Batı Şeria'da bir ABD vatandaşının öldürülmesinin ardından Biden ve Harris ‘tam hesap verebilirlik’ çağrısında bulundu

ABD Başkanı Joe Biden ve Demokrat başkan adayı Kamala Harris (EPA)
ABD Başkanı Joe Biden ve Demokrat başkan adayı Kamala Harris (EPA)
TT

Batı Şeria'da bir ABD vatandaşının öldürülmesinin ardından Biden ve Harris ‘tam hesap verebilirlik’ çağrısında bulundu

ABD Başkanı Joe Biden ve Demokrat başkan adayı Kamala Harris (EPA)
ABD Başkanı Joe Biden ve Demokrat başkan adayı Kamala Harris (EPA)

ABD Başkanı Joe Biden ve Başkan Yardımcısı Kamala Harris, İsrail ordusunun Batı Şeria'da ABD vatandaşı bir aktivisti öldürmesinin ‘kabul edilemez’ olduğunu söyledi ve İsrail'i olayın tekrarlanmaması için daha fazla çaba göstermesi çağrısında bulundu.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığı habere göre İsrail, Batı Şeria'da yerleşimlerin genişletilmesine karşı düzenlenen bir protestoya katılan 26 yaşındaki Ayşenur Ezgi Eygi'nin öldürülmesinin sorumluluğunu üstlendi. Biden, ABD hükümetinin vurulmanın koşullarına ilişkin devam eden soruşturmadan haberdar edilmeyi beklediğini belirtti.

Biden yaptığı açıklamada, “Tam bir hesap verebilirlik olmalı. İsrail bu tür olayların bir daha asla yaşanmamasını sağlamak için daha fazla çaba sarfetmeli” ifadelerini kullandı.

Harris ise yaptığı açıklamada, hiç kimsenin barışçıl bir protestoya katıldığı için öldürülmemesi gerektiğini ifade etti.

Harris, “Ölümle sonuçlanan bu vurma olayı kabul edilemez. Söz konusu hadise, Batı Şeria'daki İsrail ordusu personelinin davranışlarına ilişkin meşru soruları gündeme getiriyor” şeklinde konuştu.

Türk asıllı ABD vatandaşı Ayşenur Ezgi Eygi geçtiğimiz cuma günü, Filistinlilerin aşırı sağcı Yahudi yerleşimciler tarafından sık sık saldırıya uğradığı Nablus yakınlarındaki Beyta kasabasında bir protesto yürüyüşüne katıldığı sırada vurularak öldürüldü.

İsrail, Eygi’nin ölümünün kasıtsız olduğunu bildirdi.

İsrail, 1967 savaşından bu yana Filistinlilerin gelecekte bağımsız bir devletin çekirdeği olmasını istedikleri Batı Şeria'yı işgal altında tutuyor. İsrail burada giderek artan sayıda yerleşim birimi inşa etti, ancak çoğu ülke bunları yasadışı kabul ediyor. İsrail ise bölgeyle olan tarihi bağlarını gerekçe göstererek bunu reddediyor.

Uluslararası Adalet Divanı (UAD) Temmuz ayında İsrail'in Filistin topraklarını işgalinin ve buradaki yerleşimlerin yasadışı olduğunu ve bir an önce sona erdirilmesi gerektiğini söyledi.

Eygi'nin yakınları, Biden ve Harris'i aileyle doğrudan konuşmaya ve vurulmasına ilişkin bağımsız bir soruşturma başlatmaya çağırdı.

Aile yaptığı açıklamada, Eygi'nin ölümünü kaza olarak nitelendirmenin yanlış olduğunu belirtti. Aile tarafından yapılan açıklamada, “Açık olalım, bir ABD vatandaşı yabancı bir ordu tarafından hedef gözetilerek yapılan saldırıda öldürüldü” denildi.

Demokrat ABD Senatörü Patty Murray ve Temsilciler Meclisi üyesi Pramila Jayapal dün (Çarşamba) Biden'a bir mektup yazarak, ‘hızlı, şeffaf, güvenilir ve kapsamlı’ bir ABD soruşturması talep etti.

Biden ayrıca, üst düzey ABD'li yetkililerin İsrail'in işgal altındaki Batı Şeria'daki askeri yaklaşımının gözden geçirilmesi çağrısında bulunmasından bir gün sonra, Batı Şeria'da ‘aşırılık yanlısı İsrailli yerleşimciler’ ve ‘Filistinli teröristler’ tarafından uygulanan şiddeti kınadı.

Biden, “İsrailli ve Filistinli tüm aşırılık yanlılarını şiddeti körükledikleri ve barışı engelledikleri için sorumlu tutacak politikaları desteklemeye devam edeceğim” şeklinde konuştu.



Trump, Ortadoğu’yu yeniden şekillendirirken İsrail sessiz kalıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Suriye lideri Ahmed Şara bir araya geldi (Reuters)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Suriye lideri Ahmed Şara bir araya geldi (Reuters)
TT

Trump, Ortadoğu’yu yeniden şekillendirirken İsrail sessiz kalıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Suriye lideri Ahmed Şara bir araya geldi (Reuters)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Suriye lideri Ahmed Şara bir araya geldi (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, Ortadoğu turuyla bölgeyi yeniden şekillendirirken İsrail sürecin dışında kaldı.

Reuters’ın analizinde, Trump’ın bu hafta Suudi Arabistan ziyaretiyle başlattığı önemli Ortadoğu turunda İsrail’i ziyaret etmemesinin, Tel Aviv yönetiminde hayal kırıklığı yarattığı belirtiliyor.

Haberde, radikal sağcı Binyamin Netanyahu yönetiminin, Trump’ın İsrail’i “es geçmesi karşısında diplomatik sessizliğe gömüldüğü” ifade ediliyor. 

Gazze savaşı nedeniyle Suudi Arabistan’la ilişkileri normalleştirme umudunu kaybeden İsrail’in, Ortadoğu’nun yeniden şekillendirilmesi sürecine izleyici kaldığı yorumu yapılıyor. 

Washington merkezli düşünce kuruluşu Atlantik Konseyi’nden Jonathan Panikoff, Trump’ın “önceliklerinin açıkça değiştiğini” belirterek, ABD’nin İsrail'e uyguladığı özel muamelenin artık geçerli olmayabileceğini söylüyor: 

Trump açıkça ticaret ve yatırım odaklı bir gündemle ilerlemeye kararlı. ABD ve İsrail'in tarihsel açıdan her zaman yakın işbirliği içinde olduğu geleneksel politika ya da güvenlik konuları Trump'ın öncelikleriyle uyuşmasa bile yine de bunlara odaklanacaktır.

CNN’in analizinde de ABD Başkanı’nın “ideolojik ruh ikizi” olarak görülen Netanyahu’yla Trump’ın arasının açıldığına dikkat çekiliyor. 

Trump’ın ekibinin Katarlı ve Suudi Arabistanlı yetkililerle Gazze savaşını sonlandırmak için perde arkasında görüştüğü, İsrail’inse çatışmaları sürdürmekte ısrarcı davrandığı belirtiliyor. 

Trump'ın müttefiklerinden Senatör Lindsey Graham, Suriye’ye yaptırımların kaldırılması kararını “doğru koşullar altında destekleyeceğini” söylemişti. Graham, Trump’ın bu süreçte İsrail’in taleplerini göz önünde bulundurması gerektiğini de sözlerine eklemişti.  

Trump, özellikle son iki haftada Netanyahu'yu köşeye sıkıştıracak hamleler yaptı. Husilerle barış ilan etti, İsrail'in İran'ın nükleer tesislerine saldırı planını desteklemek yerine Tahran'la müzakere başlattı ve Suudi Arabistan'la nükleer görüşmelerin ilerlemesi için Riyad-Tel Aviv hattında normalleşme şartını askıya aldı.

Trump, 5 Ocak'ta göreve başladığında Netanyahu, Beyaz Saray'a davet edilen ilk yabancı liderdi. İsrail Başbakanı, Cumhuriyetçi liderin zaferini de ilk tebrik edenler arasındaydı. Diğer yandan analizlerde, Gazze savaşındaki tavrı nedeniyle Netanyahu'nun Trump'tan aldığı desteği kaybedebileceği belirtiliyor. 

Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff da ABD-İsrail vatandaşı esir asker Idan Alexander'in Hamas tarafından serbest bırakılmasının ardından Netanyahu yönetimine yüklenmişti: 

Esirleri geri getirmek istiyoruz ama İsrail savaşı bitirmeye hazır değil. İleriye dönük net bir yol göremiyoruz, bir anlaşmaya varılması gerekiyor ama Netanyahu yönetimi savaşı uzatıyor.

Independent Türkçe, CNN, Reuters