Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurucusu Mao Zedong'un eski sekreterinin günlükleri, Washington ve Pekin arasında hukuki mücadele başlattı.
Zedong'un Çin Komünist Partisi'ndeki (ÇKP) eski sekreteri Li Rui'nin 1938-2018'de tuttuğu günlükler, ÇKP'nin işleyişi, Kültür Devrimi ve Tiananmen Meydanı protestoları gibi ülke tarihindeki önemli olaylarla ilgili gözlemler içeriyor.
2019'da 101 yaşında hayatını kaybeden Li'nin günlükleri, ABD'nin Kaliforniya eyaletinde pazartesi günü başlayan hukuki sürecin odağında yer alıyor.
Li'nin ABD'de yaşayan kızı Li Nanyang, babasına ait yazıları derleyip kataloglayarak, ülkede Çin tarihine dair önemli belgelerin yer aldığı Stanford Üniversitesi'ne ait Hoover Enstitüsü'ne devretmişti.
Li'nin kızı ve prestijli üniversite, Mao'nun özel kaleminin isteğinin bu yönde olduğunu ve yazıların ABD'deki arşivde tutulması gerektiğini savunuyor.
Öte yandan Li'nin ikinci eşi Zhang Yuzhen ise 2019'da açtığı davada günlükler üzerinde hak iddia ederek yazıların kendisine gönderilmesi gerektiğini öne sürmüştü.
89 yaşındaki Zhang, Pekin'de açtığı davada eşinin mirasının yasal varisinin kendisi olduğunu savunuyor. Zhang ayrıca günlüklerde "eşiyle yaşadığı özel olayların" yer aldığını belirterek, bunların kamuyla paylaşılmasını istemediğini söylüyor.
Pekin mahkemesi Zhang'ı haklı bulmuş ve üniversiteden günlükleri göndermesini istemişti.
Stanford Üniversitesi'yse açtığı karşı davada Zhang'ın hak iddiasının geçersiz kılınmasını talep ediyor.
Üniversitenin avukatlarından Mark Litvack, günlüklerin Çin'e gönderilmesi halinde sansürleneceğini savunarak şunları söylüyor:
Günlükler, Çin'e gönderilirse yasaklanacak. Çin, parti liderlerinin eleştirilmesine müsaade etmekte iyi bir sicile sahip değil.
Stanford, Li'nin günlüklerinin yasal varisi olarak okulun gösterilmesini istiyor.
ÇKP'ye 1937'de katılan Li, bir süre Mao'nun özel kalemi olarak görev yaptıktan sonra liderle anlaşmazlığa düşmesi sonucu 1959'da partiden atılmıştı. Yaklaşık 20 yıl boyunca farklı kamp ve hapishanelerde tutulan Li, Mao'nun 1976'da ölmesinin ardından tekrar ÇKP'ye girmişti.
Independent Türkçe, BBC, Guardian
Rusların Kiev'e düzenlediği saldırıda sakinler sığınakta (Reuters)