Batı'da nükleer endişe: "İsrail garanti vermiyor"

ABD ve AB, Tel Aviv üzerinde etkili olamıyor

İsrail ordusu 23 Eylül'den beri yoğunlaştırdığı Lübnan saldırılarında en az 1100 kişiyi öldürdü (AFP)
İsrail ordusu 23 Eylül'den beri yoğunlaştırdığı Lübnan saldırılarında en az 1100 kişiyi öldürdü (AFP)
TT

Batı'da nükleer endişe: "İsrail garanti vermiyor"

İsrail ordusu 23 Eylül'den beri yoğunlaştırdığı Lübnan saldırılarında en az 1100 kişiyi öldürdü (AFP)
İsrail ordusu 23 Eylül'den beri yoğunlaştırdığı Lübnan saldırılarında en az 1100 kişiyi öldürdü (AFP)

İsrail'in İran'ın nükleer tesislerine yönelik saldırı düzenleme ihtimali Ortadoğu'da topyekun savaş endişelerini artırıyor. 

ABD Başkanı Joe Biden, İsrail'in İran'daki nükleer tesislere saldırmasını desteklemeyeceklerini söylemişti. ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, Tel Aviv'in tesisleri vurmayacağına dair herhangi bir güvence vermediğini belirtiyor. 

Kimliğinin gizli tutulmasını isteyen yetkili, Amerikan medya kuruluşu CNN'e şunları söylüyor: 

Güç gösterisinin yanı sıra biraz da akıllıca davranılmasını bekliyoruz fakat buna dair herhangi bir garanti yok.

Yetkili, ayrıca İsrail'in Hamas'ın 7 Ekim saldırılarının yıldönümünü misilleme için kullanıp kullanmayacağını kestirmenin "gerçekten zor" olduğunu ifade ediyor ve ekliyor: 

Sanırım 7 Ekim gününü kullanmaktan kaçınacaklar, tahminime göre misilleme olacaksa muhtemelen bu tarihten önce veya sonra gerçekleşecek.

Biden, cuma günkü açıklamasında Washington'ın Tel Aviv'le günde 12 saat iletişim halinde olduğunu ve gelişmeleri yakından takip ettiklerini söylemişti. Başkan, İsrail'in nükleer tesislere saldırmak yerine başka bir misilleme planı yapması gerektiğini belirtmişti.

İsrail ordusunun Hamas lideri İsmail Haniye'yi Tahran'da, Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ı da Beyrut'ta öldürmesinin ardından İran, aylardır beklenen misillemeyi 1 Ekim'de yapmıştı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Tahran'ın "ağır bedel" ödeyeceğini söylemişti.

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), gerginliğin tırmandığı Ortadoğu'da Biden yönetiminin İsrail üzerindeki etkisini kaybettiğini yazıyor. 

Beyaz Saray yetkilileri, misilleme planlarında İran'daki muhtemel hedeflere karşı Tel Aviv'le koordinasyon halinde olduklarını fakat Netanyahu yönetimi tarafından "gafil avlandıklarını" söylüyor.

Donald Trump yönetiminde Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak görev yapan David Schenke, Aksa Tufanı'nın her şeyi değiştirdiğini belirtiyor: 

7 Ekim her şeyi değiştirdi. ABD'nin hassasiyetlerini daha az dikkate alan ve kendi güvenlik hedeflerini ısrarla kovalayan yeni bir İsrail'le karşı karşıyayız.

Diğer yandan sadece ABD değil Avrupa Birliği (AB) de İsrail üzerindeki etkisinin zayıfladığından endişeleniyor. 

Britanya gazetesi Financial Times'a konuşan Avrupalı bir diplomat, Tel Aviv yönetiminden İran'daki nükleer tesislere saldırı düzenlememesini istediklerini fakat net bir yanıt alamadıklarını belirtiyor. Bir başka Avrupa diplomat da şu ifadeleri kullanıyor: 

Bu olaylar üzerinde ne kadar az etkimiz olduğunu görmek iç karartıcı. Tartışmalarımızı daha karamsar, daha kaderci bir hale getiriyor.

Independent Türkçe, CNN, Wall Street Journal, Financial Times, Times of Israel 



Keşmir krizi: Hindistan'dan TRT ve Çin medyasına engel

Çatışmaların ardından Pakistan-Hindistan sınırında güvenlik kontrolleri sıkılaştırıldı (Reuters)
Çatışmaların ardından Pakistan-Hindistan sınırında güvenlik kontrolleri sıkılaştırıldı (Reuters)
TT

Keşmir krizi: Hindistan'dan TRT ve Çin medyasına engel

Çatışmaların ardından Pakistan-Hindistan sınırında güvenlik kontrolleri sıkılaştırıldı (Reuters)
Çatışmaların ardından Pakistan-Hindistan sınırında güvenlik kontrolleri sıkılaştırıldı (Reuters)

Hindistan, Keşmir’deki çatışmaları aktarma şeklini gerekçe göstererek Çin devlet medyasına ait X hesaplarına erişim engeli getirdi. 

Hintli yetkililer, dezenformasyon ve Pakistan propagandası yapıldığı gerekçesiyle Çin devlet medyasına ait sosyal medya hesaplarını engelledi. 

Çin'in resmi devlet ajansı Xinhua ve Çin Komünist Partisi’nin İngilizce yayın organı Global Times’ın X hesaplarına dün erişim engeli getirildi. Benzer şekilde TRT World’ün hesabına da erişim yasağı uygulandı. 

Hindistan’ın Pekin Büyükelçiliği, Pakistan’ın Hint ordusuna ait savaş uçaklarını düşürdüğüne dair haber yayımlayan Global Times’ı “dezenformasyonla” suçlamıştı. Pakistan ordusu, Çin yapımı J-10C savaş jetleriyle Hindistan ordusuna ait 5 savaş uçağının düşürüldüğünü bildirmiş, Yeni Delhi yönetimi bunu doğrulamamıştı. 

Hindistan’ın sosyal medya yasakları, Pekin yönetiminin sınırdaki Arunaçal Pradeş eyaletine dair açıklamalarının ardından geldi. Arunaçal Pradeş’in Butan, Myanmar ve Tibet’e sınırı var. 

Çin, Hindistan'ın kuzeydoğusundaki bu eyalete Zangzan adını veriyor ve güney Tibet’in bir parçası olduğunu iddia ediyor. Bölge üzerindeki anlaşmazlık 1962’deki Hindistan-Çin savaşına kadar gidiyor. 

Pekin yönetiminden pazar günü yapılan açıklamada, Arunaçal Pradeş’teki bazı bölgelere Çince yeni adlar verildiği duyurulmuştu. Yeni Delhi yönetimiyse hamleye tepki göstererek eyaletin Hindistan toprağı olduğunu vurgulamıştı. 

Diğer yandan son çatışmaların ardından Türk ve Azeri turistlerin Hindistan rezervasyonlarında da düşüş yaşandı. Türkiye ve Azerbaycan, çatışmalarda Hindistan’ı kınamış, Pakistan’a destek vermişti.

Hindistanlı seyahat firması MakeMyTrip’in verilerine göre Azerbaycan ve Türkiye’den yapılan rezervasyonlar, son bir hafta içinde yüzde 60 azaldı. İptaller de aynı dönemde yüzde 250 arttı. 

EaseMyTrip şirketi de “son jeopolitik gerginlikler nedeniyle” Türkiye'den rezervasyon iptallerinde yüzde 22, Azerbaycan'dan iptallerdeyse yüzde 30 artış yaşandığını aktardı. 

Hindistan-Pakistan çatışmaları

Hindistan'ın idaresindeki Cammu Keşmir'in Pahalgam bölgesinde 22 Nisan'da düzenlenen saldırıda 26 turist öldürülmüş, olayı Pakistan'da yasaklı Leşker-i Tayyibe (LET) örgütünün uzantısı olan Direniş Cephesi (TRF) üstlenmişti. Keşmir Direnişi diye de bilinen radikal İslamcı örgütten yapılan açıklamada, bölgedeki "demografik değişime" karşı çıkıldığı belirtilmişti.

Bunun ardından Yeni Delhi yönetimi, saldırıyı düzenleyenlerin Pakistan'dan geldiği suçlamasında bulunmuş, İslamabad ise iddiaları reddetmişti.

Hindistan’ın 6 Mayıs’taki saldırılarıyla iki nükleer güç arasında çatışmalar başlamış, daha sonra ABD arabuluculuğunda 10 Mayıs’ta ateşkes ilan edilmişti.

Independent Türkçe, Guardian, Reuters