عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Çin, 2006'dan beri alıkoyduğu Amerikalı rahibi serbest bıraktı

Kızı Alice'le 1984'te çekilen bu fotoğraf dışında, David Lin'in çok fazla görüntüsünü bulmak mümkün değil (Alice Lin)
Kızı Alice'le 1984'te çekilen bu fotoğraf dışında, David Lin'in çok fazla görüntüsünü bulmak mümkün değil (Alice Lin)
TT
TT

Çin, 2006'dan beri alıkoyduğu Amerikalı rahibi serbest bıraktı

Kızı Alice'le 1984'te çekilen bu fotoğraf dışında, David Lin'in çok fazla görüntüsünü bulmak mümkün değil (Alice Lin)
Kızı Alice'le 1984'te çekilen bu fotoğraf dışında, David Lin'in çok fazla görüntüsünü bulmak mümkün değil (Alice Lin)

ABD Dışişleri Bakanlığı, Çin'in 2006'dan beri alıkoyduğu Amerikalı papazın serbest bırakıldığını dün ülkedeki yayın kuruluşlarına e-posta göndererek açıkladı:

David Lin, Birleşik Devletler'e döndü ve neredeyse 20 yıldır ailesini ilk kez görüyor. Çin Halk Cumhuriyeti'ndeki hapishaneden salınmasını memnuniyetle karşılıyoruz.

Pek çok Amerikalı siyasetçi, David Lin'in serbest kalmasından duyduğu sevinci paylaştı. 

ABD Kongresi'nin Cumhuriyetçi üyelerinden Michael McCaul, "Onun tutuklanması, dünyadaki otoriterlerin artan bir ivmeyle uyguladığı rehine diplomasisini gözler önüne seriyordu" dedi. 

Hıristiyanlara yönelik bir dini eğitim merkezi kurmak için Pekin'de harekete geçen Lin, 2006'da Çinli yetkililer tarafından sorgulanmış ve ülkeden ayrılması yasaklanmıştı. 

Sonrasında Aralık 2009'da müebbet hapis cezası almıştı. 

Amerikan basını, hakkındaki tüm suçlamaları reddeden Lin'in sözleşmede sahtecilik gerekçesiyle bu cezayı aldığını bildiriyordu. 

Hapis yattığı dönemde cezasında indirimler gören Lin'in 2029'da serbest kalması bekleniyordu. 

Amerikalı yetkililer de haksız yere tutuklandığını savundukları 68 yaşındaki Lin'in özgürlüğüne kavuşması için çaba sarf ediyordu. 

Lin, Çin'deki Hıristiyanların gizlice toplandığı ev kiliselerinin önemli isimlerindendi. ABD Uluslararası Dini Özgürlükler Komisyonu, Çinli yetkililerin bu toplantılara iyi gözle bakmadığını ve sert cezalarla engel olmaya çalıştığını vurguluyor. 

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken Lin'in serbest bırakılması için Çinli yetkililerle görüştüklerini Temmuz 2023'te açıklamıştı. 

Ekim 2023'te Çin'i ziyaret eden Kaliforniya Valisi Gavin Newsom, Devlet Başkanı Şi Cinping ve Dışişleri Bakanı Vang Yi'yle görüşerek David Lin'in özgürlüğe kavuşmasını istemişti. 

ABD'nin Washington Post gazetesi, ne Çin Dışişleri Bakanlığı ne de devlet medyasında konuya dair herhangi bir haber yayımlandığını vurguladı. 

ABD Kongresi'nin Çin'de hapsedilen Amerikan vatandaşları hakkında oturum düzenlemesi beklenirken Lin'in serbest bırakıldığı haberi geldi. 

Casuslukla suçlanarak 2016'da tutuklanan iş insanı Kai Li gibi pek çok ismin durumu bu hafta düzenlenecek oturumda ele alınacak. 

Kaliforniya merkezli insan hakları örgütü Dui Hua Vakfı, Lin'in serbest bırakılmasıyla ilgili yaptığı açıklamada, 200'den fazla Amerikalının Çin'de "zorlayıcı tedbirler" altında tutulduğunu, bunlardan 30'unun da ülkeyi terk edemediğini bildirdi. 
Independent Türkçe, Washington Post, AFP

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Putin'e baskı ve ‘nükleer denizaltıların’ konuşlandırılması... Trump'ın çifte uyarısının arkasında ne var?

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
TT
TT

Putin'e baskı ve ‘nükleer denizaltıların’ konuşlandırılması... Trump'ın çifte uyarısının arkasında ne var?

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, Moskova'nın alaycı tavırlarına yanıt olarak iki nükleer denizaltıyı ‘uygun bölgelere’ gönderme emri vereceğini açıklayarak, Rusya ile ABD arasındaki güç gösterisinde çıtayı yükseltti.

Trump'ın sosyal medya platformu Truth Social’de yaptığı paylaşım, güvenlik bağlamında alışılmadık bir durum değildi. Şarku’l Avsat’ın The Times gazetesinden aktardığına göre, ABD'nin 71 nükleer denizaltısından yaklaşık 20'si her an denizde görev yapıyor ve özellikle gerginliğin arttığı dönemlerde rutin olarak Rusya'ya yakın bölgelere sevk ediliyor. Ancak olağandışı olan, ABD'nin bunu açıklaması. Bu ise Trump'ın paylaşımının gerçek amacını ortaya koyuyor. Söz konusu paylaşım iki mesaj içeriyor: Birincisi, Trump'ın eylem adamı olduğunu kanıtlamak, ikincisi ise mesaj vermek.

Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev (AP)Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev (AP)

Medvedev'e yanıt ve Putin'e işaret

Trump için bu adım, provokasyona sert tepki verme şeklindeki alışılmış tavrının bir parçası.

Trump, özellikle Rusya'da başkanlık görevinden ayrıldıktan sonra tartışmalı rolüyle tanınan Dmitriy Medvedev'e yanıt veriyordu. Trump'ın Moskova'ya Ukrayna'da ateşkes sağlanması için verdiği süreyi kısaltmasının ardından Medvedev sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Her yeni uyarı bir tehdit ve savaşa doğru adımdır. Rusya ile Ukrayna arasında değil; kendi ülkenle. Uyuyan Joe'nun yolunu izleme!” ifadelerini kullandı.

The Times’ın haberine göre bu açıklamaların amacı, sürekli olarak Üçüncü Dünya Savaşı’nın patlak vereceği konusunda uyarıda bulunan Trump'ı korkutmak. Öyle ki Trump, Oval Ofis'teki meşhur sözlü tartışmada Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'i ‘kumar oynamakla’ suçlamıştı. Ancak, Rusya'da bile abartılı bir kişilik olarak görülen Medvedev, Trump'ın Putin'e yönelik söyleminin son aylarda giderek sertleştiği göz önüne alındığında, bu mesajın hedefi değil.

ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)

İhtiyatlı eleştiri

Trump, Putin'i giderek daha fazla eleştiriyor, ancak onu doğrudan kışkırtmaktan da kaçınıyor; çünkü aralarında iyi bir dostluk ve iş ilişkisi olduğunu düşünmeye devam ediyor. Bu durum, Medvedev'in pazartesi günü yaptığı açıklamadan açıkça anlaşılıyor. Putin ise Trump'ın barış için belirlediği son tarihi, dün yaptığı paylaşımdan yaklaşık bir saat önce reddetmişti.

Trump kendini usta bir müzakereci olarak görüyor. Bu nedenle, ABD donanmasında başkomutan olarak emrinde bulunan çeşitli gemi türlerini kapsayacak şekilde ‘nükleer denizaltılar’ ifadesini belirsiz bir şekilde kullandı.

ABD'nin 71 adet nükleer denizaltısı varken, bunların 14'ü Ohio sınıfı balistik füze denizaltılarıdır ve 20 adede kadar Trident II füzesi taşıyabilirler. Bu füzeler nükleer başlıklarla donatılabilir. ABD’nin sahip olduğu nükleer silahlı denizaltılardan sekiz ila on tanesi her an dünya çapında devriye görevindedir.

Resim  Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Arşiv-AFP)Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Arşiv-AFP)

Beyaz Saray, Putin'in Trump'ın denizaltılarla ilgili diplomasisinin provokatif olmadığını, Dmitriy Medvedev'in tek bir provokatif açıklaması üzerine nükleer söylemlerin yeniden alevlenmesini önlemek için olduğunu anlayacağına inanıyor. Zira filonun görevi saldırı amaçlı değil; savunma amaçlı.

Müttefiklere yönelik yaptırımlar ve gümrük tarifeleri

Bununla birlikte, Trump'ın Putin'e yönelik söylemi belirgin şekilde sertleşti. Trump geçen hafta, “Yaptıkları şey iğrenç” dedi ve Putin'i ‘yalan söylemekle’ suçladı.

Trump ayrıca, Rus enerjisini satın alanlara ikincil yaptırımlar uygulamakla tehdit etti ve Hindistan'ı yüzde 25'lik genel gümrük vergisiyle hedef aldı. Trump, “Zaten zor durumdaki ekonomilerini birlikte mahvedebilirler” dedi.

Rusya'dan petrol alımına yönelik bu cezai gümrük vergisinin oranını doğrudan açıklamamasına rağmen, nihai gümrük vergisi sistemi ile ilgili görüşmeler kritik aşamaya yaklaşırken, benzer bir yaklaşım daha sonra Çin'e de uygulanabilir.

Rus gazının en büyük alıcısı olmaya devam eden Avrupa Birliği (AB) de yaptırımların hedefinde olabilir. Macaristan, Belçika, Fransa ve Slovakya en büyük ithalatçılar.

Geçtiğimiz günlerde gümrük vergilerini yüzde 15'e düşüren bir ticaret anlaşması imzalayan Trump'ın, Rusya'yı cezalandırması için kendisine baskı yapan Avrupa ülkelerine yaptırım uygulaması ironik olacak, ancak Trump’ın izlediği yol bu.