THAAD'ın İsrail'de konuşlandırılması ABD'nin Ortadoğu krizine müdahalesini derinleştiriyor

ABD kuvvetleri THAAD sistemini Boeing C-17 Globemaster uçağıyla nakletmeye hazırlanıyor. (AP)
ABD kuvvetleri THAAD sistemini Boeing C-17 Globemaster uçağıyla nakletmeye hazırlanıyor. (AP)
TT

THAAD'ın İsrail'de konuşlandırılması ABD'nin Ortadoğu krizine müdahalesini derinleştiriyor

ABD kuvvetleri THAAD sistemini Boeing C-17 Globemaster uçağıyla nakletmeye hazırlanıyor. (AP)
ABD kuvvetleri THAAD sistemini Boeing C-17 Globemaster uçağıyla nakletmeye hazırlanıyor. (AP)

Pentagon dün, Washington'un müttefikini korumaya yardımcı olacak ancak ABD'nin çatışmaya katılımını artıracak bir hareketle THAAD füzesavar sisteminin konuşlandırılması sürecinin bir parçası olarak Amerikan kuvvetlerinin İsrail'e geldiğini duyurdu.

Terminal Yüksek İrtifa Saha Savunması (THAAD) sisteminin konuşlandırılması, İsrail'in bu ayın başlarında İran'ın büyük saldırısına balistik füzelerle yanıt vermeye hazırlandığı bir zamanda gerçekleşti. Tahran'ın misillemede bulunması durumunda sistem İsrail'in savunmasını güçlendirecek.

xscdf
THAAD füze savunma sistemi Beyaz Saray'ın Güney Bahçesinde düzenlenen “Made in America” sergisinde 15 Temmuz 2019 (Arşiv- AP)

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ile salı akşamı yaptığı telefon görüşmesinde, İsrail'in İran'a saldırması halinde ülkesinin "sert" bir karşılık vermeye hazır olduğunu vurguladı.

İran, Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye'nin Tahran'da, Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın ve Beyrut'un güney banliyösünde İranlı bir generalin öldürülmesine yanıt olarak 1 Ekim'de İsrail'e yaklaşık 200 füze fırlattı.

dvfbhr
THAAD sistemine ait hava savunma füzesi (Reuters)

Amerikan gemileri ve savaş uçakları, İsrail'in İran saldırılarına karşı savunulmasına yardımcı oldu, ancak sistemin konuşlandırılması, yaklaşık yüz Amerikan askerinin İsrail topraklarında görev yapmasına yol açacak. Bu ise onların daha doğrudan risk altında olacakları anlamına geliyor. 

RAND Araştırma Merkezi'nden kıdemli siyasi Uzman Raphael Cohen, "Amerikan askerlerinin İsrail'de konuşlandırılması, Washington'un İsrail'in güvenliğine çok açık ve somut bir şekilde bağlı olduğunu ve gerekirse savaşacağını gösteriyor" değerlendirmesinde bulundu.

grtyj
THAAD hava savunma füze sistemi (AFP)

Cohen, "ABD Başkanı Joe Biden yönetimi muhtemelen bu adımın İran'a karşı caydırıcılığı artıracağını ve İsraillilere güven vereceğini umuyor” diyerek, “bu hamlenin Biden yönetimine, İsrail'in 1 Ekim İran saldırılarına vereceği tepkinin biçimini belirleme konusunda daha fazla nüfuz verebileceğine” dikkat çekti.

Cohen, İsrail'in sofistike bir hava savunma ağına sahip olduğunu ancak bölgede İran destekli gruplarla bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalar nedeniyle bu ağın baskı altında olduğunu belirtti.

“Çok değerli bir gol”

Cohen şunları söyledi: "Özellikle İran ateşini arttırırsa ve Hizbullah saldırılarını sürdürürse, daha fazla füze (savunmadan) kaçacak ve hedeflerini vuracaktır."

Pentagon sözcüsü Tümgeneral Pat Ryder dün yaptığı açıklamada, Amerikan unsurlarının yanı sıra sistemin ihtiyaç duyduğu bazı ilk bileşenlerden oluşan bir hazırlık ekibinin pazartesi günü İsrail'e gittiğini, diğerlerinin de yakında gitmesinin beklendiğini duyurdu.

xgrntmh
THAAD’dan fırlatılan önleme füzesi (Arşiv - Reuters)

Yaptığı açıklamada, “Sistem yakın gelecekte tam olarak faaliyete geçecek” diyen Ryder, sistemin konuşlandırılmasının ‘ABD'nin İsrail'i ve İsrail'deki Amerikalıları İran'dan gelebilecek herhangi bir balistik füze saldırısına karşı savunma kararlılığının altını çizdiğini’ belirtti.

1990'larda geliştirilen THAAD sistemi 95 asker tarafından işletiliyor ve ilk batarya 2008'de aktif hale getirildi. ABD Kongre Araştırma Servisi'ne göre sistem altı adet kamyona monteli fırlatıcı, sekiz adet önleme füzesi, bir radar ve bir ateş kontrol bileşeni içermektedir.

Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi Füze Savunma Projesi Direktörü Tom Caraco, 1 milyar dolarlık radar içeren bataryanın “çok değerli bir hedef” olduğunu ve iyi korunması gerektiğini söyledi.

ABD'nin sınırlı sayıda THAAD bataryasına sahip olduğunu ve ülkenin “şu anda çok fazla THAAD bataryası üretmediğini, bu nedenle envanter konusunda çok dikkatli olmamız gerektiğini” belirtti.

Caraco, THAAD'ın İsrail'de konuşlandırılmasının “açıkça önemli bir potansiyel ve kabiliyet kattığını, ancak “Bazı stratejik riskleri ve operasyonel maliyetleri de beraberinde getirdiğini” ifade etti.



Norveç, Lübnan'da patlayan çağrı cihazlarıyla ilgili soruşturmayı iptal etti

Hizbullah üyelerinin Lübnan genelinde iletişim kurmak için kullandığı çağrı cihazlarının patlamasının ardından bir hastanenin önü... Beyrut, 17 Eylül 2024. (Reuters)
Hizbullah üyelerinin Lübnan genelinde iletişim kurmak için kullandığı çağrı cihazlarının patlamasının ardından bir hastanenin önü... Beyrut, 17 Eylül 2024. (Reuters)
TT

Norveç, Lübnan'da patlayan çağrı cihazlarıyla ilgili soruşturmayı iptal etti

Hizbullah üyelerinin Lübnan genelinde iletişim kurmak için kullandığı çağrı cihazlarının patlamasının ardından bir hastanenin önü... Beyrut, 17 Eylül 2024. (Reuters)
Hizbullah üyelerinin Lübnan genelinde iletişim kurmak için kullandığı çağrı cihazlarının patlamasının ardından bir hastanenin önü... Beyrut, 17 Eylül 2024. (Reuters)

Norveç polisi dün (Pazartesi) yaptığı açıklamada, Lübnan’da eylül ayında patlayan ve onlarca kişinin ölümüne ve binlerce kişinin yaralanmasına neden olan bubi tuzaklı çağrı cihazlarının Hizbullah’a tedarikiyle Norveç'in bağlantısını araştırmak için herhangi bir dayanak bulamadığını bildirdi.

İsrail, Hizbullah'a yönelik sürpriz bir saldırı olarak gerçekleşen çağrı cihazlarının patlatılmasının sorumluluğunu üstlendi ve bunu İran destekli militan gruba yönelik büyük bir hava ve kara askerî harekâtı takip etti.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, bir Bulgar şirketinin sahibi olan Norveçli bir kişinin Bulgaristan'da olayla olası bağlantıları nedeniyle soruşturma altında olduğunun tespit edilmesinin ardından, Norveç polisi olayla ilgili herhangi bir Norveç bağlantısı olup olmadığına dair bir ön soruşturma başlattı.

Polis avukatı Haris Hrynovica dün sözcüsü aracılığıyla Reuters'e yaptığı açıklamada, “Norveç polisinin genel değerlendirmesi, yetkimiz kapsamında düzenli bir soruşturma başlatmak için herhangi bir temel olmadığını gösteriyor” dedi.

Diğer yandan Bulgaristan Ulusal Güvenlik Ajansı 20 Eylül'de yaptığı açıklamada, Lübnan'daki saldırıda kullanılan çağrı cihazlarının ne Bulgaristan'da üretildiğini ne de ülkeden ihraç edildiğini ‘kesin olarak teyit ettiğini’ söyledi.

Bulgaristan'da soruşturma altında olan Bulgar şirketinin sahibi 39 yaşındaki Renson Jose, çağrı cihazlarının Lübnan'da patladığı gün olan 17 Eylül'de Norveç'ten ABD'ye gitti.

Jose, DN Media Group adlı Norveçli bir şirketin satış departmanında çalışıyordu ve bu şirket kaybolmasıyla ilgili olarak polise ihbarda bulundu. Polis, Jose'nin işvereniyle temasa geçmesinin ardından 5 Kasım'da kaybolma dosyasını kapattı.

Norveçli yetkililer Jose'nin nerede olduğunu açıklamadı. Reuters dün Norveç'teki telefon numarasını aradığında, sesli mesajda telefonun kapalı olduğu belirtildi. WhatsApp üzerinden yapılan yorum talebine ise yanıt vermedi.