin yer aldığı afişler asmakla meşguldü.

Şehir aynı zamanda sokaklarda ‘Afganistan İslam Emirliği’ bayrakları satan satıcılarla da doluydu.

Başkentteki bir stadyumda sporcuların katılacağı etkinlikler ve şiir dinletileri düzenlenmesi planlanıyor.

cdvdvf
Taliban savaşçıları, Washington destekli hükümetin çökmesi ve liderlerinin sürgüne kaçmasının ardından 15 Ağustos 2021 tarihinde başkent Kabil'in kontrolünü ele geçirdi. (AFP)

Taliban hareketinin doğduğu kent olan ve aynı zamanda tecritte yaşayan ve dini fetvalarla ülkeyi yöneten lider Hibetullah Ahundzade'nin evinin bulunduğu Kandahar kentinde güvenlik önlemleri artırıldı.

Güvenlik hususu, Taliban yetkilileri için her zaman bir öncelik olmuştur. Birçok Afgan 40 yıl boyunca birbirini izleyen çatışmalardan sonra rahatladığını ifade ederken, ekonomi halen zarar görmeye devam ediyor ve halk kötüleşen bir insani krize saplanmış durumda.

Uluslararası sivil toplum örgütleri tarafından yapılan ortak açıklamada, 23,7 milyon insanın insani yardıma ihtiyaç duyduğu ve yardım sıkıntısının giderek arttığı uyarısında bulunuldu.

sxcdv
Kabil'de bir insani yardım kuruluşu tarafından dağıtılan gıda kumanyalarını almak için bekleyen Afgan kadınlar (AP)

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Taliban hükümetine, orta ve yüksek öğrenime devam etmeleri kısıtlanan ve engellenen kadınlar üzerindeki kısıtlamaları kaldırması için baskı yapılması çağrılarını yineledi.

HRW Afganistan araştırmacısı Fereshta Abbasi, “Taliban'ın iktidarı ele geçirmesinin üçüncü yıldönümü, Afganistan'daki insan hakları krizinin acımasız bir hatırlatıcısıdır” dedi.



20 ülke liderinin katılımıyla... Putin, cephede ateşkes olmaksızın 9 Mayıs'ı ihtişamlı bir şekilde kutluyor

TT

20 ülke liderinin katılımıyla... Putin, cephede ateşkes olmaksızın 9 Mayıs'ı ihtişamlı bir şekilde kutluyor

Yabancı delegasyon başkanları, Zafer Günü'nde Moskova'daki Meçhul Asker Anıtı'na çelenk koyma törenine katıldı. (Reuters)
Yabancı delegasyon başkanları, Zafer Günü'nde Moskova'daki Meçhul Asker Anıtı'na çelenk koyma törenine katıldı. (Reuters)

Rusya, Sovyetler Birliği'nin İkinci Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'na karşı kazandığı zaferin 80’inci yıldönümünü bugün Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in de katıldığı bir askerî geçit töreniyle kutladı.

Anma töreni, üç yıl süren yıkıcı savaşla bağlantılı olarak Ukrayna'nın olası saldırıları beklentisiyle sıkı güvenlik önlemleri altında gerçekleşti.

Joseph Stalin'den bu yana Kremlin'de en uzun süre görev yapan Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rus birlikleri geçit töreni yaparken Kızıl Meydan'da Vladimir Lenin'in mozolesinin yanında üstü kapalı bir platformda Şi, diğer liderler ve gazilerin yanında durdu.

Zafer Günü geçit töreninde yer alan Rus askeri araçları (EPA)
Zafer Günü geçit töreninde yer alan Rus askeri araçları (EPA)

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Nazi Almanyası'na karşı kazanılan zaferin 80’inci yıldönümünde Moskova'daki Kızıl Meydan'da Rus askerlerine ve 20 kadar ülkenin liderlerine hitap edecek.

Rusya Devlet Başkanı her yıl olduğu gibi bu yıl da Kremlin duvarları önünde büyük bir askerî geçit töreniyle doruğa ulaşacak olan kutlamalar münasebetiyle askerlerine 8-10 Mayıs tarihleri arasında Ukrayna'da ateşkese uymaları emrini verdi.

2022'den bu yana geniş çaplı bir Rus işgaliyle karşı karşıya olan Ukrayna, dün Rus ordusunu cephe hattı boyunca saldırılar düzenlemekle suçladı ve yüzlerce ateşkes ihlalini gerekçe gösterdi.

Rus kuvvetleri ateşkese uyduklarını söyledi ve yalnızca Ukrayna'nın ihlallerine ‘karşılık verdiklerini’ vurguladı.

ABD Başkanı Donald Trump dün akşam, iki ülkeyi otuz günlük ‘koşulsuz ateşkese’ uymaya çağırdı.

Putin'in yanı sıra aralarında Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva'nın yanı sıra Kazakistan, Belarus, Vietnam, Ermenistan, Küba ve Venezuela gibi Rus müttefiklerinin de bulunduğu yaklaşık 20 devlet başkanının kutlamalara katılması bekleniyor.

Batılı ülkelerin Rusya'yı izole etme politikasına rağmen, Brüksel'in taleplerine karşı çıkan Slovakya Başbakanı Robert Fico, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ve Bosnalı Sırp lider Milorad Dodik de kutlamalara katılacak.

Eşi benzeri görülmemiş törenler

Moskova ile Kiev arasında salı gününden bu yana karşılıklı hava saldırıları devam ediyor. Bu süreçte Rusya, Ukrayna insansız hava araçlarının (İHA) saldırıları nedeniyle yüzlerce uçuşu erteledi ya da iptal etti.

Kremlin, kutlamaların güvenliğini sağlamak için, İHA saldırılarını engellemek amacıyla internet erişimini sınırlamak da dahil olmak üzere ‘gerekli tüm önlemleri’ aldığını duyurdu.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Moskova'da yapılması planlanan askerî geçit törenini ‘yalan gösterisi’ olarak nitelendirdi.

Rus yetkililer, 9 Mayıs'ın Rusya ve diğer eski Sovyet cumhuriyetlerindeki ulusal anlatıda önemli bir dönüm noktası olması nedeniyle bu yılki kutlamaların ölçek açısından benzeri görülmemiş olduğunu vurguladı.

Rusya'nın başkentinin sokakları bayraklarla süslenirken, çoğu mağaza ve restoran 1945 zaferini ‘anma’ ve ‘gurur duyma’ çağrısı yapan posterler astı.

Putin son üç yılda Ukrayna'ya yönelik saldırısını savunmak için sık sık Nazi Almanya'sına karşı kazanılan zafere atıfta bulunmuş ve Rusya'nın, topraklarının neredeyse yüzde 20'si Rus ordusu tarafından işgal edilmiş olan komşu ülkeden ‘Nazizmin kökünü kazımak’ istediğini vurgulamıştı.

Sovyetler Birliği'nde 20 milyondan fazla insanın hayatına mal olan ve halkın muazzam fedakarlıklarını gerektiren İkinci Dünya Savaşı, toplumda halen hissedilen bir travma bırakmış ve Rusya Devlet Başkanı'nın istismar ettiği vatanseverlik duygusunu körüklemiştir.

Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin başlamasından kısa bir süre sonra Rus yetkililer, orduya yönelik her türlü eleştiriyi yasakladı ve baskıyı yoğunlaştırarak yüzlerce kişinin gözaltına alınıp hapsedilmesine ve binlercesinin sürgüne gitmesine neden oldu.

Saldırı korkusu

Kızıl Meydan'daki dev askerî geçit törenine devlet başkanlarının yanı sıra aralarında Çin, Vietnam ve Myanmar'dan askerlerin de bulunduğu 13 ülkeden askerler katılıyor.

Çin ve Rusya devlet başkanları dün Moskova'da bir araya gelerek ‘otoriter’ Batı'ya karşı birlik olduklarını gösterdiler.

Çin, Rusya'nın Batı yaptırımlarını delmesine yardım etmek ve Kiev'in kısa süre önce iddia ettiği gibi silah sağlamakla suçlanıyor, Pekin ise bunu reddediyor.

Ülkenin güneybatısındaki Krasnodar da dahil olmak üzere Rusya'nın çeşitli bölgelerindeki yetkililer, Ukrayna saldırılarından korktukları için bu yıl 9 Mayıs törenlerini iptal etti.

Ülkenin dört bir yanından büyük kalabalıklar 9 Mayıs geçit töreni için Moskova'ya geliyor.