Trump'tan Netanyahu'ya Gazze telefonu

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 16 bin 314'ü çocuk, 10 bin 980'i kadın 39 bin 965 Filistinli öldürülürken, 92 bin 294 kişi de yaralandı (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 16 bin 314'ü çocuk, 10 bin 980'i kadın 39 bin 965 Filistinli öldürülürken, 92 bin 294 kişi de yaralandı (Reuters)
TT

Trump'tan Netanyahu'ya Gazze telefonu

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 16 bin 314'ü çocuk, 10 bin 980'i kadın 39 bin 965 Filistinli öldürülürken, 92 bin 294 kişi de yaralandı (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 16 bin 314'ü çocuk, 10 bin 980'i kadın 39 bin 965 Filistinli öldürülürken, 92 bin 294 kişi de yaralandı (Reuters)

Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'de ateşkes müzakereleriyle ilgili konuşmak için İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu aradığı bildirildi. 

Kimliklerinin paylaşılmasını istemeyen iki ABD'li yetkili, Amerikan haber sitesi Axios'a yaptığı açıklamada, Trump'ın çarşamba günü Netanyahu'yu arayarak Gazze'de ateşkes ve rehine takası konularını görüştüğünü söylüyor. 

Yetkililerden biri, Cumhuriyetçi liderin Netanyahu'yu arama amacının ateşkes anlaşmasını kabul etmesini söylemek olduğunu belirtiyor. Ancak kaynak, konuşmanın tam içeriğini bilmediğini ifade ediyor. 

İsrail Başbakanlık Ofisi, görüşmenin gerçekleştiğini inkar etmezken detay paylaşmıyor.

Axios, Trump'ın seçim kampanyasının yorum taleplerine yanıt vermediğini aktarıyor. 

Trump, geçen ay Amerikan medya kuruluşu Fox News'e verdiği röportajda, İsrail'in Gazze savaşını en kısa sürede bitirmesi gerektiğini söylemişti. 

Daha sonra Florida eyaletindeki Mar-a-Lago malikanesinde Netanyahu ve eşi Sara'yı ağırlayan Trump, Hamas'ın elindeki rehinelerin bir an evvel serbest bırakılmasını talep etmişti. 

ABD, Mısır ve Katar, 8 Ağustos'ta yayımladıkları ortak açıklamada, Gazze'de ateşkes ve esir takası müzakerelerine 15 Ağustos'ta Kahire veya Doha'da yeniden başlanması için İsrail ve Hamas'a çağrı yapmıştı.

Hamas, bugün düzenlenecek görüşmelere katılmayacağını duyurmuştu. Örgüt, yeni bir süreç başlatılması yerine ABD'nin mayısta sunduğu plana sadık kalınmasını talep etmişti.

Doha'daki müzakerelere Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, CIA Direktörü William Burns, Mısır İstihbarat Şefi Abbas Kamil ve İsrail'in dış istihbarat servisi Mossad'ın direktörü David Barnea katılacak. 

Ateşkes ve rehine takası sürecinde belirsizlik devam ederken, ABD'li yetkililer İsrail ordusunun Gazze'de yolun sonuna geldiğini söylüyor. 

Amerikan gazetesi New York Times'a konuşan yetkililer, İsrail'in askeri açıdan Gazze'de kazanılabilecek tüm başarıları elde ettiğini savunurken, bundan sonraki bombardımanların Hamas'ı zayıflatmak yerine sivil kayıpları artıracağını belirtiyor.

Diğer yandan Netanyahu'nun "sırdaşı" olarak nitelendirilen İsrail'in eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Yaakov Amidror, bu görüşe katılmadığını belirterek şu iddiaları paylaşıyor: 

İsrail'in Gazze'de elde ettiği başarılar etkileyici fakat olması gerekenden çok uzak. İsrail birliklerini şimdi çekerse Hamas bir yıl içinde yeniden güçlenecektir.

ABD'li yetkililere göreyse İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki saldırıları Hamas'ı ciddi şekilde zayıflattı ancak örgütün tamamen ortadan kaldırılması mümkün değil.

Independent Türkçe, Axios, Reuters, New York Times



Tayland'da uyarıcı madde kullanımına dair 4 bin yıllık kanıt bulundu

Betel cevizi, enerji ve rahatlama hissi vermesiyle biliniyor (Piyawit Moonkham)
Betel cevizi, enerji ve rahatlama hissi vermesiyle biliniyor (Piyawit Moonkham)
TT

Tayland'da uyarıcı madde kullanımına dair 4 bin yıllık kanıt bulundu

Betel cevizi, enerji ve rahatlama hissi vermesiyle biliniyor (Piyawit Moonkham)
Betel cevizi, enerji ve rahatlama hissi vermesiyle biliniyor (Piyawit Moonkham)

Bilim insanları uyarıcı bir madde olan betel cevizinin kullanımına dair en eski kanıtı buldu. Tayland'daki 4 bin yıllık insan kalıntılarında keşfedilen maddenin, ritüel amaçlar taşıdığı düşünülüyor.

Palmiye ailesinden olan betel cevizi ağacı, Güneydoğu Asya ve Pasifik Adaları'nda yetişiyor. Yaprakları ve kireçtaşı macunuyla çiğnenerek tüketilen ceviz, dişte koyu, kırmızımsı kahverengi veya siyah lekeler bırakıyor. 

Kişiye uyanıklık, enerji, öfori ve rahatlama hissi veren bu psikoaktif madde, Tayland'ın kentlerinde artık kullanılmasa da kırsal bölgelerinde hâlâ yaygın. Kafein, alkol ve nikotinden sonra dünya genelinde en çok kullanılan 4. psikoaktif madde olduğu tahmin ediliyor.

Uluslararası bir araştırma ekibi Tunç Çağı Taylandı'ndan kalma 4 bin yıllık diş örneklerini inceleyerek betel cevizinin tüketimine dair en eski kanıtları ortaya çıkardı. 

Bölgedeki arkeolojik kazı alanlarında betel cevizi kabukları, bazı iskeletlerde bu bitkiyi çiğnemenin göstergesi olabilecek kahverengi veya siyah lekeli dişler bulunmuştu. 

Ancak hakemli dergi Frontiers in Environmental Archaeology'de yayımlanan yeni çalışmada, maddenin her zaman dişlerde leke bırakmadığı tespit edildi. 

Bilim insanları kazı alanı Nong Ratchawat'taki 6 kişiye ait kalıntılardan toplam 36 diş örneği alarak bunları sıvı kromatografi-kütle spektrometrisi adlı bir yöntemle inceledi. 

Dişlerin hiçbirinde bitkinin kullanımını işaret eden koyu renkler yoktu ancak bir kadından alınan üç örnekte, betel cevizindeki ana psikoaktif bileşenler olan arekolin ve arekaidin saptandı.

Araştırmacılar diş taşında bu bileşiklerin bulunmasının, uzun süreli kullanım anlamına geldiğini belirtiyor. 

Bilim insanları maddeyi hâlâ kullanan kişilerle yaptıkları görüşmelere dayanarak betel cevizi çiğnemenin birtakım geleneksel inançla bağlantılı olabileceğini düşünüyor. 

Makalenin yazarlarından Piyawit Moonkham "İnsanlar betel cevizini özellikle hasat mevsiminde, tanrılardan pirinç ekimi ve çeltik tarlaları için yardım istemek amacıyla ruhlara adak olarak kullanıyordu" diyerek ekliyor:

Geleneksel bitki kullanımının kültürel bağlamını daha geniş bir şekilde anlamak istiyoruz. Psikoaktif, tıbbi ve törensel bitkiler genellikle uyuşturucu gibi görülse de binlerce yıllık kültürel bilgi, manevi uygulama ve topluluk kimliğini temsil ediyor.

Ağız sağlığına verdiği zarardan dolayı Tayland'da 1940'lardan itibaren yoğun bir şekilde engellenmeye çalışan betel cevizi, kırsal bölgelerde hâlâ popüler olsa da şehirlerde ve genç nesiller arasında yaygın değil. 

Chiang Mai Üniversitesi'nden Moonkham bu nedenle bitkiyle ilgili çalışmaların çoğunlukla olumsuz etkilerine odaklandığını söylüyor. Ancak yeni çalışmanın, betel cevizinin kültürel önemine ışık tutabileceğini umuyor.

Moonkham maddenin etkileri hakkında da şu ifadeleri kullanıyor:

Ben de denedim ve tüm vücudu rahatlatırken bazı duyuları harekete geçiriyor... Sanırım kahve veya tütün içtiğimizde verdiğimiz tepkiyle aynı.

Independent Türkçe, IFLScience, Scimex, CNN, Frontiers in Environmental Archaeology