Batı, İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırısını kınadı

İran füzelerinden kaçan İsrailliler, 1 Ekim 2024 Salı
İran füzelerinden kaçan İsrailliler, 1 Ekim 2024 Salı
TT

Batı, İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırısını kınadı

İran füzelerinden kaçan İsrailliler, 1 Ekim 2024 Salı
İran füzelerinden kaçan İsrailliler, 1 Ekim 2024 Salı

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, İran'ın İsrail'in Lübnan'daki Hizbullah grubuna karşı yürüttüğü saldırıya misilleme olarak İsrail'e balistik füze yağmuru başlatmasının ardından "Ortadoğu'daki çatışmanın birbiri ardına tırmanarak genişlemesini" kınadı.

Guterres, dün (Salı) yaptığı açıklamada, "Bu sona ermeli. Kesinlikle ateşkese ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.

ABD

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamaya göre ABD Başkanı Joe Biden dün orduya, "İsrail savunmasına yardım etme" ve İbrani devletini hedef alan İran füzelerini vurma emri verdi.

Açıklamada, Biden ve Demokratların başkan adayı Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in, İran'ın İsrail'e yönelik saldırısını Beyaz Saray Durum Odası'ndan takip ettiği belirtildi.

Almanya

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırısını "mümkün olan en güçlü ifadelerle" kınadı ve İran'ın saldırıyı derhal durdurması gerektiğini belirtti.

Birbock, “İran'ı bu tehlikeli gerilime karşı uyardık. İran saldırıyı derhal durdurmalı. Bölgeyi uçurumun eşiğine itiyor" ifadelerini kullandı.

Fransa

Elysee Sarayı, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un "İran'ın İsrail'e yönelik yeni saldırılarını en güçlü ifadelerle kınadığını" duyurdu ve Paris'in dün "İran tehdidine karşı koymak için Ortadoğu'daki askeri yeteneklerini seferber ettiğini" kaydetti.

Fransa Başbakanı Michel Barnier ise Ulusal Mecliste Ortadoğu'daki “tırmanmanın” ve İran ile İsrail arasındaki “doğrudan çatışmanın” endişesini dile getirerek, durumun “son derece tehlikeli” olduğunu söyledi.

Barnier, Emmanuel Macron başkanlığındaki Savunma ve Ulusal Güvenlik Konseyi'nin Elysee'deki toplantısına katılmadan önce milletvekillerine “Şu anda konuşuyorum... Yakın ve Ortadoğu'da durum tırmandırılarak, İran ile İsrail arasında saldırılarla doğrudan çatışma yaşanırken kötüleşiyor. Dolayısıyla durum çok tehlikeli” diye konuştu. 

İngiltere

İngiltere Başbakanı Keir Starmer'in Londra'daki ofisi, ülkesinin İran'ın İsrail'e balistik füze yağmuru başlattıktan sonraki eylemlerini "şiddetle kınadığını" söyledi ve Londra ayrıca bölge genelinde gerilimin azaltılması çağrısında bulundu.

Şarku’l Avsat’ın Sky News’ten aktardığıan göre İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Ürdün Kralı Abdullah ile telefonda görüştü.

Ülkesinin İsrail'e yardım etmek için askeri yeteneklerini kullanmaya hazır olup olmadığı sorusuna yanıt veren Starmer, İsrail'in kendisini savunma hakkına sahip olduğunu, konuyla ilgili her türlü güncellemenin zamanı gelince sağlanacağını belirtti.

Danimarka

Danimarka, mevcut durumun kaçışı olmadığını belirterek, Ortadoğu'ya Filistin ve İsrail olmak üzere iki devletli çözümü dayatmak için uluslararası askeri müdahaleyi desteklediğini duyurdu.

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen dün Danimarka Haber Ajansı'na "Orada olup bitenlerin hiçbir çözümü yok ve işlerin bu şekilde devam etmesine izin vermenin hiçbir faydası yok" ifadelerini kulandı.

Frederiksen tarafından savunulan iki devletli çözüm: “Bu çözüm, ancak bir noktada uluslararası toplum bunu artık güç kullanarak uygulamamız gerektiğini ilan ederse gerçekleşebilir.”

Avrupa Birliği

Avrupa Birliği, İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırısını "en güçlü ifadelerle" kınadı ve Ortadoğu genelinde derhal ateşkes çağrısında bulundu.

Avrupa Birliği'nin dış politika şefi Josep Borrell, "X" sitesindeki bir gönderide, "Tehlikeli saldırı ve misilleme saldırıları sarmalı, kontrolden çıkma tehlikesine karşı uyarıda bulunuyor. Bölge genelinde acil ateşkese ihtiyaç var" dedi.

Rusya

Rusya, Ortadoğu'daki gergin durumun ABD'nin bölgedeki politikasının “berbat başarısızlığını” ve Washington'un gerilimi önleme konusundaki “yetersizliğini” gösterdiğini belirtti. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, “(Başkan Joe) Biden yönetiminin Ortadoğu'daki berbat başarısızlığıdır. Kanlı trajedi giderek kötüleşiyor. Beyaz Saray'ın net olmayan açıklamaları krizleri çözme konusundaki yetersizliğini ortaya koyuyor” ifadeleri yer aldı.

İtalya

Roma, BM Güvenlik Konseyi'ni güney Lübnan'daki BM gücünün yetkilerini artırmaya çağırdı.

Japonya

Yeni Japonya Başbakanı Shigeru İshiba bugün (Çarşamba)yaptığı açıklamada, İran'ın İsrail'e yönelik füze saldırılarını güçlü bir şekilde kınadığını ifade ederek, Ortadoğu'da gerilimin daha da artmasını önlemek için çaba göstermek istediğini söyledi.



İran'ın nükleer tesisleri tehdit ediliyor… İsrail, Tahran'ın füze saldırısına karşılık vermeyi düşünüyor

TT

İran'ın nükleer tesisleri tehdit ediliyor… İsrail, Tahran'ın füze saldırısına karşılık vermeyi düşünüyor

(foto altı) İran tarafından ateşlenen füzelerden bazıları Kudüs semalarında görüldü. (AFP)
(foto altı) İran tarafından ateşlenen füzelerden bazıları Kudüs semalarında görüldü. (AFP)

New York Times'ın bugünkü (Çarşamba) haberine göre İsrail hükümeti, İran'ın dün (salı) gerçekleştirdiği füze saldırısına nasıl karşılık vereceğini düşünüyor.

Gazetenin İsrailli güvenlik analistleri ve eski yetkililere dayandırdığı haberine göre, İsrail'in son dönemde Hizbullah'a verdiği zarar, Tahran'ın daha büyük çaplı bir İsrail saldırısına karşı caydırıcılığını büyük ölçüde ortadan kaldırdı.

Analistler ve yetkililer, İsrail'in şu anda İran'ın füze saldırısına güçlü bir şekilde karşılık verme konusunda, bir önceki İran saldırısına verdiği yanıtın İran'daki bir hava savunma tesisine yönelik büyük ölçüde sembolik bir saldırı olduğu nisan ayına kıyasla daha fazla özgürlüğe sahip olduğunu da belirttiler.

İran konusunda uzman emekli bir İsrail istihbarat subayı olan Danny Citrinowicz, nisan ayında İsrail'in, çok güçlü bir tepkinin İran'ı, başta Hizbullah olmak üzere vekil güçlerine geniş çapta yanıt verme emri vermeye sevk edeceğinden endişe duyduğunu söyledi.

Ancak geçen hafta Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah ve diğer liderlerin öldürüldüğü operasyonun ve salı gecesi gerçekleştirilen kara harekatının ardından İsrail, Hizbullah'ı zayıflatmış ve İran'ın geniş çaplı bir İsrail saldırısına karşı caydırıcı gücünü büyük ölçüde elinden almış oldu.

Citrinowicz, “Artık Hizbullah'tan gelen ek bir tehdit olmadığı için İsrail, nisan ayına kıyasla daha fazla özgürlüğe sahip. ABD yönetimi İsrail'i tepkisini dizginlemeye teşvik edebilir, ancak başkanlık seçimleri hızla yaklaşırken, ABD'li yetkililer muhtemelen çatışmayı tırmandıracak bir saldırıdan kaçınmak için benzer şekilde baskı yaptıkları nisan ayına göre daha az baskı gücüne sahip olacaklar. Bu, sonunu tahmin etmenin zor olduğu bir gerilim ve İsrail'in eyleminin İran'ın yeni bir tepkisini tetikleyeceği kesin. Görünüşe göre İranlılarla aramızda şiddetli bir çatışmanın başlangıcındayız” ifadelerini kullandı.

cs6m6
İran tarafından ateşlenen füzelerden bazıları Kudüs semalarında görüldü. (AFP)

Başbakan Binyamin Netanyahu'nun ulusal güvenlik danışmanlığını yapmış olan emekli General Yaakov Amidror, İran'ın yaklaşık yarım saat süren bir saldırıda 180 kadar füze ateşlemesinin ardından İsrail'in karşı karşıya kaldığı sorunun İran'a saldırıp saldırmamak olmadığını söyledi. Amidror’a göre asıl soru şu: Verilecek karşılık ne kadar güçlü olacak?

“Onların bize verebileceği zarara kıyasla biz onlara ne kadar zarar verebiliriz?” diye soran Amidror, İsrail'in Hizbullah'a verdiği zararın İran'ın vekil güçlerinin yarattığı tehdidi en aza indirdiğine inandığını söyledi.

Amidror, “Tahran'ın nükleer silah elde etmesinden korkan İsrail için uzun zamandır bir korku kaynağı olan İran'ın nükleer tesislerine yönelik bir saldırı bile dikkate alınmalıdır” dedi.

Diğer yandan eski İsrail Başbakanı Naftali Bennett sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, İsrail'in ‘bölgenin çehresini değiştirmek için son 50 yılın en büyük fırsatına’ sahip olduğunu söyledi.

Bennett İran hakkında ise şunları söyledi: “Nükleer projesini yok etmek, ana enerji tesislerini yıkmak ve bu terörist rejimi kararlı bir şekilde vurmak için şimdi harekete geçmeliyiz. Bu ahtapot ciddi şekilde yaralandı ve şimdi kafasına nişan alma zamanı.”