Sibirya’da 18 atın bulunduğu mezar, İskitlerin kökenini aydınlatıyor

Avrasya steplerindeki en eski ve en büyük höyüklerden birinin kuşbakışı görünümü (Trevor Wallace)
Avrasya steplerindeki en eski ve en büyük höyüklerden birinin kuşbakışı görünümü (Trevor Wallace)
TT

Sibirya’da 18 atın bulunduğu mezar, İskitlerin kökenini aydınlatıyor

Avrasya steplerindeki en eski ve en büyük höyüklerden birinin kuşbakışı görünümü (Trevor Wallace)
Avrasya steplerindeki en eski ve en büyük höyüklerden birinin kuşbakışı görünümü (Trevor Wallace)

Sibirya'da bulunan ve 18 kurban edilmiş atın yer aldığı 2 bin 800 yıllık bir höyüğün İskitlerin mezarlıklarına benzemesi, binici Bozkır kültürünün daha doğuda ortaya çıktığını düşündürüyor.

Avrasya steplerinin göçebe İskitleri yerleşim yerleri inşa etmemişti. At odaklı kültürleri ve hayvanları belirli pozlarda tasvir eden özgün sanatlarıyla ünlenmişlerdi. Olağanüstü binici ve savaşçılardı ve MÖ 900'le 200 arasında antik Yunanlıların, Asurluların ve Perslerin korku salan düşmanıydılar.

İskitlerin, Orta Asya'dan güneybatı Rusya ve Ukrayna'ya göç ettikleri bilinse de kesin kökenleri gizemini koruyor.

Almanya'daki Max Planck Enstitüsü'nden antropolog Gino Caspari, "İskitler, Yunan tarihçi Herodot'un günlerinden beri insanların hayal gücünü harekete geçiriyor" dedi.

Ancak kültürlerinin kökenleri uzun süre Avrasya bozkırlarının ücra köşelerinde gizli kaldı.

Salı günü Antiquity akademik dergisinde yayımlanan yeni çalışma, Sibirya'nın güneyinde ortaya çıkarılan bir kraliyet höyüğünün en eski örneklerinden birini detaylandırıyor. Höyükte bir kadına ve 18 ata ait parçalanmış kalıntılar bulunuyor. Araştırmaya göre, bu atlar büyük olasılıkla höyükte gömülü olan seçkinlerden birini onurlandırmak için kurban edilmişti.

Hayvan kalıntılarından bazılarının dişleri arasında hâlâ pirinç ağızlıklar bulunuyor.

Mezar İskit eserleri ve binicilik ekipmanları da içeriyor.

Bulgular, Sibirya'daki höyüğü, tarihi metinlerde binlerce kilometre batıda yaşadıkları belirtilen İskitlerin cenaze ritüelleriyle ilişkilendiriyor.

MÖ 9. yüzyılın sonlarına tarihlenen mezar, İskit gömülerinin kanıtlarını gösteren bilinen en eski höyüklerden biri.

Dr. Caspari, "Eşsiz bir kültürel fenomenin en eski kanıtlarından bazılarını ortaya çıkarmak bir ayrıcalık ve bir çocukluk hayalinin gerçekleşmesi" dedi.

XTY5NY
Sibirya'nın güneyindeki mezar alanından buluntular (Antiquity)​​​​​​

Arkeologlar gömünün Moğolistan'daki Geç Bronz Çağı mezarlarıyla benzerlikler taşıdığını söylüyor. Bu da İskitlerin cenaze ritüellerinin daha da doğu ve güneyden gelmiş olabileceğini düşündürüyor.

Dr. Caspari, "Bulgularımız kıtalararası kültürel bağlantıların gelişiminde İç Asya'nın önemini vurguluyor" dedi.

Bulgular ayrıca, bu mezar uygulamalarının Avrasya'daki daha geniş kültürel ve siyasi dönüşüm sürecinde rol oynadığını ve daha sonraki pastoralist imparatorlukların ortaya çıkmasına katkıda bulunduğunu gösteriyor.

Independent Türkçe



Kitap: Biden, Netanyahu'yu "sadece siyasi kararlılığını önemseyen bir yalancı" olarak tanımladı.

ABD Başkanı Joe Biden ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
ABD Başkanı Joe Biden ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
TT

Kitap: Biden, Netanyahu'yu "sadece siyasi kararlılığını önemseyen bir yalancı" olarak tanımladı.

ABD Başkanı Joe Biden ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
ABD Başkanı Joe Biden ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)

Amerikan medyası dün (Salı), deneyimli gazeteci Bob Woodward'ın yakında yayınlayacağı kitaptan alıntılar yayınladı. Woodward kitapta, Başkan Joe Biden'dan alıntılar yaparak İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'yu "yalnızca siyasi kararlılığını önemseyen" bir "yalancı" olarak tanımladı.

Woodward yarım asırdır Washington Post için çalışıyor ve Beyaz Saray'ın iç işleyişi hakkında yazılar yazıyor. Yarım asır önce Carl Bernstein ile birlikte 1974 yılında Başkan Richard Nixon'ı istifaya zorlayan Watergate skandalını ortaya çıkardıklarında ün kazandı.

Woodward, 15 Ekim'de piyasaya çıkacak olan “Savaş” adlı kitabında özellikle Başkan Joe Biden'ın, Hamas’ın 7 Ekim'de İbrani devletine yönelik eşi benzeri görülmemiş saldırısına cevaben İsrail'in Gazze Şeridi'nde Hamas'a karşı yürüttüğü savaşı sona erdirme yönündeki başarısız çabalarından bahsediyor.

Çatışmanın başlamasından beri ABD diplomasisinin Netanyahu'nun savaşı yürütme yaklaşımını etkileyemediği görülüyor.

Kitaptan yapılan alıntılara göre, nisan ayında gerçekleşen bir telefon görüşmesinde Biden, İsrail Başbakanı'na stratejisini sorduğunda, Başbakan "Refah'a girmeliyiz" şeklinde yanıt verirken, Biden, "Bibi (Netanyahu'nun lakabı) sizin bir stratejiniz yok” diyor.

Daha sonra ABD Başkanı danışmanlarına şikâyette bulunarak Netanyahu'nun "yalancı" olduğunu ve "sadece siyasi kararlılığını umursadığını" vurguluyor.

Biden, eylül başında kamuoyuna yaptığı açıklamada, Netanyahu'nun Gazze Şeridi'nde Hamas tarafından tutulan İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasına yönelik bir anlaşmaya varmak için yeterli çaba göstermediğini değerlendirdi.

ABD Başkanı buna rağmen, mayıs ayındaki bomba sevkiyatının dondurulması dışında, silah sevkiyatını Netanyahu hükümetinin politikalarını etkilemek için bir araç olarak kullanmayı henüz düşünmedi.

scdvfbr
Biden ve Netanyahu Beyaz Saray'daki toplantıda, 25 Temmuz 2024 (AFP)

Şarku’l Avsat’ın Washington Post'tan aktardığına göre Woodward'ın kitabı aynı zamanda Biden'ın pozisyonlarının destekçisi olarak nitelendirdiği ancak dış politikası üzerinde belirleyici bir etkisi olmayan Başkan Yardımcısı Kamala Harris'e de hitap ediyor.

Temmuz ayında Netanyahu ile yaptığı görüşmenin ardından Harris'in tonu, İsrail'in Gazze'deki çatışmayı yönetme biçimini sert bir şekilde tanımlamış ve Filistinlilerin çektiği acılara "sessiz kalmama" sözü vermişti.

Ancak kitaba göre, onun kamuoyuna yaptığı açıklamalar görüşmelerde hâkim olan dostane tonu yansıtmıyordu.

Woodward'ın kitabına göre, 5 Kasım'da yapılması planlanan başkanlık seçimi için Demokrat adayın açıklamalarındaki bu tutarsızlık, Netanyahu'yu hem şaşırttı hem de kızdırdı.