ABD Başkanı Biden, Hizbullah lideri Nasrallah’ın öldürülmesini “adaletin ölçüsü” şeklinde tanımladı

ABD Başkanı Joe Biden  (AFP)
ABD Başkanı Joe Biden  (AFP)
TT

ABD Başkanı Biden, Hizbullah lideri Nasrallah’ın öldürülmesini “adaletin ölçüsü” şeklinde tanımladı

ABD Başkanı Joe Biden  (AFP)
ABD Başkanı Joe Biden  (AFP)

ABD Başkanı Joe Biden dün yaptığı açıklamada, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın İsrail hava saldırısında öldürülmesinin, aralarında binlerce Amerikalı, İsrailli ve Lübnanlı sivilin de bulunduğu "birçok kurbanı için adaletin bir ölçüsü" olduğunu söyledi.

Biden, Amerika'nın İsrail'in Hizbullah, Hamas, Husiler ve İran tarafından desteklenen diğer “terörist gruplara” karşı kendini savunma hakkını tamamen desteklediğini vurguladı.

Savunma Bakanı Lloyd Austin'e herhangi bir saldırganlığı caydırmak ve bölgede geniş çaplı bir savaş riskini azaltmak için ABD kuvvetlerinin Ortadoğu'daki konumunu güçlendirmesi talimatını verdiğini söyleyen Biden, "Amacımız ister Gazze'de ister Lübnan'da olsun mevcut çatışmaları diplomatik yollarla yatıştırmaktır" dedi.

nthyumı
Hizbullah lideri Hasan Nasrallah Cuma günü güney banliyölerinde düzenlenen bir İsrail saldırısında öldürüldü (AFP)

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin (Cumartesi) İran tarafından desteklenen “terörist gruplar” karşısında İsrail'in meşru müdafaa hakkına tam destek verdiğini ifade etmişti.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Austin'in Cuma günü İsrailli mevkidaşı Yoav Galant ile Lübnan'daki olaylar hakkında iki kez görüştüğünü ve ABD'li bakanın Washington'un bölgedeki güçlerini ve tesislerini korumaya hazır olduğunu ve İsrail'i savunmaya kararlı olduğunu söylediğini açıkladı.

ABD'nin tutumu, Hizbullah'ın lideri Hasan Nasrallah'ın Cuma günü İsrail'in Beyrut'un güney banliyösündeki Hizbullah'ın merkez karargâhına düzenlediği hava saldırısında öldüğünü doğrulamasından saatler sonra geldi.

Daha geniş çaplı bir çatışma endişesi

CNN'in eski ve mevcut ABD'li yetkililerden aktardığına göre Nasrallah'ın ölümü, Başkan Joe Biden yönetiminin aylardır önlemek için yoğun çaba sarf ettiği Ortadoğu'da geniş çaplı bir savaş korkusunu önemli ölçüde körükledi.

Ancak adı açıklanmayan üst düzey bir Batılı yetkili CNN'e şunları söyledi “Bunun yakında nasıl tırmanmayacağını anlamıyorum.”

Eski üst düzey Ortadoğu yetkilisi Mick Mulroy'a göre saldırı aynı zamanda İsrail'in daha geniş bir çatışmayı göze aldığının, ABD destekli ateşkes önerisini kabul etmeye yakın olmadığının ve Hizbullah'ın artık müzakerelerle ilgilenmeyeceğinin açık bir işaretiydi.

İran endişeli

ABD'li bir askeri yetkili CNN'ne şunları söyledi: “İran'ın, İsrail'in bölgedeki en güçlü ve en yetenekli milis gücü olan Hizbullah'a verdiği zararın derecesinden endişe duyduğuna dair bazı işaretler var.”  ABD'nin İran'ın, İsrail'in Hizbullah'a yönelik operasyonlarının sonucunda yüzlerce savaşçısının savaş alanından çekilmesinin ve Hizbullah'ın kaybetmek üzere olduğunu görmesi halinde İran'ın çatışmaya müdahale edeceğine inandığını da ifade eden askeri yetkili ABD'li yetkililerin uzun zamandır Hizbullah'ın üst düzey liderliğinin, son aylarda çatışmalar şiddetlense de İsrail'le kapsamlı bir savaştan kaçınmak istediği değerlendirmesinde bulunduğunu ancak Nasrallah'ın ölümünün çok farklı olduğunu da sözlerine ekledi.

Hizbullah karşılık verecek

Eski üst düzey istihbarat yetkilisi Jonathan Panikov'a göre, Hizbullah kesinlikle karşılık verecek ve İran da muhtemelen bir rol oynayacak. Panikov sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu karşılık büyük olasılıkla geniş çaplı bir savaşa yol açacak kadar büyük olacaktır.” Panikov, Hizbullah liderliğinin 7 Ekim'den bu yana İsrail'e karşı mücadelede daha büyük bir rol oynamaya teşvik ettiğini ve şimdi liderinin öldürülmesine sert bir yanıt vermezse savaşçılarının ve destekçilerinin gözünde meşruiyetini kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğunu da sözlerine ekledi.

Schenker: İsrail'e karşı bu savaşı isteyenler Nasrallah ve İranlı destekçileriydi

Hizbullah liderinin öldürülmesini Şarku'l Avsat'a değerlendiren ABD'nin Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu eski Dışişleri Bakan Yardımcısı David Schenker, “İsrail'e karşı bu savaşı isteyenler Nasrallah ve İranlı destekçileriydi. Nasrallah bu savaşı istediği zaman sona erdirebilirdi ama bunu yapmamayı tercih etti. Ölümüyle birlikte Lübnan'ı bir kez daha İsrail ile yıkıcı bir çatışmaya sürükledi” dedi.

Aaron David Miller

Carnegie Endowment'ın kıdemli üyesi ve başkan yardımcısı Aaron David Miller, Asharq al-Awsat'a verdiği demeçte İsrail'in güney banliyölerinde Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ı hedef alan saldırısını şöyle değerlendirdi: “Bana göre İsrail Savunma Kuvvetleri ve Başbakan Netanyahu, gerçek stratejik tehdidin güneydeki Hamas değil, kuzeyde (Lübnan'da) olduğu sonucuna varmıştır. Bence İsrail Başbakanı bu sonuca vardı ve Knesset'in tatilde olmasından ve ABD seçimlerine haftalar kalmasından faydalandı, dolayısıyla ABD'nin yaptırım uygulama, İsrail'in kabiliyetlerini sınırlama ya da ABD askeri yardımına koşul koyma kabiliyeti büyük rahatsızlık yaratabilir ve bu da Netanyahu'ya şimdi ile ABD seçimlerinin yapılacağı 5 Kasım arasında manevra yapma fırsatı veriyor.”

dscfvgbty
İran Dini Lideri Ali Hamaney (DPA)

Birçok ABD yönetiminde müzakereci olarak çalışmış olan tanınmış araştırmacı Miller ABD seçimlerinin Netanyahu'nun hesaplarında önemli bir yer tuttuğunu ve aynı zamanda Biden yönetiminin hesaplarında da önemli ve anlaşılabilir bir yer kapladığını belirterek bu yönetim ve Demokrat aday Kamala Harris için en kötü şey şu anda tam ölçekli bi rsavaşın patlak vermesi ve İsrail'in (Hizbullah'a) gerilimi tırmandırmasıdır. ABD'nin bu savaşın içine çekilebileceğini hayal etmek çok kolay, dolayısıyla bu yönetim için riskli bir teklif olduğunu ifade eden Miller, "Hasan Nasrallah'ın öldürülmesinin bir bölümün sonu ya da yeni bir hikayenin başlangıcı olmayacak.  Çünkü İsrail şu anda üç cephe ve bir yıpratma savaşıyla karşı karşıya; biri en az stratejik öneme sahip olan Hamas'la, ikincisi bir şekilde devam edecek olan Hizbullah'la ve üçüncüsü de İran'la ve “bu savaşlar yakında bitmeyecek ve diplomatik bir sonları da yok. Hizbullah İsrail'i hedef almak için pek çok tehditte bulundu. Şimdi asıl soru büyük bir misillemeden geri adım atıp atmayacakları. Lübnan kamuoyu da dikkate alınmalı çünkü İsrail saldırılarından etkileniyor ve ben Hizbullah'ın zamanla yumuşak güç kullanımına başvuracağına inanıyorum” dedi.

İran'ın verebileceği tepki konusunda Miller şu ifadeleri  kullandı: “İranlılar bir ikilem içinde: Arap-İsrail çatışmasındaki başlıca vekillerinin bu şekilde öldürüldüğünü görmek istemiyorlar ve aynı zamanda İsrail'le ABD'nin de dahil olduğu devam eden bir çatışmanın içine çekilerek İran ordusuna ve muhtemelen nükleer tesislerine saldırı düzenlemek istemiyorlar.”



İsrail,  Beyrut’taki Hizbullah'ın merkez karargahlarını vurdu:  Hedefte Nasrallah var

TT

İsrail,  Beyrut’taki Hizbullah'ın merkez karargahlarını vurdu:  Hedefte Nasrallah var

İsrail,  Beyrut’taki Hizbullah'ın merkez karargahlarını vurdu:  Hedefte Nasrallah var

İsrail ordusu Hizbullah'ın merkez karargahlarının hedef alındığını açıkladı. İsrail medyası hedefte Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın olduğunu duyururken İran medyası ise Nasrallah'ın hayatta ve güvenli yerde olduğunu aktardı.

İsrail savaş uçakları bu akşam (Cuma) Beyrut'un güney banliyösündeki bir yerleşim yerine  şiddetli saldırılar düzenledi. Bölge sakinleri, dumanlar yükselmeden dakikalar önce art arda 10'dan fazla patlama sesi duyulduğunu belirttiler.

Saldırıların çok sayıda yüksek binayı yerle bir ettiğini ifade eden görgü tanıkları birkaç metre derinliğinde bir çukurun açıldığını söyledi.

Hizbullah'a yakın bir kaynağa göre, 2006 yazında İsrail’e karşı başlatılan savaştan bu yana Hizbullah kalesine düzenlenen en ağır saldırıda altı bina tamamen yıkıldı. AFP'ye isminin açıklanmaması koşuluyla konuşan kaynak şunları söyledi: “(Hizbullah'ın) korunaklı bölgesinde altı bina tamamen dümdüz edildi.”

rfgtı45hy6ju7k
İsrail'in Hizbullah'ın Dahiya'daki merkez karargahına düzenlediği saldırının gerçekleştiği yerden dumanlar yükseliyor (AFP)

İsrail ordusu, Hizbullah merkez karargâhına hassas bir saldırı gerçekleştirildiğini ve büyük bir yıkıma yol açtığını duyurdu. İsrail ordusu sözcüsü Daniel Hagari'ye göre karargâh Beyrut'un banliyölerinin kalbindeki konut binalarının altında yer almaktadır.

İsrail ordusu, Hizbullah'ın Beyrut'taki komuta merkezini vurduğunu açıklamasından saatler sonra savaş uçaklarının Lübnan'da aralarında fırlatma rampaları ve silah depolarının da bulunduğu Hizbullah hedeflerini vurduğunu söyledi.

Kanal 13 İsrailli bir yetkilinin şu sözlerini aktardı: Operasyon yapıldığında Amerikalıları bilgilendirdik.

İsrail medyası hedefin Nasrallah olduğunu söylerken, Hizbullah'a yakın bir kaynak Hizbullah genel sekreterinin “iyi” olduğunu doğruladı.

İran medyası güvenlik kaynaklarının Nasrallah güvenli bir yerde ve İsrail medyasının yaydığı haberler doğru olmadığını aktardı.

dcfvrgb
Lübnanlı askerler ve sağlık görevlileri İsrail hava saldırılarında Hizbullah'ın karargahının hedef alındığı yerde (AFP)

İsrail'in Birleşmiş Milletler temsilcisi

İsrail'in Birleşmiş Milletler temsilcisi Danny Danon, İsrail'in Cuma günü Beyrut'a düzenlediği hava saldırılarının İsrail'e saldırı planlayan “kötü insanların” toplantısını hedef aldığını söyledi. Danon İsrail'in Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ı hedef alıp almadığını teyit etmekten kaçındı ancak Nasrallah'ın cezalandırılmayı hak eden “kötü bir aktör” ve “terörist” olduğunu söyledi.

Biden

ABD Başkanı Joe Biden, ABD'nin İsrail'in Beyrut'a düzenlediği hava saldırısından haberdar olmadığını ve bu saldırıya katılmadığını söyledi.

Mikati

Bu gerilim karşısında Lübnan'ın geçici Başbakanı Necip Mikati Cuma günü uluslararası topluma İsrail'i Lübnan'a karşı yürüttüğü “imha savaşını” durdurması için “caydırma” çağrısında bulundu. New York'ta bulunan Mikati, ofisinden yapılan açıklamada şunları söyledi “Yeni saldırganlık, İsrailli düşmanın tüm uluslararası çabalara ve ateşkes çağrılarına kulak asmadığını kanıtlıyor; bu da uluslararası topluma bu düşmanı caydırma, zorbalığını ve Lübnan'a karşı yürüttüğü imha savaşını durdurma sorumluluğunu yüklüyor.”

İki ölü ve 76 yaralı

Lübnan Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan ilk bilançoya göre İsrail saldırılarında iki kişi öldü, 76 kişi de yaralandı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, “İsrail'in Beyrut'un güney banliyölerindeki Haret Hreik'e art arda düzenlediği saldırılarda iki kişi öldü, 15'i hastaneye kaldırılan 76 kişi de yaralandı” denildi. Bakanlık, enkaz kaldırma çalışmaları devam ettiği için ölü sayısının artabileceğini söyledi.

İran

İran'ın Beyrut Büyükelçiliği, İsrail saldırısının oyunun kurallarını değiştiren ciddi bir tırmanma olduğunu ve saldırının “uygun cezayı” hak eden bir “suç” olduğunu söyledi.

Bı̇rleşmı̇ş Mı̇lletler

Birleşmiş Milletler Cuma günü yaptığı açıklamada İsrail'in Lübnan'ın başkenti Beyrut'un güney banliyölerine yönelik saldırılarını büyük bir endişeyle takip ettiğini belirtti. Örgütün sözcüsü Stephane Dujarric bir basın brifinginde yaptığı açıklamada, “BM Beyrut'a yönelik saldırıları büyük bir endişeyle takip ediyor” dedi.