Çin'de çip alarmı: ABD istihbaratı gizli yazılım kurdu

Amerikan işlemci devi Intel, en az 40 yıldır Çin'de faaliyet gösteriyor (Reuters)
Amerikan işlemci devi Intel, en az 40 yıldır Çin'de faaliyet gösteriyor (Reuters)
TT

Çin'de çip alarmı: ABD istihbaratı gizli yazılım kurdu

Amerikan işlemci devi Intel, en az 40 yıldır Çin'de faaliyet gösteriyor (Reuters)
Amerikan işlemci devi Intel, en az 40 yıldır Çin'de faaliyet gösteriyor (Reuters)

Siber teknoloji sektörünün önde gelen gruplarından Çin Siber Derneği (CSAC), ülkede satılan Intel ürünlerinin "güvenlik tehdidi" oluşturduğunu savunarak bunların özel denetime tabi tutulmasını istiyor.

CSAC'nin, Çin'de WhatsApp'ın muadili olarak kullanılan WeChat platformundaki hesabından yaptığı açıklamada, Amerikan firmasının çiplerinin, ülkenin güvenliğini ve çıkarlarını olumsuz etkileyebileceği savunuluyor. 

Pekin yönetimine yakın CSAC, ABD'nin istihbarat teşkilatı Ulusal Güvenlik Ajansı'nın (NSA) Intel çiplere erişim için "arka kapı" (backdoor) yerleştirdiğini öne sürüyor. 

Arka kapı, bilgisayar sistemlerinin normal güvenliğini etkisiz kılarak cihazları yetkisiz erişime ve siber saldırılara açık hale getiriyor. 

CSAC, bu "arka kapı" sistemlerinin, Çin'deki yapay zeka araştırmalarında kullanılan Intel Xenon çiplerde de olduğunu iddia ediyor. Grubun açıklamasında şu ifadelere yer veriliyor: 

Bu durum, Çin de dahil dünyadaki birçok ülkenin kritik bilgi altyapısı için büyük bir güvenlik tehdidi oluşturmaktadır. Intel ürünlerinin kullanımı ulusal güvenlik için ciddi bir risk teşkil etmektedir.

Diğer yandan Intel, Çin Komünist Partisi'ne ait Global Times'a gönderdiği açıklamada iddiaları redderek, ürünlerinin yasa ve düzenlemelere uygun olduğunu savundu. Intel'in açıklamasında, "Endişeleri gidermek ve ürün güvenliği ve kalitesine bağlılığımızı bir kez daha teyit etmek üzere ilgili makamlarla temas halinde olacağız" dendi.

Teknoloji sektörüyle ilgili analizler yapan Liu Dingding, Pekin yönetiminin Intel çiplerini denetleme seçeneğini değerlendirmesi gerektiğini belirterek, "Siber güvenlik ulusal güvenliğin çok önemli bir parçasıdır" ifadelerini kullandı. 

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters, CSAC'nin çağrısıyla Çin Siber Uzay İdaresi'nin (CAC) Intel ürünleriyle ilgili güvenlik incelemesi başlatabileceğine dikkat çekiyor. Haberde, Intel'in geçen yılki gelirinin en az dörtte birinin Çin'den geldiğine işaret edilerek, böyle bir incelemenin firmanın kazancını olumsuz etkileyebileceği belirtiliyor.  

CAC, ABD'li mikroçip üreticisi Micron'la ilgili geçen yıl güvenlik incelemesi başlatmıştı. Bunun ardından Pekin, testleri geçemediği gerekçesiyle firmanın çip ve entegre devre ürünlerinin, kritik altyapı projelerini yürüten Çinli şirketlerde kullanılmasını yasaklamıştı. Dünyanın önde gelen hafıza çipi üreticileri arasında yer alan şirket, gelirlerinin yüzde 10'undan fazlasını Çin pazarından elde ediyordu.

Independent Türkçe, Global Times, Reuters



Bilim insanları uyardı: Ayakta çalışmak sağlığa zararlı olabilir

Araştırmacılar ayakta çalışmanın kalp sağlığına ne iyi ne kötü geldiğini söylüyor (Unsplash)
Araştırmacılar ayakta çalışmanın kalp sağlığına ne iyi ne kötü geldiğini söylüyor (Unsplash)
TT

Bilim insanları uyardı: Ayakta çalışmak sağlığa zararlı olabilir

Araştırmacılar ayakta çalışmanın kalp sağlığına ne iyi ne kötü geldiğini söylüyor (Unsplash)
Araştırmacılar ayakta çalışmanın kalp sağlığına ne iyi ne kötü geldiğini söylüyor (Unsplash)

Ayakta durarak çalışmanın sağlığa sanıldığı gibi faydalı değil, aksine zararlı olabileceği tespit edildi. 

Uzmanlar, özellikle masa başı çalışanların kalp sağlığı gibi nedenlerden dolayı gün içinde hareket etmesini öneriyor. 

Son yıllarda popülerleşen ve ayakta çalışma imkanı da tanıyan ayarlanabilir masaların ise bu soruna bir çözüm sunduğu öne sürülüyor.

Ancak Avustralya'daki Sidney Üniversitesi'nden bilim insanlarının yeni araştırmasına göre bu çalışma biçimi kalp hastalığı riskini düşürmüyor ve başka sağlık sorunlarını beraberinde getirebiliyor.  

International Journal of Epidemiology adlı hakemli dergide dün (16 Ekim) yayımlanan çalışmada, Birleşik Krallık (BK) yurttaşlarının sağlık bilgilerini içeren BK Biyobankası'na kayıtlı yaklaşık 83 bin kişinin verisi incelendi.

Hiçbirinde kalp sağlığı sorunu görülmeyen katılımcılar, günlük hareketlerini ölçen akıllı saat gibi cihazları bileklerine taktı. 

Bilim insanları gün içinde iki saatten uzun süre ayakta durmanın, bacaklarda varis görülmesi veya kan pıhtısı toplanmasını ifade eden derin ven trombozu riskini artırabileceğini kaydetti. İki saatten sonra ayakta geçirilen her 30 dakika için dolaşım sistemi hastalığı riskinin yüzde 0,11 oranında arttığı bulundu.

Araştırmacılar ayrıca ayakta çalışmanın kalp sağlığına bir fayda sağlamadığını gözlemledi. 

Makalenin başyazarı Dr. Matthew Ahmadi "Buradaki temel sonuç, çok uzun süre ayakta durmanın hareketsiz bir yaşam tarzını dengelemeyeceği ve bazı kişilerde dolaşım sağlığı açısından risk yaratabileceği" diyerek ekliyor: 

Daha fazla ayakta durmanın uzun vadede kardiyovasküler sağlığı iyileştirmediğini ve dolaşım sorunları riskini artırdığını tespit ettik.

Bilim insanları çok fazla oturan kişilerin hareket ederek ortaya çıkabilecek sağlık sorunlarının önüne geçebileceğini söylüyor. 

Çalışmanın yazarlarından Prof. Emmanuel Stamatakis, kalp hastalığı riskini azaltmak isteyenlere şu tavsiyeleri veriyor:

Düzenli ara verin, dolaşın, yürüyerek yapılan bir toplantıya gidin, merdiven kullanın, uzun mesafe araç kullanırken düzenli mola verin veya öğle yemeği saatini masadan uzaklaşmak ve biraz hareket etmek için kullanın.

Dr. Ahmadi ve Prof. Stamatakis'in yer aldığı başka bir çalışmada, günün 11 saatini bile oturarak geçiren kişilerin, günde yaklaşık 6 dakika yoğun veya 30 dakika orta-yoğun egzersiz yaparak kalp hastalığı riskini azaltabileceği saptanmıştı.

Independent Türkçe, Guardian, SciTechDaily, International Journal of Epidemiology, International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity