Batı, İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırısını kınadı

İran füzelerinden kaçan İsrailliler, 1 Ekim 2024 Salı
İran füzelerinden kaçan İsrailliler, 1 Ekim 2024 Salı
TT

Batı, İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırısını kınadı

İran füzelerinden kaçan İsrailliler, 1 Ekim 2024 Salı
İran füzelerinden kaçan İsrailliler, 1 Ekim 2024 Salı

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, İran'ın İsrail'in Lübnan'daki Hizbullah grubuna karşı yürüttüğü saldırıya misilleme olarak İsrail'e balistik füze yağmuru başlatmasının ardından "Ortadoğu'daki çatışmanın birbiri ardına tırmanarak genişlemesini" kınadı.

Guterres, dün (Salı) yaptığı açıklamada, "Bu sona ermeli. Kesinlikle ateşkese ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.

ABD

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamaya göre ABD Başkanı Joe Biden dün orduya, "İsrail savunmasına yardım etme" ve İbrani devletini hedef alan İran füzelerini vurma emri verdi.

Açıklamada, Biden ve Demokratların başkan adayı Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in, İran'ın İsrail'e yönelik saldırısını Beyaz Saray Durum Odası'ndan takip ettiği belirtildi.

Almanya

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırısını "mümkün olan en güçlü ifadelerle" kınadı ve İran'ın saldırıyı derhal durdurması gerektiğini belirtti.

Birbock, “İran'ı bu tehlikeli gerilime karşı uyardık. İran saldırıyı derhal durdurmalı. Bölgeyi uçurumun eşiğine itiyor" ifadelerini kullandı.

Fransa

Elysee Sarayı, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un "İran'ın İsrail'e yönelik yeni saldırılarını en güçlü ifadelerle kınadığını" duyurdu ve Paris'in dün "İran tehdidine karşı koymak için Ortadoğu'daki askeri yeteneklerini seferber ettiğini" kaydetti.

Fransa Başbakanı Michel Barnier ise Ulusal Mecliste Ortadoğu'daki “tırmanmanın” ve İran ile İsrail arasındaki “doğrudan çatışmanın” endişesini dile getirerek, durumun “son derece tehlikeli” olduğunu söyledi.

Barnier, Emmanuel Macron başkanlığındaki Savunma ve Ulusal Güvenlik Konseyi'nin Elysee'deki toplantısına katılmadan önce milletvekillerine “Şu anda konuşuyorum... Yakın ve Ortadoğu'da durum tırmandırılarak, İran ile İsrail arasında saldırılarla doğrudan çatışma yaşanırken kötüleşiyor. Dolayısıyla durum çok tehlikeli” diye konuştu. 

İngiltere

İngiltere Başbakanı Keir Starmer'in Londra'daki ofisi, ülkesinin İran'ın İsrail'e balistik füze yağmuru başlattıktan sonraki eylemlerini "şiddetle kınadığını" söyledi ve Londra ayrıca bölge genelinde gerilimin azaltılması çağrısında bulundu.

Şarku’l Avsat’ın Sky News’ten aktardığıan göre İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Ürdün Kralı Abdullah ile telefonda görüştü.

Ülkesinin İsrail'e yardım etmek için askeri yeteneklerini kullanmaya hazır olup olmadığı sorusuna yanıt veren Starmer, İsrail'in kendisini savunma hakkına sahip olduğunu, konuyla ilgili her türlü güncellemenin zamanı gelince sağlanacağını belirtti.

Danimarka

Danimarka, mevcut durumun kaçışı olmadığını belirterek, Ortadoğu'ya Filistin ve İsrail olmak üzere iki devletli çözümü dayatmak için uluslararası askeri müdahaleyi desteklediğini duyurdu.

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen dün Danimarka Haber Ajansı'na "Orada olup bitenlerin hiçbir çözümü yok ve işlerin bu şekilde devam etmesine izin vermenin hiçbir faydası yok" ifadelerini kulandı.

Frederiksen tarafından savunulan iki devletli çözüm: “Bu çözüm, ancak bir noktada uluslararası toplum bunu artık güç kullanarak uygulamamız gerektiğini ilan ederse gerçekleşebilir.”

Avrupa Birliği

Avrupa Birliği, İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırısını "en güçlü ifadelerle" kınadı ve Ortadoğu genelinde derhal ateşkes çağrısında bulundu.

Avrupa Birliği'nin dış politika şefi Josep Borrell, "X" sitesindeki bir gönderide, "Tehlikeli saldırı ve misilleme saldırıları sarmalı, kontrolden çıkma tehlikesine karşı uyarıda bulunuyor. Bölge genelinde acil ateşkese ihtiyaç var" dedi.

Rusya

Rusya, Ortadoğu'daki gergin durumun ABD'nin bölgedeki politikasının “berbat başarısızlığını” ve Washington'un gerilimi önleme konusundaki “yetersizliğini” gösterdiğini belirtti. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, “(Başkan Joe) Biden yönetiminin Ortadoğu'daki berbat başarısızlığıdır. Kanlı trajedi giderek kötüleşiyor. Beyaz Saray'ın net olmayan açıklamaları krizleri çözme konusundaki yetersizliğini ortaya koyuyor” ifadeleri yer aldı.

İtalya

Roma, BM Güvenlik Konseyi'ni güney Lübnan'daki BM gücünün yetkilerini artırmaya çağırdı.

Japonya

Yeni Japonya Başbakanı Shigeru İshiba bugün (Çarşamba)yaptığı açıklamada, İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırılarını güçlü bir şekilde kınadığını ifade ederek, Ortadoğu'da gerilimin daha da artmasını önlemek için çaba göstermek istediğini söyledi.



Unutulan Gazze'de neler oluyor?

Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın Gazze Şeridi'ndeki savaşçıları (arşiv - Reuters)
Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın Gazze Şeridi'ndeki savaşçıları (arşiv - Reuters)
TT

Unutulan Gazze'de neler oluyor?

Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın Gazze Şeridi'ndeki savaşçıları (arşiv - Reuters)
Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın Gazze Şeridi'ndeki savaşçıları (arşiv - Reuters)

Tüm dünya Lübnan'daki savaş ve taşıdığı tehlikelerle meşgul iken Gazze konusu rafa kaldırılmış durumda. Oysa Gazze Şeridi'nin çektiği acılar devam ediyor, hatta kötüleşiyor ve kış yağmurlarının başladığı şu günlerde sıkıntıları daha da artıyor ve yoğunlaşıyor.

İsrail işgal güçleri Gazze Şeridi’ndeki askeri operasyonlarına devam ediyor. Bu operasyonlar biraz yavaşlamış olsa da durmuş değil. Filistin Sağlık Bakanlığı dün (Salı), İsrail ordusunun son 24 saat içinde 23 şehit ve 101 yaralı ile sonuçlanan dört katliam gerçekleştirdiğini, bunlardan en sonuncusunun dün sabah el-Fettah mahallesinde yerinden edilmiş insanlara karşı gerçekleştirildiğini bildirdi. Gazze Şeridi'ne yönelik savaş 361’inci gününe girerken, kötüleşen insani duruma ilave olarak 7 Ekim 2023'ten bu yana devam eden savaşın bilançosu 41 bin 638 şehit ve 96 bin 460 yaralıya yükseldi.

İsrail ordusu, Hamas'ın savaş kabiliyetinin yüzde 90'ını ortadan kaldırdığını, tünellerinin yarısını yok ettiğini ve liderlerin çoğuna suikast düzenlediğini iddia etse de Hamas'ın kontrolü yeniden ele aldığını kabul ediyor ve Hamas’ın ‘kendisine yönelik her türlü eleştiriyi kanlı bir şekilde bastırdığını’ söylüyor. İsrail ordusu, Hamas'ın birkaç haftadır Gazze Şeridi'ne giren insani yardımların çoğunu kontrol ettiğini, bir kısmına kadroları ve liderleri için el koyduğunu ve geri kalanını ticari olarak halka sattığını, bu nedenle fiyatların fırladığını ve Batı Şeria'daki ajanları aracılığıyla mal kaçakçılığını kontrol etmeye devam ettiğini iddia ediyor.

scdfvgbrthy
İsrail-Gazze sınırı yakınlarında görev yapan bir İsrail tankı (Reuters)

İsrail ordusu, Hamas'ın Batı Şeria ve Türkiye ile bir ticaret sistemi kurduğunu ve bu sayede kendi adamlarının maaşlarını ödeyebildiğini iddia ediyor. Bu sisteme göre Gazze'deki bir tüccar Batı Şeria'dan mal satın alıyor, bu malların parası Gazze'deki Hamas aygıtı tarafından ödeniyor ve birileri de El Halil ya da Nablus'taki tüccara ve Batı Şeria'daki diğer toptancılara Türkiye'den gelen parayla, yani Hamas'ın parasıyla ödeme yapıyor.

Hamas Telegram'da yayınladığı duyurularla sağlık çalışanlarını maaşlarını almak için örneğin, Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'ne ya da eğitim çalışanlarını maaşlarını almak için belirli bir okula gitmeye davet ediyor.

Hamas'ın saha komutanları karargâhlarını pek çok yerleşim biriminde kuruyor ve halk karargâhın nerede olduğunu biliyor. Oraya yardım istemek için gitmeyenler, hırsızlık ya da başka bir suçtan dolayı sorgulanmak, cezalandırılmak ve hatta öldürülmek üzere tutuklu olarak geliyorlar.

xcdfvbrgt
İsrail askerleri Gazze Şeridi'nin güneyinde Hamas militanları tarafından kullanılan bir tünelin girişinde mevzileniyor. (Arşiv - AP)

İsrailli generaller, Gazze Şeridi'nde idari işleri devralacak yerel liderlerin bulunamamasının nedenlerinden birinin de Hamas’ın baskısından duyulan korku olduğunu söylüyor. Filistin Yönetimi, Gazze Şeridi'ne kademeli olarak geri dönerek kısmi sorumlulukları üstlenmeyi reddettiği için geriye kalan tek seçenek, sadece güney Gazze'de değil kuzeyde de pazarları, dükkanları, restoranları yeniden açmak, künefe, baklava ve diğer tatlıları satmak, sokakları temizlemek, molozları kaldırmak, kanalizasyon hatlarını açmak ve yağmur suyunu tahliye etmek için elinden gelen her şeyi yapan Hamas.

Bu durum karşısında İsrail ordusu ‘geçici bir askeri vali’ atayarak, Gazze Şeridi'ndeki idari sorumlulukları üstlenmeye hazırlanıyor. Askeri yönetimin halkla ve Hamas militanlarıyla günlük temas, işgal ve çok uzun süre direniş anlamına geldiğini biliyor.