Rapor: ABD ‘İsrail'e yardımı asla kesmeyeceğini’ söyledi

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD Başkanı Joe Biden (DPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD Başkanı Joe Biden (DPA)
TT

Rapor: ABD ‘İsrail'e yardımı asla kesmeyeceğini’ söyledi

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD Başkanı Joe Biden (DPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD Başkanı Joe Biden (DPA)

Yeni bir rapor, ABD'nin Ortadoğu'daki İnsani Konulardan Sorumlu Özel Temsilcisi Lise Grande'nin daha önce Washington'un ‘iki ülke çok yakın müttefik olduğu için İsrail'den silah çekmeyi asla düşünmeyeceğini’ söylediğini ortaya çıkardı. Bu, ABD Başkanı Joe Biden'ın yönetiminden birinin nadiren yaptığı bir itiraf.

Şarku’l Avsat’ın Politico'dan aktardığına göre Grande bu sözleri, 29 Ağustos'ta Washington'da ondan fazla insani yardım kuruluşunun temsilcileriyle yapılan bir toplantı sırasında sarfetti. Temsilciler, Grande'ye İsrail'in Gazze Şeridi'ne yardımın ulaşmasını nasıl engellediğini detaylı bir şekilde anlattılar ve ABD'nin silah sevkiyatını kısıtlamayı reddetmesiyle ilgili endişelerini dile getirdiler.

Ayrıca Grande'ye İsrail'in, ülkelerin çatışma bölgelerinde insani yardımları ya da insani yardım çalışanlarının hareketlerini kısıtlamasını ya da engellemesini genel olarak yasaklayan uluslararası insani hukuku ihlal ettiğini vurguladılar.

Grande, ABD'nin İsrail'i, yardımların Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermeye ikna etmek için Birleşmiş Milletler (BM) aracılığıyla lobi yapmak gibi taktikleri değerlendirebileceğini söyledi, ancak yönetimin İsrail'i desteklemeye devam edeceğini ve silah sevkiyatını geciktirmeyeceğini ya da durdurmayacağını vurguladı.

Bu bilgiler Politico'ya, toplantıya katılan üç kişi ve toplantı hakkında bilgilendirilen iki kişi tarafından verildi.

Grande'nin sözlerini ‘rahatsız edici derecede açık sözlü’ olarak nitelendiren yetkililer, Grande'nin odadaki pek çok kişiyi şaşırttığını ve ‘kendi görüşlerini ifade etmekten ziyade ABD'nin İsrail'e yönelik politikasını açıkladığını’ vurguladılar.

Toplantıya katılan bir insani yardım yetkilisi, Grande'nin, İsrail'in ‘ABD'nin karşı çıkmayacağı ve istediği hiçbir şeyi inkâr etmeyeceği çok az sayıda müttefikten oluşan dar bir çevre’ arasında yer aldığını kaydettiğini söyledi.

Yetkili, “Bazı müttefiklerle ABD'nin kötü polisi oynayamayacağını söylemeye çalışıyordu” ifadesini kullandı.

Toplantıya katılan bir başka yetkili ise şunu söyledi: “Bize kuralların İsrail için geçerli olmadığını söylüyordu.”

Grande'nin açıklamaları bir buçuk ay önce yapılmış olsa da, şimdi Biden yönetiminin İsrail'in ABD askeri yardımında potansiyel kısıtlamalarla karşılaşabileceği yönündeki son tehditlerinin ciddiyeti hakkında soru işaretleri yaratıyor.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd Austin Pazar günü İsrail'e bir mektup göndererek, Gazze Şeridi'ndeki insani durumu büyük ölçüde iyileştirmemesi halinde silah yardımını kesmekle tehdit etti. Yönetim İsrail'e rotasını düzeltmesi için 30 gün süre verdi.

İsrailli bir yetkili, ülkesinin mektubu ciddiye aldığını ve ‘bu mektupta dile getirilen endişeleri ABD’li muhataplarla ele alma’ niyetinde olduğunu ifade etti.



Netanyahu, İran’da vurulacak hedeflerin listesini onayladı

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun dün (Çarşamba) ABD Başkanı Joe Biden ile yaptığı telefon görüşmesi sırasında çekilen bir fotoğraf. (Netanyahu'nun ofisi)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun dün (Çarşamba) ABD Başkanı Joe Biden ile yaptığı telefon görüşmesi sırasında çekilen bir fotoğraf. (Netanyahu'nun ofisi)
TT

Netanyahu, İran’da vurulacak hedeflerin listesini onayladı

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun dün (Çarşamba) ABD Başkanı Joe Biden ile yaptığı telefon görüşmesi sırasında çekilen bir fotoğraf. (Netanyahu'nun ofisi)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun dün (Çarşamba) ABD Başkanı Joe Biden ile yaptığı telefon görüşmesi sırasında çekilen bir fotoğraf. (Netanyahu'nun ofisi)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Tahran'ın bu ayın başlarında İsrail'e yaklaşık 200 füze fırlatarak saldırı başlatmasının ardından İran’da vurulacak hedeflerin listesini onayladı.

ABC News'e konuşan İsrailli bir kaynak, Netanyahu'nun İran'a yönelik bir misilleme saldırısına onay verdiğini belirtirken, hedefler hakkında daha fazla ayrıntı vermedi. Bu hedeflerin tümüyle askeri hedefler olup olmadığı da belirtilmedi.

İsrail'in Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi Danny Danon, Fox News'e verdiği demeçte, İsrail'in cevabının İran'ı gelecekte benzer saldırıları tekrarlamaktan caydırmak için ‘çok acı verici’ olacağını doğruladı.

Danon, İran'a nasıl karşılık verileceğine İsrail hükümetinin karar vereceğini kaydederek, Başkan Biden'ın ‘orantılı’ bir karşılık konusundaki ısrarına fazla aldırış etmeyeceklerini vurguladı.

Danon, “Saldırının zamanlamasını ve yerini biz belirleyeceğiz. İran rejimi zayıf ve onlara hangi mesajı vermek istediğimize karar vermek bize bağlı. Bu, İran rejimi için çok acı verici olacak. Gelecekte İsrail'e saldırmadan önce iki kez düşünecekler” ifadelerini kullandı.

İran'ın nükleer bir güç olmasını engellemek için dünyanın daha fazlasını yapması gerektiğini vurgulayan Danon sözlerini şöyle sürdürdü: “Eğer bir nükleer bombaya sahip olurlarsa, bununla neler yapabileceklerini hepimiz hayal edebiliriz. Bu yüzden o güne kadar beklemememiz gerektiğini düşünüyorum. ABD, Avrupa ve diğer güçlü demokrasilerin İran'a karşı bugün harekete geçmesini bekliyorum.”

Bu gelişme, ABD'li yetkililerin dün (Çarşamba) AP'ye yaptığı açıklamada, Biden yönetiminin, İran'ın son füze saldırısına karşılık olarak İran'ın nükleer veya petrol tesislerinin hedef alınmayacağına dair İsrail'den güvence aldığına inandığını söylemesinin ardından geldi.

ABD yönetimi, THAAD füze savunma sistemi bataryalarının İsrail'de konuşlandırılmasının, İsrail'in İran'ın misillemesi ve genel güvenlik konularıyla ilgili endişelerinin bir kısmının hafifletilmesine katkıda bulunduğuna inanıyor.

xzvd
THAAD füze savunma sistemi Mart 2019'da İsrail'in Nevatim Hava Üssü’ne ulaştı. (AFP)

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) pazar günü, İran'ın nisan ve ekim aylarında İsrail'e yönelik balistik füze saldırılarının ardından Başkan Joe Biden'ın talimatıyla İsrail'in hava savunmasını güçlendirmek üzere THAAD füze savunma sisteminin konuşlandırıldığını duyurdu.

Diplomatik görüşmelerin hassasiyeti nedeniyle isimlerinin açıklanmaması koşuluyla konuşan ABD'li yetkililer, İsrail'in verdiği güvencelerin kesin olmadığı ve koşulların değişebileceği uyarısında bulundu. Yetkililer, İsrail'in verdiği sözleri yerine getirme konusundaki sicilinin karışık olduğunu ve kararlarının genellikle iç politikadan etkilendiğini, bunun da Washington'un beklentilerini zorlaştırdığını belirttiler.

Netanyahu'nun ofisinden salı günü yapılan açıklamada, İsrail'in ABD'yi dinleyeceği, ancak kararlarını ulusal çıkarlarına göre vereceği belirtildi.

Diğer yandan gazetecilere konuşan İran Savunma Bakanı Aziz Nasırzade, THAAD'ın konuşlandırılmasının ülkesinin operasyonları üzerindeki etkisini küçümsedi ve bunun ‘yeni olmadığını, İsrail'de zaten mevcut olduğunu’ söyledi.

Nasırzade, “Düşmanın bu eylemlerini psikolojik savaşın bir parçası olarak görüyoruz. Özel bir sorun yok. Siyonist varlığın oluşturduğu tehditlerin hiçbiri yeni değil” ifadelerini kullandı.

bffgtn
İran'da milliyetçi duyguları harekete geçirmeye çalışan bir propaganda panosunda Fettah-1 füzeleri Pers mitolojisinin kahramanı Rüstem'in yanında gösteriliyor. (EPA)

Sky News, İsrail'in İran'a vereceği yanıtın Ortadoğu'nun dinamiklerini tamamen değiştireceği öngörüsünde bulundu. İsrail saldırısının ‘an meselesi’ olduğunu ve her an gerçekleşebileceğini kaydetti.

ABD'nin İran'ın olası bir tepkisine karşı İsrail'i destekleyeceğini, ancak askeri desteğinin önümüzdeki 30 gün boyunca Gazze Şeridi'ne insani yardım akışına bağlı olduğunu belirten Sky News, süreçle ilgili soru işaretleri olduğunu kaydetti. Şarku’l Avsat’ın Sky News’ten aktardığına göre, Washington'un İsraillilerin umduğundan daha gelişmiş askeri yardım gönderdiği göz önüne alındığında İsrailliler ABD'den gelen tehditlerin boyutu konusunda şüpheci olabilirler.