Ukrayna savaşı, Litvanya'yla Zimbabve'yi karşı karşıya getirdihttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5066039-ukrayna-sava%C5%9F%C4%B1-litvanyayla-zimbabveyi-kar%C5%9F%C4%B1-kar%C5%9F%C4%B1ya-getirdi
Ukrayna savaşı, Litvanya'yla Zimbabve'yi karşı karşıya getirdi
Afrikalı yetkililerin seyahati işe yaramadı (afrinz.ru)
Litvanya, Afrika ülkesi Zimbabve'nin Belarus'tan satın aldığı itfaiye araçlarına el koyup Ukrayna'ya bağışlama kararı verince tepki gördü.
Zimbabveli yetkililer ve uzmanlar, hem Mart 2023'te Afrika'ya gönderilmek üzere Litvanya limanında tutulan 17 araca el konmasının hem de bunların bağışlanmasının hukuka aykırı olduğunu savunuyor.
Zimbabve heyeti, Şubat 2024'te Litvanya'yı ziyaret ederek konuyu çözmeye çalışsa da sonuçsuz kalmıştı.
Heyetin başındaki Başsavcı Virginia Mabiza, Litvanyalı yetkililerin açıklamasını aktardı: İtfaiye araçları ya da araçların parçaları, AB'nin yaptırım listesindeki bir Belarus şirketi tarafından üretildiği için Litvanya limanlarından geçmesine izin verilmiyormuş.
Mabiza, tüm yasal seçenekleri araştırdıklarını ve diplomatik yolların tükenmesi durumunda uluslararası mahkemelere gidebileceklerini söylüyor. İki ülkenin de üye olduğu Dünya Ticaret Örgütü, Litvanya ve Zimbabve arasında arabuluculuk yapabilir.
Ukrayna medyası, itfaiye araçlarının Kiev yönetimine verilebileceğini önceki günlerde bildirirken Litvanya Başsavcısı Nida Grunskienė'nin şu ifadelerini de aktarmıştı:
Hem bu araçlar hem de Zimbabve yaptırım kapsamında olduğu için bu itfaiye araçlarına el koyduğumuz konusunda Zimbabve Başsavcısı'nı da bilgilendirdik.
Diğer yandan AB'nin Zimbabve'ye yönelik yaptırımları, ülkede iç baskıya neden olabilecek silah ve ekipmanı kapsıyor.
Zimbabve devlet gazetesi Herald'a konuşan eski Adalet Bakanı Yardımcısı Obert Gutu şöyle dedi:
Litvanya'nın böyle bir yasal hakkı yok. Zimbabve'nin izni olmadan itfaiye araçlarına el koyup Ukrayna ya da başka ülkeye gönderemezler. Litvanya'yla Belarus arasındaki çatışmada Zimbabve'nin arada kalması adil değil. Zimbabve bir Avrupa ülkesi olsaydı bunu yapabilirler miydi?
Siyasi analist Tongai Dana da felaketleri önlemek için itfaiye araçlarına ihtiyaç duyduklarını vurguladı:
Bu araçlara el konması, Batı yaptırımlarının sıradan kişileri nasıl etkilediğine dair güçlü bir örnek. Bu tedbirlerin hükümetleri baskı altına alması gerekirken en çok etkilenenler, sıradan vatandaş oluyor.
Diğer yandan Litvanya, Rusya'yı destekleyen mesajlar paylaşan kamu çalışanlarına ceza keserek de gündem oldu.
Rus devletine bağlı RT'nin bugün Litvanya medyasından aktardığına göre, polis ve itfaiyedeki Moskova destekçileri hakkında soruşturma başlatıldı. Cezaların boyutu kovulmaya varıyor.
İçişleri Bakanı Agnė Bilotaitė'nin Litvanya'nın Ukrayna yanlısı tutumunu benimseyenlerin ülke için çalışabileceğini söylediği bildirildi:
Memurların eylemleri ve davranışlarıyla sadakatsizlik gösterdiği vakalara kesinlikle tolerans göstermiyoruz. Bu kişiler memuriyet hakkını kaybeder ki bu da anlaşılabilir, zira memurlar ülkelerine sadık olmalıdır.
Litvanya, Şubat 2022'de başlayan Ukrayna savaşından beri Kiev'e verdiği destekle dikkat çekiyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski haziranda Brüksel'de Avrupa Birliği, Estonya ve Litvanya'yla güvenlik anlaşmalarına imza atmıştı.
Independent Türkçe, The Herald Zimbabwe, Sunday Mail, RT
Moskova, Washington'u Ankara ile Şam arasındaki normalleşme çabalarını engellemekle suçluyorhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5066166-moskova-washingtonu-ankara-ile-%C5%9Fam-aras%C4%B1ndaki-normalle%C5%9Fme-%C3%A7abalar%C4%B1n%C4%B1-engellemekle
Moskova, Washington'u Ankara ile Şam arasındaki normalleşme çabalarını engellemekle suçluyor
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Birleşmiş Milletler (BM) 79. Genel Kurulu'na katılımının ardından düzenlediği basın toplantısında (AFP)
Rusya, ABD'yi her iki tarafın da olumlu tutumlarına rağmen Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi çabalarını engellemekle suçladı ve Türk askerlerinin Suriye'nin kuzeyindeki varlığı sorununa çözüm olarak Adana Mutabakatı'nın değiştirilmiş bir versiyonunun uygulanması olasılığını yeniden gündeme getirdi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “ABD'nin faaliyetleri, Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkilerin normalleşmesinin önünde büyük bir engel teşkil ediyor. Çünkü ABD her iki ülkenin de çıkarlarını göz ardı ederek her şeyi kendi başına yapmak istiyor. Fırat'ın doğusunda bir yarı devlet kuruyor, petrol ve tahılı kontrol ediyor ve gelirleriyle oradaki vekillerini finanse ediyor” ifadelerini kullandı.
Suriye'nin kuzeydoğusundaki ABD güçleri (arşiv)
Lavrov, Birleşmiş Milletler (BM) 79. Genel Kurulu’na katılımının ardından düzenlediği basın toplantısında, BM Genel Kurulu'nun oturum aralarında Türk ve Suriyeli mevkidaşlarıyla ayrı ayrı görüştüğünü ve ‘her iki taraftan da ilişkileri normalleştirmek için müzakerelerin yeniden başlamasına olanak sağlayacak fikirler olduğunu’ belirtti.
Rusya, ABD ve normalleşme
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan defalarca Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'e Ankara ile Şam arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi için bir toplantı düzenlemesi çağrısında bulundu. Türkiye, Rusya'nın bu yöndeki çabalarını memnuniyetle karşıladı, ancak Şam Erdoğan'ın çağrılarına yanıt vermedi. ABD, BM Güvenlik Konseyi'nin 2015 tarihli 2254 sayılı kararı temelinde Suriye'de siyasi bir çözüm bulunmadan önce Türkiye ya da başkaları tarafından Şam ile ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik herhangi bir adımı kabul etmeyeceğini açıklamıştı. Lavrov, geçen yıl Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesinin ele alındığı toplantıların ‘olumlu’ geçtiğini kaydetti.
Türkiye, Rusya ve İran dışişleri bakanları, New York'ta BM Genel Kurulu çerçevesinde bir araya geldi. (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Suriye'de siyasi çözüm için Astana sürecinin üç garantörü olan Türkiye, Rusya ve İran'ın dışişleri bakanları cuma günü New York'taki BM Genel Kurulu çerçevesinde bir araya geldi. Hakan Fidan, Sergey Lavrov ve Abbas Arakçi, Suriye'deki güvenlik durumunu, bölgede itidalin önemini, özellikle de İsrail'in Lübnan'a yönelik saldırılarının Suriye'de yeni bir şiddet sarmalına yol açmasını önlemeyi ve Türkiye-Suriye ilişkilerini normalleştirme çabalarını ele aldı.
Kaynaklar, bakanların İdlib de dahil olmak üzere Suriye'de sükunetin korunmasının önemini ve Ankara'nın terör örgütü PKK'nın Suriye'deki kolu olarak gördüğü Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) en büyük bileşeni olan YPG’nin mevcut durumu istismar etme girişimlerinin önlenmesi gerektiğini vurguladıklarını bildirdi.
Adana Mutabakatı’nın modernizasyonu
Türkiye'nin ABD destekli YPG konusundaki tutumu ve Şam'ın Türk ordusunun Suriye'nin kuzeyinden çekilmesi konusundaki ısrarı ile ilgili olarak Lavrov, terör tehdidiyle mücadele ve sınır güvenliğinin sağlanmasının yanı sıra Kürt meselesinin de elbette bu müzakereler sırasında ana konular arasında yer alacağını söyledi.
Lavrov, Suriye ile Türkiye arasında 1998 yılında imzalanan Adana Mutabakatı'nın aktif hale getirilebileceğini yineleyerek, “Doğrudan uygulanması büyük olasılıkla mümkün olmayacaktır. Ancak sınır güvenliğinin sağlanması ve terörist gruplarla mücadelede ikili iş birliği fikri halen hayati önem taşımaktadır ve yeni gerçeklere uyarlanmalıdır” dedi.
1998 yılında Suriye ile Türkiye arasında imzalanan Adana Mutabakatı, sınır güvenliği ve terörist gruplarla mücadele alanında ikili iş birliğine olanak sağlıyor. Mısır ve İran'ın arabuluculuğunda imzalanan mutabakat, Türkiye'nin PKK militanlarını takip etmek için sınır ötesinde beş kilometreye kadar ilerlemesine izin veriyor. Ancak Türkiye şu anda 30-40 kilometrelik bir mesafeyi koruyor ve 2019'da Rusya ile bu yönde bir hüküm içeren mutabakat imzaladı.
Lavrov, “Suriye'deki Kürt örgütlerinin terörizmle aralarına kesin bir mesafe koymaları, Suriye devleti içinde yaşamaktan başka çareleri olmadığını anlamaları ve Şam'la anlaşmaları gerektiğine inanıyorum. Anladığım kadarıyla Türk komşuları da bu konuda yardımcı olmaya hazır” şeklinde konuştu.
Konuyla ilgili olarak, Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kürt Özerk Yönetimi'ne bağlı bir kadın örgütünün yetkilisi ve şoförü dün (pazar) Haseke vilayetine bağlı Kamışlı kırsalında içinde bulundukları aracın Türkiye’ye ait bir insansız hava aracı (İHA) tarafından bombalanması sonucu yaralandı. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), yıl başından bu yana Suriye'nin kuzey ve kuzeydoğusunda SDG tarafından kontrol edilen özerk yönetimin etki alanlarına Türkiye tarafından düzenlenen 97 saldırıda 33 kişinin öldüğünü, 30'dan fazla askeri personel ile 4'ü kadın ve 3'ü çocuk olmak üzere 19 sivilin yaralandığını açıkladı.
Türk güçleri ve Suriye Milli Ordusu topçu birlikleri Münbiç'in kuzeyinde yer alan ve SDG'ye bağlı Münbiç Askeri Konseyi'nin kontrolündeki ed-Derec köyünü bombaladı. Bu operasyon, Türk güçlerinin cumartesi günü Rakka'nın kuzey kırsalında SDG kontrolündeki Tel Abyad'ın batısında bulunan Kazali köyünü ağır toplarla vurmasının ardından geldi.
İdlib'e Türk askeri takviyesi (Arşiv)
Aynı zamanda Türkiye, Suriye'nin kuzeybatısında ‘Putin-Erdoğan bölgeleri’ olarak bilinen gerilimi azaltma bölgelerinde konuşlu askeri noktalarına takviye göndermeye devam ediyor.
Türk ordusu dün, İdlib'in güneyinde bulunan el-Mastume köyündeki üssüne 11 kamyon ve askeri araçtan oluşan yeni askeri takviyeler gönderdi. Söz konusu takviyeler, Halep-Şam Uluslararası Yolu'na (M5) bakan gözlem noktalarına, İdlib'in doğusu ve Hama'nın batısındaki Serakib ve Taftanaz eksenine ve Halep'in batısındaki Cebel-i Seman ve el-Atarib kenti yakınlarındaki gözlem noktalarına dağıtıldı.
Daha önce de asker, lojistik ve askeri malzeme taşıyan 163 Türk askeri aracı, eylül ayı boyunca Babu’l Heva ve Babu’s Selame gibi ana sınır kapılarından İdlib'deki çatışmasızlık bölgesine ve Halep'teki Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı bölgelerinde Türk güçleri tarafından kontrol edilen alanlara giriş yapmıştı. Bu gelişme, İdlib ve Halep'te Suriye güçleri ile muhalif gruplar arasındaki gerilimin arttığı bir dönemde gerçekleşti.
