Ukrayna’da kabine değişikliği: Zelenskiy ‘zafer planının’ detaylarını anlatmak üzere Washington'a gidiyor

Biden Rusya’nın salı günü Ukrayna'nın Poltava kentine düzenlediği saldırıyı şiddetle kınadı

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy (AFP)
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy (AFP)
TT

Ukrayna’da kabine değişikliği: Zelenskiy ‘zafer planının’ detaylarını anlatmak üzere Washington'a gidiyor

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy (AFP)
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy (AFP)

Ukrayna Parlamento Başkanı Ruslan Stefanchuk sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba'nın kabine değişikliği çerçevesinde istifa dilekçesini ilettiğini duyurdu. Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaş açmasının üzerinden iki buçuk yıl geçtikten sonra Kiev’de hükümet değişikliği için bakanlar tek tek istifalarını sunmaya başladı. Dışişleri Bakanı Kuleba’nın istifası da bunlardan biri. Savaş sırasında Ukrayna diplomasisinin ön saflarında yer alan Kuleba, istifa eden en önemli bakan oldu. Parlamento Başkanı Stefanchuk yaptığı açıklamada, Kuleba'nın istifa mektubunun Ukrayna Yüksek Konseyi'ne ulaştığını söyledi.

xcvf
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba (AFP)

Ukrayna son haftalarda artan Rus füze saldırılarıyla karşı karşıya kalırken Devlet Başkanı Zelenskiy kabine değişikliğine hazırlanıyor. Zelenskiy kabine değişikliğini açıklarken Rusya ile iki buçuk yıl süren savaşın ardından Ukrayna’nın ‘yeni bir enerjiye ihtiyacı olduğunu’ söyledi. Kiev'de İrlanda Başbakanı Simon Harris ile ortak bir basın toplantısı düzenleyen Zelenskiy, “Bazıları beş yıldır bakanlık yapıyor ve yeni bir enerjiye ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı.

Bakan Kuleba (43), 2020 yılından beri Dışişleri Bakanlığı görevini yürütüyor. Rusya’nın 2022 yılında başlayan işgalinden bu yana Kiev'e Batı'nın desteğini sağlamak ve Moskova'ya yaptırımlar uygulamak içinülke ülke dolaştı. Bloomberg News'ün haberine göre Ukrayna Stratejik Endüstriler Bakanı, Adalet Bakanı, Çevre Koruma ve Doğal Kaynaklar Bakanı ile Avrupa ve Avrupa-Atlantik Entegrasyonundan Sorumlu Başbakan Yardımcısı'nın istifalarını Parlamentoya sunmalarının ardından Kuleba da istifasını sundu.

Ukrayna Devlet Başkanı'nın Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'na katılmak üzere bu ay ABD'yi ziyaret etmesi planlanıyor. Zelenskiy, ziyareti sırasında Başkan Biden ve diğer ABD’li yetkililerle bir araya gelebilir. ABD ve Batılı müttefiklerine Ukrayna'ya hava savunma sistemleri alanında askeri desteklerini arttırmaları çağrısında bulunan Zelenskiy, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada Başkan Biden'a dört bölümden oluşan yeni bir zafer planı sunmayı planladığını, ancak planın detaylarını açıklamayacağını söyledi.

gtryhju
Ukrayna Genelkurmay Başkanı Oleksandr Sırskiy (Reuters)

Öte yandan ABD Başkanı Joe Biden, Rusya'nın Ukrayna'nın Poltava kentine düzenlediği ve en az 51 kişinin ölümüne, 271 kişinin de yaralanmasına yol açan füze saldırısını şiddetle kınadı. Kiev'e daha fazla hava savunma sistemi sağlama sözü veren Biden, “Bu utanç verici saldırıyı mümkün olan en güçlü şekilde kınıyorum” ifadelerini kullandı. Başkan Biden, ABD'nin Ukrayna'ya, ülkelerini korumak için ihtiyaç duydukları hava savunma sistemleri de dahil olmak üzere askeri yardım sağlamaya devam edeceğini vurguladı.

cvfbg
Rusya’nın Kiev'e düzenlediği füze saldırısının yapıldığı yeri inceleyen Ukraynalı yetkililer (Reuters)

Diğer taraftan Rusya Savunma Bakanlığı’ndan dün yapılan açıklamada, Ukrayna'nın Poltava kentindeki bir askeri akademiye düzenlediği saldırının, Rusya içindeki sivil hedeflere yönelik saldırılarda yer alan yabancı askerleri ve eğitmenleri hedef aldığı öne sürüldü.

Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetleri 3 Eylül'de Poltava kentinde bulunan Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 179 numaralı Ortak Eğitim Merkezine hassas bir saldırı gerçekleştirdi. Burada (askeri akademi) yabancı eğitmenlerin gözetiminde, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin tüm kadrolarından iletişim ve dijital savaş alanında uzmanların yanı sıra Rusya Federasyonu içindeki sivil hedeflere yönelik saldırılarda görev alan insansız hava araçları (İHA) operatörleri eğitildi.”

Politico gazetesine konuşan ABD'li yetkililer, ABD'nin Ukrayna'ya Rusya'nın derinliklerine ulaşabilen uzun menzilli seyir füzeleri sağlama konusunda anlaşmaya yaklaştıklarını, ancak herhangi bir sevkiyattan önce ABD'nin teknik sorunları çözmesi için Kiev'in birkaç ay beklemesi gerekeceğini söylediler. ABD'nin göndermesi planlanan askeri teçhizatın içinde, çatışmanın stratejik manzarasını değiştirebilecek olan AGM-158 Müşterek Havadan Yüzeye Standoff Füzeleri (JASSM) yer alabilir. Çünkü bu füzeler Rusya’nın radarlarından gizlenebilme özelliğine ve Rusya'nın 300 kilometre derinliğine kadar uzanabilecek menzile sahip. Bu menzil aralığı, şu an Ukrayna’nın sahip olduğu diğer füzelerden daha fazla. Kaynaklar, ABD yönetiminin bu askeri yardım paketini birkaç hafta içinde açıklamasını bekliyordu, ancak teçhizatın Ukrayna'ya ulaşması birkaç ayı bulabilir.

Biden yönetimi, Ukrayna'ya füzelerin olduğu bir askeri yardım paketi göndermenin Rusya'nın saldırı kabiliyetini ciddi şekilde zorlaştıracağını, Ukrayna'ya potansiyel bir stratejik avantaj sağlayacağını ve Rusya'nın Voronej ve Bryansk şehirleri gibi uzaktaki askeri tesisleri vurmasına izin vereceğini iddia ediyor. Güneyde ise JASSM'lerin kullanılması Kırım'daki havaalanlarının ya da limanların hedef alınmasına olanak sağlayabilir.



Kaynaklar: Trump, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etmek istiyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
TT

Kaynaklar: Trump, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etmek istiyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)

Reuters’a konuşan bilgi sahibi beş kaynak, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin, Azerbaycan ve Orta Asya'daki bazı müttefiklerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etme olasılığını aktif olarak müzakere ettiğini ve bununla mevcut İsrail ile ilişkileri güçlendirmeyi umduğunu bildirdi.

Trump'ın ilk başkanlık döneminde, 2020 ve 2021 yıllarında imzalanan İbrahim Anlaşmaları uyarınca, Müslüman çoğunluğa sahip dört ülke, ABD'nin arabuluculuğuyla İsrail ile diplomatik ilişkilerini normalleştirmeyi kabul etti.

Kimliklerinin açıklanmamasını isteyen kaynaklar, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerinin İsrail ile zaten uzun süredir ilişki içinde olduğunu belirtti. Bu da, anlaşmaların bu ülkeleri de kapsayacak şekilde genişletilmesinin büyük ölçüde sembolik bir adım olacağı, ticaret ve askeri iş birliği gibi alanlarda ilişkilerin güçlendirilmesine odaklanılacağı anlamına geliyor.

Gazze Şeridi'nde artan vefat sayısı, bölgeye yardım girişinin engellenmesi ve İsrail'in askeri operasyonları nedeniyle bölgede yaşanan kıtlık, Arap öfkesini daha da artırdı. Bu durum, İbrahim Anlaşmaları’na daha fazla Müslüman çoğunluklu ülke ekleme çabalarının aksamasını beraberinde getirdi.

Gazze Şeridi’ndeki sağlık yetkilileri, Gazze savaşının on binlerce kadın ve çocuk dahil olmak üzere 60 binden fazla kişinin hayatına mal olduğunu ve bunun dünya çapında öfkeye yol açtığını belirtti. Kanada, Fransa ve Birleşik Krallık son zamanlarda bağımsız bir Filistin devletini tanıma niyetlerini açıkladı.

Üç kaynak, diğer bir ana anlaşmazlık noktasının Azerbaycan'ın komşusu Ermenistan ile olan çatışması olduğunu söyledi. Trump yönetimi, Kafkasya bölgesinde bulunan iki ülke arasındaki barış anlaşmasını İbrahim Anlaşmaları’na katılmak için ön koşul olarak görüyor.

Trump yönetimi yetkilileri, anlaşmaya katılabilecek birkaç ülkenin adını kamuoyuna açıklarken, kaynaklar Azerbaycan'a odaklanan görüşmelerin en organize ve ciddi olanlar arasında olduğunu belirtti. İki kaynak, birkaç ay hatta birkaç hafta içinde bir anlaşmaya varılabileceğini söyledi.

Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, mart ayında Azerbaycan'ın başkenti Bakü'ye giderek Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüştü. Üç kaynak, Witkoff'un en önemli yardımcılarından biri olan Aryeh Lightstone'un bahar aylarında Aliyev ile bir araya gelerek İbrahim Anlaşmaları’nı görüştüğünü belirtti.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre aynı kaynaklar, bu görüşmeler kapsamında Azerbaycanlı yetkililerin komşu Kazakistan da dahil olmak üzere Orta Asya ülkelerindeki muhataplarıyla temasa geçerek, İbrahim Anlaşmaları'nın kapsamının genişletilmesine ne kadar ilgi duyduklarını ölçtüler.

Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Tacikistan ve Kırgızistan'ı içeren Orta Asya'da diğer hangi ülkelerle iletişime geçildiği henüz belli değil.

ABD Dışişleri Bakanlığı, yorum istendiğinde belirli ülkelere değinmedi, ancak anlaşmaların kapsamının genişletilmesinin Trump'ın ana hedeflerinden biri olduğunu bildirdi. Bir ABD'li yetkili, “Daha fazla ülkeyi dahil etmek için çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

Azerbaycan hükümeti ise yorum yapmaktan kaçındı. Beyaz Saray, İsrail Dışişleri Bakanlığı ve Kazakistan'ın Washington Büyükelçiliği de yorum taleplerine yanıt vermedi.