Brezilya'da onbinlerce muhalif toplandı: Elon Musk bir süper kahraman

X'in yasaklandığı ülkede Yüksek Mahkeme Yargıcı Alexandre de Moraes için istifa çağrısı yapılıyor

2019-2022'de görev yapan Bolsonaro'nun hâlâ kayda değer oranda destekçisi var (AFP)
2019-2022'de görev yapan Bolsonaro'nun hâlâ kayda değer oranda destekçisi var (AFP)
TT

Brezilya'da onbinlerce muhalif toplandı: Elon Musk bir süper kahraman

2019-2022'de görev yapan Bolsonaro'nun hâlâ kayda değer oranda destekçisi var (AFP)
2019-2022'de görev yapan Bolsonaro'nun hâlâ kayda değer oranda destekçisi var (AFP)

X'in (Twitter) Brezilya'da yasaklanmasıyla kamçılanan eski devlet başkanı Jair Bolsonaro ve destekçileri, cumartesi günü Ulusal Bağımsızlık Günü kapsamında sokaklara döküldü. 

Sao Paulo'da toplanan onbinlerce kişi ülkenin mevcut lideri Luiz Inácio Lula da Silva ve ağustos sonunda X'e erişim yasağı getirme kararı alan Yüksek Mahkeme Yargıcı Alexandre de Moraes'i istifaya davet etti. 

sdcfvgb
Ekibi, 69 yaşındaki Bolsonaro'nun "ağır grip" nedeniyle sabah hastaneye gittiğini duyururken bunun mitinge katılmasına engel olamayacağını da bildirdi (Reuters)

Konuşma yapan Bolsonaro, protestocuların "diktatör" lakabı taktığı yargıç Alexandre de Moraes'i işaret ederek coşkulu kalabalığa "Anayasamızın sınırlarını aşanlara dur demeliyiz" diye seslendi. 

Eylemcilerden Valter Diniz, X'in sahibini överek yargıcı hedef aldı:

Biz Musk'ı artık Brezilyalı olarak görüyoruz, bir süper kahraman. O şarlatanın karşısına çıkmaya cüret eden tek kişi o.

xcdvfgrt
Eylemde Musk fotoğrafları da sıklıkla görüldü (Reuters)

Sağcılar "ifade özgürlüğü ve demokrasi savunuculuğu" iddiasıyla Latin Amerika'nın en kalabalık kentinde protesto düzenlerken Devlet Başkanı Lula ve destekçileri de başkent Brazilya'daydı.

Önceki günlerde ülkesinin dünyaya "Sırf zengin diye Elon Musk'ın aşırı sağ curcunasına katlanmak zorunda değiliz" mesajı vermesini umduğunu söyleyen 78 yaşındaki devlet başkanı, askeri geçit töreninin başındaydı. Muhalifler, Lula'nın beklenen katılımı sağlayamadığını savunuyor. 

Yerel seçimlere bir ay kala destekçilerini kenetlemeyi planlayan Bolsonaro, Sao Paulo Üniversitesi'ndeki araştırmacılara göre 45 bine yakın kişi topladı. 

Yüksek Mahkeme, eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro hakkında yürütülen "darbe girişimi" soruşturması kapsamında bazı kişiler hakkında veri sağlanmasını ve bazı hesapların engellenmesini X'ten talep etmişti.

Elon Musk ise mahkemenin bu talebini yerine getirmeyerek X'in Brezilya'daki ofisini kapatmıştı.

Brezilya Yüksek Mahkemesi, ülkede yasal temsilci ataması için X'e 24 saat süre vermiş, aksi halde platforma erişim yasağı getirileceğini duyurmuştu.

Sürenin tamamlanması sonrasında 30 Ağustos'ta Alexandre de Moraes'in, X'e erişim yasağı getirme kararı aldığı bildirilmişti. Tanınan sürede şirketin Brezilya'da yasal temsilci atamadığı, temsilci atanana ve kesilen para cezaları ödenene kadar kararın geçerli olacağı vurgulanmıştı.

Açıklamada, internet hizmeti sağlayıcılarına ve uygulama mağazalarına, X'e erişimi engellemeleri için 5 gün süre verildiği, VPN gibi yollarla X'e giriş yapmaya çalışan kişi veya kuruluşlara para cezası uygulanacağı ifade edilmişti.

Elon Musk da X'ten yaptığı paylaşımda, "İfade özgürlüğü, demokrasinin temel taşıdır ve Brezilya'daki seçilmeyen sözde yargıç, bunu siyasi nedenlerden dolayı yok ediyor" diyerek karara tepki göstermişti.

Pazartesi günü Brezilya Yüksek Mahkemesi,  X'e yönelik yasağın devamı yönünde karar vermişti. 
Independent Türkçe, WSJ, AFP



Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
TT

Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)

Lübnan'da Hizbullah'ın çağrı cihazlarının ardından telsiz, radyo ve güneş enerjisi panellerinin patlatılmasıyla bölge topyekun savaşa doğru sürükleniyor. 

17 Eylül'de Hizbullah'ın kullandığı çağrı cihazlarında eş zamanlı patlamalar yaşanmış, ikisi çocuk 12 kişi hayatını kaybetmiş, 2 bin 800 kişi de yaralanmıştı. 

Dün de ülkedeki telsiz, radyo ve güneş enerji sistemlerinde patlama gerçekleşti. En az 20 kişinin öldüğü, 450'den fazla kişinin de yaralandığı bildiriliyor. Lübnanlı yetkililer, olaydan İsrail'i sorumlu tutarken Tel Aviv'den henüz açıklama gelmedi.

Diğer yandan saldırıyla ilgili bilgiye sahip olan fakat adlarının gizli tutulmasını isteyen kaynaklar, Amerikan gazetesi New York Times'a (NYT) operasyonun ardında İsrail'in olduğunu doğruluyor. 

Mossad'ın BAC Consulting adlı bir paravan şirket kurduğu ve çağrı cihazlarını bubi tuzağına dönüştürerek Lübnan'a soktuğu iddia ediliyor. Macaristan merkezli bu paravan şirket, kağıt üstünde Tayvanlı Gold Apollo firması adına çağrı cihazı üretiyor. Kimliklerinin açıklanmasını istemeyen İsrailli istihbaratçılar, buna ek olarak operasyonda en az iki paravan şirket daha oluşturulduğunu belirtiyor. 

Kaynaklar, AR-924 model numaralı cihazların bataryalarına patlayıcı bir madde olan pentaeritritol tetranitrat (PENT) yerleştirildiğini ve bunların 2022 yazında Lübnan'a gönderildiğini ifade ediyor.

Hizbullah, İsrail istihbaratı tarafından takip edilmemek için cep telefonlarını bırakıp çağrı cihazı kullanmaya başlamıştı. Kaynaklar, bu kararın ardından milyonlarca dolarlık yatırımla üretimin artırıldığını ve Lübnan'a bubi tuzağı haline getirilmiş binlerce cihaz sokulduğunu söylüyor.

Öte yandan ikinci dalga saldırıda telsiz ve güneş enerji panellerinin nasıl patlatıldığı henüz bilinmiyor.

NYT'nin patlayan telsizlerin görüntülerinden yola çıkarak yaptığı analizde, bunların çağrı cihazlarından daha ağır ve büyük olduğuna, bu yüzden daha fazla hasar yarattığına işaret ediliyor. 

Ayrıca telsizlerin patlamasıyla daha büyük yangınlar çıktığına, bunun da çağrı cihazlarına kıyasla telsizlere daha fazla patlayıcı yerleştirilmiş olabileceğini gösterdiğine dikkat çekiliyor.

Lübnan'ın açıkladığı rakamlara göre telsizlerin patlatılmasıyla en az 71 ev ve dükkanla 18 sivil araç ve motosiklet yandı. 

Telsizlerden bazılarında Japon firması Icom'un amblemi görülüyor. Ancak şirket, IC-V82 model numaralı telsizlerin ve bunlarda kullanılan bataryaların üretiminin neredeyse 10 yıl önce durdurulduğunu belirtiyor. Patlayıcıların bu cihazlara nasıl yerleştirildiğiyse henüz netleştirilemedi. Icom, bu telsizlerin sahte olabileceğini öne sürüyor.

Lübnan medyasındaki haberlerde, saldırıda en az iki güneş enerjisi panelinin de alev aldığı bildiriliyor. Saldırılarda çıkan küçük çaplı yangınların söndürüldüğü bildirilirken, patlamada bir kız çocuğunun yaralandığı aktarılıyor. Ancak bu panellerin infilak ettirilen diğer cihazların etkisiyle mi alev aldığı yoksa uzaktan kumandayla mı patlatıldığı belli değil. 

Amerikan düşünce kuruluşu Soufan Center'dan Clara Broekaert, CNN'e açıklamasında saldırı dalgasının Lübnan halkının psikolojisini olumsuz etkilediğini ve Hizbullah üzerinde misilleme baskısı oluşturduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor:

Saldırılarda günlük hayatın böylesine korkunç, beklenmedik ve geniş ölçekte kesintiye uğratılması, misilleme yapılmasına yönelik ekstra bir baskı yaratacaktır diye düşünüyorum. İnsanlar yaşananların hesabının sorulduğunu görmek istiyor.

Üst üste gelen saldırıların ardından dün Hizbullah, İsrail sınırındaki el-Merc bölgesine füze fırlattı. İkisi ağır 8 İsraillinin yaralandığı bildirilirken, bu kişilerin sivil veya asker olduğuna ilişkin bilgi paylaşılmadı.

Independent Türkçe, Times of Israel, New York Time, Japan Times, CNN, France 24