عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

ABD Dışişleri Bakanı Blinken: Ayşenur Ezgi Eygi'nin İsrail askerlerince öldürülmesi sebepsiz ve haksızdı

Filistin güvenlik güçleri mensupları, Türk asıllı ABD vatandaşı aktivist Ayşenur Ezgi Eygi'nin naaşını işgal altındaki Batı Şeria'nın Nablus kentinde düzenlenen cenaze töreni sırasında taşırken (DPA)
Filistin güvenlik güçleri mensupları, Türk asıllı ABD vatandaşı aktivist Ayşenur Ezgi Eygi'nin naaşını işgal altındaki Batı Şeria'nın Nablus kentinde düzenlenen cenaze töreni sırasında taşırken (DPA)
TT
TT

ABD Dışişleri Bakanı Blinken: Ayşenur Ezgi Eygi'nin İsrail askerlerince öldürülmesi sebepsiz ve haksızdı

Filistin güvenlik güçleri mensupları, Türk asıllı ABD vatandaşı aktivist Ayşenur Ezgi Eygi'nin naaşını işgal altındaki Batı Şeria'nın Nablus kentinde düzenlenen cenaze töreni sırasında taşırken (DPA)
Filistin güvenlik güçleri mensupları, Türk asıllı ABD vatandaşı aktivist Ayşenur Ezgi Eygi'nin naaşını işgal altındaki Batı Şeria'nın Nablus kentinde düzenlenen cenaze töreni sırasında taşırken (DPA)

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken bugün (Salı) yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun yürüttüğü soruşturmanın, Batı Şeria'daki protestolar sırasında bir ABD vatandaşının öldürülmesinin ‘haksızca ve sebepsiz’ olduğunu gösterdiğini söyledi.

“Hiç kimse sadece bir protestoya katıldığı için vurulup öldürülmemelidir” diyen Blinken, eylemcinin öldürülmesinin ‘kabul edilemez’ olduğunu ve İsrail güvenlik güçlerinin angajman kurallarında bazı temel değişiklikler yapması gerektiğini gösterdiğini vurguladı.

Londra'da düzenlediği basın toplantısında Blinken, “Bizim kanaatimize göre İsrail güvenlik güçlerinin Batı Şeria'daki faaliyetlerinde bazı temel değişiklikler yapmaları gerekiyor. Buna angajman kurallarında yapılacak değişiklikler de dahil” şeklinde konuştu.

İsrail ordusu tarafından bugün yapılan açıklamada, geçen hafta Batı Şeria'da düzenlenen bir protesto sırasında Türk asıllı ABD vatandaşı bir kadının İsrail güçleri tarafından öldürülmesinin kasıtlı olmadığı belirtildi.

Açıklamada, İsrail'in Ayşenur Ezgi Eygi'nin cesedi üzerinde otopsi yapılması için talep gönderdiği ifade edildi.

Ordudan yapılan açıklamada, aktivistin ölümüyle ilgili olarak yürütülen soruşturmanın, Batı Şeria'nın kuzeyindeki Nablus yakınlarında yerleşim karşıtı bir protesto sırasında ‘dolaylı ve kasıtsız olarak yaralanmış olma ihtimalinin yüksek olduğu’ sonucuna vardığı belirtildi.

Yüzlerce İsrail askeri iki haftadır Batı Şeria'da baskınlar düzenleyerek bölgede son ayların en büyük operasyonlarından birini gerçekleştiriyor. İsrail operasyonun İslamcı militanları ortadan kaldırmayı amaçladığını söylüyor.

Beşinci gününe giren operasyon, yoğun nüfuslu Cenin kentinin ve komşu mülteci kampının altyapısına ciddi zarar verdi. Birçok ev ve bina hasar görürken, zırhlı buldozerler bomba aramak için birçok sokağı tahrip etti. İsrail operasyonunun başlamasından bu yana en az 24 Filistinli öldürüldü. Hamas ve İslami Cihad Hareketi öldürülenlerin çoğunun kendi üyeleri olduğunu iddia etti. Diğer yandan Filistinli Esirler Kulübü, İsrail güçlerinin 110 Filistinliyi gözaltına aldığını bildirdi.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Kolombiya Devlet Başkanı, Washington'ın Venezuela'da bir "kokain fabrikasını" bombaladığını doğruladı

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (AFP)
Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (AFP)
TT
TT

Kolombiya Devlet Başkanı, Washington'ın Venezuela'da bir "kokain fabrikasını" bombaladığını doğruladı

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (AFP)
Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (AFP)

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, ABD'nin Venezuela'nın batısındaki Maracaibo liman kentinde bir kokain fabrikasını bombaladığını iddia etti.

Başkan Donald Trump'ın Venezuela kıyılarına ilk kara saldırısını duyurmasının ardından X platformunda şunları yazdı (yerini belirtmeden): "Trump'ın Maracaibo'da bir fabrikayı bombaladığını biliyoruz ve orada kokain yapmak için koka macunu karıştırıldığından korkuyoruz."

DÜNYA

Ukrayna: Rusya'nın Odessa'ya düzenlediği İHA saldırısında çocuklar ve siviller yaralandı

Odessa bölgesindeki liman altyapısını hedef alan Rus hava saldırısının ardından olay yerinde çalışan Ukraynalı kurtarma ekiplerine ait arşivim (EPA)
Odessa bölgesindeki liman altyapısını hedef alan Rus hava saldırısının ardından olay yerinde çalışan Ukraynalı kurtarma ekiplerine ait arşivim (EPA)
TT
TT

Ukrayna: Rusya'nın Odessa'ya düzenlediği İHA saldırısında çocuklar ve siviller yaralandı

Odessa bölgesindeki liman altyapısını hedef alan Rus hava saldırısının ardından olay yerinde çalışan Ukraynalı kurtarma ekiplerine ait arşivim (EPA)
Odessa bölgesindeki liman altyapısını hedef alan Rus hava saldırısının ardından olay yerinde çalışan Ukraynalı kurtarma ekiplerine ait arşivim (EPA)

Ukrayna yetkilileri bu sabah erken saatlerde, Rusya'nın Odessa liman kentine gece saatlerinde düzenlediği insansız hava aracı (İHA) saldırısında çocukların yaralandığını bildirdi.

Askeri idare başkanı Serhiy Lysak, büyük ölçekli İHA saldırısının çok katlı iki konut binasını vurduğunu söyledi.

Lysak, saldırıda en az dört kişinin yaralandığını, bunların arasında yedi ay ile sekiz yaşları arasında üç çocuğun da bulunduğunu belirtti.

Lysak, saldırının ardından Telegram'da "Bu, Rusya'nın sivilleri hedef aldığının bir başka kanıtıdır" diye yazdı.

Ukrayna Hava Kuvvetleri, şehir yakınlarında İHA’ların yaklaştığı konusunda uyarıda bulundu ve tehdit nedeniyle hava saldırısı uyarıları yayınlandı.

Vali Oleh Kiper, Telegram üzerinden yaptığı bir paylaşımda, halka sakin kalmaları çağrısında bulundu. Ayrıca, bir lojistik şirketinin deposunda yangın çıktığını ve düşen molozların şehirdeki araçları tutuşturduğunu belirtti.

DÜNYA

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
TT
TT

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal haklar tanındı. Peru'da yaşayan bir arı grubunu kapsayan gelişme, koruma çalışmalarında önemli bir adıma işaret ediyor.

Amazon Ormanları'nda yaşayan Meliponini arı sınıfı, bal arısı (Apis mellifera) kuzenlerinden farklı olarak iğne taşımaz. 

Peru'nun yerli halkları tarafından Kolomb öncesi dönemden beri yetiştirilen bu arılar, yağmur ormanlarında polen taşıyıcı rolü üstlenerek biyoçeşitliliği ve ekosistemi korumada kilit rol oynuyor. 

Grubun bilinen 500 türünün yaklaşık yarısı Amazon'da yaşıyor ve kakao, kahve ve avokado gibi bitkileri de içeren floranın yüzde 80'inden fazlasının tozlaşmasında rol oynuyor.

Ancak Meliponini arıları iklim krizi, ormansızlaşma, pestisit kullanımı ve  diğer arı türleriyle rekabet yüzünden ciddi bir yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. 

Peru'nun iki belediyesinde kabul edilen yasalar artık bu böceklerin sağlıklı ekosistemlerde yaşama, üreme ve gelişme haklarını garanti altına alıyor.

Bu iğnesiz arıların yasal haklar elde etmesi, kimyasal biyolog Rosa Vásquez Espinoza'nın yerli halklarla birlikte yıllar süren çalışmaları sayesinde mümkün oldu.

Kovid-19 pandemisinde yerli halklar ilaç bulamadıklarında bu arıların balını kullanıyordu. Bir meslektaşının ricası üzerine 2020'de balı inceleyen Espinoza çarpıcı sonuçlarla karşılaştı.

Guardian'a konuşan bilim insanı "Yüzlerce tıbbi molekül gördüm, tedavi potansiyeli taşıdığı bilinen moleküller" diyerek ekliyor: 

 Üstelik çeşitlilik de gerçekten çok fazlaydı. Bu moleküllerin antiinflamatuvar, antiviral, antibakteriyel, antioksidan, hatta kanser önleyici etkileri olduğu biliniyor.

Bu nedenle saha çalışmalarını genişleten araştırmacı, yerli halktan uzmanlarla birlikte ormanın derinlerine keşif gezileri düzenledi. Nesillerdir devam eden geleneksel arıcılık yöntemlerini kaydettiler.

Ancak kısa süre sonra ciddi bir sorun olduğu fark edildi: Arıcılar, eskiden arı kolonilerini yarım saatte bulurken, artık saatler sürüyordu.

Espinoza, "Farklı topluluk üyeleriyle konuşuyorduk ve ilk söyledikleri 'Artık arılarımı göremiyorum' oldu" diye anlatıyor.

Biyoloğun yaptığı çalışmada, endüstriyel çiftliklerden uzak bölgelerdeki arıların bile balında pestisit izlerine rastlandı.

Meliponini arılarının korumaya ihtiyaç duyduğuna karar veren Espinoza ve meslektaşları, ilk olarak bu hayvanların tanınması için çaba gösterdi.

Araştırmaları sayesinde 2024'te, Meliponini arılarını Peru'ya özgü yerli türler olarak resmen tanıyan bir yasa kabul edildi. Peru yasaları yerli türlerin korunmasını gerektirdiği için bu kritik bir adımdı.

Daha sonra bu yıl ekimde Satipo, 22 Aralık Pazartesi de Nauta belediyeleri dünyada bir ilke imza atarak bu böcekleri yasal hak sahibi olarak tanımladı. 

Earth Law Center'ın Latin Amerika direktörü ve kampanyanın parçası olan Constanza Prieto gelişmeyi şöyle değerlendiriyor: 

Bu yönetmelik, doğayla ilişkimizde bir dönüm noktası: Meliponini arılarını görünür kılıyor, onları hak sahibi özneler olarak tanıyor ve ekosistemlerin korunmasında temel rol oynadıklarını onaylıyor.

Hukuk uzmanları yeni yasaların habitat restorasyonunu, daha sıkı pestisit kontrollerini ve genişletilmiş araştırmaları zorunlu kılabileceğini söylüyor.

Düzenlemeyi Peru genelinde uygulamaya koymak için bir imza kampanyası düzenlenirken, Bolivya, Hollanda ve ABD gibi ülkelerdeki koruma grupları da kendi bölgelerindeki arılar için benzer yasal yaklaşımları inceliyor.

Independent Türkçe, Guardian, Interesting Engineering