عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Akil ve Vehbi'nin öldürülmesi Rıdvan Gücü’nün üst düzey liderliğini sona erdirdi

İsrail, Hizbullah ikmal komutanlarının ve Celile'nin işgalinin planlayıcılarının öldürüldüğünü bildirdi.

Hizbullah’ın askeri medyası tarafından yayınlanan arşiv fotoğrafında Hizbullah Yürütme Konseyi Başkanı Seyyid Haşim Safiyuddin ve İbrahim Akil yan yana (AFP)
Hizbullah’ın askeri medyası tarafından yayınlanan arşiv fotoğrafında Hizbullah Yürütme Konseyi Başkanı Seyyid Haşim Safiyuddin ve İbrahim Akil yan yana (AFP)
TT
TT

Akil ve Vehbi'nin öldürülmesi Rıdvan Gücü’nün üst düzey liderliğini sona erdirdi

Hizbullah’ın askeri medyası tarafından yayınlanan arşiv fotoğrafında Hizbullah Yürütme Konseyi Başkanı Seyyid Haşim Safiyuddin ve İbrahim Akil yan yana (AFP)
Hizbullah’ın askeri medyası tarafından yayınlanan arşiv fotoğrafında Hizbullah Yürütme Konseyi Başkanı Seyyid Haşim Safiyuddin ve İbrahim Akil yan yana (AFP)

Hizbullah tarafından dün (Cumartesi) yayınlanan iki ayrı biyografiye göre, İsrail'in Beyrut'un güney banliyölerindeki askeri toplantı alanını hedef alması, Hizbullah'ın elit birimi Rıdvan Gücü'nün üst düzey liderliğini sona erdirdi. Söz konusu saldırıda Rıdvan Gücü Komutanı İbrahim Akil ile eğitim birimi komutanı Ahmed Vehbi öldürüldü.

1983 yılında Beyrut'taki ABD Deniz Piyadeleri Kışlası’nın ve ABD Büyükelçiliği’nin bombalanmasıyla ilgili suçlamalar nedeniyle ABD tarafından aranan Akil'in öldürülmesi, Hizbullah'ın seçkin askeri birliğine vurulan büyük bir darbe oldu. Diğer yandan Akil, savaşın başlangıcından bu yana suikasta kurban giden en önemli askeri komutan oldu. Hizbullah, temmuz ayı sonunda suikasta uğrayan Fuad Şükür gibi onu da ‘büyük cihatçı komutan’ olarak anarken, Ahmed Vehbi de son aylarda Güney Lübnan'da suikasta uğrayan diğer üç komutan (Rıdvan Gücü komutanlarından Visam et-Tavil, Nasr Birliği Komutanı Sami Abdullah ve Aziz Birliği Komutanı Muhammed Nasır) gibi ‘şehit komutan’ olarak anıldı.

rtrn
Hizbullah’ın askeri medyası tarafından yayınlanan arşiv fotoğrafında Hizbullah Yürütme Konseyi Başkanı Seyyid Haşim Safiyuddin ve İbrahim Akil yan yana (AFP)

Lübnan Sağlık Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, İsrail'in Beyrut'un güney banliyölerinde iki Hizbullah liderini hedef alan saldırısında ölenlerin sayısının 37'ye yükseldiğini ve enkaz kaldırma çalışmalarının devam ettiğini bildirdi. Saldırıda aralarında İbrahim Akil ve Ahmed Vehbi'nin de bulunduğu 16 Hizbullah mensubu ölürken, Hizbullah, üyeleri tarafından kullanılan binlerce çağrı cihazının patlatılmasından günler sonra bir darbe daha aldı.

Cihat Konseyi üyesi

Hizbullah yaptığı açıklamada, Akil'i, ‘Beyrut'taki İslami çalışmaların kurucu isimlerinden biri’ olarak tanımladı. Açıklamada ayrıca Akil’in ‘1980'lerin başında İsrail'in Beyrut'u işgaline karşı direniş sırasında kahramanca operasyonların liderlerinden biri’ olduğu ifade edildi.

Akil 1990'ların başında Hizbullah’ın merkezi eğitiminden sorumluydu ve direniş oluşumlarında insan yeteneklerinin geliştirilmesinde kilit rol oynadı. 1990‘ların ortalarında İslami Direniş'in personelinin sorumluluğunu üstlendi. Ayrıca 1997’den kurtuluş sonrasına kadar Cebel Amel operasyon biriminin sorumluluğunu üstlendi ve bu dönemde birçok kaliteli operasyonu doğrudan yönetti.

fbgrtny
Akil ve Vehbi'nin Hizbullah tarafından yayınlanan arşiv fotoğrafı (EPA)

Akil, İslami Direnişte Operasyonlar Birimi'ni kurdu ve 2008 yılı itibariyle Operasyonlardan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı olarak görev yaptı ve Cihat Konseyi üyeliğine atandı. Şehadetine kadar İslami direnişte Rıdvan Gücü’nün kuruluşunu, gelişimini ve liderliğini denetledi. Aksa Tufanı Operasyonu’nun başlangıcından bu yana Lübnan destek cephesinde Rıdvan Gücü'nün askeri operasyonlarının komutasını planladı.

ABD tarafından aranıyor

Akil 2015 yılından beri ABD tarafından aranıyordu. Rewards For Justice (Adalet İçin Ödül) Programı Akil hakkında bilgi verenlere 7 milyon dolara kadar ödül teklif etmişti. Programa göre Akil, Nisan 1983'te Beyrut'taki ABD Büyükelçiliği’ne düzenlenen ve 63 kişinin ölümüne yol açan bombalı saldırı ile Ekim 1983'te 241 ABD personelinin ölümüne yol açan ABD Deniz Piyadeleri Kışlası saldırısının sorumluluğunu üstlenen İslami Cihad'ın kilit üyelerinden biriydi.

ABD Hazine Bakanlığı 21 Temmuz 2015'te Akil'i ‘Hizbullah adına hareket ettiği için 13582 sayılı yürütme emri kapsamında terörist’ olarak tanımladı. Ardından, 10 Eylül 2019 tarihinde ABD Dışişleri Bakanlığı Akil'i 13224 sayılı yürütme emri uyarınca ‘özel olarak belirlenmiş küresel terörist’ olarak tanımladı.

Uluslararası Kriminal Polis Teşkilatı (Interpol) da 1980'lerin sonunda iki Alman rehinenin kaçırılması ve Fransa'nın başkenti Paris'teki bir bombalama olayına karıştığı şüphesiyle Akil hakkında arama emri çıkardı.

Ahmed Vehbi

Söz konusu saldırı, Hizbullah’ın ‘şehit komutan’ olarak tanımladığı Ahmed Vehbi'nin öldürülmesini de içeriyordu. Vehbi, 1997'de Lübnan'ın güneyindeki ez-Zehrani bölgesinde bir İsrail sızmasını engelleyen ve 17 İsrail askerinin ölümüne neden olan Ensariye Pususu’ndaki saha komutanlarından biriydi.

cvfdbgr
Hizbullah'ın eğitim birimi komutanı Ahmed Vehbi Hizbullah tarafından ‘şehit komutan’ olarak anıldı. (Hizbullah medyası)

Hizbullah tarafından yapılan açıklamada Vehbi'nin ‘2007 yılına kadar Merkezi Eğitim Birimi'nde çeşitli liderlik sorumlulukları üstlendiği’ belirtilerek, ‘2012 yılına kadar Rıdvan Gücü'nün eğitim sorumluluğunu ve 2014 yılına kadar da Merkezi Eğitim Birimi'nin sorumluluğunu üstlendiği’ ifade edildi. Açıklamanın devamında, “2014 yılına kadar Merkezi Eğitim Birimi'nden sorumluydu ve çeşitli direniş oluşumlarının insan yeteneklerinin geliştirilmesinde kilit rol oynadı” denildi.

2024'ün başlarına kadar Rıdvan Gücü'nün başında bulunan Vehbi'nin ‘Lübnan'ın doğu sınırlarında ve Suriye'nin çeşitli vilayetlerinde saldırılara karşı koyan başlıca liderlerden biri olduğu’ belirtildi.

Vehbi, savaşın başından 2024'ün başlarına kadar Lübnan destek cephesinde Rıdvan Gücü’nün askeri operasyonlarını yönetti ve Visam et-Tavil'in öldürülmesinden sonra tekrar Merkezi Eğitim Birimi’nin başına geçti.

İsrail ordusu, Vehbi'nin ‘Celile'yi işgal eden saldırı planının ana planlayıcılarından biri olduğunu ve örgütün kara savaşını geliştirme girişimlerine ek olarak Hizbullah'ın Güney Lübnan'daki konumlanmasını güçlendirmeye katıldığını’ belirtti. İsrail ordusu tarafından yapılan açıklamada, “Vehbi yıllar boyunca ve savaşın ilk aylarında, İsrail topraklarına sızma operasyonlarının yürütülmesini ve roketlerin ateşlenmesini planladı ve denetledi” ifadesi yer aldı.

Alt eksen komutanları

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, saldırıda sadece birlik ve eğitim komutanlarının değil, eksen ve ikmal komutanlarının da öldürüldüğü belirtildi. Açıklamada, Samir Halavi'nin ‘kıyı kesimi saldırı bölgesi komutanı’, Abbas Maslamani'nin ise ‘Kana bölgesi saldırı bölgesi komutanı’ olduğu belirtildi.

Ordu, Abdullah Hicazi'nin ‘Ramim Dağları saldırı bölgesinin komutanı’, Muhammed Rıza'nın ise ‘el-Hıyam bölgesindeki saldırı bölgesinin komutanı’ olduğunu bildirdi. Hasan Madi ise Rus Dağı'ndaki (Har Dov) saldırı bölgesinin komutanıydı.

İsrail ordusu, Hasan Abdussettar'ın Rıdvan Gücü'nün operasyon sorumlusu olduğunu ve birliğin tüm füze atış planlarını yönetip denetlediğini, Hüseyin Hadrac'ın ise Rıdvan Gücü'nün silah nakil operasyonlarıyla ilgilendiğini belirtti. İsrail ordusuna göre Akil ve saldırıda ortadan kaldırılan diğer komutanlar, Celile’ye kanlı ve barbarca saldırı planı da dahil olmak üzere İsrail’e yönelik yüzlerce terör planının planlanması, koordine edilmesi ve yürütülmesinden sorumluydu.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Biz, Hizbullah ve İsrail

Resim Beyrut'un güney banliyösünde düzenlenen cenaze töreninde komutanları Fuad Şükrü'ün tabutunu taşıyan Hizbullah üyeleri (AFP)
Resim Beyrut'un güney banliyösünde düzenlenen cenaze töreninde komutanları Fuad Şükrü'ün tabutunu taşıyan Hizbullah üyeleri (AFP)
TT
TT

Biz, Hizbullah ve İsrail

Resim Beyrut'un güney banliyösünde düzenlenen cenaze töreninde komutanları Fuad Şükrü'ün tabutunu taşıyan Hizbullah üyeleri (AFP)
Resim Beyrut'un güney banliyösünde düzenlenen cenaze töreninde komutanları Fuad Şükrü'ün tabutunu taşıyan Hizbullah üyeleri (AFP)

Aliya Mansur

Hizbullah'ın 8 Ekim 2023'te “destek savaşı” olarak adlandırdığı savaşa girdiği ilk günden itibaren İsrail'in Hizbullah içine güvenlik, istihbarat ve askeri açıdan ne kadar sızdığı aşikardı. Lübnan'daki İsrail operasyonlarının çoğu, bizzat Hizbullah’ın Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın son konuşmalarından birinde belirttiği gibi, Lübnan'ı ve sivilleri dışarıda tutma çabasıyla Hizbullah’ın liderlerini ve üyelerini hedef alıyordu.

İsrail tarafından (bu makalenin yazıldığı ana kadar) üst üste üç gün boyunca gerçekleştirilen üç büyük güvenlik operasyonu, Hizbullah’a teknik olarak sızmadan önce üyeleri arasına sızmış olmasaydı gerçekleşemezdi. 7 Mayıs 2008'de Lübnan'da az kalsın iç savaş çıkaracak olan Hizbullah, iletişim ağını korumak için Beyrut'u ve Lübnan Dağı’nı işgal etmiş, masum insanları öldürmüştü. Bunu yapmasının nedeni o dönem iletişim ağlarının meşru ve Lübnan hükümetinin yetkisi altında olmasını reddetmesiydi. Şimdi ise İsrail, iki gün üst üste onun iletişim ağını hackledi ve Lübnan'a yasa dışı yollardan getirttiği elektronik cihazları patlattı. Dünyayı hayrete düşüren, benzeri görülmemiş düzeyde güvenlik endişeleri yaratan ve gelecekte de yansımaları olacak olan bu operasyonda çok sayıda kişi öldü ve çok sayıda kişi de yaralandı.

İsrail tarafından üç gün üst üste gerçekleştirilen üç büyük güvenlik operasyonu, teknik sızmadan önce Hizbullah üyeleri arasına sızılmış olmasaydı gerçekleşemezdi.

Üçüncü gün İsrail, Beyrut'un güney banliyösünde Rıdvan Tümeni liderlerinin toplantısını hedef aldı. İsrail toplantıyı, yerini ve zamanını biliyordu ve toplantı yeraltında olsa da yer üstünde zarar görecek sivillerin varlığı da onu caydırmadı. Toplantıda bulunan herkesi, ayrıca sivilleri ve çocukları öldürdü.

Sanki İsrail Lübnan'da geniş çaplı bir savaşa dönüşebilecek bir savaş başlatmak için Gazze Şeridi'nde Filistinlilere karşı yürüttüğü savaşın sonucunu garantiye almış gibi bir tablo ortaya çıkıyor. Pek çok dikkate değer şeyin arasında dikkat çekici olan, 1701 sayılı kararı uygulamak için şartlar koşan bazı seslerin artık bu kararın uygulanmasını bizzat kendilerinin talep etmesidir.  Ancak görünen o ki İsrail'in birkaç gün önce kabul ettiği şey artık onun için ne geçerli ne de kabul edilebilir.

Bu benzeri görülmemiş güvenlik açığı ve medyası, medyacıları bunun etkisini ne kadar hafifletmeye çalışırsa çalışsın, dahası “Hayfa’nın ötesinin de ötesi” ve “izin vermeyeceğiz” gibi söylemleri kullansa da Hasan Nasrallah'ın yüzünde ve sesinde açıkça görülen yenilgi şunun en güzel kanıtı; Temmuz 2006 savaşı sonrasında devletten daha güçlü kabul edilen, savaşını İsrail ile savaştan Lübnan'ın iç kesimleri, Suriye, Yemen, Irak halkı ve Arap ülkeleriyle bir savaşa taşıyan Hizbullah, bütün bu savaşları verirken gösterdiği kibrin kendisini güvenlik açığına maruz bırakacağını gözden kaçırdı.

Bugün pek çok kişi Hizbullah'ın güvenlik açığı yaşamasına neden olan şeyin Suriyelilere karşı savaşa katılması olduğunu söylüyor. Zira Beşşar Esed'in Suriye halkına savaş deklare etmesinden bu yana Suriye, tüm dünya istihbarat teşkilatlarına açık bir arena haline geldi

Bugün pek çok kişi Hizbullah'ın güvenlik açısından yaşadığı zafiyetin nedeninin Suriyelilere karşı savaşa katılması olduğunu söylüyor ve bu doğru olabilir. Zira Beşşar Esed'in Suriye halkına savaş deklare etmesinden ve savaşına katılmak üzere İran'dan, Irak'tan, Lübnan'dan ve diğer ülkelerden Şii milisleri getirtmesinden bu yana Suriye, tüm dünya istihbarat teşkilatlarına açık bir arena haline geldi. Irak ve Türkiye sınırlarından Suriye'ye sokulan Sünni radikallerdense bahsetmiyoruz bile. Hizbullah da Suriye'de savaşıyor ve bununla övünüyordu, kurbanlarının fotoğraflarını, varil bombalarının atılmasına nasıl katıldığının görüntülerini paylaşıyordu. Üyeleri bir bölgenin sakinlerini açlıktan ölecek kadar kuşatıyor ve onlardan sadece birkaç metre ötede lezzetli yemeklerin tadını çıkarırken çektikleri fotoğraflarını yayınlıyorlardı. Bugün Hizbullah, İsrail'in suikast düzenlediği liderler için yayınladığı ölüm duyurularında, onların Suriye'de savaştıklarından, Suriyelilerin öldürülmesi ve yerlerinden edilmesindeki rollerinden bahsediyor ve övünüyor.

Bugün bazı Lübnanlı siyasetçiler ve yöneticiler işleri yumuşatmaya çalışırken, Lübnan halkının büyük bir kısmının Hizbullah’ı suçladığı bir sır değil. Bunun bedelini Hizbullah’ın tek başına mı ödeyeceğini, yoksa Hizbullah’ın maceralarının ve İsrail'in suçlarının bedelini kendileri ve Lübnan’ın da mı ödeyeceğini görmeyi bekliyorlar.

Suriye'de ise pek çok Suriyeliye göre bu sahne “ilahi adalet” gibi görünüyor. 13 yılı aşkın süredir sessiz kalan dünyanın önünde onları öldüren, katleden, aç bırakan ve yerinden eden katillerinin şimdi birbiri ardına öldürüldüğünü görüyorlar. Bazı insanların onlara verdikleri dersleri ya da bunları katledenin düşman İsrail olmasını umursamıyorlar. Onlar için önemli olan bunca yıldan sonra az da olsa adaletin gerçekleşmesinin mümkün olduğunu hissetmeleri.

Evlerimizde sevdiklerimizle sağ salim otururken, Hizbullah üyelerinin eliyle  aç bırakılarak, katledilerek, işkenceye uğrayarak çocuklarını kaybedenlere dayanışma göstermeleri gerektiğini, ahlakın yaralarının üstesinden gelmelerini gerektiğini söylemeye nasıl cesaret edebiliriz? Bu ne ahlaktır ne de dayanışma. Bu daha ziyade, çoğu Suriyelinin katılmamaya, bir katil ile diğeri arasında ya da bir işgalci ile diğeri arasında seçim yapmamaya karar verdiği bir yalan ve ikiyüzlülük partisidir.

Suriye'de ise pek çok Suriyeliye göre bu sahne “ilahi adalet” gibi görünüyor

Evet, İsrail Suriye'nin Golan bölgesini işgal ediyor, ama İran ve Hizbullah Suriye'nin geri kalanının tamamını işgal ediyor. Evet İsrail sivilleri öldürüyor, Filistin'i işgal ediyor ve barışı reddediyor. Hizbullah da aynısını Suriye'de yaptı ve orada durum daha da korkunçtu. Bugün yalnızca Hizbullah'ın işbirlikçilik ve eylemsizlikle suçladığı kişiler seslerini yükselterek bir Filistin devleti talep ediyorlar. O ve beraberindekiler ise Filistinlilerin kanını ve davasını bir ticaret ve kazanç meselesine dönüştürmekten yorulmuyorlar.

Hizbullah veya bir kısmı kendilerini, Hizbullah’ı ve Şii toplumunun büyük bir kısmını çevreleriyle nasıl düşman hale getirdiklerinin farkında mı? Savunmasız ve silahsızlara karşı kazandıkları iddia edilen askeri zaferlerin onları güvende kılmayacağını biliyorlar mı? Hizbullah İran’ın yayılmacı projesini uygulamaya devam edebileceğini zannediyor mu?

Ayrıca birdenbire kendisini savunma ve yaptıklarını meşrulaştırma kampanyası başlatmaya karar veren Hizbullah karşıtları, geçmiş savaşların sadece yenilgi üreten sloganlarını umursamayan yeni bir neslin var olduğunun farkındalar mı? Filistin'in, İsrail gibi bölge halklarına karşı suçlar işleyen milisler tarafından temsil edilmekten daha haklı bir dava olduğunu anlıyorlar mı?

*Bu makale Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.