Ukrayna'nın doğusundaki cephe hattının yakınlarında gökyüzünde iki beyaz buhar izi görüldüğünde bunun tek bir anlamı vardır; Rus jetleri saldırmak üzeredir. Ancak Kostyantynivka kasabası yakınlarında yaşananlar daha önce görülmemiş türdendi. Alttaki iz ikiye ayrıldı ve yeni bir cisim hızla diğer buhar izine doğru hızlandı, ta ki ikisi kesişene ve parlak turuncu bir parıltı gökyüzünü aydınlatana kadar.
Ukraynalılar kısa süre sonra düşen enkazdan Rusya'nın en yeni silahı olan S-70 insansız hava aracının (İHA) imhasına tanıklık ettiklerini anladılar.
Şarku’l Avsat’ın BBC'den aktardığı habere göre, bu sıradan bir İHA değil. Okhotnik (Hunter) adı verilen bu ağır İHA bir savaş uçağı büyüklüğünde ancak kokpiti yok. Tespit edilmesi çok zor ve geliştiricileri dünyada ‘neredeyse hiçbir benzerinin’ olmadığını iddia ediyor.
Tüm bunlar doğru olabilir, ancak İHA açıkça rotasından saptı. Videodaki ikinci iz ise görünüşe göre onu takip eden bir Rus Su-57'den geliyor.
Rus uçağı, rotasından sapan İHA’yla yeniden temas kurmaya çalışıyor olabilir. Ancak her ikisinin de Ukrayna hava savunma bölgesinde uçtuğu göz önüne alındığında, muhtemelen Okhotnik'in düşman eline geçmesini önlemek için imha edilmesine karar verildi.
Ukraynalı bir araştırmacı Donetsk bölgesinin doğusundaki Kostyantynivka'da düşürülen Rus Hunter S-70 insansız hava aracının enkazını inceliyor. (AFP)
Ne Moskova ne de Kiev Kostyantynivka yakınlarındaki gökyüzünde neler olduğu konusunda resmi bir açıklama yapmadı. Ancak analistler Rusların muhtemelen Ukrayna elektronik harp sistemlerinin engellemesi nedeniyle uçaklarının kontrolünü kaybettiklerine inanıyor.
Rusya-Ukrayna savaşında çok sayıda İHA kullanıldı. Ancak hiçbiri 20 tondan daha ağır olan ve 6 bin kilometre (3 bin 700 mil) menzile sahip olduğu söylenen Rus S-70 gibi değildi.
Ok şeklindeki Okhotnik, on yıl önce üretilen bir başka gizli savaş uçağı olan ABD X-47B'ye çok benziyor.
Okhotnik'in keşif yapmanın yanı sıra yer ve hava hedeflerini vurmak için bomba ve füze taşıyabilmesi bekleniyor. Rusya'nın beşinci nesil Su-57 savaş uçakları ile birlikte çalışmak üzere tasarlandığını belirtmekte fayda var.
Bu İHA 2012'den beri geliştiriliyor ve ilk uçuşu 2019'da yapıldı. Ancak geçtiğimiz hafta sonuna kadar Rusya'nın Ukrayna'da iki buçuk yıldır devam eden savaşında kullanıldığına dair bir kanıt yoktu.
Bu yılın başlarında, Ukrayna'ya yönelik bir saldırının fırlatma alanlarından biri olan güney Rusya'daki Akhtubinsk Havaalanı’nda görüldüğü bildirilmişti. BBC'ye göre Kostyantynivka üzerindeki başarısız uçuş, Moskova'nın yeni silahını savaş koşullarında test etmek için yaptığı ilk denemelerden biri olabilir.
Kaza bölgesinde Rusya'nın uzun menzilli D-30 bombalarından birinin enkazı bulundu.
Bu ölümcül silahlar, onları daha da tehlikeli hale getirmek için uydu navigasyonundan yararlanıyor. Okhotnik’in Su-57'yi uçururken ne yaptığına ilişkin açıklamaya gelince, havacılık uzmanı Anatoly Kharapchisenki'ye göre savaş uçağı, çalışma menzilini artırmak için yer üssünden İHA’ya sinyal iletmiş olabilir.
Ukraynalı askerler, Ukrayna'nın Donetsk bölgesindeki bir cephe kasabası olan Kostyantynivka'nın eteklerinde düşürülen bir Rus askeri uçağının enkazını inceliyor. (AP)
Şarku’l Avsat’ın BBC'den aktardığı haberde, İHA’nın başarısızlığının Rus ordusuna büyük bir darbe vuracağı belirtildi. İHA’nın bu yıl üretime girmesi bekleniyordu, ancak açıkça görülüyor ki henüz hazır değil.
Dört adet S-70 prototipinin üretildiğine inanılıyor ve Ukrayna üzerinde havaya uçurulan prototip muhtemelen bu dört prototip arasında en gelişmiş olanıydı.
İmha edilmesine rağmen Ukrayna kuvvetleri Okhotnik hakkında değerli bilgiler toplamış olabilir.
Kharapchisenki, “İHA’nın hedefleri bulmak için kendi radarları olup olmadığını ya da mühimmatın vurulacağı yerin koordinatlarıyla önceden programlanıp programlanmadığını öğrenebiliriz” dedi.
Kaza bölgesinden alınan görüntüler incelendiğinde, İHA’nın gizlilik yeteneklerinin biraz sınırlı olduğu düşünülüyor.
Uzman, motor nozulunun şekli yuvarlak olduğu için radar tarafından algılanabileceğini söylüyor. Aynı şey aracın üzerinde bulunan ve muhtemelen alüminyumdan yapılmış olan çok sayıdaki perçin için de geçerli.
Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev (AP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Arşiv-AFP)