Amerikalı rehinelerin ailelerinden Biden'a “İsrail'i içermeyen anlaşma” baskısı

Gazze'de Hamas tarafından tutulan İsrailli rehinelerin ailelerini destekleyen göstericiler, İsrail başbakanını rehinelerin serbest bırakılması için anlaşma imzalamaya çağıran mitinge katıldı. (AP)
Gazze'de Hamas tarafından tutulan İsrailli rehinelerin ailelerini destekleyen göstericiler, İsrail başbakanını rehinelerin serbest bırakılması için anlaşma imzalamaya çağıran mitinge katıldı. (AP)
TT

Amerikalı rehinelerin ailelerinden Biden'a “İsrail'i içermeyen anlaşma” baskısı

Gazze'de Hamas tarafından tutulan İsrailli rehinelerin ailelerini destekleyen göstericiler, İsrail başbakanını rehinelerin serbest bırakılması için anlaşma imzalamaya çağıran mitinge katıldı. (AP)
Gazze'de Hamas tarafından tutulan İsrailli rehinelerin ailelerini destekleyen göstericiler, İsrail başbakanını rehinelerin serbest bırakılması için anlaşma imzalamaya çağıran mitinge katıldı. (AP)

Görüşmeler hakkında bilgi sahibi beş kişinin NBC News'e verdiği bilgiye göre, Hamas'ın elindeki Amerikalı rehinelerin aileleri Beyaz Saray'a, rehinelerin serbest bırakılması için örgütle tek taraflı bir anlaşmayı ciddi bir şekilde değerlendirmesi yönünde baskı yaptı.

Kaynaklar, Hamas'ın aralarında Amerikalı Hersh Goldberg-Polin'in de bulunduğu altı rehineyi öldürmesinin ardından Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile pazar günü yapılan görüşmede, halen esaret altında bulunan ABD vatandaşlarının ailelerinin yönetimden İsrail'in dahil olmadığı seçenekleri değerlendirmesini istediklerini belirtti.

Görüşme hakkında bilgi sahibi olan kişilere göre, yönetim yetkilileri ailelere “her seçeneği” değerlendireceklerini, ancak Hamas'la İsrail'in de dahil olduğu bir anlaşmanın en iyi yaklaşım olduğunu söyledi.

İçeriden bilgi verenler, tek taraflı bir anlaşmaya ilişkin tartışmaların, rehinelerin ailelerinin ve bazı yönetim yetkililerinin, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun rehinelerin serbest bırakılması karşılığında Gazze'de ateşkes için Hamas'la bir anlaşmaya varmayacağına giderek daha fazla inandığı bir döneme denk geldiğine dikkat çekti.

ABD'nin hayatta olduğuna inandığı dört Amerikalı rehine hala Hamas tarafından tutuluyor ve yönetim öldüğüne inanılan diğer üç rehinenin kalıntılarının iadesini istiyor.

Şarku’l Avsat’ın NBC News’ten aktardığına göre haziran ayında Biden yönetimi, İsrail'in de dahil olduğu ateşkes görüşmelerinin başarısız olması halinde Gazze'deki Amerikalı rehinelerin serbest bırakılması için Hamas'la tek taraflı bir anlaşma yapma olasılığını müzakere etti.

Bazı üst düzey yönetim yetkililerinin şiddetle karşı çıktığı bu fikir ilerlemedi ve Başkan Joe Biden, İsrail'i de kapsayacak ve nihayetinde çatışmayı sona erdirecek bir rota belirleyecek daha geniş bir anlaşmaya varmaya çalışmayı tercih etti.

Ancak planlamaya yakın olan iki eski ABD yetkilisi ve iki mevcut yetkiliye göre, Biden yönetimi kendi içinde tek taraflı bir anlaşma arayışının işareti olarak, kaçırılan Amerikalıları serbest bırakacak bir anlaşmanın parçası olarak Hamas'ın serbest bırakılmasını isteyebileceği ABD'deki mahkumların bir listesini hazırladı. Yetkililerden biri listede 5 kişinin bulunduğunu söyledi.

ABD'li yetkililer, Biden yönetiminin yaklaşık altı ay önce Katarlı yetkililer aracılığıyla Hamas'la ilk temasları kurduğunu ve İsrail'i de içeren daha geniş kapsamlı bir anlaşmaya yönelik müzakerelerin durduğu bir dönemde tek taraflı anlaşma olasılığını araştırdığını belirtti. Ancak bu ilk girişimin herhangi bir sonuç vermediğini ifade ettiler.

Bir yönetim yetkilisi Hamas ile tek taraflı bir anlaşma fikrinin gerçekçi olmadığını, çünkü ABD'nin Amerikalı rehineler karşılığında sunabileceği yeterli bir şeyi bulunmadığı değerlendirmesinde bulundu.

Yetkili, “Rehineleri kurtarmak ve ailelerine iade etmek için mümkün olan tüm seçenekleri inceledik. (Hamas'ın) talepleri nedeniyle resmi bir yan anlaşma teklifi yapılmadı, çünkü böyle bir anlaşma mümkün değil” dedi.

Değerlendirmesine şöyle devam etti: (Hamas) sadece İsrail'in sunabileceği iki şey istiyor: Ateşkes ve şu anda İsrail hapishanelerinde bulunan yaklaşık 1,000 Filistinli mahkûm. Diğer tüm teklifler hiçbir yere varmadı, çünkü (Hamas) rehineler için bunu talep ediyor.

Yetkili son olarak şu noktaya dikkat çekti, “Başkan Biden ve ABD hükümetinin geri kalanı, aralarında Amerikalıların da bulunduğu rehinelerin ailelerine teslim edilmesi konusundaki kararlılıklarını sürdürmektedir. “Görüşülmekte olan ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması konularının sonuçlandırılması için gece gündüz çalışmaya devam ediyoruz.”



Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
TT

Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)

Çin ve Rusya'nın ortak askeri tatbikatları artırması ABD'yi endişelendiriyor.

Amerikan medya kuruluşu CNN'in analizinde, Pekin ve Kremlin'in geçen hafta düzenlediği geniş kapsamlı Okyanus-2024 tatbikatı, "ABD'ye yönelik bir gövde gösterisi" diye niteleniyor. 

Pasifik ve Arktik okyanusları başta olmak üzere Akdeniz, Hazar ve Baltık sularında gerçekleştirilen ve pazartesi günü sonlanan 7 günlük tatbikata 90 binden fazla asker, 500'den fazla savaş gemisi ve denizaltının yanı sıra en az 120 helikopter ve jet katıldı. 

Rusya lideri Vladimir Putin, bunun son 30 yıldır düzenlenen en büyük tatbikat olduğunu belirterek şunları söyledi:

Dost ülkelerimizle işbirliğimizi güçlendirmeye özel önem atfediyoruz. Bu, dünya genelinde jeopolitik gerilimin arttığı günümüzde özellikle önemlidir.

Alaska açıklarında temmuzda düzenlenen tatbikatta da Rus ve Çin ordularına ait bombardıman jetleri ilk kez birlikte uçuş yaparken görüntülendi. Diğer yandan Rusya'nın Alaska civarında son dönemde artan faaliyetlerinden rahatsız olan Amerikan ordusu, dün bölgeye asker sevk etti.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin verilerine göre 2014-2023'te iki ülke orduları her yıl en az 4, en fazla 10 ortak askeri tatbikat ya da devriye gerçekleştirdi. 

Analizde, son dönemde Rusya ve Çin arasında artan askeri işbirliğinin Washington'da tedirginlik yarattığına dikkat çekilerek şu ifadelere yer veriliyor:

Ortak tatbikatlar, nükleer silaha sahip iki gücün gelecekte olasi bir çatışmada birlikte harekete edip etmeyeceğine dair soruları gündeme getiriyor.

Putin, ABD'nin Ukrayna cephesinde saldırganlığını artırması durumunda birçok kez nükleer silah kullanma tehdidinde bulunmuştu. 

Sidney'deki Yeni Güney Galler Üniversitesi'nden Alexander Korolev, Rusya-Çin işbirliğine dair şu yorumları paylaşıyor: 

NATO müttefikleri kadar etkili biçimde birlikte çalışacak seviyede değiller fakat stratejik ortaklıklarını ve uyumluluklarını geliştirip pekiştiriyorlar.

Analize göre Putin, NATO'nun genişlemesini engellemeyi hedeflerken, Çin lideri Şi Cinping de Tayvan'ın kontrolünü ve Güney Çin Denizi'nin hakimiyetini ele geçirmek istiyor. 

Diğer yandan bazı analistlerse Rusya ve Çin arasındaki işbirliğinin henüz net bir hedefi takip etmediğini savunuyor. ABD merkezli araştırma kuruluşu CNA'den Elizabeth Wishnick, şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Örneğin Tayvan'a yönelik bir Çin saldırısını destekleyen Rus uçakları görecek miyiz ya da Filipinler'le bir çatışmada Rus gemileri Çin donanmasını destekleyecek mi? Pek zannetmiyorum. Sırf daha fazla askeri tatbikat yaptıkları için birbirleriyle uyum içinde hareket ettiklerini varsayamayız.

Independent Türkçe, CNN, CBS News, Moscow Times