Hamas'ın ‘ajan avcısı’... İsrail tarafından öldürüldüğü açıklanan Ruhi Müşteha kimdir?

Şarku’l Avsat iki ay önce Sinvar'ın yerine geçecek en önemli potansiyel ismin suikast sonucu öldürüldüğünü bildirmişti.

Ruhi Müşteha (en sağda) Hamas'ın üst düzey isimleriyle birlikte (Filistin Enformasyon Merkezi)
Ruhi Müşteha (en sağda) Hamas'ın üst düzey isimleriyle birlikte (Filistin Enformasyon Merkezi)
TT

Hamas'ın ‘ajan avcısı’... İsrail tarafından öldürüldüğü açıklanan Ruhi Müşteha kimdir?

Ruhi Müşteha (en sağda) Hamas'ın üst düzey isimleriyle birlikte (Filistin Enformasyon Merkezi)
Ruhi Müşteha (en sağda) Hamas'ın üst düzey isimleriyle birlikte (Filistin Enformasyon Merkezi)

İsrail ordusu bugün (Perşembe) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'ndeki Hamas hükümetinin başı olarak tanımlanan Ruhi Müşteha ile Hamas güvenlik yetkilileri Samih es-Serrac ve Sami Avde'yi yaklaşık üç ay önce düzenlediği saldırılarda öldürdüğünü duyurdu.

1959 yılında Gazze'nin Şucaiyye mahallesinde doğan Müşteha, Hamas lideri Yahya Sinvar'ın potansiyel siyasi halefi olarak görülüyordu. Müşteha, Halid el-Hindi ve Sinvar, Hamas'ın kurucusu Ahmed Yasin tarafından 1986 yılında görevlendirilerek, hareket için ‘ajan ve casusları’ ortaya çıkarmak ve takip etmekle görevli Cihad ve Davet Teşkilatı’nı kurdular. Yaygın olarak Mecd adıyla bilinen teşkilat bir güvenlik servisi işlevi görüyordu.

1988 yılında tutuklanan ve yaklaşık 23 yıl boyunca İsrail hapishanelerinde tutuklu kalan Müşteha, 2011 yılında İsrailli asker Gilad Şalit karşılığında Filistinli mahkûmların takas edilmesi anlaşmasında Sinvar'ın yol arkadaşıydı. Müşteha cinayet ve terörizm suçlarından dört kez müebbet hapis cezasına çarptırılmıştı.

ABD’nin terörist listeleri

Müşteha Eylül 2015'te, Hamas lideri Yahya Sinvar ve İzzeddin el-Kassam Tugayları Komutanı Muhammed ed-Dayf ile birlikte ABD'nin terörist listesine alındı. ABD'nin listesine göre Müşteha, Kassam Tugayları'nın kuruluşundaki rolüyle öne çıkan bir Hamas mensubuydu.

ABD'nin suçlamalarına göre Müşteha 2015 yılında Kassam Tugayları'na ‘Hamas üyelerini serbest bırakmak için daha fazla esir takası anlaşması yapmak amacıyla daha fazla İsrailliyi kaçırma’ çağrısında bulundu.

İsrail hapishanelerinden salıverilmesinden bu yana Müşteha özellikle mahkûm dosyasında önemli bir rol oynamaya devam etti ve yıllar boyunca mahkûm takası ya da ateşkes için Kahire'yi ziyaret eden Hamas heyetlerinde her zaman kilit bir unsur oldu.

İsrail ona nasıl ulaştı?

Geçtiğimiz ağustos ayında Şarku’l Avsat'a bilgi veren kaynaklar, İsrail'in Müşteha ve Serrac'ın yanı sıra hareketin ve silahlı kanadının üç askeri ve güvenlik liderine Gazze Şeridi'ndeki bir tünelde düzenlenen saldırının ardından ulaşıldığını söyledi. İsrail onlardan önce de Kassam Tugayları komutan yardımcısı Mervan İsa'nın öldürüldüğünü duyurdu. Şarku’l Avsat'ın konuştuğu saha kaynaklarının ifadelerine göre, Hamas liderlerine ulaşılmasına yol açan birkaç doğrudan neden var.

yuık
Ruhi Müşteha

Kaynaklar, ‘savaşın başında Hamas'ın tünellerin içinde çeşitli kademelerdeki liderlere tam güvenlik sağlama ve onları uzun mesafeli ve farklı derinliklere sahip karmaşık bir tünel ağı aracılığıyla bir tünelden diğerine taşıma konusunda büyük beceriye sahip olduğunu’ açıkladı.

Kaynaklar, “Yerin üstünde bile, güvenli bir gizli daireden diğerine geçmek şimdikinden çok daha kolaydı. Bu yüzden İsrail liderlerin çoğuna ulaşamadı ama zaman geçtikçe ve birçok tünel yok edildikçe bu daha da zorlaştı” dediler.

Birden fazla kaynak, İsrail'in bu kadar büyük ve uzun bir kara operasyonuna girişeceğinin beklenmediğini, bu sayede birçok tünele erişebildiğini, bunun da birçok Hamas liderinin tünelleri terk edip yer üstünde daha güvenli yerler aramasına yol açtığını söyledi.

xzsfbg
Gazze Şeridi'ndeki bir tünelin içinde iki İsrail askeri (AFP)

Tünellere ve iletişim sistemine verilen zarara ek olarak, iletişim kurma ya da silah, para ve yiyecek elde etme ihtiyacı bazı liderlerin halk arasında açıkça hareket etmesine neden oldu. İsrail de sahadaki bazı işbirlikçilerini kullanarak bu hareketten faydalandı.



Esir değişiminin yeni aşaması öncesinde Kiev'e ağır Rus saldırısı

İtfaiyeciler, Rusya'nın geçen pazar günü Kiev'e düzenlediği saldırıdan kaynaklanan yangını söndürmeye çalışıyor (Arşiv-AP)
İtfaiyeciler, Rusya'nın geçen pazar günü Kiev'e düzenlediği saldırıdan kaynaklanan yangını söndürmeye çalışıyor (Arşiv-AP)
TT

Esir değişiminin yeni aşaması öncesinde Kiev'e ağır Rus saldırısı

İtfaiyeciler, Rusya'nın geçen pazar günü Kiev'e düzenlediği saldırıdan kaynaklanan yangını söndürmeye çalışıyor (Arşiv-AP)
İtfaiyeciler, Rusya'nın geçen pazar günü Kiev'e düzenlediği saldırıdan kaynaklanan yangını söndürmeye çalışıyor (Arşiv-AP)

Savaşan tarafların rekor tutuklu takasının ikinci aşamasını gerçekleştireceği günde bu sabah Kiev'de Rus insansız hava araçları (HA) ve füzeleriyle gerçekleştirilen yoğun saldırıda, en az sekiz kişi yaralandı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Kiev Belediye Başkanı Vitali Klitschko, patlama seslerinin duyulması ve Rus saldırısının ardından Kiev'in alarma geçirildiğini söyledi.   

Klitschko Telegram'da yaptığı paylaşımda: "Başkentte patlamalar. Hava savunma sistemleri aktive edildi. Şehir ve bölge düşman tarafından karmaşık bir saldırı altında.”

Klitschko, "büyük" saldırıda en az sekiz kişinin yaralandığını, yaralılardan ikisinin hastaneye kaldırıldığını, diğerlerinin ise olay yerinde tedavi altına alındığını belirtti.

Ukrayna Hava Kuvvetleri, başkente doğru gelen balistik füzeler konusunda uyarıda bulundu.

Başkentin Sivil ve Askeri İdare Başkanı Timur Tkaçenko, Svyatochinsky bölgesinde iki yangın, Obolonsky bölgesinde füze enkazı ve Solomyansky bölgesinde bir konut binasına İHA enkazının düştüğünü bildirdi. 

Bu saldırılar, Rusya ile Ukrayna'nın üç gün içinde her iki taraftan "1.000'er esir" alınması beklenen rekor düzeydeki esir değişimine girişmesinin ardından gerçekleşti. Bu görüşme, Ruslar ile Ukraynalılar arasında mayıs ortasında İstanbul'da yapılan görüşmelerin, elle tutulur tek sonucu oldu.

Cuma günü gerçekleşen ilk aşama esir değişiminde her iki taraftan 270 askeri personel ve 120 sivil yer aldı. Sonraki iki etabın bugün ve yarın yapılması bekleniyor.

Ruslar tarafından serbest bırakılan Ukraynalıların götürüldüğü Çernigiv bölgesinde, çoğunluğu kadın yüzlerce kişinin pankart ve resimlerle onları beklediğini AFP muhabiri bildirdi. Bazıları bağırıyor ve ağlıyordu. Zayıf görünümlü adamlarla dolu otobüsler geldiğinde sevinç çığlıkları attılar.

Ukraynalı yetkililer dün yaptıkları açıklamada, Rus füzelerinin kıyı kenti Odessa'da iki kişiyi öldürdüğünü ve çok sayıda kişiyi yaraladığını söyledi.

Rusya Silahlı Kuvvetleri ise Ukrayna'nın salı gününden beri 788 İHA ve füzeyle kendilerini hedef aldığını, bunlardan 776'sını düşürdüğünü bildirdi.

Saldırılar, Ukrayna ile Rusya'nın dün başlattığı ve eğer tamamlanırsa Moskova'nın üç yıl önce komşusunu işgal etmesinden bu yana en büyüğü olacak tutuklu takasının ardından gerçekleşti.

Taraflar dün "ilk aşamada", her iki taraftan 390 kişinin değiştirileceğini duyurarak, sürecin bugün ve yarın devam etmesini öngördü.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ülkesinin Ukrayna'ya 2022'de başlattığı saldırının sona erdirilmesi için şartlarını içeren bir belge sunacağını duyurdu.