Orta Asya ülkeleri Almanya'yı Avrupa ile bağlarını güçlendirmeye yardım etmeye çağırdı

17 Eylül 2024'te Kazakistan'da düzenlenen Orta Asya-Almanya Zirvesi sırasında liderler (EPA)
17 Eylül 2024'te Kazakistan'da düzenlenen Orta Asya-Almanya Zirvesi sırasında liderler (EPA)
TT

Orta Asya ülkeleri Almanya'yı Avrupa ile bağlarını güçlendirmeye yardım etmeye çağırdı

17 Eylül 2024'te Kazakistan'da düzenlenen Orta Asya-Almanya Zirvesi sırasında liderler (EPA)
17 Eylül 2024'te Kazakistan'da düzenlenen Orta Asya-Almanya Zirvesi sırasında liderler (EPA)

Orta Asya ülkeleri dün (Salı), Almanya'yı başta enerji ve ulaştırma olmak üzere kendi sektörlerine yatırım yapmaya ve Rusya'yı baypass ederek Avrupa ile bağlantılar kurulmasına yardımcı olmaya çağırdı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre doğal kaynaklar açısından zengin bir bölgede yer alan ve denize kıyısı olmayan beş ülke, Hazar Denizi üzerinden Avrupa'ya bağlantılar kurarak, Batı'nın yaptırımları altındaki Rusya ve İran'ı atlatmak istiyor.

Bölgenin en büyük ekonomik gücü olan Kazakistan'ın Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Almanya Şansölyesi Olaf Schulz'un ülkesine yaptığı üç günlük ziyaret sırasında, “Orta Asya ile Avrupa arasında ulaşım ve lojistik sistemlerinin entegrasyonunu teşvik etmek aciliyet arz etmektedir” dedi.

Schulz ziyareti, bir yıl önce kendisini ve beş devlet başkanını bir araya getiren 5+1 zirvesini takiben, 20 yılı aşkın süredir bir Alman şansölyesi tarafından bölgeye yapılan ilk ziyaret oldu.

Geçtiğimiz aylarda beş ülke Azerbaycan (güneybatı), Kazakistan (kuzeydoğu) ve Türkmenistan (güneydoğu) arasında bir trans-Hazar ulaşım koridoru kurmak için çaba sarf etti.

Tokayev, “Bu güzergahı trans-Avrupa taşımacılık ağına bağlamak için Almanya'nın yardımına güveniyoruz” ifadelerini kullandı.

Gaz, petrol ve nadir toprak elementlerinin yanı sıra, çevresel yan etkilerinin sınırlı olduğu bilinen hidrojen gibi sürdürülebilir enerji kaynaklarının da Orta Asya'dan Avrupa'ya Hazar Denizi üzerinden gönderilme olasılığı giderek artıyor.

Tokayev, “Alman ortaklarımızı bu stratejik projeye katılmaya davet ediyoruz” dedi.

Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin başladığı Şubat 2022'den bu yana onlarca lider Rus nüfuzunun sorgulandığı bölgeyi ziyaret etti.

 “Bölgemiz gelişmek için ihtiyaç duyduğu her şeye sahip: Doğal kaynaklar, nadir topraklar ve temiz enerji için büyük bir potansiyel var, ancak iklim değişikliği Orta Asya için ciddi bir tehdit” diyen Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Almanya'yı çevre alanında iş birliğine çağırdı.

Zirvede ayrıca, Orta Asya cumhuriyetlerinin Taliban'a karşı daha yumuşak diplomatik tutumları ve Kabil ile artan ekonomik angajmanları arasında komşu Afganistan'daki durum da ele alındı.

Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, bölge ülkelerinin “Berlin'i bölgesel ekonomik iş birliğine dahil edecek ortak projeleri hayata geçirmek üzere, Almanya ve diğer Avrupalı ortaklarla etkileşim içinde olma arzusu taşıdıklarını” belirtti. 



ABD, Gazze’de “ölüm tuzağı kuran” yardım kuruluşunu fonluyor

GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)
GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)
TT

ABD, Gazze’de “ölüm tuzağı kuran” yardım kuruluşunu fonluyor

GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)
GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)

ABD, Gazze İnsani Yardım Vakfı'na (Gaza Humanitarian Foundation/GHF) 500 milyon dolar fon sağlamayı planlıyor. 

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla Reuters'a konuşan yetkililer, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın GHF'ye gönderilecek parayı ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) fonundan alacağını söylüyor. 

ABD Başkanı Donald Trump, USAID'in faaliyetlerinin askıya alınacağını ve kuruluşun Dışişleri Bakanlığı bünyesine taşınacağını şubatta duyurmuştu.

Kaynaklar, yardımın İsrail tarafından talep edildiğini belirtiyor. Buna göre Tel Aviv yönetimi Washington'la iletişime geçerek GHF'nin 180 günlük faaliyet masraflarının karşılanmasını istedi. 

Gazze'de geçen ay yardım dağıtmaya başlayan ABD ve İsrail destekli kuruluş, çalışmalarını bağımsız şekilde yürüttüğünü savunuyor. Ancak İsrail'in kamu yayıncısı Kan'ın çarşamba günkü haberinde, Binyamin Netanyahu yönetiminin GHF'ye 700 milyon Yeni İsrail Şekeli (yaklaşık 8 milyar TL) fon sağladığı öne sürülmüştü. İsrail Başbakanlık Ofisi ve radikal sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ise iddiaları yalanlamıştı. 

GHF'nin Gazze'deki faaliyetleri, İsrail bombardımanı altındaki bölgede kaosu daha da artırdı. Reuters'ın aktardığına göre 1-3 Haziran'da GHF'nin yardım noktalarında yaşanan saldırılarda en az 80 Filistinli öldürüldü. AA'nın rakamlarına göre gıda yardımı almak isterken İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu yaşamını yitiren Filistinlilerin sayısı 27 Mayıs'tan bu yana 115’e yükselirken yaralı sayısı 580’i geçti.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki yardım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. 

İsrail ordusuysa sivillere doğrudan ateş edilmediğini ve düzenin sağlanması için uyarı atışı yapıldığını öne sürüyor.

Tartışmalı yardım kuruluşunun CEO'su Jake Wood, tarafsızlık ve bağımsızlık ilkeleriyle uyumlu bir şekilde işini yapmasının imkansız olduğunu vurgulayarak 25 Mayıs'ta istifasını açıklamıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Times of Israel